Een schrijnend verhaal in het Straatmagazine van deze maand (link helaas niet beschikbaar). De grensafscheiding tussen Zuid-Afrika en Mozambique wordt gevormd door een hek, dat onder hoogspanning staat, dit om arme migranten uit Mozambique dan wel af te schrikken, dan wel te electrocuteren. Er is echter een lacune in de verdediging, en dat is het Krugerpark, genoemd naar de oude Boerenpresident Paul Kruger, in Nederland vroeger liefkozend ´Oom Paul´. Duizenden asielzoekers uit Mozambique besluiten daarom om te voet door dit wildpark te trekken, en worden daar in grote getale opgegeten door leeuwen en luipaarden. Nu bemerkte ik in mijn reactie hierop iets vreemds. Toen ik hoorde over het hek onder hoogspanning liepen de rillingen me over de rug, en voelde ik me verontwaardigd: hoe kunnen mensen elkaar dit aandoen? Maar toen ik las over de mensenetende leeuwen en luipaarden voelde ik bijna het tegenovergestelde. Het had zowaar iets poëtisch. De mens is een relatieve nieuwkomer, en de leeuwen en luipaarden wensen hun plek bovenaan de voedselketen niet zomaar af te staan. Van de migranten krijgen ze de smaak te pakken, en binnenkort stappen ze wellicht over op parkwachters, en rijke westerse toeristen. Van mij mogen ze, en ik zeg dat niet omdat ik van dieren houdt, of haat voel jegens de mensheid. Ik ben geen vegetariër, ik ben niet tegen de jacht, en ik vind de Partij voor de Dieren een wat merkwaardig fenomeen. Het gaat hier om een basisprincipe. Geweld tussen soortgenoten is afkeurenswaardig, maar geweld tussen mensen en dieren maakt deel uit van de natuurlijke orde.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
In eerste instantie leek het een mooi verhaal. Willem Alexander en vrouw wil een tweede huis laten bouwen in Mozambique op het schiereiland Machangulo. Ze doen dat samen met vrienden en hopen zo een plek te vinden waar ze wat privacy hebben. Verder willen bij het bouwen de lokale bevolking laten meeprofiteren van de activiteiten. Daarmee doen ze dan wat aan “ontwikkelingshulp” zeg maar. Ook denken ze dat hun regelmatige aanwezigheid aldaar hun betrokkenheid met het continent Afrika verstrekt.
Maar dan komen de eerste vragen al. Wordt er in dit project eigenlijk geld uit het potje van ontwikkelingshulp gebruikt vraagt kamerlid Irrgang (SP) zich af, en valt dat dan binnen het afgesproken beleid. Het antwoord is nog niet binnen.
Maar stilaan wordt het verhaal steeds problematischer. HP/DeTijd ging eens polshoogte nemen en constateerde dat een deel van het geld gebruikt wordt om de lokale autoriteiten om te kopen. Dus gaat Irrgang maar weer extra vragen stellen.
Hoe groot dit schandaal ook wordt, het gaat voorbij aan de basisvraag. Waarom zouden we in hemelsnaam belastinggeld besteden aan nog een extra huis voor leden van het koninklijk huis? En waarom helemaal in Mozambique waardoor de reiskosten lekker hoog uitvallen? En waarom op een schiereiland dat bij een beetje stijging van de zeespiegel niet meer bestaat?
Het is hiermee wel duidelijk hoe het koninklijk huis jaarlijks 114 miljoen euro kost en hoe hottemetoten over de hele wereld hiervan meeprofiteren.
Zeven dagen. Zo lang duurt het voordat de aanhoudende onrust in Johannesburg eens het nieuws haalt hier. Tweeëntwintig doden, honderden gewonden en duizenden vluchtelingen en toch duurt het zeven dagen voordat we er hier van mogen weten.
Het is een soort wet. Als er geen Nederlanders bij betrokken zijn, dan geldt het aantal slachtoffers en de emotionele afstand tot Nederland. Emotionele afstand heeft weinig te maken met kilometers, maar alles met gevoel. Zo vinden veel mensen 2.973 doden in Amerika erger dan 133.600 doden in Myanmar. Daar kun je op tegen zijn, maar zo werkt het voor veel mensen wel.
Wie zich ooit eens een beetje heeft verdiept in Zuid-Afrika kent de townships daar. Het zijn wijken die aan grote steden vastgroeien. In westerse ogen ziet het eruit als een armoedig zooitje. Huizen, soms van steen, maar vaker van golfplaat, leem en ander materiaal zoals karton en lappen stof. Er is veelal geen elektriciteit, en het water moet gehaald worden bij een tappunt. Townshipbewoners moeten voor het water betalen met een soort chipknip. Bij het tappunt staat ook een toilet.
Zo?n township heeft eigenlijk alles: kappers, supermarktjes, schooltjes, zelfs kinderopvang. En Shebeens, veel Shebeens (illegale kroegen). In de townships leven veel werklozen, want werk is schaars in Zuid-Afrika. In de ochtend zitten sommige kruispunten vol met mensen die op de stoep zitten te wachten. Van tijd tot tijd stopt een truck, mensen springen op de open laadbak en dan worden ze naar werk toe gereden, meestal in een fabriek. ’s Avonds worden ze afgezet op de kruispunten en het beetje geld dat ze die dag hebben verdiend, gaat op in de Shebeen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
