Huidhonger en eenzaamheid in coronatijd

We Facetimen, Zoomen en Houseparty-en wat af in deze 'intelligente' lockdown. Maar schermtijd kan een knuffel niet vervangen. Veel mensen hebben huidhonger. Dr. Anouk Keizer start daarom onderzoek naar thuisisolatie, het gebrek aan aanraking en mentaal welzijn. Doe je mee? "Wat mis je het meest?!?” Ik kijk naar een live video op Instagram. Een gesprek met een regisseur en hoofdrolspeler van een film, die vanwege de gesloten bioscopen online in première gaat. Hartjes vliegen over het scherm, de vragen van kijkers verschijnen onder de video. En de vraag “Wat mis je het meest tijdens de lockdown?” blijft maar terugkomen. “Knuffels” zegt de regisseur, “zeker weten knuffels”. “Ik wil niet dat deze Instagram live eindigt”, valt de actrice bij, “Ik voel me zo eenzaam en ik mis echt menselijk contact”. Gelukkig heeft ze een hond, die je gedurende de livesessie op de achtergrond hoort hijgen en knauwen op een bot. Maar wat als je in deze tijd van thuisisolatie en quarantaine helemaal alleen in je appartementje zit? Zonder partner of huisdier. Wat doet dat met een mens?

Closing Time | Lonely

Een clip die bij de aftiteling de telefoonnummers laat zien van de Zelfmoordhulplijn, de Kindermishandeling telefoon en de Drugsmisbruik telefoon, dan zal de song vast geen luchtig niemendalletje zijn geweest. En ik denk dat er nog wel wat telefoonnummers bij hadden gekund: depressie (‘the only home I know is my bed’) scheiding, automutilatie, eenzaamheid –  de song heet Lonely. En de clip laat qua tekst en qua beeld weinig te raden over. Is het te veel drama, te theatraal, is het over the top? Misschien wel. Maar de muziek is zo heerlijk. Een serieus thema, maar erg aantrekkelijk vormgegeven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal tv | Dingetjes verborgen commentaar op zijn eigen angst en eenzaamheid

COLUMN - Omdat het de laatste dagen alleen maar over Dingetje gaat en elk woord dat aan Dingetje wordt besteed er eigenlijk één teveel is, heb ik elke Dingetje vervangen door Dingetje.

Had ik mijn taak als uw plaatselijke tv-recensent een beetje serieus genomen, dan had ik gisteren mijn kijkbuis afgestemd op de strijd der titanen, gemodereerd door de kersverse Nipokowschijfwinnaar. Maar helaas: mijn huisarts heeft mij uitdrukkelijk verboden om tv-debatten te bekijken. En ook voor Jeroen Pauw heb ik inmiddels een fikse allergie opgebouwd. Mijn gezondheid staat het eenvoudigweg niet toe. Nog een geluk dat deze rubriek ‘Geen bal op tv’ heet. Dat ontslaat mij van elke verplichting om het over tv te hebben.

Om toch nog een beetje aansluiting te vinden bij de actualiteit ben ik toen toch het essay van Dingetje over Michel Houellebecq gaan lezen. Als soundtrack had ik Teatime Dub Encounters aan staan, het veel te kort durende gesammtkunstwerk van Iggy Pop en Underworld. Dat deed ik dan weer om een beetje in de sfeer te komen van de documentaire To Stay Alive – A Method (hier te bekijken), waarin Iggy Pop op bezoek gaat bij Houellebecq. De documentaire is geregisseerd door Erik Lieshout, Arno Hagers en Reinier van Brummelen en gebaseerd op Houellebecqs essay Rester Vivant – Méthode uit 1991. Het essay heb ik niet gelezen, maar de documentaire is een ode aan misfits die hun draai niet kunnen vinden in de maatschappij, aan de duistere kanten van het leven en aan de kunst die daaruit voortkomt.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Bowling Alone versus Woordspelletjes

The reason why social conservatives have declared a “culture war” is because their faulty understanding of society is that it rests on an imaginary conception of the family as the moral and economic pillar of society, based on patriarchal values and structure, a model that existed for a brief period of time and was the exception, not the traditional family. In reality, family structures vary and change based on larger structural factors such as the economy, technology and cultural factors as well. But, having posited this faulty model as the one and only that works and is functional for society, any variation is perceived as a dysfunction and deviance from the norm, especially if such variations challenges patriarchal ideas and structures.

And yet, these structures change for a variety of reasons that do not mean decline of the Western civilization.

Case 1: divorce legislation is social progress, as sociologist François de Singly notes here. For him (and as research has shown), divorce does not mean disruption or decetering of the notion of coupling but it does mean a right to say no and a right to end bad relationships if they do not satisfy the partners (one should always remember that low-divorce countries are usually countries where women do not have access to divorce and if they do, are placed at a monumental socioeconomic disadvantage, along with the stigma attached, thanks to religious conservatives). Therefore, it is not surprising that financially autonomous women are more likely to avail themselves of the opportunity. Progress! Divorce today is largely based on two individuals making decisions about their respective lives. There are heavy economic and financial consequences, but the real problem is the persistence inequalities between men and women that tend to be exacerbated by marriage. The more a couple has children, the more a man invests in his career, the more the wife’s career slows down and stalls. This is marriage costs mostly borne by women and that is largely hidden as long as the couple stays married and becomes highly visible when they get divorced.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Hey Eindje

VIDEO - Een korte kerstfilm van de stad Eindhoven met – zoals bij zoveel kerstfilms – het thema eenzaamheid. Met gastrollen van Theo Maassen als buurman en Berry van Aerle als bezorger.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Een veenmol op zolder

Ik stel me voor dat de bergen het niet fijn vinden om zo dicht bij elkaar te staan. Elke berg droomt ervan dat hij op zijn eentje oprijst midden in de wijde steppe. Daarom  hoeft hij zich nog niet eenzaam te voelen. Soms komt er een adelaar aangevlogen die een beetje aarde en gras van een andere berg in zijn klauwen meebrengt. Aan die vertrouwdheid heeft een grote berg genoeg en het verwamt  zijn stenen hart. Het zou fijn zijn om een berg te zijn, maar ik ben geen berg, ik ben altijd maar die gekrenkte en verbaasde veenmol.

Leven in afzondering, zo weinig mogelijk verkeren met andere mensen, dat is de rode draad in het oeuvre van Marlen Haushofer. Bijna altijd zijn haar hoofdpersonages vrouwen van middelbare leeftijd die zich vastklampen aan de strakke routines van het huishouden. En vaak is hun grootste liefhebberij het observeren van de tuin vanachter hun woonkamerraam.

Het belangrijkste thema in De mansarde is de moeilijkheid om tot vanzelfsprekende relaties te komen als je zonder broertjes en zusjes op bent gegroeid en het ook nog heb moeten stellen zonder de aandacht van je ouders. Als kind was ik erg hongerig naar liefde, ik streelde toen elke hond en elke kat, en als die niet in de buurt waren, kuste ik zelfs bomen en stenen. De vrouw in De Mansarde stelt al haar relaties ter discussie.
Waarom zou je een oudere dame regelmatig bezoeken? Alleen omdat ze je ooit een kamer verhuurde? En waarom zou je een zogenaamde vriendin voor de middagthee ontvangen? Alleen omdat je ooit samen op de kraamafdeling lag?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.