KORT | Podium voor een oorlogsmidadiger

Het Nexusinstituut, de aan de universiteit Tilburg verbonden ideeënclub die het Europese, humanistische cultuurgoed propageert, organiseert ter ere van haar twintigjarig bestaan een conferentie over Oorlog en Vrede. Hoofdspreker: Paul Wolfowitz. Deze wordt door Nexus opgevoerd als 'internationale grootheid' die zich mag buigen over de vraag wat er in oorlogstijd gebeurt met humanistische geestelijke waarden zoals vrijheid, waarheid, schoonheid en vriendschap, die een vrije en rechtvaardige samenleving mogelijk maken. Laat dit even bezinken: de belangrijkste humanistische denktank in Nederland biedt de ideologische architect van de meest verstrekkende oorlogsmisdaad in het begin van de 21e eeuw een platform om zijn gedachten te laten gaan over humanistische waarden in oorlogstijd.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 23-02-2022

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nexus, het fascisme en de ratten

In Tilburg confereerde Nexus over de stelling van Rob Riemen, dat de PVV de belichaming van het hedendaags fascisme zou zijn. Vargas Llosa sprak over de terugkeer van de “monsters”, terwijl het congres toch echt “the return of the ghosts” als titel had. Het leek me beter het over “ghosts” te hebben, want “monsters” zijn realiteit, terwijl een ghost vooral in je eigen hoofd wordt gevormd.

Die spanning blijft; na een middag aan mijn bureau om online te kijken, blijf ik met veel vragen zitten. Natuurlijk, de grote schrijver hoor je met genoegen aan, Frits Bolkestein is spaarzaam met woorden, maar zeer doeltreffend, Paul Frissen, hooggeleerd bestuurskundige, provoceert als altijd. De onderwerpen zijn ook de moeite waard: wat is integratie precies, wat zijn de problemen van migratie, maar wat ook de voordelen, waarom is het multi-culturalisme een dwaalspoor en waarom is het zolang overheersend geweest, wat is bedreigend aan het populisme? Het zijn allemaal geesten, in hevige onderlinge strijd. Maar zijn het ook bruine monsters? Nou, nee.

Vargas Llosa had mooie relativeringen en doorkijkjes uit zijn ervaring in de politiek van Peru. Uiteindelijk kwam hij, als verhalenverteller, met de geschiedenis van een nijlpaardjong, dat wees werd door de tsunami, maar werd opgenomen in een geïmproviseerde dierentuin. Daar vond het jonge dier een pleegmoeder in een schilpad van ruim een eeuw oud. Hoezo verschillen, in cultuur, huidskleur en geloof? Als dieren zulke verschillen overbruggen, waarom mensen niet? In de paneldiscussie kwam het verschil tussen angst voor de Islam en Islamofobie op: de angst is rationeel, de fobie irrationeel. Maar waarvoor je precies rationeel bang moet zijn? Lijkt die angst op de angst voor het communisme? Neen, zei Vargas Llosa, want de Islam is veel meer dan een ideologie, dus die vergelijking gaat mank. Maar ik denk aan de ontregeling van veel communisten, in de jaren negentig, die hun ideologie, hun geloof en sociaal systeem zagen verkruimelen; het communisme is ook meer geweest dan ‘alleen’ een ideologie. Maar daarover had Meindert Fennema, hoogleraar politicologie en ooit communist, het niet.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.