Goed volk | Magische psalmen

Het bijbelboek Psalmen is één van de populairste boeken van de Bijbel en ook één van de meest gelezen en gebruikte. Psalmen, 150 in totaal, zijn er in verschillende soorten en maten en zijn samengebracht rond drie hoofdthema's: klaagpsalmen, lofpsalmen en gebedspsalmen. Dat maakt dit Bijbelboek niet alleen tot een ideaal persoonlijk gebedenboek voor joden, christenen en anderen, maar maakt het als verzameling liederen bij uitstek geschikt voor zowel de joodse als de christelijke liturgie. Uit de opschriften en de verdere technische termen en aanwijzingen die (later) aan de psalmen zijn toegevoegd, valt af te leiden dat de liederen mede bedoeld waren voor uitvoering in de tempel van Jeruzalem en de synagogen. Uit de synagogale muziek is later onder andere het Gregoriaans ontstaan en hierop schoven de psalmen haast als vanzelf door naar de christelijke liturgie - zowel van oost als west - waar ze met name in het monastieke getijdengebed een vaste plaats kregen. Het bovenstaande vormt de bekende, theologische kant van het boek der Psalmen, maar het boek kent ook een andere zijde, die valt onder de volksdevotie maar soms ook gewoonweg magie.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.