Afschrijvingen | Duurzaam vermogen

Het Centraal Planbureau (CPB) heeft becijferd dat Nederland de voorgenomen bouw van tweeduizend windmolens op land maar beter vijf jaar kan uitstellen omdat windenergie nu te weinig oplevert. Daarmee komt onze ambitie om 16 procent schone energie te gebruiken tegen 2020 in gevaar. We gaan waarschijnlijk zelfs de minder ambitieuze Europese afspraak van 14 procent niet halen. Als dit al niet lukt, hoe gaan we dan in godsnaam voor 2050 de 80-95 procent halen die volgens het IPCC nodig is om klimaatverandering niet uit de klauwen te laten lopen? In een interview met het Financieel Dagblad zegt Maarten Hajer, de directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), dat we de organisatiekracht van een ‘oorlogseconomie’ nodig hebben om het tij te keren. Als dat waar is heeft het PBL in ieder geval al één oorlogskas op het oog: de aardgasbaten. Maar er is natuurlijk nog een veel grotere pot: de pensioenen. We hebben, letterlijk, het vermogen om de transitie naar duurzaamheid te realiseren.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Foto: Daniel Foster (cc)

Schaliegas verdeelt natie

COLUMN - De discussie over schaliegas wordt zwart-wit gevoerd: er is geen ruimte voor genuanceerde meningen.

De schaliegasdiscussie nadert de mate van polarisatie die we in de jaren ’80 rond kernenergie zagen: een zwaar emotioneel geladen debat, waarin meningen en feiten in een voor een buitenstaander niet meer te onderscheiden kluwen door elkaar lopen. De brede maatschappelijke discussie over energie, begin jaren ’80, liet zien dat er twee compleet uiteenlopende visies op kernenergie als onderdeel van de energiemix bestonden, die elk op zich consistent en rationeel waren. Die wereldbeelden kleuren de percepties en de weging van de feiten.

Voorstanders van kernenergie konden zich eenvoudigweg het verzet tegen hun schitterende technologie niet voorstellen, ze zagen de nadelen waarop de oppositie hamerde werkelijk niet. En omgekeerd konden de tegenstanders niet begrijpen dat hun evidente punten niet serieus werden genomen.

Met schaliegas is het nu van ’t zelfde laken een pak.

Voor het ene wereldbeeld is schaliegas de belofte van hernieuwde vooruitgang. De stagnerende economie moet weer groeien. Als deus ex machina dient zich ineens een enorme wereldvoorraad fossiele brandstoffen aan. Overvloed! Dus lage energieprijzen! Dus welvaart! O ja, er wordt af en toe gezeurd over klimaat, vermoedelijk flauwekul, maar goed mocht er toch iets aan de hand zijn, gas stoot toch veel minder CO2 uit dan kolen? Wat zeuren ze dan nog?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Stadhuisplein Vilnius - Foto FaceMePLS, Flickr.com

Litouwen gaat Europa leiden

ELDERS - Elk half jaar wisselt het voorzitterschap van de EU. Op 1 juli is Litouwen aan de beurt. Het land moet er voor zorgen dat nog voor de Europese verkiezingen volgend jaar een groot aantal wetgevingsdossiers wordt afgehandeld.

Litouwen is een van de drie Baltische staten die in 2004 bij de EU kwamen. Het land aan de Oostzee tussen Letland, Rusland, Wit-Rusland en Polen heeft ongeveer drie miljoen inwoners, de meerderheid van oorsprong Litouws met kleine Russische en Poolse minderheden. President Dalia Grybauskaite wacht geen gemakkelijke taak. Ze verwacht vooral economische onderwerpen op haar agenda. Daarnaast is er de druk van de verkiezingen voor het Europese parlement volgend voorjaar. Er liggen nog 563 wetgevingsdossiers te wachten op afronding. In november zal in de hoofdstad Vilnius een topconferentie plaatsvinden over het Oostelijke partnerprogramma van de EU, de samenwerking met andere voormalige Sovjet-landen.

Als Litouwen op 1 juli het stokje overneemt van Ierland betekent het niet dat het kleine Baltische land het alleen voor het zeggen krijgt in Europa. Het roulerende voorzitterschap houdt vooral in dat ambtenaren van het land dat aan de beurt is het voortouw moeten nemen in het wetgevend en politiek besluitvormingsproces.  Er zijn er inmiddels al 200 afgereisd naar Brussel. De zittingen van de ministers van de 27 landen worden geleid door de minister van het voorzittende land. De Europese Raad (van regeringsleiders) heeft een vaste voorzitter (Van Rompuy), evenals de Europese Commissie (Baroso).  Eenvoud is nog ver te zoeken in de Europese samenwerking.

Foto: bluesummer55 (cc)

We rotzooien maar wat aan met energiebeleid

OPINIE - Het Nederlandse energiebeleid is een wirwar van afspraken, regelingen en subsidies. Nooit wordt expliciet een beleidskeuze gemaakt.

Het Nederlandse energiebeleid is al jaren een zooitje. De grondslagen van de zwabberkoers werden gelegd door de paarse kabinetten, die een liberaliseringsoperatie inzetten zonder dat nagedacht was over de borging van publieke belangen. Laat staan dat er instrumenten waren ontwikkeld om publieke belangen rond energie veilig te stellen. De teloorgang van het energiebeleid is eind vorig jaar pakkend beschreven in Noud Köper’s boek Verslaafd aan Energie en begin dit jaar in het themanummer Land van Gas en Kolen van De Groene Amsterdammer.

De strekking van deze twee publicaties is vergelijkbaar: er lijkt geen enkele lijn in het zigzaggende Nederlandse energiebeleid van de afgelopen vijftien jaar te zitten. Of toch? De gevolgde koers blijkt achteraf vooral de belangen van de energie-intensieve industrie hebben gediend, en de belangen van de verkoop van aardgas van eigen bodem. En met wat duurzaam strooigoed is het groene deel der natie een tijdlang zoet gehouden.

Begrijp me goed: ik vind het legitiem specifieke belangen beleidsmatig veilig te stellen. En begrijp me opnieuw goed: ik vind het ook begrijpelijk dat daarbij – impliciet – voor fossiel uit eigen bodem en goedkope energie voor de zware industrie is gekozen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Daniel Foster (cc)

De goedkope-energie-illusie van de grote bedrijven

ANALYSE - De grote industrieën in Nederland, waaronder Shell en DSM, heffen een klaagzang aan over de toegenomen prijs van energie en wijzen daarbij naar de Verenigde Staten als land waar het beter gaat. Daarmee klampen ze opnieuw en onterecht vast aan achterhaalde denkbeelden over energie.

In de papieren editie van De Telegraaf krijgen een paar grote bedrijven ruimte om hun beklag te doen over de hoge energieprijzen, waardoor hun concurrentiepositie in gevaar komt. En in de Verenigde Staten gaat het zoveel beter. Ze hebben er goedkope energie door winning van schaliegas en -olie. En ook veel meer bio-brandstofcapaciteit. En vervolgens geeft het artikel een sneer naar de milieubeweging die de introductie van schaliegas zou tegenhouden.

De bedrijven baseren zich niet alleen op verkeerde aannames, ze blijken ook hun hoofd na dertig jaar nog steeds niet uit het zand gehaald te hebben. Zo lang is het namelijk al met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid duidelijk dat de prijs van energie in een op fossiele brandstoffen gedomineerde markt zal blijven stijgen tot een ongemakkelijk niveau.

Maar nu even de aannames ontkrachten.

De prijs van energie daalt niet in de VS. Oke, hij stijgt ook niet. Maar de energieprijs voor de industrie in Nederland doet dat ook niet. Het prijsverschil is al een hele tijd constant.De enorme hype die momenteel rondom het schaliegas in de VS leeft, staat in schril contrast met de werkelijkheid. Productie van schaliegas is duur, vervuilend en levert slechts zeer tijdelijk resultaat op. Vooral dat laatste maakt inzetten op die bronnen onzinnig. Een boring (waarvan er duizenden nodig zijn om een beetje productie te halen) levert hooguit vier jaar een beetje productie op. Daarna kan het gat verlaten worden. Dus hoe hard de industrie ook roept om verlossing middels Schaliegas, het is en blijft een korte termijn illusie.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende