Scholz en Rutte over migratie en Europa

De onderhandelaars van VVD, D66, CDA en CU hebben deze week hun coalitieakkoord gepresenteerd. Het is een akkoord op hoofdlijnen en het telt 42 pagina's. Negen maanden na de verkiezingen is er nu dan eindelijk zicht op een nieuwe regering. Onze oosterburen hadden niet veel meer dan twee maanden nodig voor een uitgebreid en gedetailleerd Koalitionsvertrag van 178 pagina's. De nieuwe regering van SPD, FDP en Groenen is vorige week van start gegaan. Het is verleidelijk om de twee onderhandelingsresultaten met elkaar te vergelijken. Helemaal eerlijk is dat niet. Het Ampel-team steunt op partijen die over het geheel wat linkser staan dan het Nederlandse kwartet van Rutte. De Duitse onderhandelaars schreven een volledig regeeerakkoord. Hier in Nederland was op voorhand gezegd dat men niet te diep op de zaken in zou gaan en dat de hoofdlijnen onder de verantwoordelijkheid van de nog te benoemen ministers verder zouden worden uitgewerkt. We zijn benieuwd hoe dat verder gaat. Wordt die uitwerking ook aan het parlement voorgelegd? Zal er dan ook zoveel media-aandacht zijn als  bij de presentatie van de hoofdlijnen? Of is er in Nederland überhaupt geen belangstelling voor lange, degelijke inhoudelijke politieke teksten? Migratie Ook al zijn de stukken qua doel en omvang niet goed met elkaar te vergelijken, ik kon het toch niet nalaten ze op een paar punten naast elkaar te leggen. Migratie bijvoorbeeld, het door corona verdrongen maar nog altijd sluimerende maatschappelijke strijdpunt. De nieuwe Duitse regering wil een 'nieuw begin' maken met de migratie- en integratiepolitiek, een 'paradigmawisseling' zelfs. Het besef dat er op dit gebied naar nieuwe oplossingen gezocht zal moeten worden missen we voorlopig bij de constituerende partijen van Rutte IV: 'Wij willen migratie zoveel mogelijk in goede banen leiden en meer grip krijgen op migratie. Ons doel is om migratie zoveel mogelijk gestructureerd te laten verlopen, ongewenste migratiestromen zoveel mogelijk te beperken en het draagvlak voor migratie in onze samenleving te behouden en te versterken.' Worden we hier warm van? Rutte IV oppert een beleidsmatig richtgetal van migratie naar Duits voorbeeld. De Duitsers noemen geen getallen meer. Wat ze wel schrijven is dat het 'een kwestie van beschaving is en een wettelijke verplichting om te verhinderen dat mensen op zee verdrinken. De civiele reddingsinitiatieven op zee mogen niet worden belemmerd.' Sterker: de overheid en de EU moeten hier het voortouw nemen. In de Nederlandse voornemens lijkt migratie vooral moeilijkheden en bedreigingen op te leveren: een grote instroom vereist samenwerking met onze buren op het gebied van 'bewaken van de grenzen, relocatie en verdere operationele samenwerking.' En dan hebben we het nog niet gehad over het 'continueren en intensiveren van de huidige aanpak van overlastgevers in AZC’s .' Met als sluitstuk de 'ongewenstverklaring'. Een knieval naar de PVV. Europa De onderhandelaars van de Groenen, Annalena Baerbock en Robert Habeck (foto) hebben het Duitse regeerakkoord een sterke Europese inslag gegeven.  Baerbock is nu minister voor Buitenlandse Zaken. Ze vertrok vorige week meteen op rondreis naar Parijs, Brussel en Warschau. Het regeerakkoord spreekt over een 'verdere ontwikkeling naar een federale Europese staat', al wordt er wel meteen aan toegevoegd 'gedecentraliseerd volgens de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid'. Zoiets als de Duitse Bondsrepubliek misschien? De Duitsers hebben er geen probleem mee de term 'strategische soevereiniteit' te gebruiken als het gaat om de onafhankelijke positie van Europa ten opzichte van de rest van de wereld. Rutte IV houdt het bij 'strategische autonomie'. Beide regeringen willen de vereiste unanimiteit in de Europese Raad inperken, al gaat Duitsland daar verder in dan Nederland. Democratisering van de EU is een terugkerend onderwerp in politieke programma's. Er zit helaas nog steeds weinig schot in de zaak. Duitsland wil het Europees parlement versterken met het initiatiefrecht. Het akkoord pleit voor een een uniform Europees kiesrecht met deels transnationale lijsten en een daaraan verbonden Spitzenkandidatensysteem. De nieuwe Nederlandse regering is minder stellig op dit punt: 'We onderzoeken (altijd een makkelijke uitweg, dat woord, als je het niet eens kunt worden, jvd) hoe het systeem van de ‘spitzenkandidaat’ bij Europese verkiezingen kan worden verbeterd. We staan open voor verdragswijzigingen n.a.v. de conferentie over de toekomst van Europa als dit in het Nederlands en Europees belang is. We spannen ons in om besluitvorming in de EU transparanter te maken voor burgers en nationale parlementen.' Europese Unie en de Balkanlanden Zes West-Balkanlanden willen zich al enige tijd graag bij de Europese Unie aansluiten. Ze worden echter nog steeds aan het lijntje gehouden door de lidstaten. Totdat het breekt natuurlijk - en lijntjes van andere spelers meer succes blijken te hebben. Duitsland heeft vanouds meer banden met de regio dan Nederland en het is te verwachten dat dit land ook wel meer wil doen om de band met de westelijke Balkanlanden warm te houden. Met de toetreding van Albanië en Noord-Macedonië moet nu een aanvang gemaakt worden, staat in het Duitse regeerakkoord, voor Kosovo moet de visumregeling geliberaliseerd worden, met Servië en Montenegro moeten de onderhandelingen worden voortgezet. Duitsland steunt 'inspanningen om duurzame vrede in Bosnië en Herzegovina tot stand te brengen, voortbouwend op het behoud van de territoriale integriteit en het overwinnen van etnische verdeeldheid'. Alles bij elkaar biedt dit de kandidaat-lidstaten toch wat meer perspectief dan wat Rutte c.s. over hen schrijven: 'We zetten ons binnen de EU in voor intensievere samenwerking met en ondersteuning van landen op de Westelijke Balkan. We zijn strikt en fair bij toetreding.' Eén probleem lijkt binnenkort te worden opgelost. De aftredende premier van Noord-Macedonië Zaev meldt dat hij met de nieuwe Bulgaarse premier Kiril Petkov overeen is gekomen dat het dispuut tussen beide landen over de taal binnen uiterlijk zes maanden kan worden beëindigd. Dat betekent dat Bulgarije het buurland in de toetredingsprocedure niet langer dwars zal zitten.

Door: Foto: campact (cc)
Foto: Number 10 (cc)

Kabinet pappen-en-nathouden IV

COLUMN - Mijn vertrouwen in de politiek is de afgelopen anderhalf jaar grondig aan gort gegaan. Al die nalatigheid, al het gelieg en gedraai, al dat vooruitschuiven en gedraal – het komt me de neus uit. In Groningen weten de mensen met kapotte huizen nog steeds niet waar ze aan toe zijn, veel gedupeerden van het kindertoeslagenschandaal moeten nog altijd soebatten om erkenning en compensatie – en soms zelfs om hun kinderen terug te krijgen, die door Jeugdzorg uit huis zijn gehaald.

Inzake de coronacrisis ligt het volgens het kabinet altijd aan anderen. Rutte geeft nog steeds niet toe dat het kabinet heeft gestuurd op groepsimmuniteit, ook al liggen er via WOB-verzoeken inmiddels stukken op tafel waaruit blijkt dat dit streven wel degelijk leidend is geweest. De teller van de ‘oversterfte’ tijdens de pandemie – de hoeveelheid mensen die meer dan in een vergelijkbare periode zijn overleden – stond begin november op 25.000 mensen. Dat komt neer op 10 procent meer doden dan ‘normaal’. In Duitsland is die oversterfte slechts 3 procent, in Denemarken zelfs 2.

Ik ben niet de enige die is afgeknapt. Het deel van de bevolking dat nog vertrouwen heeft in de corona-aanpak van het kabinet is volgens een onderzoek van het RIVM gedaald tot 16 procent: de meeste mensen staan harder ingrijpen voor.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Schermafbeelding persconferentie 18 oktober 2021 informateurs Koolmees en Remkes

Formatie Stiekum en Lek-maar-raak

We zijn er bijna, we zijn er bijna, maar nog niet helemaal. Het einde van de coronacrisis? Nee, de naderende crisis van Rutte IV.

De kranten staan er bol van: Regeerakkoord binnen handbereik, Kabinetsformatie nadert ontknoping, Coalitieakkoord waarschijnlijk begin volgende week en meer van dat soort spannende koppen.

En alle onderhandelaars hadden wel iets te melden. Segers (CU) dacht niet deze week de boel af te ronden. Kaag (D66) zei monter dat het “heel mooi, heel ambitieus” zal worden. Hoekstra (CDA) vond heus dat ze “echt een heel eind zijn” en keek minzaam tevreden terug op “een productieve avond”.

Rutte had ook heel wat te melden: “we zeggen pas wat als we er uit zijn”. Hij hoeft natuurlijk ook niets te zeggen, want ergens binnen of rond het formatieteam staat de kraan open en weten we dat er een minister voor Stikstof en Natuur zal komen.

Een kabinet van twintig ministers en tien staatssecretarissen moet gratis kinderopvang, rekeningrijden, miljarden naar onderwijs en klimaat en twee nieuwe kerncentrales voor elkaar zien te krijgen.

Dat weten de onderhandelaars, dat weten de informateurs en dat weet de pers. De Tweede Kamer , die de opdracht tot deze informatieronde heeft verstrekt, moet het ook uit de pers vernemen.

Foto: Schermafbeelding persconferentie 18 oktober 2021 informateurs Koolmees en Remkes

En de kabinetsformatie, zij sukkelt voort

Ik word een beetje onrustig, excuus. Ik ben even niet heel goed, maar ja, ik herpak me even. Misschien wat water ja. Ik weet niet wat er aan de hand is… Nee, het gaat goed, dankjewel

De man die op 18 maart 2020 de onwel geworden minister van Medische Zorg en Sport overeind hielp, werd zelf niet lekker op de persconferentie van afgelopen maandag.

Informateur Wouter Koolmees sprak zo snel en nam tussendoor zulke grote happen lucht dat hyperventilatie welhaast onvermijdelijk was. Of kreeg hij een beginnende paniekaanval toen hij zag met wie hij de komende tijd nog in gesprek moest? (CPB, DNB, studiegroep begrotingsruimte, Belastingdienst, UWV, COA en IND).

Andere mogelijkheid zou kunnen zijn dat er diep in Koolmees een integer stemmetje klonk van ‘wat sta ik hier eigenlijk te doen?’ Hij stond een positief beeld te schetsen van de voortgang van de kabinetsformatie. Ja, de vaart zit er nu lekker in en ‘we gaan over tot het verdiepen en uitwerken van de onderwerpen en de thema’s. ‘ Dat gaat gebeuren van 27 tot 29 oktober op Landgoed de Zwaluwberg in Hilversum en op 4 en 5 november in het provinciehuis in Groningen.

‘W.t.f.!’, gilde het integere Koolmeesje. Op 29 oktober scoort Rutte dus zijn zoveelste record. Namelijk dat van minister-president die de langste kabinetsformatie op zijn naam heeft. Waarmee de man ook zichzelf nog eens overtreft.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige