De Grote Recessie en de Europese dip in politiek vertrouwen

Feitelijke economische prestaties zijn niet de oorzaak van verschillen in politiek vertrouwen tussen landen, maar van fluctuaties in politiek vertrouwen binnen landen, schrijft Tom van der Meer op Stuk Rood Vlees. Terwijl de Nederlandse economie nog maar net uit de Grote Recessie kruipt, wordt alweer gevreesd voor een nieuwe neergang. Dat is slecht nieuws voor het vertrouwen van burgers in de politiek. De Grote Recessie leidde in heel Europa tot een dip in het vertrouwen. Hoe sterker de recessie, hoe groter de dip. Hoe langer de recessie, hoe langer de dip. Grote verschillen tussen landen hebben niets te maken met economische prestaties Politicologen buigen zich al lange tijd het hoofd over de invloed van macro-economische prestaties op politiek vertrouwen. Er zijn grote verschillen in politiek vertrouwen tussen landen (zoals onderstaand figuur op basis van de European Values Survey uit 2008 laat zien). Dat vertrouwen is relatief hoog in landen als Zweden, Denemarken en Finland, en laag in Zuid- en Oost-Europa. De vertrouwenscijfers zijn ook hoog in semi-democratieën en dictaturen als Rusland, Wit-Rusland,  en Azerbeidzjan, maar dat heeft heel andere oorzaken.

Foto: Luke Addison (cc)

Boos op politiek, maar op wat/wie precies?

ANALYSE - Het tijdschrift The Economist pakte dit weekend uit met een coververhaal over de opkomst van populistisch radicaal rechts (PRR) in Europa. The Economist besteedt uitgebreid aandacht aan partijen als onze eigen PVV, het Franse Front National, de Zweden Democraten en het Vlaams Belang. Volgens het tijdschrift hebben de mensen die op deze partijen stemmen één ding met elkaar gemeenschappelijk: ze zijn boos. Boos op de EU, boos op immigranten, en boos op de politiek. Laat me dit laatste element – de boosheid op de politiek – er vandaag even uitlichten.

De Russische politicoloog Kirill Zhirkov onderzocht recentelijk wat kiezers van PRR-partijen met elkaar gemeenschappelijk hebben (zie hier). Hij richtte zich daarbij onder andere op de vraag of PRR-kiezers minder tevreden zijn met de politiek dan mensen die op andere partijen stemmen. Hij verwachtte dat PRR-partijen ontevreden kiezers trekken omdat ze het politieke systeem bekritiseren, gevestigde partijen er van langs geven, een anti-elite discours verspreiden, en claimen dat ze de belangen van ‘het gewone volk’ vertegenwoordigen. Zhirkov verwachtte daarom dat dat PRR-kiezers laag zouden scoren op ‘politiek vertrouwen’ en ‘politieke tevredenheid’. Hij meet politiek vertrouwen door te kijken hoe tevreden mensen zijn met het parlement, het rechtssysteem en politici, en politieke tevredenheid door te kijken of mensen tevreden zijn met de staat van de economie, de regering, en de democratische prestaties van een land.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.