Sociaal werker mag wel wat onaangepaster zijn

door Toby Witte Waar blijft de stem van de sociaal professional als het gaat om het gemeentelijk sociaal beleid? Is die stem er eigenlijk wel of wordt deze niet gehoord door wethouders en beleidsmakers? Sociaal werk heeft altijd van doen met het beleid en de politiek-bestuurlijke ambities van gemeenten. Alleen dit al is een reden voor sociaal professionals zich kritisch te verhouden tot het gemeentelijke beleid, want bij de kwaliteit van het sociaal werk gaat het zowel om uitvoering van beleid als om het kritisch en ethisch kunnen reflecteren op hoe beleidsintenties praktisch uitpakken. Denk bijvoorbeeld aan de te hooggespannen beleidsambities en verwachtingen die gemeenten hebben van hun sociale wijkteams. Dat vraag om een weerwoord vanuit de praktijk.

Door: Foto: Thomas Hawk (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Mogen wij jullie verzoeken

, door

COLUMN - Ergens in onze gemeente ligt een bedrijventerrein zoals er dertienhonderd in een dozijn passen: saai, ongeïnspireerd, doods en zowel stedenbouwkundig als architectonisch gespeend van iedere denkbare vorm van originaliteit. Daar werk ik. Helemaal achterin dat bedrijventerrein, aan het einde van onze straat, zit Avery Dennison.

Ik heb geen idee wat ze daar maken. Het bedrijf zit in een potdichte plaatstalen kubus in vergelijking waarmee alle andere gebouwen op het bedrijventerrein hip-hop-Art Nouveau met een postmoderne twist lijken. Wat voor soort mensen daar zoal komen, zou ik ook niet weten: er staan nooit veel, maar wel wisselende hoeveelheden auto’s op het parkeerterrein, dus er zullen wel mensen af- en aankomen, maar waarvoor is me onduidelijk. Op de website lees ik dat Avery Dennison a global leader in labeling and packaging materials and solutions is. Dat is taalkundig al net zo origineel als de architectuur van de lichtblauwe kubus.

Een paar maanden geleden is aan de afzondering van het eenzame bedrijf nog wat extra toegevoegd. Rond de parkeerplaats bij de kubus is een fors hek gezet met een op afstand bedienbare poort met intercom. Mensen die op het bedrijventerrein werken en met de trein komen, maken gebruik van een voetpad dat aan het einde van onze straat begint, precies bij de parkeerplaats. Ze staken vroeger af over die parkeerplaats en moeten nu dus omlopen. De parkeerplaats stond nooit vol, daarvoor was het gewoon niet druk genoeg daar achterin het bedrijventerrein. Er is al jaren geen hangjongere gesignaleerd, daarvoor is het te ver weg van de bewoonde wereld. Het moesten dus wel die naar hun werk lopende forenzen zijn, dacht ik. De mensen van Avery Dennison zijn kennelijk op hun rust en orde gesteld.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Quote du Jour

Quote du jour | Eigen verantwoordelijkheid

, door

Het concept van meer eigen verantwoordelijkheden spreekt mensen aan als ze denken aan anderen die in hun ogen voorzieningen misbruiken. Maar als de hervormingen dichterbij komen en blijkt dat ze wellicht ook zelf wat moeten gaan doen, wordt het een minder aansprekend verhaal.

Evelien Tonkens verklaart de afnemende populariteit van de participatiesamenleving, nu deze concreet steeds dichterbij komt.

Foto: erin m (cc)

Vrije bibliotheek in Zeeuwse snackbar

, door

COLUMN - Cafetaria-eigenaar Mike de Rijcke en initiatiefnemer Ferdinand Griesdoorn zagen met lede ogen aan dat de bibliotheek in het Zeeuwse Sint Maartensdijk wegens bezuinigingen moest sluiten. En daarom openden zij een vrije bibliotheek in snackbar ’t Hoekske. Honderd boeken staan er inmiddels op de planken, voor ieder wat wils. Als iemand een boek wil lenen dan moet er wel een ander boek voor in de plaats komen. Zo blijft de collectie mooi op peil.

De Rijcke wil op deze manier iets terug doen voor de maatschappij. Hij maakt zich vooral zorgen om de minderbedeelde kinderen uit zijn dorp, die zonder een bibliotheekvoorziening wel eens leesachterstand op zouden kunnen lopen. Zelf had hij vroeger ook moeite met lezen en weet dus uit eigen ervaring hoe belangrijk het is om wel goed te kunnen lezen. ‘Zonder lezen geen opleiding’, stelt hij dan ook.

Voor De Rijcke snijdt het mes aan twee kanten. ‘Als mensen hier komen om eten te halen, dan kunnen ze een boek lezen of meenemen. Als ze hier komen voor de boeken en ook trek krijgen, dan is dat mooi meegenomen.’ Hij ziet het als een extra service aan zijn klanten en de dorpsbewoners. In een klein dorp is een snackbar een belangrijke ontmoetingsplek. En het is nog gratis ook.

Foto: Monument076 (cc)

Burgerparticipatie: een mooi woord om onafhankelijk initiatief beheersbaar te houden

, door

ACHTERGROND - ‘Burgerparticipatie’ is niet altijd wat het lijkt.

Vraag iedereen met gevoeligheid voor Haags Scrabbelen naar de modewoorden van dit kabinet en grote kans dat ‘participatiesamenleving’ in de top drie eindigt. De kerngedachte daarachter mag inmiddels duidelijk zijn: de overheid kan niet meer alles doen en dus moeten burgers zelf meer verantwoordelijkheid nemen. Een woord als participatiesamenleving biedt daarbij de perfecte gelegenheid om die boodschap in een mooi papiertje te rollen. Dat geldt ook voor het vlaggenschip in de machtige vloot van de participatiesamenleving: ‘burgerparticipatie’.

Hoewel het idee van een participerende burger ouder is dan die termen, is burgerparticipatie onder Rutte c.s. hipper dan ooit. Daarbij lijkt doorgaans de nadruk op de positieve aspecten te rusten: het mee laten praten van wijkbewoners over hun directe leefomgeving zou de manier zijn om ‘de burger’ serieus te nemen. Met associaties van democratisering, ‘Do-it-yourself’ en het omzeilen van bureaucratie lijkt participatie een perfecte, positieve term om duidelijk te maken dat we eigenlijk erg blij moeten zijn dat de overheid zich terugtrekt van haar klassieke taken. Wat is het toch fijn dat burgers zelf mogen beslissen over hun leefomgeving!

Vooruitstrevende projecten

Er wordt dan ook vrolijk geëxperimenteerd met burgerkracht en doe-democratie. Onlangs verscheen een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau, waarin een vijftal van deze vooruitstrevende projecten centraal staan. In dit rapport – Burgermacht op eigen kracht – bespreken de onderzoekers dat burgers op uiteenlopende wijzen de ruimte krijgen of nemen om zelf mee te doen en denken. Daarbij ligt de nadruk op zogeheten ‘zelfredzame burgerparticipatie’: wijkbewoners gaan zelf aan de slag op terreinen die van oudsher de verantwoordelijkheid van de overheid waren. In de gemeente Schouwen-Duivenland, bijvoorbeeld, nemen bewoners het beheer van gemeenschapshuizen over en in de gemeente Berkelland stropen bewoners de mouwen op voor het onderhoud van plantsoenen.

Waan van de dag

Rutte: ‘Participatiesamenleving geen heilstaat’

, door

De Volkskrant:

De participatiesamenleving is voor het kabinet geen na te streven heilstaat. Volgens premier Mark Rutte duidt het begrip op een feitelijke vaststelling van een ontwikkeling die gaande is waarbij mensen het heft in eigen hand nemen en zelf dingen in hun omgeving organiseren. […]

Mensen zijn hoger opgeleid, mobieler en mondiger dan vroeger en vormen, mede door de invloed van internet en sociale media, op een andere manier sociale verbanden, aldus Rutte. Het ‘probleemoplossend vermogen’ van de samenleving wordt volgens hem groter. Al die kleinere initiatieven bij elkaar, waarbij mensen bijdragen naar vermogen, ‘kun je de participatiesamenleving noemen’. De vraag is hoe de overheid en de politiek op die ontwikkeling moeten reageren, aldus Rutte. Volgens hem bestaat er geen handboek hoe dit moet worden geregeld.

Waan van de dag

Gemeente Amsterdam zit niet te wachten op echte burgerparticipatie

, door
[…] van de ware burgerparticipatie ziet men weinig terug. Behalve in Amsterdam-Oost, waar buurtbewoners en jongeren het heft in handen hebben genomen. Na veel afwijzingen van ingediende plannen hebben zij in 2011 het leegstaande dierenasiel aan de Polderweg gekraakt en daarna omgetoverd tot het bruisende buurthuis Op de Valreep. Filmavonden, muziekavonden, cursussen, buurtmoestuintjes: een zo divers programma vind je bijna nergens anders. De toegang is altijd gratis, vrijwilligers runnen het centrum, iedereen is welkom, voor hulp of input.
Waan van de dag

Hulpbehoevende ouder in huis nemen? Korting op AOW!

, door

Ofwel: concreet vorm geven aan de participatiesamenleving wordt financieel ontmoedigd:

Veel families blazen hun plannen af om met hun hulpbehoevende vader of moeder te gaan samenwonen, omdat ze vrezen voor een korting op diens AOW-uitkering. Een gepensioneerde die met zijn kind gaat samenwonen, ontvangt vanaf juli volgend jaar minder AOW.

Deze zogeheten kostendelersnorm blijkt kinderen te frustreren die voor hun ouders willen zorgen, zegt een woordvoerder van Mezzo, de landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligers. […]

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) voorspelde eerder dat deze wet de mantelzorg veeleer zal afremmen in plaats van stimuleren. ‘Dit staat haaks op het feit dat de gemeenten de eigen kracht van de mensen willen stimuleren door ook het netwerk van de betrokkene in de zorg te betrekken.’

Waan van de dag

‘Participatiesamenleving’ blijkt hol, inhoudsloos begrip

, door

De Volkskrant:

In september vorig jaar zei de koning namens het kabinet: ‘De klassieke verzorgingsstaat verandert langzaam maar zeker in een participatiesamenleving.’ Ruim zeven maanden later is de discussie over de betekenis van dat begrip nog steeds niet geluwd. Op verzoek van ChristenUnie-leider Arie Slob gaf de premier gisteren eindelijk schriftelijke toelichting. Slob stelde zijn vraag in november. Het resultaat is ‘mager’, vindt de ChristenUnie-leider. ‘Het kabinet blijft in de ruim twee kantjes vrij algemeen.’

Waan van de dag

Helft raadsleden wil dat burger meer doet

, door

Zo bericht Trouw:

De ideologie van het huidige kabinet, van het zelf doen en meedoen, kan in gemeenteraden op brede steun rekenen. Dat blijkt uit een onderzoek van Trouw onder 2655 raadsleden. Meer dan de helft van de raadsleden vindt dat de overheid van burgers mag verlangen dat ze meer doen in hun gemeente, bijvoorbeeld parken onderhouden. Nog eens 10 procent is het eens met het principe, maar vindt dat burgers al genoeg doen. Een kwart van de raadsleden wijst het idee volledig af.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende