Amsterdam op nummer één

Waarin de auteur vreest voor nog meer toeristen die midden op het fietspad gaan lopen. En andere ergerlijke toeristen-in-Amsterdam-situaties. Amsterdam is door de Lonely Planet uitgeroepen als de op één na beste stad om te bezoeken in 2013. Onze hoofdstad wordt alleen verslagen door San Francisco in de VS. (Waar ik geweest ben overigens, en wat inderdaad een heerlijke stad is. En goed ook voor de beenspieren, want die heuvels daar zijn vrij pittig.) Nou snap ik natuurlijk heel goed wat de aantrekkingskracht van Amsterdam is. Prachtige architectuur en grachten, een rijk cultureel klimaat en een gezellig uitgaansleven: wat kun je je nog meer wensen? Maar al die toeristen verpesten het wel een beetje voor de mensen die er wonen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lang leve de Lonely Planet

Er zijn twee soorten reizigers: backpackers en koffertrekkers. Backpackers gebruiken als gids de Lonely Planet en de Rough guide. Koffertrekkers gebruiken andere gidsen, slapen in dure hotels, reizen met een gezelschap of zijn anderszins minder avontuurlijk. Wie alleen op pad gaat zweert bij de Rough guide of de Lonely planet. Het zijn ongetwijfeld niet de meest uitgebreide gidsen. In Mali had mijn reisgenoot de Bradt bij zich, een meesterwerk dat diep inzicht gaf in de cultuur, architectuur, muziek en geschiedenis van het land. Mijn Lonely Planet West-Africa behandelde geheel Mali in slechts een bladzij of veertig, maar vertelde me wel waar ik goedkoop kon slapen.

Lonely Planet ColombiaNu ik in Colombia ben gebruik ik de Lonely Planet Colombia. Het is met zijn 276 pagina’s een van de dunnere deeltjes, vergelijkbaar met het deeltje Oekraine, ook zo weinig omvangrijk. Voor de statusgevoelige backpacker is dat overigens een aanbeveling. Hoe minder er over een land geschreven is, hoe meer je je een pionier voelt. Zo kijkt de geoefende rugzaktoerist ook altijd welke editie van de gids hij in handen heeft. Colombia is al toe aan zijn vierde editie en is daarmee eigenlijk veel te ‘mainstream’. Wie in Cartagena rondkijkt merkt het meteen: er lopen Engelse jongeren rond en gezinnetjes, signalen dat de ontdekker niets meer te zoeken heeft in een land.

De Lonely Planet Colombia is in opspraak. In het introotje voor in de gids staat een zwart-wit portret van mede-auteur Thomas Kohnstamm. Met zijn Lake Placid 1980 muts, zijn baard en zijn brede glimlach ziet hij er overtuigend uit als backpacker. Het is het type dat meelift met vrachtwagens als er geen bussen zijn, dat meedrumt met de lokale bongo-spelers en als het even kan op 4300 meter hoogte meevoetbalt met het beloftenelftal van de FC Potosi, het succesvolste elftal in de Andes.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.