President Obama lijkt na een jaar eindelijk klaar om de banken aan te pakken. Ongetwijfeld aangespoord door berichten over nakende miljardenbonussen en een pijnlijk verlies in Massachusetts en om te proberen een nieuwe financial meltdown te voorkomen, stelt Obama een combinatie van maatregelen voor.
In de eerste plaats moeten banken die gered zijn door de overheid een extra belasting gaan betalen. Die moet negen miljard dollar per jaar opleveren. Klinkt leuk, maar gezien de bedragen waar het in de grote banken om draait valt dit in de categorie klein bier.
Zijn tweede maatregel is een heel stuk interessanter. Banken die op enigerlei wijze tegoeden hebben die door de overheid gegarandeerd zijn, mogen die niet gebruiken om mee te handelen. Ongetwijfeld is deze maatregel mede ingestoken met de ervaring van het afgelopen jaar in het achterhoofd, waarin banken toegang hadden tot supergoedkope federale kredieten. Die kredieten gebruikten ze gewoon om uitgebreid te handelen en daarmee enorm grote winsten te halen; winsten waaruit nu bijvoorbeeld de bonussen betaald worden. Om een idee te geven; Goldman Sachs bespaarde zichzelf alleen op die goedkope kredieten een miljard dollar. Ook zorgt de maatregel dat reguliere banken geen tegoeden van hun klanten kunnen gebruiken om geleveraged, dus in combinatie met forse externe gelden, allerlei deals te doen. Een verstandige maatregel zou je dus op het eerste gezicht zeggen.
Hoe begon de crisis?
Maar als je terugkijkt op de financiele crisis, dan waren de eerste banken die er last van kregen de investment banks. Eerst Bear Stearns, die op de rand van faillissement overgenomen werd en vervolgens Lehman Brothers, die wel volledig onderuit ging. Nadat ook Merrill Lynch overgenomen werd, waren Morgan Stanley en Goldman Sachs uiteindelijk de enige twee die de shake out overleefden. Het interessante is dat de investment banks banken waren die geen reguliere spaarders hadden. De facto hadden zij helemaal geen door de overheid gedekte tegoeden. Zij zouden dus onder de nieuwe regels net zo vrolijk kunnen blijven handelen. Een investment bank kan dus ook met deze nieuwe regel zomaar aan het begin van een nieuwe financiele crisis staan.