Uit de regering stappen zonder electorale klappen: Waarom blijft de PVV al maanden relatief hoog scoren in de peilingen?

Met partijen die uit een kabinet stappen loopt het vaak niet best af in de daaropvolgende verkiezingen. Denk aan D66 in 2006. Uit onvrede met het optreden van VVD-minister Rita Verdonk rondom het Nederlanderschap van Ayaan Hirsi Ali stapten destijds alle D66 bewindslieden uit het kabinet-Balkenende II. Het gevolg? Uitgeregeerd werden de Democraten electoraal gehalveerd. Ze gingen van zes naar drie zetels.

Door: Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets
Foto: NiederlandeNet (cc)

Tussentijds vertrokken Kamerleden

Niet alleen is de Tweede Kamer hoogst zelden compleet, de Tweede Kamerzetels worden ook regelmatig van andere bemensing voorzien. Sinds de installatie van de huidige Kamer (6 december 2023) zijn 32 Kamerleden geheel of tijdelijk vertrokken en vervangen of opgevolgd door partijgenoten.

Negentien Kamerleden vertrokken om plaats te nemen in het kabinet Schoof. Een gebruikelijk ritueel na verkiezingen en kabinetsformatie.

De mutaties van de overige dertien Kamerleden hielden verband met zwangerschaps- en bevallingsverlof (3x), wisselingen binnen de fractie van een politieke partij (3x), benoemingen in het kabinet omdat andere kabinetsleden opstapten (2x) en Kamerleden die om diverse andere redenen opstapten(5x).

De dertiende mutatie is voor rekening van Lilian Helder. Zij maakte deze week bekend  haar BBB-zetel beschikbaar te stellen en is daarmee het derde Kamerlid dat een coalitiefractie verlaat. Eerder stapten de NSC’ers Femke Zeedijk en Rosanne Hertzberger op.

De meeste wisselingen vonden plaats bij het NSC (4x) en FvD (3x). BBB, D66, GL-PvdA, SP en VVD telden elk 1 mutatie.

Dit zijn ze (onderaan de lijst nog een paar bijzonderheden

8-dec-23: Hanneke van der Werf (D66) gaat met zwangerschaps- en bevallingsverlof, vervangen door Marijke Synhaeve
12-dec-23: Queenie Rajkowski (VVD),gaat met zwangerschaps- en bevallingsverlof, vervangen door Jacqueline van den Hil
12-dec-23: Ilana Rooderkerk (D66) , gaat met zwangerschaps- en bevallingsverlof, vervangen door Tjeerd de Groot
13-dec-23: Sarah Dobbe (SP) wordt beëdigd wegens vertrek Lilian Marijnissen
18-jan-24: Pepijn van Houwelingen (FvD) wordt beëdigd wegens vervanging Freek Jansen
19-nov-24: Ralph Dekker (FvD) wordt beëdigd wegens tijdelijk vertrek Pepijn van Houwelingen
27-nov-24: Folkert Idsinga (NSC) wordt beëdigd wegens vervanging Tjebbe van Oostenbruggen (kabinetsbenoeming)
3-dec-24: Willem Koops (NSC) wordt beëdigd wegens opstappen Femke Zeedijk
3-dec-24: Sander Van Waveren (NSC) wordt beëdigd wegens opstappen Rosanne Hertzberger
17-dec-24: Ria de Korte (NSC) wordt beëdigd, vervangt Sandra Palmen die op 12 december 2024 in kabinet is benoemd als opvolger van Nora Achahbar, die op 15 november was opgestapt
18-dec-24: Marleen Haage (GL-PvdA) wordt beëdigd wegens vertrek Senna Maatoug (werd in december 2024 wethouder in Utrecht)
16-jan-25: Lidewij de Vos (FvD) wordt beëdigd wegens tijdelijk vertrek Thierry Baudet
3-feb-25: Lilian Helder (BBB) stapt op. Martin Oostenbrink volgt Helder op

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Is minister Blok al opgestapt?

Vandaag is het debat dat moet bepalen of minister Blok mag blijven. Sargasso maakte voor u (al een tijdje geleden) een handige site om dat bij te houden: https://opblokken.nl

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Femkes laatste zet

Jolande Sap (Foto: Wikimedia Commons/Roel Wijnants)

Wie dacht dat Femke Halsema rond deze tijd terug zou treden, mag nu de hand opsteken. Drie maanden voor de cruciale Statenverkiezingen, die kunnen leiden tot een definitieve doorbraak van Groenlinks, krijgt Jolande Sap de zware taak een eigen profiel op te bouwen en de verschillende vleugels binnen de partij gedeisd te houden. Sap zal er nog een hele klus aan krijgen, want Halsema laat geen gespreid bedje achter.

Halsema zette een stormachtige ontwikkeling in gang. Met loyale mensen op strategische plekken sleurde ze als leider de partij bij de lurven uit de stoffige hoek van sandaaldragend oud-links. Naast de verantwoorde bekertjes linksdraaiende karnemelk, Budels en donker oerbrood verschenen witte wijn en Marlboro Light.

Naar verwachting zet Sap die lijn voort. Dat kondigde ze zelf al aan, en er zijn weinig redenen om daaraan te twijfelen. Sap is misschien zelfs liberaler dan Halsema. Ze maakt deel uit van de progressief-liberale vleugel van Groenlinks. De WW mag van haar in lengte terug naar een jaar, en als mensen kunnen werken, dan moeten ze dat doen.

Halsema wist met haar jarenlange ervaring hoe ze soepeltjes mensen voor zich kon winnen. Daarmee brak ze door bij een jongere generatie kiezers. Met een zwakke Job Cohen als leider van de PvdA ligt een groot deel van het jonge electoraat van die partij voor het grijpen. Die slag had Halsema kunnen slaan bij de Statenverkiezingen. Nu moet Sap het gaan doen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie denkt Beatrix wel niet wie ze is?

Koningin Beatrix (Foto: Wikimedia Commons/Emiel Ketelaar)

Oké, het staatshoofd, natuurlijk. Maar wel een niet gekozen staatshoofd, dus eentje zonder enig mandaat. Als ze dus de Tweede Kamerleden als schooljongetjes en -meisjes in een bus laat aanrukken om hen toe te spreken dient ze zich totaal te onthouden van welk commentaar dan ook. Een kaakje en een kopje koffie, prima. “Hoe gaat het met de kinderen?” Ook goed.

Maar “ik maak me zorgen over de hypes en de vele spoeddebatten, waardoor de Tweede Kamer zich te veel laat meeslepen”, dat mag dus niet. Hoe eens ik het ook met haar constatering ben, het Nederlandse parlement is slechts verantwoording schuldig aan zichzelf en het Nederlandse volk. Die heeft het gekozen en niet de Koningin. Zij heeft als ongekozen monarch een zuiver ceremoniële functie. De Tweede Kamer naar een paleis verschepen kan als ontzettend intimiderend gezien worden, zeker als wat binnenskamers gezegd wordt geheim moet blijven.

En als een kamerlid, in dit geval Boekestijn, wel wat over het besprokene loslaat, dan moet hij opstappen. Sinds wanneer heeft onze koningin dit (al dan niet indirecte) recht? Rutte verdedigt het opstappen van Boekestijn door te zeggen dat het uit de school klappen “ongepast” en een “doodzonde” was, omdat de vorstin zich niet kan verweren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.