Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Una verità dal nulla
Zes dagen geleden al (!) schreef Il Fatto Quotidiano, een van de felste anti-Berlusconikranten, over de vermeende uitspraak van Berlusconi dat Angela Merkel een “onneukbare vette kont” heeft. Ci vuol poco a creare una verità dal nulla, concludeert de krant – er is weinig voor nodig om uit het niets een waarheid te creëren. En: misschien komen we er binnenkort achter of het waar is.
De krant refereert aan een éénregelig commentaar van Jena in La Stampa, een dag eerder geschreven: Het ontbreekt er in onze huidige situatie nog maar aan dat er een afgeluisterd gesprek aan het licht komt waarin Berlusconi vulgaire dingen over Merkel zegt. Dat zinnetje zou de geruchten die al langer rondgaan onder de parlementaire pers tot een storm hebben aangewakkerd. Maar bewijzen zijn er dus niet voor. De uitspraak lijkt 100% Silvio, al is het taalgebruik zelfs voor zijn doen bijzonder grof.
Dagen later explodeert ineens het verhaal in de internationale pers. Bild, niet bang van een beetje overdrijving hier en daar, hield het gisteren nog op geruchten, maar The Independent weet al dat het allemaal waar is, en beweert zelfs dat ‘Italiaanse kranten’ er gewag van maken. Tegelijkertijd schrijven Italiaanse kranten alleen maar dat de The Independent en Bild er melding van maken – een pracht van een cirkelredenering.
Staatsomroep
Silvio Berlusconi zegt dat soort dingen heel mooi: Michele Santoro gebruikt de publieke omroep voor privédoeleinden. Liet de journalist op Rai2 dan een videootje van zijn vakantie aan de Ionische Zee zien zodat zijn stokoude schoonmoeder kon kijken? Nee. Maakte hij reclame voor het loodgietersbedrijfje van een verre neef? Nee. Hij maakte een zeer kritisch, links georiënteerd programma dat qua kijkcijfers en reclame-inkomsten zelfs Koning Voetbal regelmatig van de troon wist te stoten.
Maakte, want Santoro is vertrokken bij de RAI. Il Giornale, eigendom van de Berlusconi’s, juichte dat we eindelijk zijn guerrilla tegen Berlusconi niet meer hoeven te betalen, hoewel het programma zichzelf zeer dik terugverdiende en heel de hersenloze meuk van Rai2 bekostigde – die blije, kritiekloze pulp die de premier het liefste ziet. Santoro kon volgens de krant maar beter naar een commerciële omroep gaan, maar ook dat is niet gelukt.
De zender La7, eigendom van Telecom Italia, is de enige nationale, commerciële, vrij te ontvangen zender die niet in handen is van de premier. Bijna kwamen journalist en directie tot een overeenkomst, tot de premier ingreep. Er verscheen een wetsvoorstelletje waarbij Telecom Italia haar fysieke communicatienetwerk moest blijven onderhouden, maar wel beschikbaar moest stellen aan de concurrentie. Het voorstelletje verdween toen bekend werd dat Santoro en La7 het niet eens waren geworden – binnen 48 uur. Het ging nooit om de centjes – het ging om de kritiek. Daar kan de premier slecht tegen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
De corrumperende effecten van macht
Een gastbijdrage van Joris Lammers, universitair docent aan de Universiteit van Tilburg. De bijdrage is ook te lezen op Sociale Vraagstukken.
Mensen met een machtige positie denken en voelen anders dan mensen zonder macht. Het effect van macht is vergelijkbaar met het gebruik van alcohol. Je kunt het zien aan mensen als Silvio Berlusconi of Dominique Strauss-Kahn, die gemakkelijk de grenzen van het acceptabele overschrijden. Is daar een medicijn tegen?
Keer op keer horen we van mensen met een belangrijke functie die het niet al te nauw nemen met normen, waarden en de wet. Silvio Berlusconi organiseert seksfeesten met minderjarige meisjes, Dominique Strauss-Kahn wordt ervan beschuldigd een kamermeisje te willen verkrachten. Zou het werkelijk zo zijn dat macht de moraal ondermijnt?
Als sociaal psychologen doen wij op een gestandaardiseerde manier onderzoek naar het fenomeen macht. Daarbij zoomen we niet in op het gedrag van individuen als Berlusconi, maar zoomen we juist uit om vast te stellen of er algemene patronen te ontdekken zijn in het gedrag van machtige mensen. De gedachte daarbij is dat je het corrumperende effect dat je onder machtige politici ziet, ook moet kunnen zien bij ‘gewone’ mensen -maar in een sterk verdunde vorm.
Spaghettipopulisme
Het is zo langzamerhand de meest gestelde vraag – Nederlanders begrijpen niet waarom er nog mensen op Silvio Berlusconi stemmen. Het antwoord is vooral dat Berlusconi heel goed begrijpt hoe Henk en Ingrid in Italië denken.
In Napels wordt druk gewerkt aan het slopen van illegaal gebouwde woningen. Het zijn huizen die bij een aardbeving meteen instorten, of die gebouwd zijn op een plek waar regelmatig rivieren overstromen, of gewoon in een nationaal park. Eergisteren, op de laatste dag voor de gemeenteraadsverkiezingen in (onder andere) Napels, beloofde Silvio dit slopen stop te zetten.
Dat is typisch Berlusconi. Hoewel iedereen met twee gram hersenen begrijpt dat het slopen van die huizen erger voorkomt, en dat het de mensen leert om geen illegale huizen te kopen (dat weet je als koper), heeft hij de stemmen van het klootjesvolk meteen binnen. Het onmiddellijke drama van het gezin dat op straat staat, wint het van de vage herinnering (nog geen 7 maanden geleden!) aan weggespoelde huizen. Silvio is de held en het mooie is, dat als er een ramp gebeurt met diezelfde huizen, hij nogmaals de held kan uithangen als redder van de mensheid. Want het verband tussen die zaken leggen de meeste mensen helemaal niet meer na een paar weken.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.