Vandaag ontmoet President Barack Obama zijn Russische ambtsgenoot Dmitri Medvedev in Moskou. De twee wereldleiders zullen met name praten over het terugdringen van het aantal kernwapens waarover hun landen beschikken. De zogenaamde START en SORT verdragen reduceerden al sedert de jaren tachtig het aantal kernkoppen alsmede hun leveringssystemen als langeafstandsraketten en bommenwerpers, echter tot op de dag van vandaag behouden zowel de V.S. als Rusland een arsenaal van duizenden atoombommen. Zo wordt de totale voorraad kernkoppen van de Verenigde Staten op zo een tienduizend geschat, waarvan, in 2007, er 3696 operationeel waren, oftewel op langeafstandsraketten, onderzeeërs of bommenwerpers uitgerust. De omvang van het Russische kernarsenaal is minder duidelijk. In 2007 zei Rusland 4237 kernkoppen operationeel te hebben, echter dit zou enigszins overdreven kunnen zijn. Zeker is dat het land verder tussen de acht- en tienduizend kernwapens in opslag heeft. De huidige onderhandelingen betreffen echter slechts de operationele kernwapens: deze willen Obama en Medvedev verder terugdringen.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Sinds Barack Obama zich afgelopen april in Praag uitspraak ten gunste van een kernwapenvrije wereld hebben voor- en tegenstanders van nucleaire ontwapening zeker niet stilgezeten. Een kamercommissie waarschuwde laatst dat het hoog tijd is dat Amerika haar kernwapenarsenaal moderniseert maar dat de huidige regering hier geen geld voor vrijmaakt. Het Witte Huis probeert tegelijkertijd Rusland ertoe te bewegen afstand te doen van een aanzienlijk aantal van haar kernwapens. Echter op het gevaar dat minder vriendelijke landen als Iran en Noord-Korea ook kernwapens ontwikkelen heeft de regering Obama nog altijd geen antwoord gevonden
De president droomt niet slechts van een wereld zonder kernwapens; hij wil dat de V.S. het kernstopverdrag van 1996 eindelijk ondertekent waarmee het zichzelf verbied in de toekomst nog kernwapentesten uit te voeren. Op deze manier zou Amerika een voorbeeldfunctie vervullen opdat ook onder meer China, India, Iran, Israël en Pakistan zich aan het verdrag binden. Verder moeten landen met kernwapenamibites aldus worden ontmoedigd. Critici stellen echter dat dergelijk eenzijdig optreden maar weinig voordeel oplevert. Zo trekt Noord-Korea zich doodleuk niets aan van wat Amerika zegt en doet en is de dreigende kernwapenwedloop in het Midden-Oosten aan Iran te wijten, niet aan de Verenigde Staten. De V.S. zou zichzelf dan op de borst mogen kloppen dat het geen kernwapens meer test (iets dat het sowieso al nauwelijks meer doet) echter er is geen enkele reden om aan te nemen dat hiermee de proliferatie ervan een halt wordt toegeroepen.
Economische modellen en voorspellingen zijn veelal gebaseerd op de veronderstellingen dat economische actoren rationeel handelen, kosten/baten afwegingen maken, en over ‘alle’ informatie beschikken. Dat is niet realistisch en daarom gaat het ook altijd fout met die economische voorspellingen.
Het zou ook een grove misvatting zijn te veronderstellen dat staten – en in het bijzonder Noord-Korea – altijd rationeel handelen. Noord-Korea dreigt nu met oorlog.
Op zoek naar een gepaste aanpak van Noord-Korea wordt getracht de bedoelingen van dit land te begrijpen. Zo wordt gesuggereerd dat het meest recente nucleaire wapengekletter vooral voor binnenlandse consumptie zou zijn; om de opvolging van Kim Jong il veilig te stellen.
Dan moet je namelijk – volgens deze redenatie – de militairen te vriend houden.
Daadwerkelijk een conflict starten, waar Noord-Korea nu mee dreigt, zou volgens analisten onwaarschijnlijk zijn, omdat dan, na heel veel (nucleair) wapengekletter, Noord-Korea zeker het onderspit zal delven.
Zelfmoord dus. Wie doet dat nu?
Het punt is Noord-Korea = Kim Jong il = een zieke man met een probleem.
De bevolking van Noord-Korea is er voor Kim Jong il, het omgekeerde is niet het geval. Het ontbreekt Noord-Korea aan de nodige /checks and balances/, die nog wel eens een matigend effect willen hebben op al te enthousiaste machthebbers. De dreigende uitspraken van Kim Jong il en zijn regime, zouden weleens geen grootspraak kunnen zijn. Ook Hitler vocht zich dood, en met hem vele landgenoten, in de wetenschap dat het een verloren strijd was. Het punt met Kim Jong il zijn uitspraken is, dat hij zichzelf steeds meer klem zet. De vraag is of hij zonder gezichtsverlies, nog een stap (of twee) terug kan doen. Er is zelfs een moment dat in het gesloten Stalinistische Noord-Korea gezichtsverlies een “issue” wordt.
Wat gebeurt er in geval van een Noord-Koreaanse aanval op Zuid-Korea?
Een mogelijk scenario is dat Noord-Korea zal starten met massale (nucleaire) artilleriebeschietingen, gevolgd door grootschalige infanterie aanvallen. Noord-Korea kan rekenen op felle weerstand van Zuid-Korea en de Verenigde staten. Sinds de wapenstilstand in 1953, zijn aan beide zijden de nodige voorbereidingen getroffen juist voor dit scenario. Men heeft zich goed verschanst. Probleem is dat Seoul op slechts zo’n 50 kilometer afstand ligt. De VS zullen trachten, door middel van offensieve operaties in het achterland van Noord-Korea de Noord-Koreaanse strijdkrachten te verlammen. China zal niet blij zijn; het is hun invloedssfeer.
Tijdens de Koreaanse Oorlog leverde het al te voortvarende Amerikaanse optreden een felle – en actieve – reactie van China op; zij mengden zich in de strijd. Beide landen zullen dit willen voorkomen. De VS hebben er nu ook alle belang bij China bij een gepaste oplossing te betrekken en er geen ‘exclusief’ VS-confict van te maken.
Een andere aanpak van Noord-Korea zou zijn als de Zuid-Koreaanse en Amerikaanse posities aan de grens worden ‘omzeild’, en Noord-Korea (nucleaire) subversieve activiteiten start of beschietingen in het achterland van Zuid-Korea gaat uitvoeren. Volgt dan een grootschalige Zuid-Koreaanse/amerikaanse tegenaanval? dat is niet waarschijnlijk:
China zal dat (diplomatiek) blokkeren. En dat is winst voor Noord-Korea.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Obama wil alle kernwapens de wereld uit. Wat dacht de Amerikaanse president toen hij dit zijn gehoor tijdens een toespraak in Tsjechië voorhield? Meent hij het? En, what’s next? Wereldvrede en nergens meer honger? Is Obama Miss World geworden, compleet met de daarbij horende totaal irreëele uitspraken?
In dezelfde toespraak hield de president vol “niet naïef” te zijn. Ik twijfel er ten zeerste aan. De enige zweem van realisme die hij aan zijn uitspraak toevoegde waren de woorden dat het “misschien niet tijdens zijn leven” zal gebeuren. Nee, inderdaad, en ook daarna niet.
Hoe stelt Obama zich een kernwapenvrije wereld voor? Een wereld die constant waakzaam moet zijn of er niet een gek staatshoofd is die stiekem een kernwapen ontwikkelt en het ongestraft kan inzetten en daarmee de wereld straks in een wurggreep kan houden?
Uiteraard zal het allemaal zo’n vaart niet lopen, en zal de VS altijd een voorraadje raketten in reserve houden voor zulke situaties. En dat weet Obama ook, wat zijn uitspraak enigszins hypocriet maakt.
Ik weet in ieder geval zeker dat als er op een gegeven moment geen kernwapens meer zijn op de wereld dat we dan een nog net iets verschrikkelijker wapen hebben uitgevonden.
“In Prague, I will lay out an agenda to seek the goal of a world without nuclear weapons.. ..We can’t reduce the threat of a nuclear weapon going off unless those that possess the most nuclear weapons, the United States and Russia, take serious steps to reduce our stockpiles” (Guardian)
Yes We Can? Or Can’t We? Barack Obama pleitte vrijdag tijdens een ontmoeting met jongeren in Straatsburg voor een kernwapenvrije wereld. Nu hebben staatslieden wel vaker de neiging om tegenover een publiek van jongeren meer bevlogen en ambitieuzere stellingen in te nemen dan tegenover een publiek dat werkelijk wat te zeggen heeft. Toch gaat Obama aanstaande zondag bij een beraad met EU-landen in Praag een vergaand voorstel uiteen zetten om te komen tot een wereld zonder kernwapens (Telegraf). Maar is het wel reëel om te denken dat de mensheid ooit nog afkomt van kernwapens? Chemische wapens, landmijnen en clusterbommen willen we ook niet meer, maar wie heeft daarvan nog steeds de grootste voorraden? Juist, They Can and They Just Do It.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Het is eindelijk mei en de Moskouse meisjes trekken na een barre winter voorzichtig hun jurkjes uit de kast. De stad is in verwachting. Stof laait op, iedereen drinkt weer op straat, het legert oefent de parade en de communisten betogen. Alles valt op z’n plaats. ‘Schat, wil je een foto van me maken met die Topol-M raket op de achtergrond?’
India zag na de terroristische aanslagen in Mumbai af van militaire actie tegen Pakistan omdat dit land kernwapens bezit. Dat heeft de voormalige Indiase legerchef Shankar Roychowdhury verklaard. Ook in 2001 na een terroristische aanslag op het Indiase parlement weerhielden de Pakistaanse kernwapens India van een militaire reactie op haar buurland. Toch waren er in beide gevallen sterke aanwijzingen dat de terroristen waren opereerden vanuit en met steun van Pakistan (IPS).
Wie kernwapens bezit kan op het geopolitieke vlak dus wel een potje breken. De Verenigde Staten en Rusland voeren zo ieder hun periodieke invasies uit in landen die bijsturing verdienen. China stuurt vooral intern bij, al valt erover te discussieren of Tibet en Xinjiang bij China horen. De geheime diensten van de drie grootmachten én mede-kernmachten Frankrijk en Groot-Brittannië gaan ook wereldwijd ongehinderd hun gang zonder dat hier militaire repercussies tegenover staan. Israël waant zich in haar optreden in de regio onaantastbaar dankzij die paar kernbommen die klaarliggen op een luchtmacht basis in de Negev woestijn. En dus ook Pakistan. Dat laatste land geeft ruimte aan islamistische miltanten om zich organiseren, te bewapenen en aanvallen in de buurlanden India en Afghanistan uit te voeren. Maar dankzij de Pakistaanse kernwapens gaat India (voorlopig) niet over tot een militaire vergelding. Een luxepositie waarin Iran, Suriname en Lapland ook wel zouden willen zitten. Of gaat het Ahmadinejad enkel om de kernenergie?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.