Democratie toe aan beleidsmatige reanimatie
Op Sargasso ontvangen we graag gastbijdragen. Hier een bijdrage van Harmen Bos, bestuurskundige en secretaris van de landelijke werkgroep Milieu en Energie van de PvdA (LME).
Democratie is bij uitstek een organisatievorm waarmee landen problemen, zoals de kredietcrisis, files en klimaatverandering, het hoofd kunnen bieden. Door een vrije markt van ideeën en opinies vormen kiezers een mening over wie hun belangen het beste kan behartigen. De gekozen volksvertegenwoordigers wegen alle feiten en mogelijke scenario’ s en komen dan tot solide keuzes, is het idee. Toch worden deze krachtige mogelijkheden van de democratie in Nederland niet benut. Op de werkvloer zien we het beleid op een drietal punten haperen:
1. De regering reageert alsof de kredietcrisis binnenkort weer voorbij is en de genationaliseerde banken met winst kunnen worden verkocht. Maar waarschijnlijk gaan we een historische meltdown van het bestaande financiële systeem meemaken, veroorzaakt door de enorme schuldenberg die de afgelopen decennia is opgebouwd. De econoom Nouriel Roubini voorspelde deze ineenstorting twee jaar geleden en heeft het nu over de “Bermudadriehoek van deflatie”, een liquiditeitsval en faillissementen van huishoudens en bedrijven (1). We behoren ons dan af te vragen hoe we Nederland kunnen loskoppelen van deze wereldwijde meltdown. Nu gebeurt het omgekeerde: de overheid opereert als kredietverzekeraar en bankier zonder een analyse van de risico’s die dat met zich meebrengt. De staatsschuld is in twee maanden gegroeid van 250 naar 340 miljard (2). Dat is historisch ongekend. De kans dat de overheidsbegroting meezakt in het drijfzand van een recessie wordt hierdoor groter.