Hulspas weet het | Weg met het persbericht!

Vrouwen met een borstimplantaat hebben meer kans op lymfeklierkanker. Dat was een stukje wetenschappelijke nieuws op NU.nl afgelopen weekend. Een studie, uitgevoerd door VUMC, Anthonie van Leeuwenhoek, Medisch Spectrum Twente en Maastricht UMC. En dat gepubliceerd in topvakblad JAMA. Bij NU.nl lezen ze geen JAMA, ze zijn geabonneerd op het ANP. Dat had duidelijk zijn werk gedaan. En dat is ook belangrijk. Zo’n studie is mooi voor de wetenschappers, maar de mensen die om hen heen staan (dan hebben we het over een veelvoud aan voorlichters, managers en bestuurders) letten op de nationale en internationale media. Nadat een studie alle redactionele hindernissen heeft genomen, moet ze wat hen betreft ook nog ‘scoren’. Vandaar dat voorlichters er bij het opstellen van een persbericht graag een schepje bovenop gooien. Een op de vijf medisch-wetenschappelijke persberichten, zo constateerden Peter Burger en zijn Leidse collega’s, bevatte overdreven gezondheidsclaims. (Ik durf te wedden dat dat flinke een onderschatting is.) En wanneer de voorlichters niet overdrijven, gooien journalisten er vrijwillig een schepje overdrijving bovenop. Kort en goed, dankzij dit gezamenlijk streven om de zaak mooier voor te stellen dan ze is, is minimaal een derde van de medische berichtgeving in de media onjuist. Overdreven.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Belgische Brein Buma/Stemra maakt zich belachelijk

In Nederland hebben we Brein Buma/Stemra dat z’n best doet om de steun voor het verouderde auteursrechtstelsel om zeep te helpen. Maar baas boven baas, in België pakt Sabam dat nog net iets eh… professioneler aan. De Belgische evenknie van Brein Buma/Stemra kwam in opspraak omdat ze 250 euro op jaarbasis van een bibliotheek hadden geëist voor de door vrijwilligers georganiseerde voorleesmiddagen.

De hele Belgische pers viel over de organisatie heen en ook de politiek liet haar afkeuren horen. Sabam kwam vervolgens met een persbericht. Er klopte volgens de organisatie niets van het bericht. Je zou verwachten dat er in dat persbericht zou staan dat bibliotheken uiteraard niet hoefden te betalen voor zo’n voorleesuurtje.

Niets was echter minder waar. Volgens Sabam was de heffing helemaal niet voor het voorleesuurtje, maar voor het gebruik van muziek in de bibliotheek (muziek? In een bieb?). De wereldvreemde organisatie gaat verder en meldt in het persbericht verder dat het voorleesuurtje geen 250 euro per jaar kost, maar ongeveer 15 euro per kéér. Met een wekelijks voorleesuurtje zou een bibliotheek dus ongeveer 750 euro op jaarbasis kwijt zijn. Het staat er echt! En oh ja, je mag wel gewoon dingen voorlezen van auteurs die niet bij Sabam zijn aangesloten, of werken die al meer dan 75 jaar oud zijn. Waarvan akte.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.