Moeten we de voorspellingen van het CPB voortaan maar negeren? Dikke advertentie gisteren op de voorpagina van de dagbladen: “De grote recessie van het CPB. Nu 10.000 exemplaren verkocht!” Prachtig. Ik vind het knap. Het CPB zag de recessie niet aankomen. Daarna onderschatte ze de gevolgen om er in de laatste schatting wederom gigantisch naast te kleunen. De zoveelste misrekening, maar ook deze keer leidt het niet tot zelfinzicht bij directeur Coen Teulings. Bij de presentatie van zijn boek verklaart hij hoe het komt dat het CPB de crisis niet zag aankomen. “Het was een onverwachte gebeurtenis. Net als zwarte zwanen, die kom je ook weinig tegen.” Mis. Coen heeft het traditiegetrouw weer eens helemaal mis.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
De gemiddelde Nederlander is er wellicht maar al te mee bekend maar voor een land dat minder dan een eeuw geleden nog met een wereldrijk kon pronken bracht het declaratieschandaal van afgelopen zomer toch een nare eigenschap van de gemiddelde parlementariër aan het licht: een beschamend gebrek aan eigenwaarde.
De gênante rechtvaardiging waarmee vele leden van het Britse Lagerhuis kwamen aanzetten (“Het was niet tegen de regels!”) is volgens Theodore Dalrymple, oftewel, arts en conservatief schrijver Anthony M. Daniels, tekenend voor de hedendaagse westerse moraliteit: wat niet bij wet verboden is, is niet verkeerd, dus acceptabel. Wie een ander op ongewenst gedrag aanspreekt mag de leus, “Het is toch niet verboden?” terugverwachten. Deze houding illustreert het treurige gebrek aan zelfrespect dat tot in de hoogste kringen van onze maatschappij is doorgedrongen en wellicht het gevolg is van een overdaad aan regelgeving. Des te meer de overheid verbiedt en reguleert, des te minder voelen mensen zich genoodzaakt gedragscodes te respecteren en des te minder voelen mensen zich verantwoordelijk voor hun eigen gedrag—en, soms, voor hun eigen leven. Zo schrijft Dalrymple:
We are harried and persecuted by regulations, while at the same time we behave with ever less self-control. We are photographed everywhere we go and in almost everything we do, but we set less and less store by decorum.
Om de week met een positief gevoel af te sluiten kunt u na de doorklik langs de presentatie van Jørgen Elmeskov: Acting Head of the Economics Department van de OECD scrollen. Want de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling had gisteren in Parijs een behoorlijk positieve boodschap: veel economische indicatoren wijzen op herstel. Jawel.. de crisis is voorbij!
De geldmarkt-stress ebt weg. De wereldhandel stabiliseert. Export-orders trekken aan. Opkomende economieën doen hun naam weer eer aan. En Amerikaanse huizen zijn voor het eerst niet meer in waarde gedaald. Ja het consumentenvertrouwen is nog pet. En in sommige landen zijn wel erg veel mensen werkloos geworden …maar in andere landen weer niet! Een kniesoor die speculeert op een terugval, de ware positivo who wants to believe klikt door en scrollt tevreden langs de optimistische infographics. YES WEEKEND!
Rapport: Interim Economic Assessment [PDF]
Presentatie: Interim Economic Assessment [PDF]
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
De economische teruggang heeft Rusland zwaar geraakt. Nog maar een jaar geleden groeide de economie van het land met acht procent en stegen reëele lonen zelfs tweemaal zo snel. Toen halveerde echter de olieprijs en stortte de economie in een vrije val. Tot op de dag van vandaag is een gebrek aan krediet het grootste probleem. Ondanks enorme kapitaalinjecties is het nog altijd moeilijk om aan een lening te komen. “De ernst van de kredietcrisis,” is volgens The Economist, “de prijs die Rusland betaalt voor het niet ontwikkelen van een eigen financiële markt en het niet intomen van de inflatie.” De twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden door de mentaliteit van de gemiddelde Rus die het leven te onzeker acht om geld te sparen of een verzekering af te sluiten. In plaats daarvan geeft hij elke roebel die hij verdient liever zo snel mogelijk uit.
De recessie heeft de akeligste tekortkomingen van de Russische economie blootgelegd: de ongezonde afhankelijkheid van olie en gas; corruptie; en onverbiddelijk staatsinmenging. Het Kremlin is maar al te bereid om buitenlandse concurrenten de deur te wijzen echter vooralsnodig toont het weinig enthousiasme om wankelende ondernemingen daadwerkelijk te nationaliseren. Het wil niet zelf opscheept geraken met enorme buitenlandse schulden.
De situatie drijft Rusland in een soort economische isolement; één welke vele van de oude Sovjetrepublieken omarmt. Zo heeft Moskou aangekondigd niet langer lidmaatschap van de Wereldhandelsorganisatie na te streven terwijl landen als Kirgizië en de Oekraïne miljoenen aan steun vanuit de Russische hoofdstad krijgen toebedeeld. Voor wat hoort wat, dus zet Kirgizië de Amerikanen het land uit. “Rusland ziet de crisis als een kans om haar invloed in de voormalige Sovjet wereld te vergroten,” aldus een Amerikaanse expert. Het ondervindt daar maar weinig weerstand. De Amerikanen zijn niet bereid om omwille van enkele Centraal-Aziatische staatjes het conlict met Rusland op te zoeken en de Chinezen zijn tot dusver alleen geïnteresseerd in zaken, niet in politieke invloed.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
“We find ourselves at an important new stage of the crisis. A global depression has been averted. The world economy is recovering, and recovering better than we had previously thought likely.” (IMF.org)
Olivier Blanchard directeur van het IMF Research Department is hoopvol over het herstel van de wereldeconomie. Maar de laatste World Economic Outlook waarop hij deze hoop baseert laat zien dat er nog steeds grote verschillen zijn in hoe snel economieën opveren na de recessie. De Verenigde Staten doen het beter dan Europa en Japan. Ook al ziet het IMF de economie in Eurozone dit jaar met 1,0% groeien, de Spaanse economie blijft nog steeds krimpen met -0,4%. Dit is in schril contrast met de groeicijfers van China en India van respectievelijk 10,0% en 8,8%. Ook de economieën in de Sub-Sahara, het Midden-Oosten en Brazilië groeien inmiddels weer gestaag door. Wie een blik werpt in het WEO-rapport treft o.a. bovenstaand figuur aan dat duidelijk laat zien dat de kredietcrisis met bijbehorende economische malaise vooral een Westerse aangelegenheid was. Zat de veerkrachtige turkse economie nu al maar in de Eurozone…
(Meer op Adriaan’s eigen webstek, volg hem ook op twitter!)
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
