Energiebeleid EU leidt tot regeringscrisis in Noorwegen

De Noorse minderheidsregering onder leiding van de sociaaldemocraat Jonas Gahr Støre is in de problemen gekomen door de weigering van zijn coalitiepartner, de agrarische Centrumpartij, mee te gaan met recente EU-maatregelen op het gebied van energie. Noorwegen is geen lid van de EU, maar sluit zich via de EER (Europese Economische Ruimte) vrijwel altijd aan bij EU-beleid. Zonder er enige invloed op uit te kunnen oefenen. Zo heeft het land toegang tot de Europese markt en kan het ook op andere gebieden zonder problemen meedoen met de Europese lidstaten. Maar de altijd al eurosceptische Centrumpartij heeft nu bij EU's Clean Energy for All Europeans Package een rode streep getrokken. Volgens de partij ondermijnt dit pakket maatregelen de zeggenschap van het land over de eigen grondstoffen. Het pakket maatregelen dateert al uit 2019 en bestaat uit acht wetten die het energiebeleid moeten richten op de EU-doelstellingen inzake reductie van de CO2 uitstoot en het behalen van de in Parijs in 2015 afgesproken normen. Noorwegen moet deze wetten allemaal goedkeuren en meestal gebeurt dat ook. Vorig jaar spraken EU-Commissaris Timmermans en de Noorse minister voor Olie en Energie Terje Aasland nog mooie woorden over gemeenschappelijke uitgangspunten inzake het energiebeleid tegen de achtergrond van de oorlog in Oekraïne. Terwijl er nu op zijn ministerie hard gewerkt wordt aan oplossingen loopt er een rechtszaak die moet uitwijzen of de EU-wetgeving niet strijdig is met de Noorse grondwet. De leider van de Centrumpartij, de Noorse minister van Financiën, Trygve Slagsvold Vedum, heeft duidelijk gemaakt dat zijn partij stappen zal ondernemen om elke poging om het pakket ten uitvoer te leggen te stoppen. Het niet volgen van Europese regels kan grote gevolgen hebben, niet alleen voor Noorwegen, maar ook voor de lidstaten die afhankelijk zijn van Noors gas. Zoals Duitsland dat vorig jaar een derde van het gas uit Noorwegen betrok na het wegvallen van Russisch gas. Juist gisteren sloten het Noorse gasbedrijf Equinor en het Duitse RWE een nieuw contract voor vijf jaar. De vraag is dus hoever de Centrumpartij het conflict over de EU op de spits wil drijven. Dat de partij nu terugvalt op oude eurosceptische standpunten zal alles te maken hebben met de resultaten van recente lokale verkiezingen. De partij heeft zich (net zoals hier nu de BBB) altijd sterk gemaakt voor zeggenschap van de regio's. De coalitiepartijen hebben bij de laatste verkiezingen in maar liefst 81 districten verloren, wat op het kaartje in dit bericht goed is te zien. De verkiezingen hebben er uiteindelijk toe geleid dat de Arbeiderspartij 39 burgemeesters verloor en de Centrumpartij 42. Voor een partij met een machtsbasis in de regio is dit een gevoelige klap. Sociale media Terwijl de Noren op energiegebied de EU in de steek dreigen te laten, geven ze Europa nu wel een voorbeeld bij de aanpak van de macht van de sociale media multinationals. In Noorwegen geldt al een verbod op zogenoemde ‘gedragsreclames’ op Facebook en Instagram. Noorwegen had Meta eerder dit jaar een dagelijkse boete van 1 miljoen kronen (ongeveer 85.000 euro) opgelegd als het bedrijf doorgaat met het verzamelen van online gegevens van Noorse gebruikers. Daarna heeft het land een uiteindelijk goedgekeurd verzoek ingediend voor een breder Europees verbod voor de dertig landen in de Europese Economische Ruimte. Daaronder vallen alle EU-lidstaten en Liechtenstein, IJsland en Noorwegen. Socialemediaplatforms Facebook en Instagram, beide dochterbedrijven van Meta, moeten in alle lidstaten van de Europese Unie binnen twee weken stoppen met gepersonaliseerde reclames. Dat heeft het Europees Comité voor gegevensbescherming (EDPB), de Europese organisatie van privacywaakhonden, woensdag besloten. Aangezien het hoofdkantoor van Meta in Ierland zetelt is het nu aan de Ierse Data Protection Commission om Meta binnen twee weken de wacht aan te zeggen. Het bedrijf zint nog op een uitweg.  

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Reptielenbrein maakt energiebeleid op 1 A4tje

COLUMN - Om het energiebeleid van de nieuwe president van de Verenigde Staten, Donald Trump, te kunnen duiden, moeten we de psychologie, of beter nog de psychiatrie induiken. Wat kunnen we doen?

Trump’s eerste daden waren in lijn met wat hij tijdens de campagne riep.

Hij publiceerde zijn America First Energy Plan. Nou ja, plan – één enkel retorisch A4tje, maar wel een A4tje waarin hij een streep zet door de energie- en klimaatplannen van Obama, en volop inzet op binnenlandse energiebronnen (schalie)gas en kolen. Waar de vorige president inzette op een dalende emissietrend gaat Trump zijn best doen om de emissies weer te laten stijgen. Verschillende lidstaten, waaronder grote als Californië, hebben overigens al laten weten gewoon met hun klimaatbeleid door te gaan.

Maar Trump dendert door. Op het moment van zijn inauguratie verdween zo ongeveer alles wat met klimaat te maken heeft van de relevante websites, zoals die van de Environmental Protection Agency (EPA) en van het Department of Energy (DoE).

Klimaatwetenschappers zijn druk doende data op buitenlandse servers onder te brengen.

EPA zal worden geleid door de beruchte klimaatinquisiteur Scott Pruitt, voormalig advocaat-generaal van Oklahoma die in die hoedanigheid probeerde enkele klimaatwetenschappers te radbraken en te vierendelen. Medewerkers van EPA kregen al een verbod zich in het openbaar te uiten.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Ellen Profielen (cc)

Uitvoering van beleid: het energielabel

COLUMN - Soms rol je over de vloer van het lachen, als je je rekenschap geeft van het onvermogen om beleid ordelijk uit te voeren. In mijn stuk over “Haagse Bagger” vroeg ik daar aandacht voor.

In mijn persoonlijke leven had ik daarover een bijzonder sprekend voorbeeld. Mijn vrouw en ik raken wat op leeftijd en besloten te verhuizen naar een appartement. Dat betekent dat het huis dat we nu bewonen moet worden verkocht.

Weet u wel dat u een energielabel moet hebben? Dat wisten we niet. Maar ik ben levenslang huisvester, dus dat leek me een oplosbaar probleem.

Iedereen heeft een voorlopig energielabel toegezonden gekregen. Dat zal wel, maar ik kan me daar niets van herinneren. Ga eens naar Energielabelvoorwoningen.nl en houd uw DigiD bij de hand. Ik ben een brave burger, net belasting gedaan, dus een nummer ook nog. Maar al mijn verleidingskunsten aangewend, alleen ik was volgens het systeem niet bekend als eigenaar van een woning.

Je zou zeggen, kan gebeuren, er is vast een default optie of een regeltje voor een vervolg, maar neen, hier eindigt hoofdstuk 1.

Omdat ik een brave burger ben, volgt hoofdstuk 2. Ik vond een helpdesk energielabel en legde mijn probleem voor. De helpdesk herkende het probleem en adviseerde mij vriendelijk de schriftelijke route te volgen voor een aanvraag. Want het systeem was niet betrouwbaar.

Foto: bluesummer55 (cc)

We rotzooien maar wat aan met energiebeleid

OPINIE - Het Nederlandse energiebeleid is een wirwar van afspraken, regelingen en subsidies. Nooit wordt expliciet een beleidskeuze gemaakt.

Het Nederlandse energiebeleid is al jaren een zooitje. De grondslagen van de zwabberkoers werden gelegd door de paarse kabinetten, die een liberaliseringsoperatie inzetten zonder dat nagedacht was over de borging van publieke belangen. Laat staan dat er instrumenten waren ontwikkeld om publieke belangen rond energie veilig te stellen. De teloorgang van het energiebeleid is eind vorig jaar pakkend beschreven in Noud Köper’s boek Verslaafd aan Energie en begin dit jaar in het themanummer Land van Gas en Kolen van De Groene Amsterdammer.

De strekking van deze twee publicaties is vergelijkbaar: er lijkt geen enkele lijn in het zigzaggende Nederlandse energiebeleid van de afgelopen vijftien jaar te zitten. Of toch? De gevolgde koers blijkt achteraf vooral de belangen van de energie-intensieve industrie hebben gediend, en de belangen van de verkoop van aardgas van eigen bodem. En met wat duurzaam strooigoed is het groene deel der natie een tijdlang zoet gehouden.

Begrijp me goed: ik vind het legitiem specifieke belangen beleidsmatig veilig te stellen. En begrijp me opnieuw goed: ik vind het ook begrijpelijk dat daarbij – impliciet – voor fossiel uit eigen bodem en goedkope energie voor de zware industrie is gekozen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.