ADHD: valse epidemie of reële misère

Een gastbijdrage van Studium Generale Utrecht, geschreven door Rick Berends naar aanleiding van een lezing van Timo Bolt die hier te zien is. In iets meer dan vijftien jaar is het aantal diagnoses ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) meer dan verhonderdvoudigd. Van 1275 diagnoses in Nederland in 1992 tot 139.000 diagnoses in 2008. Is er sprake van een ware epidemie? Of zijn we doorgedraaid in het vaststellen van ADHD? Timo Bolt MA (Julius Centrum UMC) kwam met vier mogelijke verklaringen voor de toename. Sommigen mensen zien ADHD als modeverschijnsel. ‘Nee’ zeggen anderen, ‘het ligt aan de moderne tijd waarin kinderen teveel achter de computer zitten.’ Optimistischer zijn mensen die de medische vooruitgang als verklaring zien. Er zijn niet meer kinderen met ADHD, medici kunnen de ziekte alleen beter diagnosticeren. Ook dat is het niet volgens de vierde groep, er vindt medicalisering plaats van afwijkend (anders dan ‘normaal’) gedrag, zeggen zij. De medische sector overstijgt haar eigen kunnen door complexe sociale problemen op te vatten als medisch mankement. Wie heeft er gelijk? Danken we de enorme toename aan een van deze vier ‘M’s’: mode, moderne tijd, medische vooruitgang of medicalisering?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kabinet verheerlijkt keuzevrijheid

Een gastbijdrage van Esther-Mirjam Sent, hoogleraar Economische Theorie en Economisch Beleid aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Het stuk is ook te lezen op Me Judice.

Ouders moeten zelf kunnen kiezen naar welke school hun kinderen gaan. Studenten moeten zelf hun onderwijskansen kunnen grijpen. Mensen moeten zelf kunnen kiezen of ze hun organen na hun dood ter beschikking willen stellen. En dit is slechts een kleine greep uit de argumenten die we vanuit het kabinet krijgen over voorgenomen beleidswijzigingen. Het onderliggende mensbeeld is dat van een koele en calculerende burger die optimaal gebruikt maakt van de geboden keuzemogelijkheden. Dat geeft de kiezer mogelijk een prettig gevoel, maar sluit absoluut niet aan bij de realiteit.

Ratio en emotie
Rationeel denken, analyseren, beslissen geeft mensen het gevoel dat ze in control zijn. En dat is plezierig, omdat de wereld om ons heen zo complex is geworden. Het verstand is te sturen, de emotie lijkt ongrijpbaar. Daarom denken we graag dat we op grond van redelijke overwegingen handelen, maar niks is minder waar. Ratio en emotie zijn innig vervlochten. Uit experimenten blijkt dat als je mensen een opdracht geeft, ze denken dat ze de vragen heel rationeel beantwoorden, maar het deel van de hersens dat tijdens de beantwoording van de vragen geactiveerd is, blijkt het emotionele deel te zijn (Camerer, Loewenstein en Prelec, 2005). Tegelijkertijd is het zo dat die emoties ons juist kunnen helpen om een rationele beslissing te nemen (Damasio, Tranel en Damasio, 1991). Dat wil zeggen, emoties stellen ons in staat onderscheid te maken tussen dat wat belangrijk is en dat wat minder belangrijk is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Regels maken mensen onverschillig

Psycholoog Barry Schwartz pleit gepassioneerd voor minder regels in onderwijs, geneeskunde en rechtspraak. Hij komt met dramatische voorbeelden van hoe regels verkeerde, onbedoelde effecten hebben omdat ze de wijsheid van mensen uitschakelen.

Als mensen regels volgen die hun beletten zelf na te denken, zijn ze niet meer geïnteresseerd in de gevolgen van hun handelen. Als ze een beloning krijgen voor goed gedrag, zijn ze niet meer geïnteresseerd in goed gedrag, maar alleen nog in de beloning. Het ergste is, psychologen weten dit al decennnia. “Politici zouden minder naar economen moeten luisteren en meer naar psychologen.”

Meer Ted op VideoVolt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Everybody happy?

GC heeft ruimte voor gastloggers. Onze maandelijkse gast, P.J. Cokema, steekt u een hart onder de riem voor de komende donkere dagen. Een doodsteek of een opstekertje?

Happy? (Foto: Flickr/Jordan Pérez Órdenes)

Een schip drijft op de wet van Archimedes. Maar wat drijft een mens? Een vraag die voor de kapitein op het schip misschien wel belangrijker is dan zijn kennis van de machinekamer. Want wat moet hij met een depressieve machinist, die aan de drank is? Overboord gooien wegens wangedrag? Of een peptalk houden, in de hoop dat de man van drank afblijft?

Een vraag die de komende tijd voor bijna iedereen belangrijk wordt. Niet alleen staan de donkere winterse dagen voor de deur, de geplande bezuinigingen gaan ook heel wat vragen van leidinggevenden en de mensen op de vloer. Als je dan weet wat mensen drijft, kun je iedereen bij de les en gemotiveerd houden. Worden we gedreven door de moed der wanhoop of door toewijding en vitaliteit?

Wie denkt een opstekertje te kunnen gebruiken kan zich inschrijven voor de masterclass Psychologisch kapitaalmanagement. Vanaf woensdag 17 november kun je op de Erasmus Universiteit in drie dagen en voor 1975 euro leren hoe positieve psychologie de hypochonders in je organisatie in het gareel houdt. Kan bruikbaar zijn voor elke hoofdredacteur die een groepsblog aan de gang moet houden. Of voor arbofunctionarissen die met de zwaarmoedigen te maken krijgen, als ze weer eens een dagje ziek thuis zitten te sippen. Voor hen is er 18 november een congres, waar ze opgepept kunnen worden door Willem van Rhenen, hoogleraar in bevlogenheid en productiviteit aan de Nyenrode Business Universiteit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Lucide dromen

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Zie je een tibetaanse monnik en twee kinderen op een luchtbel, dan is het waarschijnlijk een droom (Foto: Flickr/h.koppdelaney)

Het moet een jaar of twintig geleden zijn, maar het maakte zo’n indruk dat ik het me als de dag van gisteren herinner. Ik lag in mijn kinderbed en droomde één of andere onbelangrijke droom waarin ik rondliep door mijn basisschoolgebouw. En toen gebeurde het: zonder enige duidelijke aanleiding was ik me er plotseling volledig van bewust dat ik aan het dromen was. Ik keek om me heen en zag dat die droomwereld er iets anders uitzag dan de echte wereld. Beter nog, ik had eindelijk volledige, bewuste controle over mijn droom-ik. Dit was mijn kans, ik kon doen wat ik wilde, zonder consequenties in de échte wereld! Blijkbaar was ik nog te jong om echt spannende dingen te doen, want ik besloot dat op de tafel dansen een goede eerste zet was. Dat was al erg leuk, maar ik weet nog goed dat ik besefte dat deze droom wel eens snel voorbij zou kunnen zijn en dat ik snel iets echt gaafs moest doen. En dus sprong ik in mijn lucide droom door het raam van mijn school. Eenmaal buiten op de grond neergekomen was het inderdaad over en werd ik bijna juichend wakker. Ik ging er eigenlijk vanuit dat dit soort dromen wel vaker zouden voorkomen, maar helaas is het bij die ene keer gebleven.

Later onderzoek wees uit dat ik niet de enige was die deze ervaring heb gehad. Het gaat hier om het fenomeen van de lucide droom, voor het eerst beschreven in 1913 door de Nederlandse psychiater Frederik van Eeden, die trouwens ook ‘De kleine Johannes‘ heeft geschreven. In een lucide droom is degene die droomt zich simpelweg bewust van het feit dat hij droomt.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Quote du Jour | Sidewalk Rage

Signs of a sidewalk rager include muttering or bumping into others; uncaringly hogging a walking lane; and acting in a hostile manner by staring, giving a “mean face” or approaching others too closely (WSJ)

Leon James, professor Psychologie aan de Universiteit of Hawaii deed onderzoek naar voetgangers die zich ergeren aan andere voetgangers. Deze mensen lijden volgens hem aan ‘sidewalk rage’ iets wat je meet op de Pedestrian Aggressiveness Syndrome Scale. Deze mensen ergeren zich aan langzaam lopende massa’s, treuzelende in-de-wegstaanders en andere onnozelaars die je beletten snel door te lopen. Dr. James was vroeger zelf ook een aggressieve voetganger totdat zijn vrouw hem na lang zeuren ervan overtuigde dat hij om mensen heen moest lopen in plaats van erdoor.

Vorige Volgende