Het als-je-niets-te-verbergen-hebt denken van de politie

Sinan Cankaya deed onderzoek naar proactief politiewerk in Amsterdam, waarbij de politie zonder dat er een strafbaar feit is gepleegd een burger vraagt zich te identificeren of informatie te geven. Wie weigert, is verdacht. 'Als je niets te verbergen hebt, waarom zou je dan weigeren?' Wat doet de politie eigenlijk, als ze zo weinig mensen aanhoudt, vroeg criminoloog Richard Ericson zich af. Zijn eigen antwoord was dat in het huidige gedigitaliseerde tijdperk de traditionele politiefocus op een territorium, dat strafrechtelijk moet worden beschermd en bewaakt, minder aan de orde is. Ericson constateerde een verschuiving van de politieagent als boevenvanger naar de agent als kennismakelaar. De ‘moderne’ agent produceert, verwerkt, ordent en distribueert informatie voor allerlei specialistische afdelingen binnen de eigen organisatie, evenals voor externe partners. De beslissingsruimte van de agent heeft dus ook betrekking op de vraag of er wel of niet een registratie in het politiesysteem wordt gemaakt. Ik heb in 2012 onderzoek gedaan naar de proactieve werkwijze van de Amsterdamse politie en sprak daarvoor veel agenten. Hieronder citeer ik uit een aantal van die gesprekken. Ik vind de [proactieve] controles geslaagd als ik echt weet wie de persoon is. Dus naam, adres, woonplaats, wat hij doet en wat hij hier doet. Het is dus effectief als ik een identiteitsbewijs heb gezien, om dat vervolgens vast te kunnen leggen. Het kan zijn dat je de volgende keer iemand wel nodig hebt. Kijk, ik heb er weer kennis bij, want ik leg die persoon vast in het systeem. Dus het gaat om het vergaren van informatie. We willen gewoon altijd weten wie iemand is. En aan de hand daarvan beslis je of je verder gaat of niet. (Man, boven 30 jaar, Nederlands, hoofdagent)

Door: Foto: zoetnet (cc)

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Alan Cleaver (cc)

Bevragen klantgegevens internet- en telecombedrijven onrechtmatig

ANALYSE - De politie leeft richtlijnen voor het opvragen van privacygevoelige informatie niet goed na. Daar moet minister Opstelten consequenties aan verbinden.

2,3 miljoen keer bevroegen politie en justitie het Centraal Informatiepunt Onderzoek Telecommunicatie – de database met klantgegevens van internet- en telecombedrijven. En dat is exclusief de bevragingen van AIVD en MIVD. Politie en justitie wroeten graag en vaak in de klantgegevens. Altijd handig om te weten wie er achter een telefoonnummer of e-mailadres schuilgaat.

Probleem met deze (ontzettend lelijk woord) bevragingen is dat ze al een tijdje onrechtmatig worden uitgevoerd. Zoals in 2011 al werd geconstateerd door Justitie zelf: Toen dreigde Opstelten ‘dat de korpsen vanaf 1 mei 2011 aan alle vereisten rond bevragingen via het CIOT moeten voldoen. Anders wordt de toegang tot het CIS voor het betreffende korps tijdelijk afgesloten.’ De vraag luidt: is dat nu dan het geval? Waarschijnlijk wel, want een aantal korpsen voldoet nog altijd niet aan gestelde eisen en zit, als de minister woord houdt, al een tijdje zonder toegang tot de gegevens.

Wat is het probleem? Richtlijnen worden niet nageleefd en het digitale speurwerk in de privacygevoelige informatie (de database koppelt de e-mailadressen, ip-nummers en telefoonnummers aan de gegevens in het bevolkingsregister) gaat zonder enige vorm van verslaglegging. De politiekorpsen doen maar wat en leggen daar op geen enkele manier verantwoording voor af. Namen en nummers worden bij elkaar gesprokkeld en niemand weet of het mag. Dat concludeert tenminste het Hoofd van de Inspectie Veiligheid en Justitie, de heer Bos. Kanttekening: waar de papierwinkel op orde is, blijkt niets aan de hand. Waar dat niet het geval is, is het een ratjetoe. En zoals gezegd: dat was al eerder het geval en dat blijkt eind vorig jaar nog steeds niet in orde te zijn:

Foto: Bas Bogers (cc)

Politie moet z’n werk beter doen

INTERVIEW - Donkere mensen, Marokkanen en Oost-Europeanen worden op straat makkelijker staande gehouden door de politie dan blanke Hollanders. Dat bleek uit onderzoek van cultureel antropoloog Sinan Çankaya naar de interpretatie van willekeurige voorbijgangers door Amsterdamse agenten.

Eenderde tot tweederde van de interacties tussen burger en agent vindt plaats voordat er een overtreding of misdrijf is gepleegd. De agent heeft een bepaald vermoeden bij een willekeurige passant en spreekt hem/haar aan onder het mom ‘vragen staat vrij’. Dat heet proactief werken, en de politie zet er steeds meer op in.

Maar wie er op straat staande gehouden wordt, is veelal geen kwestie van objectieve politie-informatie. De onderbuikgevoelens van de agent bepalen vaak wie hij aanspreekt. En dat zijn meestal mensen met een bepaalde etnische achtergrond. Marokkanen, Turken, Oost-Europeanen: veel vaker dan blonde Hollanders worden ze door een agent staande gehouden voor een praatje. ‘Maar dat geldt ook voor mensen die donkere kleding met capuchons of bontkragen dragen,’ zegt Sinan Çankaya, die in  opdracht van de politie Amsterdam-Amstelland onderzoek deed naar de interpretaties van Amsterdamse agenten. Daarvoor hield hij 59 diepte-interviews en observeerde hij 25 diensten van de Amsterdamse noodhulp.

Afgaan op uiterlijk, maar geen discriminatie

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: nico1959 (cc)

Ophelderingspercentage politie daalt weer, maar is dat erg?

ANALYSE - Het leek even goed te gaan, maar het ophelderingspercentage van de politie is vorig jaar weer iets gedaald. Maar is het ophelderingspercentage wel een nuttige maatstaf?

Voor de politie en de minister is het gisteren gepubliceerde rapport Criminaliteit en Rechtshandhaving 2011 geen fijn leesvoer. De dalende trend van het aantal geregistreerde misdrijven is gestopt. Jammer genoeg is het ophelderingspercentage wel gedaald tot 24,2 procent.

Dat betekent dat 40.693 gewelds- en seksuele misdrijven niet zijn opgelost. Dat 618.813 vermogensmisdrijven nog op de plank liggen. En dat 145.459 vernielingen voorlopig onbestraft blijven. De cijfers lijken simpel.

Dashboard 1

Deze daling is vreemd en een tikkeltje onwelkom voor de minister, omdat juist de laatste jaren erg is ingezet op meer blauw op straat. Maar zoals Bart de Koning, auteur van Operatie Blauw (over de krakende politie-organisatie), meent: met blauw op straat alleen ben je er nog niet.

Pennelikkers

In een interessant opiniestuk wijst hij erop dat het aantal fte in twintig jaar met ruim 20.000 mensen is toegenomen. ,,Wat zijn die bijna 20 duizend extra mensen gaan doen? Wie de beloften van de Nederlandse politiek de afgelopen jaren gevolgd heeft, zal waarschijnlijk denken: op straat lopen en boeven vangen. Dat valt tegen. De groei van de Nederlandse politie is voor het grootste deel gaan zitten in de ondersteuning, die meer dan verdubbelde tussen 1994 en 2009. De ‘primaire uitvoering’ – dus de mensen die het echte politiewerk doen: blauw en recherche – steeg met 11 procent. Die groei zat ‘m vooral in de verdubbeling van het aantal wijk- en districtsrechercheurs naar zo’n 3200 man. Het echte blauw op straat groeide met slechts 3 procent: van 17.967 naar 18.583 agenten. De ondersteuning (bijvoorbeeld meldkamer) groeide met 107 procent en de leiding en overhead met 43 procent. Ondanks een flinke groei heeft de Nederlandse politie van heel Europa de minste recherche: 12,8 procent van alle mensen, tegen bijvoorbeeld 17,2 procent in Duitsland.”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Kamermeerderheid voor inzet criminele infiltranten

NIEUWS - PvdA-Kamerlid Jeroen Recourt bevestigt een bericht in De Telegraaf dat de PvdA voor het inzetten van criminele infiltranten is om de georganiseerde misdaad aan te pakken. Dat is sinds de IRT-affaire van begin jaren ’90 niet meer gedaan. De VVD was al langer voor een dergelijke aanpak.

Vorige Volgende