Een laffe kerkgeschiedenis

Laat ik beginnen bij de allerlaatste woorden van dit boek, het slot van de tekst op de achterkant: De vraag naar de verhouding tussen religie en het moderne denken komt indringend aan bod, evenals de actuele situatie van het katholicisme in het geseculariseerde Avondland. Een rijk gestoffeerd werk dat bij zowel liefhebbers als verachters van religie niet mag ontbreken op de boekenplank. Indringend? Actueel? Een must read voor de verachters van religie? Ik moest het een paar keer lezen. Zelden is zo’n blurp achterop een boek zó way off the mark. Sterker, na het lezen van Katholicisme in Europa vroeg ik me ernstig af of er überhaupt  een groep lezers aan te geven is die dit boek op de plank zou willen hebben.

Door: Foto: Façade van de Sint-Pieter, Rome (foto LiviusOrg)

De eerstvolgende die zegt dat ‘als je hard genoeg werkt, je alles kan bereiken’, krijgt een toek op zijn bakkes

Het is crisis, dat geef ik graag toe. Niet op financieel gebied. Het is een morele crisis die ons in een egoïstische greep houdt. Die onze empathie stukmaakt en in klassen doet denken. Die ons opdeelt in wij tegen zij waardoor ‘wij ons echt niet verantwoordelijk voelen voor hen, hoor’. En die het vervolgens compleet normaal vinden dat iedereen zijn plan maar moet trekken.

Annelies Verhoeven is coördinator jeugdwerking van het buurthuis Chambéry, Etterbeek (België). “Ik zie hele dagen lang de ellende die ons systeem de mensen aandoet”, schrijft ze over de (in haar ogen) verrotte maatschappij. Het zou zo maar eens ook op Nederland van toepassing kunnen zijn …..

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Economie? Ethiek!

Onze huidige crisis is niet slechts een economische en financiële crisis, maar vooral ook een spirituele en morele crisis. Menselijke waardigheid en het algemeen belang  moeten weer leidend worden, zodat de wereld rechtvaardiger wordt dan nu het geval is. Dat zegt het Vaticaan in de nota over financiële hervorming die deze week verscheen.

De economische en financiële crisis die we nu doormaken, geeft aanleiding tot diepgaande introspectie naar de principes en de sociale en culturele waarden die aan de basis liggen van een sociale samenleving. In haar nota stelt de Pauselijke Raad voor Gerechtigheid en Vrede (Justitia et Pax) dat oplossingen voor onze huidige crisis niet alleen moeten bijdragen aan het welzijn van onze huidige generatie, maar dat we ook de verantwoordelijkheid moeten nemen voor de generaties die na ons komen. Ook die generaties moeten hoop op een betere toekomst en vertrouwen in de menselijke waardigheid kunnen blijven houden.

Volgens de Raad hangen de problemen met financiën en economie nauw samen met de ethische oriëntaties die eraan ten grondslag liggen. Na de Tweede Wereldoorlog is veel economische vooruitgang geboekt, maar daar zijn door velen grote offers voor gebracht, in ontwikkelde landen maar vooral ook in de ontwikkelingslanden. De crisis staat niet op zichzelf. In de jaren zeventig was er de oliecrisis, gevolgd door crises en Mexico, Brazilië, Rusland en Korea in de jaren tachtig. Nog weer later waren er crises in Thailand en Argentinië, kwam de vastgoedcrisis en nu hebben we dan dan de financiële crisis. Volgens het Vaticaan hebben die crises een gemeenschappelijke oorsprong, maar is nu wel voor het eerst dat de crisis het hart van de wereldeconomie treft.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.