Parthenon Marbles

Traditioneel worden ze de “Elgin Marbles” genoemd, maar een slimme, ongetwijfeld Griekse, taaltacticus heeft het woord “Parthenon Marbles” bedacht om te benadrukken dat het gaat om kunstwerken die behoren in de tempel op de Atheense akropolis. De prachtige marmeren reliëfs zijn momenteel in het British Museum maar Griekenland wil ze terug. De bovenste verdieping van het enkele jaren geleden in Athene geopende, prachtige Parthenonmuseum is alvast ingericht om ze terug te verwelkomen. Natascha Neef legde gisteren uit waarom ze weer naar Athene moeten. Laat vooropstaan staan dat ik eigenlijk al haar argumenten hout vind snijden. Ik heb in het oude Akropolismuseum – dat met zijn beperkingen overigens ook zijn charmes had – wel eens een petitie getekend waarin de Britten werden opgeroepen de stukken terug te geven. Nu ik erover denk, geloof ik dat ik daar voor het eerst de naam “Parthenon Marbles” tegenkwam. U voelt echter al aankomen dat ik aan de kwestie ook een andere kant ontwaar.

Door: Foto: sp!ros (cc)
Foto: Stelios ZACHARIAS (cc)

De Elgin Marbles moeten terug naar huis

OPINIE - Ze zijn al jaren inzet van een conflict tussen de Griekse en Britse regering: de Elgin (tegenwoordig vaak ook: Parthenon) Marbles, een verzameling marmeren friezen en metopen van de Acropolis, plus een van de Kariatiden van het Erechteion in Athene. Het is tijd dat deze kunstvoorwerpen terugkeren naar Griekenland, vindt Natascha Neef.

Betoverde meisjes

Het weghalen van de fragmenten is al vanaf het begin omstreden. Vooral de diefstal van de Kariatide, een gebeeldhouwde pilaar in de vorm van een vrouwenfiguur, zette kwaad bloed bij de negentiende-eeuwse Grieken. Volgens een mythe zijn de beelden betoverde meisjes die weer tot leven zouden komen als de Turkse bezetters uit Griekenland vertrokken. Bijgelovige Atheners meenden zelfs nachtelijke klaagzangen te horen van de achtergebleven korai, die treurden om hun verloren zuster.

Originele-kariatide-in-het-British-Museum-cc

Griekenland heeft talloze pogingen ondernomen om de Parthenon Marbles terug te halen. De Griekse koning Otto probeerde tussen 1835 en 1842 de sculpturen terug te kopen van Engeland, met minder belangrijke oudheden als ruilmiddel. Melina Mercouri maakte zich als Grieks minister van Cultuur (1981-1989 en 1993-1994) sterk voor een terugkeer van de Parthenon Marbles naar Athene. Ook voormalig cultuurminister en huidige premier Antonis Samaras pleitte voor teruggave. Zonder enig resultaat, want Engeland weigert afstand te doen van de beelden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.