Waarheen, waarvoor?

Allereerst namens Sargasso de beste wensen voor het nieuwe jaar. Vandaag de afsluiter van onze korte serie over 10 jaar Sargasso (en bloggen, en social media, en nog veel meer). In deze laatste post wil ik vooruitblikken naar komend jaar en nog wat verder kijken. 2012 zal een spannend jaar worden voor Sargasso. Wat kunt u verwachten? Er staat een aantal grote onderzoeksprojecten in de steigers. Op dit moment krijgen we de resultaten binnen van een megawob-verzoek over cameratoezicht. We hebben bij alle korpsen en gemeenten en een aantal provincies en ministeries de locaties en andere informatie over hun gevoerde cameratoezicht opgevraagd. Met 25 vrijwilligers gaan we een database vullen waarmee we interessante analyses kunnen uitvoeren. In maart moet daar het eerste nieuws uitkomen. Een interactieve applicatie is inmiddels af. Dit jaar zetten we ook onze tanden in politieke data.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Op zoek naar busladingen vol bloggende huisartsen

Een gastbijdrage van Ernst-Jan Pfauth, blogger, oud-chef NRC online en thans hoofd van de startup Brainsley.

Of ik voor het oudjaar nog een stukje voor Sargasso wil tikken over de toekomst van blogs? Uiteraard. Alleen vraag je het op een moment dat ik blogs net een beetje opgegeven heb. Begrijp me niet verkeerd, ík blog nog vrijwel dagelijks met plezier, maar ik verwacht in 2012 geen busladingen vol nieuwe bloggers die het langer dan een maand volhouden. De drempel van het medium is zo hoog. Niet zo hoog als die van traditionele media, en dat heeft prachtige blogs opgeleverd – waaronder Sargasso -, maar te hoog voor bijvoorbeeld een huisarts om te schrijven over de dagelijkse beslommeringen in de praktijk, of zijn vakgebied.

Dat is zonde, zeg ik als blogger, maar ook als journalist. Want duizend huisartsen weten meer dan één medisch redacteur bij een willekeurige kwaliteitskrant. En het mooie aan blogs is dat die huisartsen hun kennis online kunnen publiceren, ongefilterd. Gratis informatie voor de medisch redacteur en de rest van ’t volk. Maar helaas: zes maanden bloggen zonder reacties in een houterig blogplatform houden maar heel weinig huisartsen vol. Of andere experts, for that matter. Terwijl de opbrengst van bloggen zo groot kan zijn.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Meer van hetzelfde

Tien jaar geleden schreef ik in De Ingenieur een column dat het allemaal wel meeviel met de snelheid van ontwikkelingen op internet. Indertijd kreeg ik één reactie, van Wim Dik, die indertijd al een paar jaar weg was als topman van KPN. Hem frustreerde het ook dat iedereen het steeds maar over stormachtige ontwikkelingen had, terwijl het tempo in werkelijkheid best meeviel. Niet de technologie zit in een stroomversnelling, maar de tijd die mensen wereldwijd in mediagebruik steken. Men wil steeds meer van hetzelfde.

Zonder dat ik het wist was tegelijkertijd Sargasso begonnen. Tien jaar later is er weer een terugkijkmomentje. En zie: tien jaar geleden was Sargasso een weblog en nu is Sargasso nog steeds een weblog. Mijn two cents zijn dat dit over tien jaar nog steeds het geval zal zijn. Bloggen is namelijk nog lang niet passé. Er zijn momenteel dik 150 miljoen blogs, een aantal dat wel een stootje kan hebben.

Natuurlijk, politici en andere opiniespuiers van de korte baan hebben het blog ingeruild voor twitter, maar dat is ook alweer vijf jaar oud – en hebben we sindsdien nog interessante, doorgebroken nieuwkomers gehad? De grootste bedreiging voor het blog wordt gevormd door Facebook, niet omdat het zo groot is, maar omdat het gesloten is. Op dit moment is het dodelijk stil op Sargasso’s Facebook pagina. Dat is mooi. Wee de dag dat discussies zich daarheen verplaatsen. Als Facebook je info te pakken heeft, laat het niet meer los. Maar eerlijk gezegd denk ik niet dat de Sargasso lezer die overstap gaat maken (of pas als er een open sociaal platform ontstaat dat naadloos in het blog valt in te passen).

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Sargasso 20 december 2021

20 december 2021. In verschillende plaatsen in Nederland zien we al weken mensen van deur naar deur rennen en iets wat op papier lijkt in de brievenbussen van de huizen kieperen. Wie dit tien jaar geleden had gezien, zou op grond van de kleding, haardracht en rugzakjes, de dames en heren voor oude hippies versleten hebben.

Ze zijn onmiskenbaar oud. Zoveel verraden de lijnen in de gezichten en de vlekjes op de handen wel. Maar hippies? Wat een hippie is weet niemand meer, maar de term is in de geschiedenis vastgeroest en doet het nog steeds goed als denigrerend vooroordeel. Vandaag echter wordt….., wacht even, daar gebeurt wat.

“Ik heb een reactie! Ik heb een reactie!”. Een van de brievenbuslopers holt naar zijn maat en houdt iets wat op een papiertje lijkt omhoog.
“Hoe bedoel je, een reactie?’, vraagt zijn maat.
“Hier, dit hing aan de deurknop van dat huis daar. Overduidelijk een reactie op het pamflet van gisteren. Lees maar”.

De twee zetten het op een lopen en na enige minuten stormen ze een gebouw binnen, al roepend: “De first is binnen! De first is binnen!”.
First is Engels voor eerste en het herhalen van zinnetjes lijkt een cultuurtje in de groep, want alom hoor je “Wat? Wat?” en “Echt waar? Echt waar?”. Eentje houdt het op “Huh? Huh?”.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Valkuilen nieuwe media nog groter dan voor de oude

De frictie tussen betrouwbaarheid en amusementswaarde speelt de oude media parten, maar bij de nieuwe media, zoals blogs en social media zijn daar twee dimensies bijgekomen. De valkuilen zijn daarom een stuk groter, betoogt Bart Drenth, lid van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) in deze gastbijdrage.

In 2003 waarschuwt de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling in het advies Medialogica dat de kwaliteit van de media onder druk staat. De media proberen de amusementswaarde van hun nieuws te verhogen door incidenten en persoonlijke conflicten bovenmatig aandacht te geven. Politici zijn hiervan zowel slachtoffer als medeplichtige. Zo hebben media en politici elkaar in een houdgreep en is er minder aandacht voor de taaie beleidspraktijk. Deze voltrekt zich dan ook grotendeels ongezien en ongestoord onder de oppervlakte, terwijl de meeste  aandacht uit gaat naar het spektakel dat zich in het volle zicht afspeelt.

In 2003 speelt internet in de meningsvorming nog maar een kleine rol. Het belang van de sociale media is op dat moment nog verwaarloosbaar. Wat betekent de opkomst van de nieuwe media voor de conclusies uit 2003? Heeft de opkomst van de sociale media sinds die tijd de tendens die de RMO waarneemt versterkt?

Op het eerste gezicht lijkt dit inderdaad het geval. Door Twitter verspreidt het nieuws zich sneller, wordt het eerder onderwerp van debat en dooft het ook weer eerder uit. Een paar uur na de dood van Kadaffi twitterde Kustaw Bessems ‘Sorry, ik was de hele dag druk, maar gelieve op deze plek alsnog zo’n plechtige, hoopvolle doch passend bezorgde Kadaffi-tweet te lezen.’ Blijkbaar is het wenselijk je te verontschuldigen als je je niet snel genoeg in het koor van commentatoren voegt.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Blogsters op Sargasso

Wie zijn op Sargasso de blogsters van het eerste uur? Waar schreven ze over? Hieronder een verslag van een snelle verkenning.

Een van de eerste blogsters op Sargasso is Lilith. Ze was er zo’n beetje vanaf het begin bij. Ze begon met bloggen in 2002 en ze hield het vol tot 2007. In  een persoonlijke en onderhoudende stijl vertelde ze haar verhalen. Een van haar eerste posts ging over verjaardagen vieren, er kwamen 42 reacties, dat was veel in die tijd. Lilith schreef over alles wat ze tegenkwam. Opmerkelijk is hoe kort de stukjes in de het eerste jaar van Sargasso waren. Een berichtje over een film die in de maak is, dat zou nu niet meer zo snel op dit blog geplaatst  worden. Lilith gooide ook nog wel eens een gedicht  tussendoor. De berichten van Lilith zijn voorbeelden van het oude bloggen. Ook zij schreef over Sinterklaas,  maar ze wijdde en slechts enkele alinea’s aan. Haar laatste post is van 2007. Op  het laatst plaatste ze vooral waanlinks. Geen enkele vrouw op Sargasso heeft  Lilith kunnen evenaren wat het aantal posts betreft.

Vanaf april 2006 werd Sargasso versterkt door Akufu, een biologe, en dat is te merken aan de onderwerpen die ze koos. In die tijd zijn de berichten op  Sargasso wat langer aan het worden. Enkele alinea’s zijn geen uitzondering  meer. Akufu woonde een tijdje op Hawaï, en in die tijd ging ze lifeloggen. Een  van haar laatste posts ging over kerstvieren.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

KOZ | Hommage

In de vorige KOZ beloofden we een hommage. Sargasso’s 10-jarigheid is de aanleiding. KOZ (Kunst op Zondag) is wat jonger. Zes jaar lang wordt, met wat onderbrekingen, hier elke zondag kunst geëxposeerd.

Zo moet je deze rubriek vooral zien: Sargasso’s kunstgalerie. Musea hangen de professionele kunstliefhebber uit, galeriehouders zijn vaak hobbyisten. De duizenden galerietjes zouden graag de hele wereld over de vloer krijgen, maar weinigen halen broodwinning uit hun exposities. Naast de vele galeries die door uitvoerende kunstenaars zelf worden gedreven, zijn er de galeries die door kunstliefhebbers worden gerund.
Dat is KOZ. Een wisselende expositie, niet ingericht door professionele conservatoren, maar door liefhebbers van kunst in de breedste zin van het woord.

KOZ is een beetje vreemd verschijnsel op Sargasso. In tegenstelling tot alle andere content, zijn afleveringen met diepgaande duiding of informatieve analyses beduidend in de minderheid. Een titel, een naam van een kunstenaar kan er nog net af. KOZ is vooral een hommage aan de kunst zelf. Kunst spotten en doorgeven. De lezers maken er zelf wel wat van.

Kunst op Zondag zou er zonder Sargasso’s redacteur Steeph en zijn assistentconservator Crachàt, niet zijn geweest. In 2006 verscheen de eerste aflevering en de eerste reactie was meteen positief: “Goed initiatief. Vasthouden, elke zondag iets of iemand uit de schilderkunst. Tis toch een weinig troost, zo tussen de bedrijven door. En, zonder aandacht kwijnt ieder en alles weg. Dan lijkt het leven al verloren, een doodgeboren kind, en al te vergeefs”.
De eerste van Steeph.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Vijanden en bijna-vrienden in de blogosphere

Het is nooit liefde geweest tussen Peter Breedveld van Frontaal Naakt en Sargasso. Maar het zijn rare tijden en zo is een conformistisch zelfgenoegzaam blogje ineens als die Sumatraanse berggorilla. Een gastbijdrage van Peter Breedveld.

Ik zal nooit meer vergeten dat ik in 1997 zat te lunchen met wat collega’s van De Haagsche Courant, toen de chef van de stadsredactie zich tot mij richtte en vroeg: “Maar zeg dan eens, Peter, wat voegt dat Internet nou daadwerkelijk toe? Wat kon je niet wat je nu wel kunt, dankzij het Internet?”

Ik stak een betoog af over de beschikbaarheid van allerlei informatie, waarvoor je vroeger was aangewezen op de knipselmappen in de Openbare Bibliotheek, en op de volledigheid van de samenstellers daarvan. En van informatie waarvan je helemaal niet wist dat je die nodig had. Ook stelde ik dat dankzij het Internet een enorme groep mensen, die tot voor kort onzichtbaar was, een stem had gekregen, en een gezicht.

Ik werd niet uitgelachen. Dat zou betekenen dat er naar me was geluisterd. Mijn eerste zin was al weggehumpft door mijn tafelgenoten. De vraag aan mij was natuurlijk retorisch. Dat Internet een eendagsvlieg was, een kortstondige rage, dat leek de heren zo klaar als een klontje. Pikkies als ik moesten niet denken dat mijn generatie nog iets toe te voegen had aan de vooruitgang die was ingezet, – en voltooid – door hun babyboomgeneratie.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Sargasso, kennis en andere onzin

In het ‘land van ooit’ zat de wereld overzichtelijk in elkaar. De openbaarheid was de dorpsomroeper, de krant, de roddel over de schutting. De overheid was georganiseerd, zoals door Kafka beschreven en door Weber voorgeschreven, met een toegewijd leger ambtenaren en een politiek verantwoordelijke aan de top. De mensen organiseerden zich door de krant (“de krant is een meneer”, zo leerde ons Jan Blokker), door pamfletten, door persoonlijke contacten via vergaderingen en demonstraties.

Dat land herinner ik me nog heel goed. De kunst van het stencillen ben ik nog machtig, het pamfletten in brievenbussen doen, het rondrijden met een geluidswagen. De stencilmachine staat inmiddels in het museum. Geluidswagens kennen we niet meer. Pamfetten wel: de techniek heeft ze alleen maar mooier gemaakt, gemakkelijker te maken ook.  Ergens in de loop van de jaren negentig zette mijn werkgever een PC op mijn bureau en nam mij, bijna letterlijk, mijn fijnschrijver af. In 2001 begon Sargasso met een nieuw soort openbaarheid: de virtuele wereld van het net. Ik had er geen idee van. Ik pionierde in de jaren zeventig met kabeltelevisie, toen een heel moderne openbaarheid,  maar daarna heb ik de ontwikkeling niet meer gevolgd.

Misschien is de echte sprong voorwaarts toch wel de ontwikkeling van de zoekmachines, al snel overwoekerd door Google. Daarmee kon Google “aandacht” verkopen: in ruil voor je aandacht kreeg je een gestructureerd antwoord op je zoekvraag. Je dacht kennis te verwerven, maar Google verkocht je aandacht aan adverteerders, die jou iets hadden aan te bieden. Gelukkig bedachten de eerste Sargasten dat internetters niet alleen suffe consumenten waren, maar dat het Internet ook mogelijkheden bood voor informatie, sociale organisatie en verheffing.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende