Historische landkaarten

Een historicus zou eigenlijk alle landen moeten bezoeken waarover hij schrijft. Doet hij dit niet, dan maakt hij fouten. Gegarandeerd. Zo schrijven oudheidkundigen nog wel eens dat de Romeinen in Germanië alleen maar armzalige gebieden aantroffen, zodat ze het land aan de overzijde van de Rijn na verloop van rijd zonder al te veel schade weer konden opgeven. Wie echter de moeite neemt de Romeinse forten langs de Lippe te bezoeken of de vallei van de Main te verkennen, stelt al snel vast dat het gaat om vruchtbare gronden. De bewering dat Germanië arm zou zijn, is afkomstig uit de Romeinse propaganda, die moest verdoezelen dat er wel degelijk iets verloren was gegaan. Of neem de Romeinse nederlaag bij Carrhae. Wie het verslag van Ploutarchos leest, krijgt het idee dat generaal Crassus door verraderlijke gidsen de woestijn werd ingelokt. De Griekse auteur geeft een lange beschrijving van het doodse landschap en merkt op dat de eindstrijd uiteindelijk plaatsvond bij een beekje dat daar, zo krijg je het idee, door de woestijn stroomde. In dit “eindeloze woestijnlandschap” konden de legioenen niet goed vechten, schrijven moderne auteurs dan. Wie de legioenen achterna reist, zal inderdaad door een doods landschap gaan, om vervolgens aan te komen bij de uiterst vruchtbare vlakte van de rivier de Balikh. De moderne reiziger stelt daar vast dat de beschrijving van het doodse landschap in feite totaal irrelevant is: de strijd vond plaats op de velden langs een rivier, ja zelfs ten dele in een moeras. Crassus kwam niet in de problemen door ontrouwe gidsen of “eindeloze woestijnen”, maar doordat zijn vijanden simpelweg beter waren – iets wat de Romeinen niet aan zichzelf konden toegeven en wat moderne historici zouden hebben geweten als ze de plek hadden bezocht.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Megakloof op Groenland onder het ijs

ANIMATIE - Vorige week kwam naar buiten dat onderzoekers op Groenland een kloof van 750 kilometer lang en enige kilometers breed hadden ontdekt onder het ijs.
Het bijgeleverde plaatje was al indrukwekkend. Maar het filmpje laat pas goed zien hoe groot die kloof eigenlijk is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Biogeografen voorspelden Osama’s schuilplaats

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Visuele weergave van het kansmodel dat de lokatie van OBL voorspelde in 2009 (foto UCLA/MIT int.rev.)Nu het Grote Kwaad opgespoord en uit de weg geruimd is, kan -na de opluchting- ook het grote ‘I told you so‘ roepen beginnen. Iedereen die natuurlijk allang wist dat OBL in Pakistan zat, kan nu zijn gelijk halen. Maar bij de wondere woensdag willen we toch één voorspelling nader bekijken. Het gaat hier om de voorspelling die geograaf Thomas Gillespie samen met collega John Agnew en een groepje studenten deed in 2009.

Gillespie en co.  gebruikten voor de voorspelling ideeen uit het vakgebied Eilandbiogeografie. Deze theorie probeert te voorspellen wat de relatie is tussen de biodiversiteit op een eiland, de grootte van dat eiland en de afstand die het heeft tot het vasteland. Een voorbeeld van een biogeografische stelling is dat naarmate een eiland groter is, er een hogere immigratiesnelheid is (diersoorten die op het eiland aankomen). Tegelijk is er dan een lagere extictiesnelheid (uitsterven van soorten). Dit betekent dat er uiteindelijk op een groot eiland meer biodiversiteit ontstaan. De afstand van het eiland werkt dan weer negatief op de immigratie. Hoe dit alles met elkaar verband houdt is het onderwerp van onderzoek voor de eilandbiogeografen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende