Democratie toe aan beleidsmatige reanimatie

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Op Sargasso ontvangen we graag gastbijdragen. Hier een bijdrage van Harmen Bos, bestuurskundige en secretaris van de landelijke werkgroep Milieu en Energie van de PvdA (LME).

Democratie is bij uitstek een organisatievorm waarmee landen problemen, zoals de kredietcrisis, files en klimaatverandering, het hoofd kunnen bieden. Door een vrije markt van ideeën en opinies vormen kiezers een mening over wie hun belangen het beste kan behartigen. De gekozen volksvertegenwoordigers wegen alle feiten en mogelijke scenario’ s en komen dan tot solide keuzes, is het idee. Toch worden deze krachtige mogelijkheden van de democratie in Nederland niet benut. Op de werkvloer zien we het beleid op een drietal punten haperen:

1. De regering reageert alsof de kredietcrisis binnenkort weer voorbij is en de genationaliseerde banken met winst kunnen worden verkocht. Maar waarschijnlijk gaan we een historische meltdown van het bestaande financiële systeem meemaken, veroorzaakt door de enorme schuldenberg die de afgelopen decennia is opgebouwd. De econoom Nouriel Roubini voorspelde deze ineenstorting twee jaar geleden en heeft het nu over de “Bermudadriehoek van deflatie”, een liquiditeitsval en faillissementen van huishoudens en bedrijven (1). We behoren ons dan af te vragen hoe we Nederland kunnen loskoppelen van deze wereldwijde meltdown. Nu gebeurt het omgekeerde: de overheid opereert als kredietverzekeraar en bankier zonder een analyse van de risico’s die dat met zich meebrengt. De staatsschuld is in twee maanden gegroeid van 250 naar 340 miljard (2). Dat is historisch ongekend. De kans dat de overheidsbegroting meezakt in het drijfzand van een recessie wordt hierdoor groter.

2. Minister van V&W, Camiel Eurlings, is de ridder van de filebestrijding geworden. Met veel ambitie propageert hij de aanleg van asfalt. Twintig miljard euro wordt er in asfalt gestoken tot 2020 (3). Hij vraagt zich echter niet af waar over tien jaar de betaalbare benzine vandaan moet komen om deze wegen te vullen. Door het geld te besteden aan wegen is er minder over voor oplossingen die potentieel niet afhankelijk zijn van olie en gas: railvervoer, trolleybussen en elektrische taxi’s.

3. Het ministerie van EZ voelt de meeste verantwoordelijkheid voor het verzorgen van betaalbare energie en ziet kolenstook als “oplossing”. Kolencentrales veroorzaken 40 procent van alle CO2 uitstoot, terwijl de opslag van kooldioxide als end of pipe-“strategie” niet is afgewogen tegen investeringen in offshore windparken (4). CO2-opslag zou pas in 2030 economisch haalbaar zijn. De uitstoot van broeikasgassen neemt daarom versneld toe in plaats van af (5).

Wat deze voorbeelden kenmerkt, is dat het ene probleem wordt “opgelost” met maatregelen die andere problemen verergeren. Ieder ministerie reageert op de problemen vanuit haar eigen historisch gegroeide referentiekader. De gevolgen van verkokerd denken en verkokerd beleid zijn enorm: klimaatverandering, binnenkort olieschaarste, recessie en begrotingstekorten.

Daarnaast leidt Den Haag aan beleidsmatige obesitas: er zijn te veel beleidsambtenaren. Met twaalfduizend ambtenaren is het –zoals Frans Nauta beschrijft in zijn boek “Het Innovatieteam”- theoretisch en praktisch onmogelijk om samenhangend beleid te ontwikkelen. Je zou kunnen spreken van een beleidscrisis.

Is er een uitweg uit deze bureaucratische wanorde?

De regering kan het ontwikkelen van beleid op hoofdlijnen overdragen aan een “Interdepartementaal beleidsteam”. Dit team bestaat uit onafhankelijke academici met een bewezen sterk vermogen tot out of the box-denken en het slaan van bruggen tussen disciplines. Het samenbrengen van de bestaande rijksadviseurs is een goede start. Het beleidsteam moet boven de ministeries staan en rechtreeks adviseren aan het kabinet. Ministeries ondersteunen op verzoek de werkzaamheden van het team. Het beleidsteam is transparant: een glazen huis. Dat betekent onder andere dat alle rapporten en nota’s die het beleidsteam gebruikt, te vinden zijn op een centrale website. Op voorstellen kan worden gereageerd door organisaties. Ook deze reacties zijn openbaar. Er wordt niet in beslotenheid gecommuniceerd met economische pressiegroepen als de olie-industrie of Bouwend Nederland.

Het propageren van dit model zal weerstand oproepen bij ministeries en lobby-organisaties. Dat is ook logisch, omdat zij hun invloed zien verminderen. Maar dat is ook de bedoeling om zo perspectief te krijgen op meer samenhangend, logisch en onderbouwd beleid.

Zolang het kabinet en de ministeries zichzelf ervan overtuigen dat zij op de goede weg zijn, is er geen draagvlak voor de introductie van het interdepartementale beleidsteam. Het draagvlak groeit naarmate Den Haag met haar falen wordt geconfronteerd en er politieke paniek ontstaat. Alleen is het de vraag wanneer het water hoog genoeg gestegen is.

Noten:
1. Zie: http://www.rgemonitor.com/roubini-monitor/254515
2. Zie: http://www.minfin.nl/dsresource?objectid=60501&type=pdf bijlage 2
3. Zie: Persbericht Nota_mobiliteit_verkeers_en_vervoersbeleid
4. Zie: http://www.ez.nl/Actueel/Kamerbrieven/Kamerbrieven_2008/Juni_2008/Energierapport_2008.
Hierin wordt geen keuze gemaakt uit de verschillende scenario’s
5. Zie http://www.energieraad.nl/newsitem.asp?pageid=5634
6. Zie het artikel in de Volkskrant: www.nauta.org/publicaties/publicaties/artikelen_files/20070407_Waterhoofd.pdf
En ook de uitzending van NOVA.

Reacties (78)

#1 Cracken

Tja en ik zou graag vrede op aarde zien, maar helaas leef ik in de echte wereld.

  • Volgende discussie
#2 Napoleon

Eigenlijk een verkapt pleidooi voor een technocratie dus (zij het een transparante). Nu is dat enigszins ’s bestuurskundigen eigen heb ik gemerkt.. het willen verminderen van de invloed van politici en verkokerde ambtenaren op het beleid dus.

Waarom vragen we niet een keer dat de volksvertegenwoordiging zijn rol op adequate wijze gaat spelen? Waarom neemt de Tweede Kamer in een duaal stelsel altijd genoeg met een voorstel van het kabinet waarin geen alternatieven zijn uitgewerkt? Waarom wacht het altijd af en stelt het niet van tevoren kaders waaraan oplossingen moeten voldoen? Waarom tracht het niet te voorkomen dat beleidsvorming verkokerd plaats vindt? In plaats daarvan zitten we met een volksvertegenwoordiging die maar achter het kabinet aanhobbelt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 han

Wat ik zo lastig vind aan al die mensen die gequote worden omdat ze dit voorspeld hebben, is dat er zoveel verschillende voorspellingen zijn gedaan door zoveel mensen. Uiteindelijk is er altijd wel iemand die het bij het goede eind heeft en dan kan roepen: zie je wel! En een heel gevolg die dan roept dat zij dat altijd ook al geloofd hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Ron C. de Weijze

De PvdA is normatief (politiek correct, publieke media van publiek geld als opiniemakend marketing tool inzettend, zelfrijzend door vriend-politiek) en dus anti-democratisch. Democratie laat eigen meningen vóór opgedrongen meningen gaan, en niet alleen door die van de onbedreigende zielige klasse positief te discrimineren. Dàt is democratie en dáár moeten we naar terug.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Lothar Matthäus

Als deze bijdrage kenmerkend is voor het niveau van onze toekomstige technocratische elite, dan moet ik eerlijk zeggen: dan nog liever democratie…

Dat de staatsschuld op dit moment snel oploopt, is bijvoorbeeld het laatste waar we ons in deze recessie zorgen over hoeven te maken. Alles en iedereen met geld is op dit moment wanhopig op zoek naar een veilige plek om dat onder te brengen, staatsobligaties zijn daarom bijzonder gewild. (In Amerika werden T-bills een paar weken terug zelfs met een negatieve rente verkocht.) “De kans dat de overheidsbegroting meezakt in het drijfzand van een recessie” is daarom helemaal niet zo groot. Dat Eulings zo veel asfalt wil leggen is misschien niet heel slim, ik zie ook liever meer investeringen in openbaar vervoer, maar het is wel een uitstekend moment om door miljarden in infrastructuur te steken de economie te stimuleren.

En een centrale website voor “onafhankelijke academici met een bewezen sterk vermogen tot out of the box-denken”? Zijn er niet al genoeg van dat soort blogs?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 jb

@3 inderdaad. En in feite gaat het nog verder: dat mensen achteraf een bepaalde voorspelling hebben gedaan, wil nog niet zeggen dat zij ook de oorzaak juist hebben gezien, laat staan de oplossing.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Klaplong

@ Harmen Bos

Ik denk dat je verhaal over het probleem op punten wel correct is maar je “uitweg” is zo teleurstellend voorspelbaar, zeker voor een bestuurskundige: een interdisciplinair, transparant denktankerig achtig bijzonder clubje.

Amai! Wauw! Dat is iets, dat is iets uniek!
(in de woorden van Eddy Wally)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 DrBanner

Bestuurskundig out of the box denken zou een begin zijn (wat #7 zegt)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 su

Ik had gehoopt dat de vrije markt analogieën onderhand wel tenonder waren gegaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Klaplong

@ Su

ik had niet anders van u verwacht

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Hiram

“Is er een uitweg uit deze bureaucratische wanorde?” vraagt ons de auteur.

Jawel. Maar die uitweg is moeilijk en angstaanjagend. Een smal pad langs een diepe afgrond. Tant pis — doen we niets, dan gaan we regelrecht diezelfde afgrond in.

De uitweg bestaat niet in het installeren van een technocratisch kolonelsregime met of zonder toegankelijke website. Zolang er maatschappelijke klassen zijn, is het zoeken naar bestuursoplossingen zoals men in laboratoria zoekt naar dat ene gen dat predisponeert voor een bepaalde ziekte niets dan een fictie. Wie gaat er betalen? In bloed, in arbeid, in privileges? En wie heeft er baat bij? Dat zijn de echte vragen.

Elke uitweg die het moet hebben van hiërarchische structuren, die, zoals dat altijd gaat met hiërarchische structuren, de bestaande klasseverhoudingen bestendigen of er andere voor in de plaats willen stellen, voert de afgrond in.

Hoe dan wel? Federaties van vrijwillige verenigingen, natuurlijk! Maar dat wist u al. Dat ik dat ging zeggen, tenminste.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Hemaworstje

Ach en wee, Ik ben van de pvda ik hou van het milieu en de rest doet het fout.
poneert je stelling notebene boven een reclame van 3 jaar vaste prijs RWE energie.

Eurlings zit in jullie kabinet, niet klagen over je bedpartner ná het voorspel
Miepen over een klein tering stukje asfalt in het drukst bevolkste landje ter wereld waar de gemiddelde transport snelheid gelijk is aan 1880….

Wie is er verantwoordelijk voor het immer uitdijend ambtenaren-apparatskji waar je dus nu met je eigen hoofd inclusief profetische kul voorspellingen tegenaan loopt?

Was dat niet de PvdA?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 larie

was is is toch Hema?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Sikbock

tja.. typisch pvda stukje.. (ideeenloos glijmiddel om de eigen carriere te bevorderen)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 gronk

@11: Federaties van vrijwillige verenigingen, natuurlijk!

Hiram heeft duidelijk nog niet genoeg VvE-vergaderingen meegemaakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 HansR

Politici die Sargasso als WC gebruiken om hun politieke diarree door te spoelen en te kijken of hun ideetjes nog enige positieve reactie oproepen voordat ze in de biologische zuiveringsinstallatie verdwijnen.

Als een stukje Sikbock, Hema, Hiram en su etc… (ik lees van onder naar boven) min of meer op een lijn kan krijgen – dwz gelijkluidende kritiek leveren niet dat ze dezelfde ideeën krijgen, god bewaar me! – dan weet je zeker dat het stukje beter niet geschreven had kunnen worden en dat het eigenlijk kant noch wal raakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 larie

Kant noch wal, rest de maalstroom. Afwijking naar rechts op het Noordelijk halfrond.

http://en.wikipedia.org/wiki/Maelstrom

Sikbock (14) ik moest zo hard lachen dat m’n partner ff dacht dat ik gek was…ben ik ook..pvda afvallige en D66 bossa nova..wageningen hey!)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Klaplong

@ Sikbock

LOL hahaha

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Harmen Bos

@Napoleon: De Tweede Kamer blijkt onvoldoende in staat te zijn om tot samenhangend beleid te komen. Als je ziet wat er nu in Amerika gebeurt is dat er een klein team komt die gaat bepalen wat er gebeurt. Het is een soort zakenkabinet van excellente mensen. Alleen is het de vraag of zoiets vergelijkbaar in Nederland zou kunnen.

@Klaplong: wellicht is de remedie voorspelbaar. het is alleen nog nooit geprobeerd.

@Lothar: Het is inderdaad zo dat er Blogs zijn waar mensen met elkaar corresponderen. Alleen is dit vrijblijvend en wordt daarom vooral gebezigd in vrije tijd. Er worden geen consequenties aan verbonden en er vindt geen gestructureerde meningsvorming plaats. Mijn voorstel is dat wel te doen en deze vorm van besluitvorming verder te ontwikkelen.

@Anderen: er zijn een aantal posts die meteen ‘op de man’ spelen. Jammer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Klaplong

@ Harmen

Je kan toch hoop ik zelf wel zien dat je idee volkomen leeg is, geen enkel karakteristiek bevat?
Het bezit geen enkel onderscheidend karakter. Tenminste, zoals je het hier uiteen zet. Misschien heb jij het idee dat je iets nieuws bedacht hebt. Misschien moet je nog wat verder uiteen zetten wat je dan precies bedoelt en waarin het verschil van de eindeloze rijen aan commissietjes, teams, tanks, eenheden weet ik veel wat.

Want zoals je het nu uiteen zet is het gewoon precies wat Sikbock stelt, en dat hoef ik niet te herhalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Sikbock

Gossie Harmen, ze spelen op de man. Als je discussie wilt zul je met wat fatsoenlijks moeten aankomen en niet met een verzameling lege gemeenplaatsen.

Edit: klaplong was me voor

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Hayek

Ik zou graag al die politici, ambtenaren en bestuurskundigen in Nederland een boekje cadeau doen van Gordon Tullock, maar ik ben bang dat dat niet zal helpen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 gronk

Maar, beste harmen, wat is jouw hele idee nou anders dan een ‘hostile takeover’ van het bestaande besluitvormingsproces?

Jij besluit dat ‘het niet goed gaat’, dat ministeries zich teveel laten inkapselen door externe partijen, dat de tweede kamer niet tot besluiten komt, etc. etc.

Jouw voorstel gaat twee dagen goed. Daarna zie je exact dezelfde structuren verschijnen, alleen dan met andere partijen.
Ongetwijfeld ook andere regels, want als je in jouw geval protesteert tegen een genomen besluit dan ben je blijkbaar een lid van de bestaande orde en moet je kaltgestellt worden. He, is dat niet akelig ouderwets?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Hemaworstje

Hansje toch , enig idee wat een gastbijdrage betekent op het internet of ben je onbekend met dat medium.

Secretaris van een werkgroep die de ideëen van een stuurgroep verder uitkristalliseerd op de doelgroep en gaat klagen bij het eerste beetje tegengas…get a Life.

ik speel niet op de man aangezien je de mening verkondigd van je politieke God.
Je bevindt je notabene hier op eigen grond
groen eco links en al die meuk en toch is je feedback die je krijgt ruk.
Ben jij nou zo dom of zijn wij zo slim.
We hebben U gewogen en te licht bevonden,
Have a nice day. Next please.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 gronk

Overigens vind ik Harm een eng mannetje wat veel beter op z’n plaats zou zijn bij ToN als partijideoloog. Maar dat terzijde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Harmen Bos

Ik kan niet anders dan concluderen dat het verhaal dat ik schreef zich niet goed leent als post op Sargasso. Ik wil het best nog eens proberen maar dan met een ander verhaal en in een meer vragende vorm. Hebben jullie suggesties?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 su

Interactie is belangrijker dan presentatie, @Harm. Wellicht meer verdediging voor je eigen standpunten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Gezellig

Een aardig verhaal onlangs: De wiskundige onmogelijkheid van democratie…(lang, leuk voor in de kerstdagen)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 m44

Ik vind dat Harmen Bos wel een belangrijk punt aanroert.

Dus eerst graag even antwoord van de glijmiddel-roepers:

Wie is er nou eigenlijk tevreden met de ideeën en de maatregelen van dit kabinet ? (niemand) En waar worden die geformuleerd ? (bevolking en deskundigen staan veelal buitenspel)

Ik heb me ook vaak geërgerd over kortzichtig regeringsbeleid waarin veel te weinig echte deskundigen een stem hebben gehad.

Een stem die pleit voor verdieping en meer kwaliteit moet gehoord worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Klaplong

@ m44

Ik geloof dat iedereen wel wat aan te merken heeft op kabinetsbeleid, al zo lang als de democratie bestaat.

“Deskundigen” worden ook al decennialang, en in toenemende mate, betrokken bij bestuur en besluitvorming.

Het is misschien eerder, m44, dat we vinden dat de verkéérde deskundigen worden aangetrokken. De verkeerde deskundigen delen onze mening namelijk niet.

De klacht die harmen aanstipt, is daarmee nogal makkelijk want vaag. En de oplossing die hij aanreikt blijft onvoldoende handbaar om de titel oplossing te kunnen dragen.

Ik vind het dan ook jammer dat hij niet verder uit een zet wat hij dan bedoelt, zeker nu duidelijk wordt dat ik en anderen hem niet goed begrijpen.
Dat is jammer want volgens mij heeft Harmen Bos, secretaris milieuwerkgroep PvdA, het gevoel een revolutionair idee op de tong te hebben liggen.

Zonde omdat weer in te slikken lijkt mij, dus ik hoop dat Harmen nog een poging doet. Misschien zijn wij wel te dom, dat zal dan blijken. Het verdient sowieso respect dat je je idee voorlegt aan een publiek. En het getuigt van respect voor je publiek als je dat enigszins probeert te verdedigen en niet meteen je boeltje pakt en een andere parochie opzoekt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Harmen Bos

@klaplong & M44
Waar het mij primair om gaat is de analyse dat het huidige politieke proces wordt gekenmerkt door een zeker mate van irrationaliteit. Met de voorbeelden probeerde ik dat te illustreren.

Op welke manier je daar iets aan wil doen is dan het onderwerp van discussie (op deze Blog).

Beleid en politiek in Nederland is iets waar zeer veel mensen zich tegenaan bemoeien met allerlei eigen agenda’s en vaak een tekort aan basale kennis van bijvoorbeeld economie. De media vergroten de irrationaliteit door te focussen op futiliteiten en een gebrek aan logische prioriteitstelling. De huidige kredietcrisis wordt enorm versterkt door de megafoonwerking van de media.

Om het proces rationeler te maken moet er structuur komen in het proces. En dat gebeurt door de beleidsbureaucratie te beperken en de transparantie te vergroten. Het internet kan daarbij een rol spelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 su

De huidige kredietcrisis wordt enorm versterkt door de megafoonwerking van de media.

Mijns inzien is dat het zwarte pieten van de media. Er zal heus geen bank minder zijn omgevallen als de krantenkoppen wat ingetogener waren geweest.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Ron C. de Weijze

Harmen Bos | 22 December 2008 | 13:05
“Zelf ben ik van beroep systeemontwikkelaar en denk in dergelijke structuren.”

Dan weet je waarschijnlijk wel dat normaliseren enorm normatief is. Welke feiten en ideeën laat je wel toe in je tabelletjes, en welke niet. Hoe makkelijk is het om nieuwe aan te maken en de structuur daarop aan te passen. Hoe eenvoudig is het niet om een favoriete, bevriende bestuurder te vragen naar zijn Grote Visie en het daar verder bij te laten. Maar democratie begint bij de grass roots en iedereen mag zijn zegje doen, ongedwongen door norm of dogma van voorzeggers en fluisteraars. Alles moet altijd onmiddellijk weer omgegooid kunnen worden, want er zijn zoveel logikaas als er mensen zijn. Zoveel ‘logische’ associaties als er feiten en ideeën voorbijkomen. Wie in structuren heeft leren denken, heeft te lang aan de macht gehangen. En belangrijker nog, dat HOEFT helemaal niet meer in deze tijd. Vandaar dat je in no time suspect bent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Gezellig

@Harmen: …een perfecte discussie over 1 enkel onderwerp is (op deze blog) ook niet mogelijk ;o)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Steeph

Oorspronkelijke reactie #31 is verwijderd (dubbel commentaar omdat het even duurde voor hij verscheen)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Hemaworstje

Harmen,
voorlopig kan 80 % vd nederlandse bevolking jou noch Ron C volgen.
je file aan woorden doet bij mij slikken naar adem ,

Voorbeeldje:
Om het proces rationeler te maken moet er structuur komen in het proces. En dat gebeurt door de beleidsbureaucratie te beperken en de transparantie te vergroten. Het internet kan daarbij een rol spelen.

Als jij nou eerst eens door dat proces heen loopt dat scheelt een slok op een borrel.

Briljante conclusie met een oplossing waar we echt bestuurskundigen voor nodig hebben, wat een geluk dat je ook nog systeembeheer doet.
Een prachtig mooi omschreven open deur,
Zal ik hem intrappen of doe jij dat?

Zoek je concullega’s bestuursmedewerkers werkgroep milieu op , de systeembeheerder van Ton de vvd de Sp en ga in een hutje op de hei brainstormen , had dáarna je post inelkaar geflanst i.p.v een ballonnetje hier op te laten naar aanleiding van een ideetje.
Tevens zal de stuurgroep economie de werkgroep macramé en de projectgroep olympische spelen 2032 ook al een dergelijk initiatief aan het ontplooien zijn waardoor veel dubbel werk wordt gedaan ( typisch ambtenarij )
En misbruik niet je eigen kul argumentatie over files en kolen centrale’s als visitekaartje om de deur binnen te komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 Klaplong

@ Harmen

Je zit met een enorm definitie probleem en blijft smijten met container begrippen zonder verder uiteen te zetten wat jij eronder verstaat.

Het lijkt wel alsof je denkt dat iedereen intuïtief begrijpt wat jij bedoelt. Ook de begrippen ‘rationaliteit’ en structuur. Dat zijn nogal een claims, als je die gebruikt zonder ze uit te leggen.

De indruk die hemaworst schetst wordt wel erg sterk in stand gehouden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 gronk

@Harmen: Waar het mij primair om gaat is de analyse dat het huidige politieke proces wordt gekenmerkt door een zeker mate van irrationaliteit.

Om het proces rationeler te maken moet er structuur komen in het proces. En dat gebeurt door de beleidsbureaucratie te beperken en de transparantie te vergroten. Het internet kan daarbij een rol spelen.

Ik mis hier een paar dingen:

a) waarom moet het proces (ik neem aan dat je ‘besluitvormingsprocessen bedoeld, maar goed) ‘rationeler’ worden?

b) wat bedoel je met een ‘rationeler’ proces? Hoe wil je belangenafwegingen ‘rationeler’ maken? Kan dat uberhaupt wel? Ga je dan dingen voorstellen als ‘de 200 mensen die hun huis moeten opgeven voor de HSL moeten niet zeuren, want er komen 3000 banen bij?’ Besluitvorming is plussen en minnen? Hoe bepaal je de waarde van argumenten? Op basis waarvan?

c) Waarom denk je dat ‘structuur’ het proces ‘rationeler’ maakt? Ook in een nette, goed geleide vergadering kunnen besluiten worden genomen die ‘niet logisch’ zijn. Vergaderingen daarom maar afschaffen en vervangen door de overwegingen van een briljante systeemdenker die het allemaal beter weet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 sikbock

vooruit; mijn twee centen:

de post van Harmen is gebaseerd op onjuiste aannames en een gebrekkige wereldvreemde analyse.. prutswerk dus

Door een vrije markt van ideeën en opinies vormen kiezers een mening over wie hun belangen het beste kan behartigen.De gekozen volksvertegenwoordigers wegen alle feiten en mogelijke scenario’ s en komen dan tot solide keuzes, is het idee.

Wake up!! Volksvertegenwoordigers wegen niet alleen feiten, ze bedrijven POLITIEK. Dat betekent dat ze behalve feitelijke afwegingen ook POLITIEKE afwegingen maken.

Met de “het rationele probleem” dat Harm signaleert slaat hij dan ook volkomen de plank mis. Het zijn namelijk juist de POLITIEKE afwegingen die in een democratie het beleid of de besluitvorming “vertroebelen”.

Harm kan dus “rationele systemen” bedenken wat hij wil maar daarmee zal hij het “irrationele” wezen van de politiek niet kenne vangen.

==> door een groep (wereldvreemde) strebers zoals Harm de touwtjes in handen te geven ONDERMIJN je juist het wezen van onze democratie.

Harm:
[] geschikt
[x] ongeschikt

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 Martijn

“Waar het mij primair om gaat is de analyse dat het huidige politieke proces wordt gekenmerkt door een zeker mate van irrationaliteit.”

Dat komt omdat politiek mensenwerk is en menselijk denken wordt gekenmerkt door een zekere mate van irrationaliteit. Anders had de ChristenUnie niet eens kunnen bestaan; die hebben nota bene de irrationaliteit in hun beginselen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 sikbock

overigens lijkt harm mij een typische HAVO-klant en niet die rationele systeemdenker die hij pretendeert te zijn

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Gezellig

Misschien kan Emil Möller e.e.a. verhelderen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 Karsa Orlong

LOL @ Gezellig#42

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 Kale Kip

“Excellente mensen”, “onafhankelijke academici met een bewezen sterk vermogen tot out of the box-denken”… Dan vond ik die wiki van Rita Verdonk nog beter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 Ron C. de Weijze

Kale Kip | 22 December 2008 | 16:06
Véél beter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 gronk

Pssst, harmen: niet zeuren dat je stukje niet voldoende aandacht krijgt.

Ongetwijfeld niet de aandacht die je had gewild, maar he, da’s democratie, niet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 Martijn Borsboom

Thinking out of the box moet je aan reclamejongens overlaten. Het betekent dat in plaats van je te vertellen dat dat Stimorol een verfrissende kauwgom is die lang meegaat, ze je gele olifanten op rollerskates tonen.

Ik ben lid van de PvdA en ik heb zelden zo iets doms gelezen. Je mist kennelijk het inzicht in de dynamiek van samenleven, economie en democratie. En dat gemis doet je roepen om een sterke leiding.

Dat je werkelijk kennis mist, blijkt wel uit je opmerking over de kredietcrisis en de media. Je zou nog eerder kunnen betogen dat er te weinig aandacht is geweest voor een kritische benadering van de financiele wereld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#48 Harmen Bos

@Martijn Borsboom: Je zult vanzelf gaan zien dat het bestaande politieke systeem begint te kraken omdat het niet in staat is de problemen op te lossen die op ons afkomen. Juist het bestaande stelsel ontbeert het inzicht in de dynamiek van de economie en de democratie. Daarom komen er ook enorme ‘uitdagingen’ op ons af die we hadden kunnen voorzien en kunnen verzachten maar negeerden.

Denk aan klimaatverandering, olieschaarste en de kredietcrisis.

Belgie is een voorbeeld van wat er kan gebeuren. Als volgend kwartaal de belastinginkomsten gaan teruglopen zal de spanning in de coalitie gaan oplopen.
De media doen hier aan mee doordat ze geen aandacht aan de kredietcrisis besteedde toen die in het vat zat. En nu de zaak te verergeren door alleen de gevolgen te benadrukken en niet te zoeken naar de mogelijke oplossingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#49 Harmen Bos

@Martijn: Politiek is inderdaad mensenwerk. Maar dat wil niet zeggen dat je niets aan irrationaliteit kan doen. Wanneer er meer structuur en transparantie komt in politieke besluitvorming kun je irrationele invloeden -zoals de invloed van de industrie die innovatie tegenhoudt- verminderen. En naar dergelijke maatregelen ben ik op zoek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#50 Kale Kip

Ja, en als de democratie vanzelf instort onder het gewicht van de eigen decadentie heeft Harmen Bos al een clubje excellente mensen klaarstaan om het roer over te nemen.

Leuk dat zinnetje over de media ook. Zullen we die ook maar meteen vervangen door wat geselecteerde neutrale out-of-the-box mensen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#51 Harmen Bos

@Kale Kip: Tja, we kunnen alles belachelijk maken. Maar ja dan heeft de hele discussie op Sargasso geen zin. Kan er niet eens iemand reageren die serieus in gaat op de argumenten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#52 gronk

Check nummertje 38 eens. Bijvoorbeeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#53 Martijn Borsboom

@Harmen

Briljant voorbeeld trouwens, dat van de VS. Ben je vergeten wat voor ellende de VS heeft veroorzaakt door de laatste 8 jaar nadruk te leggen op een sterke executive? Het spreek van een ongelooflijke naïviteit door er vanuit te gaan dat nu een van “jouw” mensen aan de beurt is, het allemaal wel goed zal komen als-ie op dezelfde manier minachting toont voor de samenleving en democratische orde. Ik mag hopen dat Obama slimmer is dan dat.

Gisteren een uitzending van Topgear gezien waarin ze een auto toonden die op waterstof rijdt. Soms is oplossing voor problemen dichterbij dan je denkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#54 Karsa Orlong

Eens met Martin Borsboom over het doorschieten van een sterke uitvoerende macht …

Verder: “zoals de invloed van de industrie die innovatie tegenhoudt” … dat zal je toch even moeten specificeren want met zo’n algemeen statement kan men het volgens mee alleen maar oneens zijn. “de industrie” heeft heel erg veel innovaties gebracht …

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#55 Steeph

@gronk: Waarom leg jij in jouw stuk de link met fascisme? Ik snap die kop namelijk niet. Dat je het niet eens bent met de benadering van dhr Bos, dat lijkt me duidelijk. Maar dan ongefundeerd schermen met die associatie is een zwakte bod.

@Velen hier: Sinds wanneer is het ontwikkelen van beleid hetzelfde als het doordrukken daarvan?
De crux van het verhaal zit hem in over grenzen heen beleid ontwikkelen, en dan ook nog eens zo transparant mogelijk (zelfs jullie mogen meekijken). De vergelijking met de VS gaat dan ook geheel en al mank.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#56 Martijn Borsboom

Hé, hij maakt de vergelijking met de VS zelf!

Lees: Harmen Bos | 21 December 2008 | 23:21

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#57 Harmen Bos

@Gronk: Ja nummer 38 is serieus. Hier mijn reactie:

a) het proces moet rationeler worden omdat we anders de problemen niet kunnen oplossen die op ons afkomen (klimaat, olieschaarste, kredietcrisis). De problemen lopen nu al uit de rails door grote beleidsfouten. De uitstoot van broeikasgassen groeit nog steeds terwijl de Noordpool razendsnel smelt.

b) een rationeler proces is bijvoorbeeld gebaseerd op doorgerekende scenario’s. Bijvoorbeeld inzake energiepolitiek. Hoeveel energie heb je nodig? Hoe kan je dat opwekken? Alleen zijn de clubs die deze scenario’s maken mede eigenaar van bijvoorbeel Shell. Het ministerie van EZ stelt zich op als belangenbehartiger van bedrijven. Dat zie je terug in haar scenario’s. En dan is er geen sprake meer van objectiviteit.

c) Als je meer structuur en logica aanbrengt in het proces heb je meer kans op een bruikbare uitkomst. Het wegverkeer verloopt ook volgens vaste regels en dat blijkt een betere uitkomst te geven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#58 Steeph

@Martijn: Ah, sorry, die had ik even gemist. Dat lijkt me een verkeerde associatie, op dit moment.
De constructie in de VS is an sich overigens wel goed, maar de laatste tijd wordt er verkeerd uitvoering aan gegeven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#59 Harmen Bos

@Martijn Bosboom

In de VS heeft de afgelopen 8 jaar een aap in een net pak geregeerd. Sterk aangestuurd door de industrie. De schade is inderdaad groot. Maar dat heeft ook te maken met een gebrek aan transparantie. De argumenten voor de inval in Irak waren grotendeels gefabriceerd. En wanneer de besluitvorming transparenter was geweest en de media kritischer was het mogelijk niet gebeurd.

De waterstofauto is een fopspeen/vertragingstactiek van de industrie. Het is te complex en te duur. De ontwikkelaar van de elektrisch aangedreven Tesla Roadster legt in VPRO’s Tegenlicht precies uit waarom ( http://www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/40004478/ ). Het laat zien hoe de politiek zich op een dwaalspoor laat manoevreren (net zoals bij CO2 opslag). De echte toekomst is aan puur elektrisch aangedreven auto’s. Hoe langer de verwarring duurt hoe langer het fossiele tijdperk kan worden opgerekt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#60 Steeph

@59: qua waterstofauto, zie ook discussie alhier over die aflevering:
https://sargasso.nl/archief/2008/09/29/een-opel-die-1-op-160-rijdt/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#61 Harmen Bos

@Velen: Wat ik bedoel met wat er nu in de VS gebeurt is dat beleidsvorming plaatsvindt in een klein team. En Dan kom je eerder tot samenhangend beleid dan met 12.000 beleidsambtenaren en een paar honderd lobbyisten van de gevestigde orde.
Je zou het een ‘zakenkabinet’ kunnen noemen.
En wanneer je dat combineert met een website waar mensen ideeen kunnen posten, hun mening kunnen geven via vragenlijsten en wellicht over concrete voorstellen kunnen stemmen heb je volgens mij een transparant en werkbaar model.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#62 sikbock

gozer, je snapt er geen reet van * haalt schouders op en negeert verder *

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#63 gronk

@Steeph: Waarom leg jij in jouw stuk de link met fascisme?

Omdat ik nergens in het hele verhaal van dhr. Bos. het kopje ‘inspraak’ zie. Of ‘feedback’. Of ‘interactie’.

Het enige wat ik zie is iemand die voorstelt om alle bestaande instituties opzij te schuiven, in ruil voor een club onbekende ‘out of the box’-thinkers. Die het zo-goed-als voor het zeggen krijgt, want als ik zo tussen de regels doorlees heb je maar beter in te stemmen met wat de heren out-of-the-box-thinkers bedenken.

Je hoeft nog geeneens zo heel gek veel fantasie te hebben om daarna iemand als Rumsfeld te horen zeggen ‘We moeten het probleem van de terroristen oplossen. Think out of the box! What would Jack Bauer do!’

En, for fucks sake, ’transparantie’ is niet alleen maar al je overwegingen op een website plempen. Als ’t ministerie van sociale zaken morgen, geheel transparant, besluit dat iedereen boven de 70 ge-euthanaseerd moet worden om de kosten van de AOW te drukken dan blijft dat een onmenselijke beslissing. Zeker als alle mogelijkheden om in beroep te gaan tegen zo’n beslissing je worden ontnomen. (Oh, je kon in beroep gaan? Waar staat dat dan?)

Want ik lees *ook* niet waar ik moet aankloppen in het geval de objectieve, rationele scenario’s van de heren out-of-the-box-thinkers voor mij of andere mensen niet zo fantastisch uitpakken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#64 ReinoutS

“Niet klagen over de bedpartner na het voorspel”? Nou kun je twisten over de originaliteit en effectiviteit van de hier ten berde gebrachte ideeën maar ik ben wel blij dat er tenminste één coalitiepartij is waarvan de leden zichzelf niet (helemaal) muilkorven terwille van het kabinetsbeleid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#65 Steeph

@gronk: Maar er staat toch dat het gaat om beleidsvoorstellen? Niet om de werkelijke beslissingen. Die blijven onderhavig aan een democratisch proces. Toch?
Hoe denk je dat nu alle “ideeën” van de ministers er komen? Alleen is het nu verzuild.
Ik snap je punt niet.
Ik lees dit voorstel als het slechten van muurtjes tussen de ministeries. Kan alleen maar helpen volgens mij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#66 Harmen Bos

@Gronk: Ik schrijf: “En wanneer je dat combineert met een website waar mensen ideeen kunnen posten, hun mening kunnen geven via vragenlijsten en wellicht over concrete voorstellen kunnen stemmen heb je volgens mij een transparant en werkbaar model.”

Dat gaat toch over inspraak en democratie toch? En dan als aanvulling op het bestaande stemrecht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#67 gronk

@Steeph: als je de keuze hebt tussen ‘worteltjestaart’ en ‘worteltjestaart’, dan heb je geen keuze IMHO. Wat ik een beetje vrees aan Harmen’s aanpak is dat het een *fantastische* aanpak is, maar dat het menselijke aspect ‘een beetje’ uit het oog verloren is. ‘To protect the village, we had to destroy it’.

En het kan aan mij liggen hoor, maar ik vind het heel raar dat iemand zo gefocussed is op ‘out of the box thinking’ en tegelijkertijd ‘de processen rationeler en objectiever wil maken’. Ik krijg daar ontzettend jeuk van, en instantante flashbacks van wat Ad Verbruggen te melden had over mensen die dat gedachtengoed nastreefden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#68 gronk

@harmen: Geloof me, een website waar mensen ideeen kunnen posten is geen inspraak. Dan krijg je allemaal losse flodders. Je wilt juist respons hebben van mensen die ‘in het veld’ zitten, en die een idee hebben van de problemen die spelen. Niet van willekeurige grapjurken die totaal geen idee hebben van wat er speelt.

En ik snap eerlijk gezegd niet waarom je zo ’tegen de industrie’ bent. In de meeste gevallen valt er namelijk prima te praten met de mensen ‘uit de industrie’. Waarom ze ergens voor of tegen zijn. Of wat de beste oplossing is om een bepaald doel te verwezenlijken. Maar je moet daarvoor wel met ze in contact treden. En niet een website neerplempen waar hun reacties verdwijnen onder de ruis. Bel ze eens, bijvoorbeeld. En niet eenmalig.

En wat je ook niet wilt, is dat je de uiteindelijke oplossing die uit zo’n ’thinktank’ komt plat aan ze opleggen. Dan krijg je precies de huidige ellende van idiote regelgeving die over ondernemers wordt uitgestort, zonder hun situatie in ogenschouw te nemen. (zo wat voorbeelden: rookverbod, slipvrije tegeltjes volgens arbo, gladde tegeltjes volgens VWA, verplichte verpakkingsadministratie, etc.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#69 Martijn Borsboom

@Harmen

Waarom op een paard wedden? Die Tesla is ook nog niet betrouwbaar en levensvatbaar en als iemand anders een andere weg inslaat, zal er zeker wel eens een oplossing kunnen komen. Gewoon de markt zijn werk laten doen en vanuit de overheid alle interessante initiatieven stimuleren. Ik word zo moe van dat negatieve ten opzichte van het bedrijfsleven. Die gast van Tesla wil ook gewoon geld verdienen. Als zijn product zo goed is, is er vast wel iemand die er geld in wil stoppen. De overheid moet wel de marktwerking hier bewaken. Dat is essentieel. Dat moet een overheid namelijk altijd doen.

Ik vind de meest transparante vorm van besluitvorming is om iemand te kiezen die fulltime mijn belangen behartigt en die de uitvoerende macht controleert. Ik kan niet alles altijd overzien en het is dan fijn dat iemand dat voor mij doet. Ik ben het met je eens dat ik de beschikking moet kunnen hebben over belangwekkende documentatie. Ik controleer hem op voor mij belangrijke zaken. Het is onhandig, vertragend en bureaucratiserend om over elk wissewasje te stemmen, ook al gaat dat via internet. Je snapt toch wel dat daar communicatie, regelgeving en termijnen voor nodig zijn. En je moet eens aan Rob Gongrijp vragen hoe hij dat stemmen via internet beoordeelt. Nog steeds onmogelijk dus. En management by opinion poll zie ik al helemaal liever niet. Je klinkt steeds meer als een TON aanhanger.

Als je toch wil zeuren over lobbyisten, doe het dan helemaal goed en gooi ze allemaal de deur uit. Ook bijvoorbeeld de milieubeweging en vluchtelingenwerk. Wie ben jij om voor mij te besluiten welke maatschappelijke groepering geen recht van spreken heeft. Bedrijven zorgen voor werkgelegenheid, of was je dat vergeten? Die blinde aversie tegen de “gevestigde orde” geeft in mijn ogen aan dat je wereldbeeld niet echt helemaal in orde is. Geert Wilders wil ook de gevestigde orde aanpakken.

Misschien zijn je motieven wel goed, maar je oplossingen en methoden zijn mij veel te populistisch. En gevaarlijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#70 Rembrandt

@Gronk 67

De vraag is dan wat jij verstaat onder rationeler en objectiever, wat Ad Verbruggen daaronder verstaat, en wat Harmen Bos daaronder verstaat. Voordat ik dat weet kan ik moeilijk houtjes snijden van je – in mijn ogen – irrationele reactie ;-).

Jeuk krijgen doe ik niet aan, wordt je niet gelukkig van jeuk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#71 sikbock

geen gemaar gronk: de klimaatcrisis, de olieschaarste en de kredietcrisis worden opgelost als we maar centraal en out of the box gaan denken..

Alleen nog even de politiek en de democratie buiten spel zetten maar dat is pas weer van later zorg. Voorlopig kan Harmen iig weer even carriere maken.

haha!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#72 Rembrandt

@Sickbock 71

En ik vermeende nog wel dat je nog de vaardigheid van het negeren in je had gezien artikel 62.

*Kuch:

The Art of Ignoring

http://www.theosophy-nw.org/theosnw/path/oc-felt2.htm

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#73 sikbock

ik kon het niet laten Rembrandt, ik ben allergisch voor domme mensen * doet 50 weesgegroetjes *

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#74 gronk

@69: Dank Martijn, om stukken beter te verwoorden wat mij tegenstaat in het hele verhaal van Marten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#75 Rembrandt

@73

Interessant sikbock die zenuwtrekjes van je, dat brengt me op de volgende vraag, hoeveel procent van de bevolking is dom in jouw ogen?

Ik heb er geen zin in om dat na te checken, maar ik vermoed dat ik ook onder dat percentage val als ik de reacties in het verre verleden in mijn geheugen afga.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#76 sikbock

dom vind ik pas dom als mensen daar blijk van geven rembrandt.. * houdt zelf krampachtig de schijn op *

maar serieus: ik bedoel mensen met een plaat voor hun harses

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#77 Ketsman

de overheid opereert als kredietverzekeraar en bankier zonder een analyse van de risico’s die dat met zich meebrengt
Ik weet niet hoe je tot die conclusie komt en het interesseert me ook niet zo. Ik ben geen econoom, maar toch vind ik het een rare gang van zaken. Als ik een LENING bij de bank aanvraag moet ik allerhande formulieren invullen en wil men weten wat ik met het geld ga doen. Dit geld krijgen ze CADEAU en volgens mij weet niemand waar het gebleven is. Dat zit me een beetje dwars.
Dat is alles.
Oja, en nog iets met nazi’s.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#78 Lord Flash

@61

“beleidsvorming plaatsvindt in een klein team. En Dan kom je eerder tot samenhangend beleid dan met 12.000 beleidsambtenaren”

Dat is op zich een hele ware opmerking.

  • Vorige discussie