Wetenschap als praktisch handboek?

Op de middelbare school leren leerlingen netjes de door historici bedachte tijdsindelingen. Oudheid, Middeleeuwen, Renaissance enz. We moeten die indeling niet té serieus nemen. Het dient als kapstok om feiten te plaatsen in de tijd. Zodat ze niet als los zand in het luchtledige blijven hangen. De Middeleeuwen begonnen niet in 476, ook niet in 500, maar wanneer dan wel? En hoe donker waren de Middeleeuwen? Vragen, vragen, maar verwacht van de wetenschapper geen simpele en eenduidige antwoorden. De mens is de uitvinder van het begrip tijd en historici hebben de periodes door hun indeling voor eeuwig gebrandmerkt. De Middeleeuwer leefde niet in de Middelleeuwen, hij leefde in het nu. Net als wij. Over honderd jaar is het heden een eeuw geleden en de huidige stand van de wetenschap hopeloos verouderd.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilders’ Islamitische Kwestie

Hieronder volgt een gastbijdrage van Jaap de Goede, dit artikel verscheen ook op zijn eigen blog.

Op het spandoek staat in reusachtige letters “JA”. Onwillekeurig moet ik denken aan de herhaalde verkiezingscampagne van Hitler in de jaren dertig. Hij was één van de eersten die de kracht van dat woord zo gebruikte, en de “JA” poster blijft een klassiek voorbeeld voor studenten van reclame en propaganda. Want het werkte. De Nationaal Socialisten kregen die “Ja”-stem in overdonderende meerderheid. Als de stemmers toen geweten hadden welke koers zij daarmee inluidden hadden ze dat waarschijnlijk niet gedaan.

Maar het spandoek is niet toen. Het is nu. Voor de Partij van de Vrijheid. Vrijheid is ook zo’n krachtig woord – zowel te pas als te onpas gebruikt in propaganda. Liberté, Freiheit, Freedom. De mannen en vrouwen die het doek dragen willen graag hun steun betuigen aan Wilders, de leider van de PVV. Hij pleit nu voor zijn vrijheid. Om bijzonder gepeperd zijn mening te uiten, over de Islam. Over de politiek.

Of is het om haat te zaaien, en de vrijheid van anderen te beknotten? Dat is wat degenen die hem aanklagen vinden. Zij beroepen zich op een wet die ook uit de jaren dertig stamt, toen bedacht om de in Nederland wonende Joden af te schermen van haat en anti-Semitisme. Niet dat die wet hen uiteindelijk hielp in de jaren veertig. Maar ik vermoed zo uit het taalgebruik van hen die Wilders vrezen, dat zij hopen dat die wet nu wel zal helpen. Zij zien, zo klinkt het, overeenkomsten met wat gebeurde in de jaren dertig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onderwijs in de jaren nul (2)

Hieronder volgt een gastbijdrage van pedagoog en filosoof Ron Ritzen over het onderwijs in de jaren nul. Dit is het tweede en tevens laatste deel, het eerste deel verscheen gisteren.

In de serie ‘De jaren nul (2000-2009)’ blikt de Volkskrant terug op het afgelopen decennium. Op 28 december was het onderwijs aan de beurt. In het overzichtsartikel kwam ook het dalende taalniveau ter sprake. Maar er is (kennelijk) goed nieuws: “de touwtjes (in het onderwijs) worden weer aangehaald”.

Daalt het taalniveau echt? Om die vraag te kunnen beantwoorden, moet je eerst weten hoe je dat taalniveau eigenlijk kan meten. De Groningse hoogleraar De Glopper lichtte een tijdje geleden een tipje van de sluier op. Op dit moment zijn het deskundigen die bepalen wat het wenselijk geachte niveau moet zijn. Het prestatieniveau, zo voegde deze taalkundige er meteen aan toe, is overigens nauwelijks adequaat in te schatten. Het probleem is de norm waaraan de prestaties van leerlingen worden afgemeten. Die wordt bepaald door deskundigen die ‘ter zake kundig’ zijn. Maar aan het vermogen van deskundigen om de moeilijkheid van toetsopgaven adequaat in te schatten, ontbreekt veel.

Laten we de zaak eens toespitsen op één onderdeel dat goed zichtbaar: spelling. Het eerste punt is dat de Nederlandse spelling er sinds de laatste twee spellingwijzigingen (1995 en 2005) niet logischer op is geworden, meent taalkundige Neijt. Voor spelling gelden twee logische principes: fonologie, in de zin van schrijven wat je hoort, en morfologie, in de zin van zorgen voor een constant woordbeeld. Vanwege de morfologie houden we vast aan de ‘d’ in hond omdat de meervoudsvorm ‘honden’ is. Maar in de nieuwste regeling is de etymologie, het kiezen van een spelling op grond van de herkomst van woorden, belangrijker geworden. De Nijmeegse hoogleraar taalkunde stelt dat soms voor de ene, dan weer voor de andere oplossing gekozen werd. Maar die gulden middenweg valt niet meer uit te leggen. Bovendien zijn er ook veel details vastgelegd. Het gevolg is dat door die regeldrift de Nederlandse spelling het karakter heeft van een opzoekspelletje. De belangrijkste eis is volgens haar dat je spellingregels moet kunnen uitleggen. Bij de laatste twee wijzigingen is daar te weinig rekening mee gehouden.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Rechts hoort erbij

“This change of power represents the final completion of Chile’s transition back to democracy” (Economist)

Een jubelende aanhanger van de zojuist verkozen Sebastián Piñera merkt op dat met de verkiezing van een rechtse president het herstel van Chileense democratie eindelijk voltooid is. En terecht. Nadat in 1990 de rechtse dictator Augusto Pinochet vrijwillig terug trad heeft Chili enkel ‘linkse’ presidenten gehad, das logisch want rechts was in Chili verdacht (en terecht). In de afgelopen 20 jaar wisten deze linkse presidenten het economische herstel -dat al begon tijdens de dictatuur- vast te houden en dit jaar treedt Chili als eerste Latijns-Amerikaanse land toe tot de OECD. Met name de laatste president Michelle Bachelet werd erg gewaardeerd.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende