Willemstreepjealexander

Willem-Alexander. Hij was jong toen ik jong was. Hij studeerde in Leiden. Wij, zijn generatiegenoten uit de culturele onderbuik van Amsterdam, vonden hem zo'n typische corpsbal. Hij datete met Emily Bremers, ook zo'n kleurloze corpsbal, getver. Je praatte er niet over. Hij was te min. Hij was dommig en dikkig, met zo'n fletse aardappelgezicht. We schaamden ons voor hem. Beatrix, iedereen was hartstikke links dus tegen haar en wat ze voorstelde, maar ons schámen voor haar? Never. Ze was een dijk van een koningin. Daar kon je mee voor de dag komen. Hoe kon zo'n briljante persoonlijkheid zo'n debielig zoontje hebben geworpen? Lijken op zijn pa deed hij evenmin, die goeie ouwe Claus – God hebbe zijn ziel. Ook niet op zijn oma, die alomgeliefde Juul, of, Allah oeh ekber, zijn opa, die de boel aan alle kanten magistraal had weten te fletsen flessen.

Foto: Audringje (cc)

Handig vlak voor troonswisseling: grondwetapp

Vlak voor de troonswisseling is er veel gedoe over het al dan niet afleggen van een eed of trouw zweren aan de nieuwe koning. Dan komt juist een handzame app voorbij waar in begrijpelijk Nederlands de grondwetsartikelen staan, met toelichting.

Als republikein interesseert met die troonswisseling weinig. Maar leuke bijkomstigheid is wel dat er een fundamentele discussie ontstaat over wie nou aan wie trouw zweert.
En dat is dan voor mij weer aanleiding om een van mijn oude hobbies op te pakken, grondwetten lezen.

Dan valt gelijk op dat in de grondwet wel staat dat de koning een eed moet afleggen aan de Staten-Generaal en de grondwet (artikel 32 in begrijpelijk Nederlands):

Als er een nieuwe koning is, moet er zo snel mogelijk een openbare vergadering van de Eerste en Tweede Kamer samenkomen. Deze vergadering is in de hoofdstad Amsterdam. In deze vergadering belooft of zweert de Koning dat hij zich aan de Grondwet zal houden. En hij belooft of zweert ook dat hij zijn werk goed zal doen. In de wet staat hoe hij dat moet doen.

Maar dat er niets in de grondwet staat over leden van de Staten-Generaal die bij een troonswisseling opnieuw trouw moeten zweren aan de koning.
Wel staat er iets in de wet (van lagere orde dus) over de exacte verklaringen van de koning en daarna de leden van de Staten-Generaal. En hier wordt het interessant.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Rob van Hilten (cc)

Koningin m/v

COLUMN - Afwezig in elk debat over de monarchie is dat wij al generaties lang vorstinnen hebben. Een koningin is niet hetzelfde als een koning.

Van Emma tot aan Juliana waren de dames tevreden met een ceremoniële status: ze dienden als nationaal ornament, en hebben zelden meer gedaan dan een occulte seance beleggen of het volk soms moed inspreken.

Beatrix was de eerste vorstin die zich daadwerkelijk met het landsbestuur bemoeide. Ze las haar stukken, wilde op de hoogte worden gehouden, en gispte naar verluidt haar minister-presidenten wel eens over een regeringsbesluit. Helemaal serieus namen we Beatrix evenwel niet. De pers besprak vaker welk ensemble ze droeg dan de portee van haar Kersttoespraak, en serieuze studies naar haar instructies van (in)formateurs zijn er niet.

De prins-gemalen zaten altijd in een spagaat. Enerzijds hoorden ze de man in huis te zijn, dat gold indertijd immers voor alle mannen, maar anderzijds stonden ze eeuwig in de schaduw van hun dames. Wat ze wilden, moesten ze achter de schermen doen. Het is een rode draad in de geschiedenis van de Oranjes: koninklijke echtgenoten die hun ambities moesten intomen en die, als ze invloed wilden uitoefen, dat via het bed of via gerommel en geritsel moesten doen.

Foto: Flickr: Marcos Glicerio

Zuid-Amerika: discobrand, ploffende putdeksels en.. juist.

ELDERS - Juist – Máxima. Die mag natuurlijk niet ontbreken in de Elders – Zuid-Amerika deze week. Maar eerst: een enorme discobrand in Brazilië en in hetzelfde land exploderende putdeksels als groeiend probleem.

De cafébrand in Volendam zal nog wel een tijd in het Nederlandse nationale geheugen gegrift staan: net zo zullen de Brazilianen en met name jongeren in de deelstaat Rio Grande do Sul afgelopen zondag niet snel vergeten. Toen brak in discotheek Kiss een brand uit die aan meer dan 230 feestgangers het leven kostte. De omstandigheden in de club Kiss in het stadje Santa Maria, voor zover die duidelijk zijn geworden, tonen veel overeenkomsten met de tragedie in De Hemel: mogelijk teveel mensen binnen, geblokkeerde nooduitgangen, een brandbaar plafond en iemand (in dit geval een lid van de band die optrad) die binnen vuurwerk afstak. De stroperige bureaucratie in Brazilië betekent dat horecazaken soms open kunnen blijven terwijl nieuwe vergunningsaanvragen in behandeling zijn, waardoor niet altijd de veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. De meeste slachtoffers overleden zondag aan verstikking of het inhaleren van rook.

De tweede nieuwsaanleiding deze week komt ook uit Brazilië en is eveneens brandgerelateerd, hoewel op het eerste gezicht onschuldiger: ontploffende putdeksels in Rio de Janeiro zijn daar een toenemend probleem. Het lijkt haast slapstick, maar kan serieuze gevolgen hebben zoals het gelinkte New York Times-artikel aangeeft: als je te dichtbij staat kunnen de explosies je ernstig verbranden en ook rondvliegende putdeksels zijn niet bepaald een genot voor de hersenpan. En hoe ongelofelijk die foto ook lijkt, het is echt een tweetonner van een deksel dat volgens ooggetuigen vier meter de lucht in vloog. De oorzaak van de explosies is volgens experts de opbouw van gassen ondergronds, die door een elektrische vonk worden ontstoken. Het zou een fenomeen zijn dat in alle grote steden wel voorkomt – hoewel ik geen Nederlandse voorbeelden ken – maar in Rio door oude infrastructuur disproportioneel veel. Een probleem met de Olympische Spelen en het WK in het vooruitzicht..

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crisis België laat belang president zien

Belgische en Europese vlaggen (Foto: Flickr/kwatoko)

Naast de hoge amusementswaarde zit er ook een wijze les verscholen in de politieke crisis die België nog altijd in haar greep heeft. En dat is die van de moeizame rol van de koning. Constitutionele monarchieën blijken niet goed opgewassen tegen het langdurig stil liggen van het democratisch proces. En dat is natuurlijk ook logisch. Formeel hebben vorsten weliswaar een grote rol in constitutionele regeringen (onder andere door het aanstellen en ontslaan van de bewindspersonen), maar in de praktijk worden zij geacht hierin het advies van de meerderheid van de in het parlement vertegenwoordigde partijen te kiezen. Maar wat als die partijen het onderling niet eens kunnen worden?

Nu de zoveelste regeerpoging van Leterme is gestrand, ligt het initiatief om de Belgische politiek los te trekken feitelijk bij de koning. Die lijkt echter weinig meer te willen of kunnen doen dan de zoveelste oud-politicus een rondje langs de coalitiepartijen laten maken of te zien of ze het toch niet nog eens een kansje willen geven. En wat zou de koning ook kunnen doen? Op papier heeft hij misschien enige macht maar als ongekozene heeft hij geen enkel mandaat. Hij is niet eens populair.

In zo’n geval zou een verkozen president uitkomst kunnen brengen. En dan niet het Amerikaanse model waarin de president het feitelijke bestuur van het land op zich neemt, maar veel meer het Duitse model, waarbij de rol van de president -net als die van de koning- grotendeels ceremonieel is. Behalve in het geval van een fundamentele crisis in het democratisch bestel (waar de Duitsers wel enige ervaring mee hebben). Dan kan de president als constitutionele waakhond wèl een rol van belang spelen. Hij heeft daarvoor mandaat, want is immers ook zelf voortgekomen het het democratische stelsel.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige