Winst oliemaatschappijen afromen?

Het zijn gouden tijden voor de grote oliemajors nu olie record na record verbreekt. Ons eigen Shell boekte vorig jaar 19 miljard euro winst. In vergelijking met 2002 en de periode daarvoor is dat maar liefst een verdubbeling van de inkomstenstroom. We zien dit over de gehele linie voorkomen, de grootste oliemajor uit het westen, ExxonMobil, zag haar winst net als Shell verdubbelen van 20 naar 40 miljard dollar sinds 2003. Dat roept de vraag op of dergelijke gigantische inkomsten wel zinvol besteed worden? Oliemaatschappijen hebben meer verantwoordelijkheden dan alleen de winst van hun aandeelhouders. Zijn ze wel goed bezig voor de voorziening van (steeds schonere) energie voor de samenleving? Het onderwerp is des te interessanter omdat het een van de hoofdpunten zal worden in de Presidentsverkiezingen van de VS in het najaar.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

David en Goliath in de olie (Poll)

Hugo Chavez dreigt de oliekraan naar de VS dicht te draaien als Exxon niet een herziene deal over Venezolaanse olie accepteert. Dit is het antwoord van Venezuela op een actie van het Amerikaanse Exxon dat afgelopen donderdag via de rechter er in is geslaagd om 12,3 miljard dollar (8,5 miljard euro) aan tegoeden van de Venezolaanse staatsoliemaatschappij PdVSA te laten bevriezen (NRC). Wie is de sterkste in dit conflict? Wie is hier David en wie is Goliath?

Chavez wil dat met o.a. hogere belastingen voor Exxon meer oliegeld richting de sloppenwijken laten stromen: een nobel streven als we deze flamboyante president op z’n woord mogen geloven. Het dreigement dat Venezuela nu uit zou de olieprijs explosief kunnen laten stijgen, 200 dollar wordt zelfs genoemd. Maar anderzijds kan Venezuela ook niet zonder het oliegeld uit de VS. Op het eerste gezicht lijkt het een dappere daad van het ‘kleine’ Venezuela om de grootste particuliere oliemaatschappij ter wereld en het machtigste land op aarde uit te dagen. Wederzijdse afhankelijkheid doet -net als in de mythologie- de machtsverhouding tussen David en Goliath echter snel omklappen.

Wie denkt aan de ‘machtige olieindustrie’ denkt aan bedrijven als Exxon, Shell en BP. Toch hebben deze particuliere bedrijven ‘slechts’ zeggenschap over 10% van de wereldolieproductie (Economist). De rest, 90% is in handen van staatsbedrijven en het lijkt erop dat nationale oliebedrijven als Gazprom en het Saoedische Aramco hun positie alleen nog maar versterken. Kijk maar naar de recente move van Moskou in het Sakhalin II project ten koste van Shell en ten faveure van Gazprom (RTLZ). Ook de situatie in Venezuela toont hoe relatief zwak particuliere oliebedrijven soms staan tegenover een overheid die op haar strepen gaat staan. Als het Venezuela lukt om haar olie elders te slijten -wat opzich lastig is aangezien deze olie een hoog zwavelgehalte heeft waar raffinaderijen buiten de VS niet op ingesteld zijn- dan staan Exxon en de VS in principe machteloos. Of zouden de VS (onder leiding van Obama/McCain) hier een militaire invasie voor over hebben? Vooralsnog lijkt het Hugo David Chavez de beste kaarten te hebben om Goliath Exxon op de knieën te krijgen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige