Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
De heiligheid voorbij
De volgende gastbijdrage is van publicist Mohammed Benzakour. Afgelopen woensdag hield hij in het Amsterdamse Felix Meritis een voordracht op een bijeenkomst van de Dick Scherpenzeel Stichting waar gediscussieerd werd over de berichtgeving over het Midden-Oosten. Sargasso kreeg van Benzakour toestemming om zijn voordracht hier te plaatsen.
Vorig jaar verscheen in Amerika (na het essay) het geruchtmakende boek “The Israël lobby and U.S. Foreign Policy’, van de twee professoren Stephen Walt en John Mearsheimer. In 560 bladzijdes brengen zij minutieus in kaart hoe in de V.S al decennialang de Israël-lobby (een machtig politiek en mediamiek netwerk van joodse organisaties, christenfundamentalisten en neocons) aan de knoppen draait van de Amerikaanse Midden-Oostenpolitiek – met al zijn schadelijke effecten, voor de regio en voor Amerika zelf. Een moedig en baanbrekend standaardwerk over een onderwerp waarop al zo lang een groot taboe rust. Ook maakt dit boek duidelijk welke frisse en minder frisse strategieën deze lobby aanwendt om ieder kritisch debat over Israël in de kiem te smoren.
Behalve NRC Handelsblad en VPRO’s Tegenlicht is aan dit boek vrijwel geen aandacht besteed. Toen vorig jaar de Nederlandse vertaling verscheen, telde ik welgeteld één recensie, in de Volkskrant (20 oktober 2007). Deze kwaliteitskrant wees een joodse commentator aan wiens Israëlische preoccupaties elke week te bewonderen zijn in zijn column. En, tamelijk voorspelbaar, eindigde diens ‘recensie’ met de opmerking dat hij er een ‘nare smaak’ aan overhield – als bekend, een nauwelijks verhulde manier om iemand als ‘antisemiet’ weg zetten. Kortom: discussie gesloten. Een collega van mij stuurde hierop een klachtbrief naar de Ombudsman van de Volkskrant. Op zijn brief is nooit gereageerd, noch een ontvangstbevestiging. De ironie wil dat zowel de recensie als het zwijgen van de Ombudsman onbedoeld de kern van dit boek onderstreepten.
Onderzoek berichtgeving Midden-Oosten (Poll)
Politicologe/communicatiewetenschapper Jacqueline de Bruijn deed in 2002 onderzoek naar de berichtgeving over het Midden-Oosten, in het bijzonder over het conflict Israël-Palestina. Destijds was haar conclusie dat de berichtgeving van het NOS en RTL journaal en die van actualiteitenrubrieken als Twee Vandaag, Netwerk en Nova overhelde naar het Israëlische standpunt. In oktober/november vorig jaar herhaalde ze haar onderzoek, de resultaten werden gisteravond in Felix Meritis te Amsterdam gepresenteerd. In een korte film werden de verschillende items over het conflict Israël-Palestina besproken. Er werden door haar kanttekeningen geplaatst bij suggestieve montage van beelden (met de bedoeling Palestijnen als raketten-afschietende-agressors neer te zetten) en het ontbreken van verwijzingen naar VN-resoluties en uitspraken van het Internationaal Gerechtshof. Maar ook de keuze van de verschillende redacties om de ene keer Palestijnse doden te negeren en de andere keer de verslaggeving over een aanslag op een joodse school ruim baan te geven. Er werd minitieus ingezoomd op de vermeend bevooroordeelde keuze van een journaal redactie om een Israëlische woordvoerder inhoudelijk te laten reageren en daarna een veel minder inhoudelijkere emotionele uitspraak van de Palestijnse president Abbas te monteren. Haar conclusie: de Nederlandse journaals en actualiteitenrubrieken tonen de Palestijnen als agressor en Israël als de partij die aangevallen wordt.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
“Accomplices to terror”
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.