De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Boekrecensie | De gekroonde republiek
Een gastbijdrage van GB van Publiekrecht & Politiek.
Je weet ongeveer wat je van een boek van Fasseur, een van de Koninklijke Rechtzetters, kan verwachten. Je hoeft zo’n boek niet te lezen, dus eigenlijk moet je dan niet zeuren als je het toch leest. Desalniettemin: Fasseur maakt het in zijn meest recente boek wel erg bont met zijn pogingen om de Oranjes solide op het schild te zetten.
De eerste taak die Fasseur op zich neemt is het corrigeren van de beeldvorming van Koning Willem I, II en III. Sinds het boek Voor de troon wordt men niet ongestraft geboren hangt het imago van deze Oranjevorsten er toch enigzins rafelig bij. Beatrix had al laten weten afstand van het boek te nemen, maar de televisieserie De Troon deed het boek nog eens dunnetjes over. En nu rukt Fasseur uit om de boel recht te zetten, zonder overigens het boek of de serie te noemen. Willem I was geen machtswellusteling maar een hardwerkende koning, ‘met nobele bedoelingen bezield’; de troon en het koningschap werden hem ook maar aangeboden. En de arme man maar honderden stukken lezen op Eerste Kerstdag, zoals Fasseur beschrijft.
De echte waarde van Europa en de Oranjes
Wederom een bijdrage van Paul Teule.
Sommige levenslessen hebben een incubatietijd. 10 jaar geleden leerde de markante en lijvige dr. Odink ons UvA economiestudentjes dat alles relatief is. “Alles?”, vroeg ik dan. “Alles”, donderde Odink. Pas de laatste jaren ontdekte ik hoe waar dit is en, belangrijk, hoe je met relativeringsvermogen de werkelijkheid naar je toe kan trekken.
Zondag bij Buitenhof bijvoorbeeld. Clairy Polak vraagt de Vlaamse hoogleraar Europese politiek Hendrik Vos – ter inleiding van een opvallend goed debat over Europese belastingen – naar het Europese budget.
Vos: ‘Europa werkt eigenlijk vandaag met een bedrag van laat ons zeggen ongeveer 130 miljard euro.’
Polak (gespeeld verbaasd): ‘130 miljard? Toe maar! Het is dus niet zo gek dat heel veel mensen vinden dat Europa een geldverslindende machine is.’
Vos: ‘130 miljard is een enorm bedrag natuurlijk. Maar als je het een beetje in perspectief zet, dan valt dat eigenlijk wel goed mee hoor. 130 miljard staat voor ongeveen 1% van de totale welvaart in Europa. Landen werken met een budget van 33% en 55% van hun BBP. (…) Eigenlijk, in perspectief gezet, is dat Europese budget heel erg klein.’
Vos verstaat de kunst van het relativeren. Hij had ook kunnen zeggen dat de EU minder dan 1 euro per EU burger per dag kost. Een prikkie dus. Maar eurosceptici kunnen je – (letterlijk) voor hetzelfde geld – tot een heel andere oordeel verleiden. De EU geeft immers elke dag 356 miljoen euro uit. Of 15 miljoen per uur. Een bodemloze put dus. Beide ‘perspectieven’ zijn in zekere zin waar, en daardoor zo zinloos. Als burger schiet je heen en weer tussen eurofilie en euroscepsis. De echte discussie, die over kwaliteit, raakt op de achtergrond. Wat krijgen we eigenlijk voor 130 miljard?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Quote du Jour | Echt kwaad
wat in de pers verschenen is over het feit dat de koning kwaad is, strookt met de realiteit
Aldus een zin uit het persbericht vanuit het paleis van de Belgische koning. Een koningshuis welke openlijk zegt dat iets wat de pers schrijft over datzelfde koningshuis waar is, dan moet er wel heel wat aan de hand zijn.
Maar goed, er is dan ook sprake van een voor Nederlanders onbegrijpelijk klucht met in de hoofdrol de zoon van de koning, Laurent.
Hoe de koning in de regering kwam
Vandaag een analyse van het Montesquieu Instituut naar aanleiding van de recente ophef over de rol van de koningin in de regering. Het stuk staat ook op zijn blog.
In 1917 promoveerde de latere filosoof van de calvinistische ‘wijsbegeerte der wetsidee’, Herman Dooyeweerd, aan de Vrije Universiteit op een staatsrechtelijk proefschrift over de ministerraad (1). Daarin leverde hij een analyse van het ontstaan en de betekenis van de ministerraad, waarbij zowel historisch als rechtsvergelijkend grondig werk werd geleverd. Omdat het proefschrift over de ministerraad ging, moest het onvermijdelijk ook gaan over de koning en zijn rol in het staatsrecht.
In de Grondwet van die jaren werd immers helemaal niet over een ministerraad gesproken, noch over de regering maar enkel over ‘de Koning’. Die term duidde op de persoon van de koning en, bij voorbeeld, zijn erfopvolging. Hij duidde ook op de regering, formeel door de koning uitgeoefend. Zo had Thorbecke het in 1848 geformuleerd, of liever laten staan, in de Grondwetstekst. Niet zo’n wonder want ook in de landen om ons heen vielen begrippen als ‘koning’ en ‘regering’ samen.
Het bestaan van de ministerraad als een afzonderlijk instituut werd door Thorbecke als het ware ontkend. Niet in de praktijk overigens, want juist hij gaf aan de ministerraad zelfstandige betekenis door het reglement van orde ervan te vernieuwen (in 1851) en daarin op te nemen dat de ministerraad bij meerderheid zou beslissen en alleen zijn meerderheidsadvies aan de koning zou voorleggen ter ondertekening. De keuzevrijheid van de koning werd verregaand beperkt.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.