Recensie Archives - Pagina 6 van 15

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Boekbespreking: Zingeving als Machtsmiddel

15 september 2009 , 09:36 , door Victor

Omslag Zingeving als Machtsmiddel (Uitgeverij Meinema)

Dat de (ex-)bloggers van GeenCommentaar boekenschrijvers zijn zagen we al eerder, maar nu is het dubbel raak. Op 29 september presenteert GC-gastlogger Olivier van Beemen van Parijsblog.nl zijn boek “In Parijs”. En slechts een maand geleden verscheen het boek Zingeving als Machtsmiddel van Meerten ter Borg en GC-redactielid Berend ter Borg. Dat laatste boek kreeg ik als goede vriend opgestuurd en las ik met buitengewoon veel plezier.

Zingeving als Machtsmiddel (uitgeverij Meinema) past goed in het onderzoeksgebied van Meerten ter Borg, bijzonder hoogleraar aan de Leidse Universiteit op het gebied van niet-institutionele religie in de hedendaagse samenleving. Eerder verschenen van zijn hand de boeken Het geloof der goddelozen (1996), en Zineconomie (2003). De socioloog Ter Borg schetst hierin de oorzaak voor de menselijke drang naar zingeving en de manier waarop de moderne mens hier mee omgaat. Naast traditionele religie ontstaan steeds meer ongebonden vormen van religiositeit.

In Zingeving als Machtsmiddel keren de auteurs terug naar de vraag wat zingeving is, maar koppelen dit aan het idee van macht. De centrale vraag is hoe zingeving dient als machtsmiddel. De titel roept al snel het beeld op van dominante kerkvaders die God als een stok achter de deur hebben om hun onderdanen te onderdrukken. Maar ter Borg en ter Borg tonen aan dat er bij macht altijd sprake is van een wederzijds ‘contract’. De auteurs nemen rustig de tijd om het begrip macht te ontleden en te definiëren.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Somebody is having a field day with Thomas Friedman

17 januari 2009 , 22:45 , door Steeph

Somebody is having a field day with Thomas Friedman

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

J.M. Coetzee – Zomertijd

10 september 2009 , 09:55 , door roy

Het romantische cliché van de schrijver die moet lijden om zijn werk tot voltooiing te brengen, is nooit helemaal verdwenen. Toegegeven, door sociale voorzieningen, stipendia en een wildgroei aan prijzen is de financiële nood die het schrijverschap vaak met zich meebrengt in grote mate verminderd. Het lijden leeft echter voort in niet-materiële zin, veroorzaakt door een ongelukkige jeugd, eenzaamheid achter de typemachine, zich zeer ongemakkelijk voelen in sociale aangelegenheden en/of de algehele malaise die ‘anders zijn’ genoemd kan worden.

Deze lijdende schrijvers buigen zich diep in de nacht over hun schrijfwerk, willens en wetens hun gezondheid verwoestend met alcohol, sigaretten en een strikt dieet van chili con carne. De lijdende schrijver brengt offers.

In zijn nieuwe roman Zomertijd, brengt J.M. Coetzee een groot offer. Niet zijn gezondheid zet hij op het spel, maar hij slacht wel publiekelijk zijn eigen persoonlijkheid en zijn naam, die in 2003 nog op de oorkonde van de Nobelprijs voor de literatuur prijkte.

Na Jongensjaren (1998) en Portret van een jongeman (2002) is Zomertijd het derde deel van Coetzee’s gefictionaliseerde autobiografie. Waar de eerste delen verhalen over zijn jeugd in Zuid-Afrika en zijn vroegvolwassenheid in Engeland, gaat het in Zomertijd over de periode van vlak na zijn terugkomst in Zuid-Afrika tot zijn doorbraak als schrijver.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Bureau

1 september 2009 , 16:00 , door AB

voskuil Ik doe niet mee aan hypes. Het Bureau van J.J. Voskuil heb ik om die reden eind jaren negentig links laten liggen. Het boek was zo populair, dat het in mijn ogen niet goed kón zijn. Ik geef direct toe, een arrogant standpunt. De hype laaide op bij de verschijning van het eerste deel (1996) en ging snel luwen na het laatste deel (2000). In juli 2009 begon ik met het eerste deel van de megaroman, een maand, en 5.500 pagina’s later, had ik het laatste deel uit. Inderdaad, een pageturner van de bovenste plank. Een boek in soapvorm, dat zich niet weg laat leggen. Deze bespreking is voor diegenen die ‘Het Bureau’ nog niet gelezen hebben. Voor hen die er in de jaren 90 te jong voor waren, te lui waren, of om andere redenen de hype aan zich voorbij hebben laten gaan. Niet geschreven om een volledig beeld te schetsen van deze omvangrijke romancyclus, wel om mijn enthousiasme over Het Bureau op de potentiële lezer over te brengen.

Het autobiografische verhaal van Het Bureau wordt chronologisch verteld. We vangen aan in 1957, als de alter ego van Voskuil, Maarten Koning, zijn carrière bij het Meertens Instituut, ofwel ‘Het Bureau’ begint. Als wetenschappelijk ambtenaar onderzoekt hij de Nederlandse Volkscultuur. Hij brengt verloren gaande tradities, gebruiken en culturele uitingen nauwgezet in kaart. Als hij alleen dát serieus had beschreven, was het een gortdroog en onleesbaar boek geworden. Het tegendeel is waar. De beschrijvingen over zijn werkzaamheden zijn zeer vermakelijk. Voskuil beschrijft nauwgezet de ijdeltuiterij van zijn collegae. Verhitte discussies tussen goedbetaalde professoren over het gebruik van de dorsvlegel weet Voskuil treffend te beschrijven. Zo treffend, dat de verhitte wetenschappelijke discussies zich laten lezen als een geslaagde klucht.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

A.F.Th. van der Heijden – Doodverf

2 augustus 2009 , 14:48 , door roy

Cover van Doodverf (Foto: Site Van der Heijden)

Uit de envelop, die aan de binnenkant gecapitonneerd was met in plastic gevangen luchtbellen, gleed een boek met glanzende kaft. Op de voorkant een zwartwitfoto van een persoon die in gips gewikkeld leek, het hoofd hing licht over zijn rechterschouder. Ver achter de dikke bovenlip, in de schaduw van de geopende mond, was een deel van de tanden te zien. Het verhemelte werd verhuld in een grijs gelijk aan de achtergrond. Grote pseudo-reliëfletters verkondigden dat het hier om de nieuwe roman van A.F.Th. van der Heijden ging: Doodverf.

De manier waarop het boek is vormgegeven is even iets anders dan we van Van der Heijden gewend zijn. Sterker nog, de zeer opvallende buitenkant zou weinig gelijken vinden in de sectie literatuur van de boekwinkel. Doodverf verscheen dan ook niet voor niets tijdens de maand van het spannende boek en misstond toen niet tussen alle andere boeken met om aandacht schreeuwende hoogglansomslagen en liefst tweelettergrepige titels. Het kan verbeelding zijn, maar zelfs de grillige rimpels op de rug van het boek, ontstaan tijdens het lezen, doen denken aan een thriller die op een ligbed in de zon doorgeploegd is.

Afgaande op het uiterlijk, heeft het er dus veel van weg dat Van der Heijden een thriller heeft willen publiceren. Toch is het waarschijnlijker dat hij een roman in vermomming heeft gemaakt. Belletrie in travestie. Met een inhoud die nog donkerder is dan de buitenkant doet vermoeden.

Terug in de (tandeloze) tijd
Sinds 2003 publiceert Van der Heijden regelmatig een deel uit zijn tweede grote cyclus Homo Duplex. Het is zaak aan de verschijningsvolgorde vooral geen conclusies over de opbouw van de cyclus te verbinden: het deel dat het eerst verscheen, De Movo tapes, is deel 0. Drijfzand koloniseren is de sleutel tot Homo Duplex en van Het Schervengericht is nog geen plaats bekend.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tommy Wieringa ? Caesarion

17 juli 2009 , 10:25 , door roy

Cover van Caesarion (Beeld van site Wieringa)

Is het wel gerechtvaardigd om het nieuwste werk van een kunstenaar te beschouwen tegen de standaarden van het voorgaande, dat hem in één klap op de kaart zette? Dat is de vraag die rijst bij het verschijnen van de vijfde roman van Wieringa, Caesarion.

De verwachtingen die Caesarions voorganger, Joe Speedboot, had geschapen waren enorm. In dat boek was alles perfect: de personages ontroerden, het bijna on-Nederlandse verhaal verraste en deed denken aan de manier waarop een beroepsverteller als John Irving zijn werk neerzet. De lyrische stijl paste goed bij het verhaal en ontspoorde nergens. Kortom, een boek waartegen niemand zijn nieuweling graag afgezet ziet.

Het lijkt er dan ook sterk op dat Tommy Wieringa heeft geprobeerd onder de loodzware en verplichtingen scheppende erfenis van Joe Speedboot uit te komen. Des te ironischer is het dat het juist in Caesarion duidelijk wordt dat sommige invloeden onafschudbaar zijn.

Erosie en indolentie
Grauwheid domineert het eerste deel van het boek, waarin Ludwig Unger terugkeert naar het dorp waar hij een tijd met zijn moeder Marthe woonde. Reden van terugkomst: het overlijden van Warren Feldman, die het als zijn levenswerk beschouwde de kliffen van Kings Ness te beschermen tegen de onafgebroken invloed van de beukende zee en wind.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zestig jaar Khirbet Khizeh

2 juni 2009 , 10:19 , door Christian Jongeneel

In het voorjaar van 1949, toen de onafhankelijkheidsoorlog nauwelijks voorbij was, verscheen in Israël een novelle van S. Yizhar, pseudoniem van Yizhar Smilansky. Op een feitelijke, maar daarmee niet minder indringende manier beschreef hij in Khirbet Khizeh de ontruiming van een Palestijns dorp, dat plaats moet maken voor een Joodse nederzetting.

Alle soldaten hebben er op hun eigen manier moeite mee. De een hoopt dat de Palestijnen verzet zullen bieden, zodat hij een goed excuus heeft om op hen te schieten. Aan de hoofdpersoon van het boek vreten schuldgevoelens, omdat hij ten diepste beseft dat ze onrecht aanrichten. De commandant concentreert zich op zijn orders: liever niet schieten, iedereen in vrachtwagens stoppen, de huizen opblazen – zo lijkt het er allemaal nog humaan aan toe te gaan. Bij geen van allen komt het ook maar een moment op verzet te bieden tegen de orders.

Naast een politieke aanklacht heeft Yizhar Smilansky, zelf als officier bij dit soort ontruimingen betrokken, ook een echt literair pareltje geschreven. Het stoffige landschap, de door gebrek aan actie erg verveelde soldaten, hun in doodsangst verkerende slachtoffers, Yizhar schetst ze in een zeer levendige stijl, die heen en weer meandert tussen ruwe straattaal en bijbelse metaforen. Het boekje sloeg indertijd in als een bom. Smilanky, die nog jarenlang voor de arbeiderspartij in de Knesset zou zitten, werd enerzijds beticht van verraad en anderzijds aangehaald als moreel baken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gomorra: Echte Napolitaanse film

14 april 2009 , 15:47 , door Martijn

De verschillende plotlijntjes in Gomorra (Matteo Garrone, 2008) zijn bekend uit talloze andere misdaadfilms: het jongetje dat het gangstervak leert, de goede man die klem komt tussen criminelen, de te onstuimige jonge honden die op brute wijze kennis maken met de gevestige orde. Zo bezien is Gomorra misschien niet een heel bijzondere film. Het is solide verteld en goed geacteerd, maar toch is dat niet wat Gomorra er uit laat springen.

Hoewel het de verfilming is van een (non-fictie) boek, draait Gomorra namelijk toch vooral om het beeld. Om de luide t-shirts en goude schakelkettingen van de gangsters (Gomorra is het soort film dat een prijs zou moeten krijgen voor kostuums, maar het uiteindelijk altijd aflegt tegen een of ander kostuumdrama), om de Napolitaanse handgebaartjes en vooral om het fotogenieke verval van de banlieu van Scampia.

Garrone zet alles uiterst zorgvuldig in scene en komt op de proppen met beelden die zich vrijwel meteen in het geheugen branden: een paar jongens in kleine zwembroekjes met machinegeweren, een inwijdingsritueel met een kogelvrij vest, straatschoffies op kussentjes achter het stuur van trucks met chemisch afval, een bruiloftsoptocht in een afbrokkelende flat. Maar uiteindelijk is het toch het slotbeeld van een bulldozer in de avondzon dat het meest beklijft.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

GC’s Koelinere Zaterdag: Risotto alla Milanese

16 januari 2009 , 10:07 , door Chris

Risotto alla Milanese (Foto: Flickr/silvia_c77)

Jawel, ik zie jullie alweer denken: “Mafkees, het is helemaal geen zaterdag. Het is VRIJDAG.” Ja, dat klopt, maar hier bij GeenCommentaar denken wij vooruit. Als wij dit pas morgen zouden publiceren lopen jullie een mooie culinaire ervaring mis, die wel op zaterdag plaatsvindt. Morgen is het namelijk weer Internationale Dag van de Italiaanse keuken. Vorig jaar besteedden wij hier al aandacht aan, toen de originele Spaghetti alla Carbonara op het menu stond, maar ook dit jaar grijpen tientallen Italiaanse kookpuristen hun kans om een verkracht traditioneel gerecht uit de handen van malafide koks te redden.

Ditmaal zal de Risotto alla Milanese voor de poorten van de culinaire hel worden weggesleept om in de originele vorm weer opgenomen te worden in de zevende hemel van smaakpapillen van gourmands wereldwijd. Ook dit recept heeft in de loop der jaren diverse wijzigingen ondergaan, maar in 2007 heeft Milaan met het keurmerk “Denominazione Comunale” de officiële bereidingswijze vastgelegd.

Het goede nieuws voor jullie is dat dit jaar het aantal Nederlandse deelnemers verviervoudigd is! Vorig jaar was Fabio Cappellano uit Delft de enige deelnemer, maar hij heeft onderhand versterking gekregen in Den Haag, Rotterdam en, jawel, Deventer! Bij deze deelnemers is het morgen mogelijk de originele Risotto te proeven.

Doneer!

Mededeling

Vorige Volgende