Kohl’s lovebaby en de komende crisis

Politici zijn schrijvend soms beter te volgen dan sprekend. Ik probeer te begrijpen wat ze doen met de problemen in Europa, bezoek vergaderingen, luister naar ze. Maar waar willen ze naar toe? In Buitenhof waren Roemer (SP) en Blok (VVD) aan de beurt. Maar ik heb geen gedachte opgevangen, die het begin van een oplossing in zich leek te dragen. Roemer wilde minder tempo met de bezuinigingen en een vrije loonontwikkeling, zodat de zuidelijke landen concurrerender konden worden en de groei minder zou worden geremd. Blok vond dat onverstandig, want dat zou banen kosten en de schuldenlast zou niet kleiner worden, maar juist groter. Maar over de “weeffouten”  van de EMU heeft de gewone politicus geen tekst om van op te kijken. Der Spiegel van de afgelopen week had een mooie titeltekst: “Geld regeert de wereld, maar wie regeert het geld?” Het is boeiende lectuur, maar ook hier groeit weinig perspectief.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Mijn Europees gedrocht

Het lijkt een modern equivalent van een Babylonische spraakverwarring waarbij de effecten door sommigen als minstens zo rampzalig geduid worden. Maar ze spreken wel net zo lang tot ze het ongeveer met elkaar eens zijn, ook al spreken ze 23 verschillende talen.

Het lijkt op een technocratie waarin onnavolgbare, vaak financieel, specialisten de meestal niet direct verkozen landenvertegenwoordigers beperkte keuzes influisteren die vervolgens achter gesloten deuren tot besluiten leiden. Maar er worden wel besluiten genomen. Iets wat aan de andere kant van de oceaan, met een toch veel eenvoudiger structuur, niet mogelijk is. En de vertegenwoordigers laten wel degelijk een beetje hun oor hangen naar de sentimenten op de straat. Anders waren de besluiten nog veel radicaler geweest.

De ene helft van de economen vindt nu dat de maatregelen te ver gaan en schadelijk zijn voor de economie. De andere helft van de economen vinden dat de maatregelen veel verder hadden moeten gaan omdat we het zo niet gaan redden. Maar in plaats van elkaar de hersens in te slaan wat gebruikelijk is als uiting van frustratie in tijden van grote crises, onderhandelde men net zo lang door tot er in ieder geval een werkbare oplossing uit kwam.

Er zitten staten tussen die er een stevige puinhoop van maken, deels of geheel corrupt zijn of er eigenlijk alleen maar deel van uitmaken vanwege de subsidies. Maar ze doen wel mee. Ze veranderen wel en schuiven langzaam op naar een voor iedereen aangenamere versie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe voortschrijdend inzicht de euro redt

Hoe voortschrijdend inzicht de euro redt. Aan de hand van de problemen maakt onderzoeker Jan Werts van het Montesquieu Instituut een schets van de reddingsoperaties. En waarom er nog spannende vergaderingen zullen volgen. Als de euro het niet redt, zal iedereen weten dat de politici alles hebben gedaan om een échec te voorkomen.

Achterhaald akkoord

In de vroege ochtend van 27 oktober bereikte de Europese Raad overeenstemming over drie problemen: het financieren van bankroet Griekenland,  het bijspijkeren van wankelende banken en de capaciteit van het noodfonds EFSF. Het akkoord kwam tot stand na marathonberaad van de EcoFin en Europese ambtenaren dat liep van 22 tot 27 oktober. Op 23 en 26 oktober was er een Europese Raad en een Euroraad in Brussel. Tevoren was de Europese Raad van 17 en 18 oktober wegens tijdnood uitgesteld.

Staatshoofden en regeringsleiders hadden op 21 juli al een akkoord gesloten. Door politieke aarzeling, technische complicaties, de vakantieperiode en de vereiste parlementaire goedkeuring in zeventien landen was dat pakket pas medio oktober afgerond. Op dat moment was het door economische tegenvallers (in Griekenland en elders), een dreigende recessie en spanningen in het bankwezen (Dexia), grotendeels achterhaald.

Griekenland bankroet

Met 110 miljard euro aan leningen dachten de leiders op 7 mei vorig jaar Griekenland te redden. Iedereen ging er vanuit dat Griekenland dat later weer zou aflossen. Een jaar later echter op 24 juni moest de Euroraad nogmaals ruwweg 109 miljard plus 50 miljard van de banksector beschikbaar maken. Tegelijk dringt deze zomer het besef door dat Griekenland zijn reuzenstaatsschuld nooit kan afbetalen. Op 21 juli besluit de Euroraad daarom tot kwijtschelding (een ‘haircut’) van 21 procent. Bovendien gaat dan de rente die Athene betaalt omlaag.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Eurocrisis: het uur van de waarheid?

Terwijl Nederland met chips en nootjes op de bank kruipt om naar de Voice of Holland, Star Wars of Camelot te kijken, luisteren economen, bankiers en journalisten vanavond met samengeknepen billen naar elke piep en zucht die vanuit Brussel klinkt. Daar komen de Europese regeringsleiders vanavond bijeen in een laatste poging het eens te worden over een nieuw pakket noodmaatregelen dat de Eurocrisis moet bezweren.

En het schijnt spannend te worden, want er staat veel op het spel, en de zesentwintig landen zijn het bepaald niet eens over de verdeling van de pijn. Volgende week zou Griekenland dus zo maar uit de Eurozone kunnen liggen, of failliet kunnen gaan. En wat betekent dat dan voor andere landen die er slecht voor staan? Voor de Euro? Voor de Nederlandse economie?

We zetten enkele pratende hoofden waar de afgelopen dagen deskundige woorden uit kwamen rollen, even op een rijtje.

Maandag – DWDD

Mathijs Bouman, econoom en beurscommentator bij de zakelijke televisiezender RTL-Z, heeft weinig fiducie dat deze top werkelijk oplossingen gaat brengen. “We weten nu al twee jaar lang dat we dingen moeten regelen, sinds Griekenland ontplofte, twee jaar geleden”, zei de journalist afgelopen maandag in De Wereld Draait Door. “Nu hebben we drie keer een ‘weekend van de waarheid’ gehad, waaronder afgelopen weekend; en nou komt het uiteindelijk allemaal aan op een paar uur, op woensdagavond”.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-03-2022

Cruciaalste EU-top tot nu toe…

Vanavond komen de Europese leiders van de zeventien eurolanden in Brussel bijeen om te komen tot een allesomvattende oplossing voor de schuldencrisis in Europa. Onderdelen van die oplossing kunnen zijn: een forse uitbreiding van het Europese noodfonds, het gedeeltelijk kwijtschelden van de Griekse staatsschuld en een bijdrage daarin van Europese banken die op hun beurt weer gevaar lopen bij een Grieks faillisement. Maar waarschijnlijk zal deze oplossing nog niet alle details bevatten en dus ook niet in staat zijn de onrust op de financiële markten weg te nemen. China heeft aangeboden bij te dragen aan het noodfonds in ruil voor inspraak in het IMF. De machtsverhoudingen in de wereld kantelen als een gestrand containerschip voor de kust van Nieuw-Zeeland, de vraag is: welke containers vallen er het eerst? Zeker is dat ook u in een van die containers zit. De Volkskrant voorspelt onheil als de euro uiteenspat: een bankrun in de PIIGS landen, faillissementen in heel Europa, crashende beurzen en verdampende pensioenen. De NOS verzorgt extra journaals, maar u leest het het eerste op twitter (lijstje eurokrise experts), reaguren doet u in de open draad zolang er nog stroom is.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De euro en de echte integratie

Dit weekend hebben de regeringsleiders het over onze euro’s. Liggen we er wakker van? De top zal niet alle problemen oplossen, maar het wordt wel een stap in de goede richting, volgens Minister Schäuble. Maar zou er echt iets bedacht zijn? De euro is al ruim een jaar in zwaar weer en alle pressie vanuit de markt, heeft vooral  te weinig beleid opgeleverd.  De druk  van de financiële markten veroorzaakt  te weinig besluitkracht van de politiek.  Zo ontstaat een  reeks van crises.

De kern lijkt me de verhouding tussen het geld en de nationale staat. De regeringsleiders durven daar niets mee te doen, omdat men de anti-europese stemming vreest. De uitkomst van de top wordt dus vermoedelijk een mengsel van het voorafgaande beleid. Dat zal niets oplossen. De vraag past ook of de electoraten zo anti-europees gestemd zijn; misschien zijn de leiders vooral bang voor een Frans en Nederlands  “neen”, of voor een Duits “nein”. Maar is daar een goede reden voor?

Geld werkt door het vertrouwen dat het waarde heeft. Britse militairen hebben na de oorlog in Indo- china monopoly-geld uitgegeven en dat heeft op behoorlijke schaal gefunctioneerd als echt geld: als je gelooft dat het waarde heeft en daar naar handelt, vervult geld zijn functie als ruil- en betaalmiddel. Het vertrouwen in geld is gebaseerd op macht, vooral macht van de staat en van een centrale bank, die er voor zorgen dat de waarde gewaarborgd is en behouden blijft. De symboliek is welsprekend: een staatsman wordt afgebeeld op het bankbiljet, de bankpresident ondertekent de  gedrukte belofte dat je de tegenwaarde in goud kunt krijgen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europa gaat over meer dan geld alleen

Eindelijk is er discussie over Europa, maar helaas gaat het alleen over geld. Dat is jammer, zegt gastauteur en Europakenner Christiaan Buijnsters. De discussie over Europa zal vooral ook over gedeelde waarden moeten gaan.

Een Griekse tragedie houdt momenteel alle ogen gericht op Europa. Voor de eurofielen onder ons zijn het op het eerste oog gouden tijden: eindelijk hebben we dan die aandacht voor ‘Brussel’, voor de Europese onderhandelingstafel waar zulke grote belangen voor ons land op het spel staan. Zelfs onze Tweede Kamer is deze zomer speciaal vervroegd van haar zomerreces teruggekomen om te debatteren over Europa. Maar er mist een element in deze Europadiscussie, die alleen maar over staatschulden en euro-obligaties gaat. Minister van Financiën De Jager lijkt tegenwoordig onze nieuwe minister van Buitenlandse Zaken te zijn die voortdurend in Brussel het Nederlandse belang verdedigt.

Europa is niet alleen een club landen die onderhandelt over reddingspakketten en obligaties. Het is ook een waardengemeenschap met gedeelde normen, zoals mensenrechten. Zo worden mensenrechten expliciet genoemd  als een overkoepelend doel in alle externe relaties van de Europese Unie in het EU-verdrag (artikel 21) en moeten kandidaat-lidstaten voldoen aan de ‘Kopenhagen-criteria’, waar de eerbiediging van mensenrechten onderdeel van is. Europa is dus meer dan een economisch blok. Maar juist deze waardengemeenschap staat in deze tijden van economische crisis onder druk. Daarom is een recentelijk gepubliceerd rapport van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) – een adviesorgaan van de Nederlandse regering over buitenlands beleid – zo interessant. Vrij vertaald luidt de conclusie van dit rapport: tik elkaar niet alleen op de vingers over de financiën, maar spreek elkaar ook aan op de naleving van mensenrechten.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het beste jongetje van de klas

Het Nederlandse pleidooi voor een automatisch sanctiemechanisme bij slordige overheidsfinancien, kan nog wel eens als een boomerang terugslaan. Nederland wil het beste jongetje van de klas zijn, maar is dat helemaal niet, betoogt Sebastiaan Princen, universitair hoofddocent aan het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap aan de Universiteit Utrecht.

In de Europese discussie over de schuldencrisis, heeft de Nederlandse regering zich van haar strengste kant laten zien. Strikt toezicht op de financiën van de Eurolanden, uit te voeren door een onafhankelijke Eurocommissaris, met een interventieladder van automatisch oplopende sancties voor landen die zich niet houden aan de afspraken uit het Stabiliteits- en Groeipact. Dat is de strekking van het voorstel voor de versterking van het bestuur in de Eurozone die de Nederlandse regering in haar brief van 7 september uiteen heeft gezet.

Een vergelijkbare inzet is gekozen in de discussie over het zogenaamde ‘six pack’: zes maatregelen om het toezicht op de begrotingen en economische ontwikkeling van de Eurolanden te versterken. Op basis van deze maatregelen krijgt de Europese Commissie de bevoegdheid haar aanbevelingen aan individuele lidstaten kracht bij te zetten met financiële sancties, die alleen door een gekwalificeerde meerderheid van stemmen door de Raad van Ministers ongedaan kunnen worden gemaakt. Dit ‘semi-automatische’ sanctiemechanisme was precies wat de Nederlandse regering wilde, om te voorkomen dat zich een situatie zou herhalen als in 2003/2004, toen Duitsland en Frankrijk met succes sancties tegen zichzelf wisten tegen te houden.

Vorige Volgende