WW: Pannenkoekvleermuisvis en negen andere nieuwe soorten

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Ieder jaar, zo tegen het einde van Mei, brengt een groepje taxonomen via het 'International Institute for Species Exploration' aan Arizona State University een lijst naar buiten van de top tien nieuwe soorten van het jaar. Volgens ruwe schattingen worden door biologen ieder jaar zo'n 15.000 nieuwe soorten ontdekt. Het overgrote deel daarvan zal wel voor altijd in de schaduw blijven. En juist daarom is het zo leuk dat eens per jaar tien nieuwkomers even in het zonnetje gezet worden. Zagen we twee jaar geleden al de decafé-plant langskomen, dit jaar mogen we onder andere de pannenkoekvleermuisvis in ons midden verwelkomen. Dit wezen is geen pannenkoek, geen vleermuis, maar een vissoort. En wel eentje die plat als een pannenkoek is en zich hobbelend voortbeweegt met behulp van zijn arm-achtige vinnen (dit deed de naamgevende onderzoekers blijkbaar aan een vleermuis denken). De vis werd ontdekt in de Golf van Mexico.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Decafé-plant in top 10 nieuwe soorten

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De meeste nieuwe soorten verdwijnen in een laatje ergens (Foto: Flickr/dzsil)

Ook dit jaar publiceerde een grote commissie van vooraanstaande taxonomen een top tien lijst van nieuw ontdekte organismen in 2008. Het is dan wel een beetje vroeg in het jaar voor top-tien lijstjes, maar het zal wel even geduurd hebben voordat de jury eruit was. Op dit moment zijn er, als we de bacteriën en schimmels even wegdenken, zo’n 1,6 miljoen geïdentificeerde soorten bekend.

Daarvan vermoeden we dat dit nog maar het topje van de ijsberg is. Daarom is het niet vreemd dat er jaarlijks vele duizenden nieuwe organismen bijkomen. In 2008 waren dit er maar liefst 18.516 . Dat krijg je ervan als een tripje naar de Mekong je al snel meer dan duizend nieuwe soorten oplevert. Het ontdekken van een nieuwe soort is dus niet echt iets unieks en zo’n top-tien is daarom wel nodig om onze aandacht te vestigen op een aantal van de vele nieuwe soorten.

En in de top-tien van dit jaar is wel degelijk heel wat interessants te vinden. Zo is er het langste insect ooit gevonden (een soort wandelende tak van meer dan een halve meter) en het kleinste zeepaardje ooit (13 millimeter). Naast deze kersverse recordhouders vinden we ook een vleesetende naaktslak en een slak met een superingewikkeld huisje.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.