Dubbele geluiden uit Duitsland: tussen progressieven & populisten

Er komen dubbele geluiden uit Duitsland: de progressieve Groenen doen het goed in de peilingen maar ook het populistische anti-immigratiegeluid wordt steeds sterker. In de ogen van Habermas, afgelopen week in de New York Times, zijn deze bewegingen onderdeel van een steeds sterker groeiende maatschappelijke onvreden tegen 'de politiek'. Deze dubbele geluiden doen sterk denken aan de periode 1999-2002 in Nederland. Nederland in 1999: Tegenover het zittende Paarse kabinet ontstond een steeds grotere maatschappelijke tegenstand. De technocratische stijl van het kabinet dat zich met name richtte op grote infrastructurele projecten was weinig inspirerend. Die onvrede vertaald zich met name aan de linkerkant van het politieke spectrum. GroenLinks stond op meer dan tien procent van de stemmen in de peilingen. 'De Treveszaal lokte' naar GroenLinks.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Links in Duitsland

Duitse vlag op de Reichstag (Foto: Flickr/slowdown)

Links is in Duitsland verdeeld tussen drie partijen: de sociaal-democratische SPD, een van de oudste en invloedrijkste sociaal-democratische partijen van de wereld. De Bundnis ‘90/Die Gruenen, een van de succesvolste groene partijen van Europa. En Die Linke, een socialistische partij van de oude stempel.

De SPD is een van de oudste sociaal-democratische partijen van de wereld. De partijen is een model geweest voor veel sociaal-democratische zusterpartijen. De Nederlandse SDAP (een voorloper van de PvdA) vertaalde de programma’s van de SPD en gebruikte die zelf in verkiezingstijd. Als de SPD bewoog, bewogen de SDAP en later de PvdA mee. Tegenwoordig is dat overigens andersom: binnen de Duitse SPD wordt voortdurend gekeken hoe links in Nederland omgaat met het populisme.

De geschiedenis van de SPD staat vol van de ideologische twisten tussen rechtlijnige en rekkelijke socialisten. Bij een van die twisten splitste de Socialistische Duitse Studentenbeweging (SDS) zich af van de SPD. De SPD bewoog langzaam naar het politieke midden, terwijl de SDS een klassiek linkse, dogmatische koers bleef voorstaan. Gedurende de jaren ’60 begon de SDS ook te bewegen, het werd een van belangrijkste groeperingen in de studentenbeweging, de ‘Buitenparlementaire Oppositie’. De SDS werd de woordvoerder van een anti-autoritaire, ondogmatische linkse stroming. Deze verbond linkse politiek met betrokkenheid voor de derde wereld, tegenstand tegen kernwapens, basis-democratie en feminisme. In de jaren ’70 kwamen veel mensen uit de Buitenparlementaire Oppositie terug in de milieubeweging. Via de milieubeweging kwamen veel mensen uit de SDS uiteindelijk bij Die Gruenen, een partij die gevormd is eind jaren ‘70. Die Grunen verbonden linkse politiek met betrokkenheid voor milieu en andere nieuwe vraagstukken.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Wederzijdse verwachtingen

[qvdd]

Tegelijkertijd verwachten we dat christenen in islamitische landen hetzelfde recht hebben om hun geloof openlijk te beleven, theologisch onderwijs te genieten en kerken te bouwen.

De Duitse president sprak het Turkse parlement toe en ging daarbij in op de recente beroering in zijn land over het mislukken van de multiculturele samenleving. Hij garandeerde moslims hun rechten, maar hechtte daar expliciet wederkerigheid aan. Dat werd niet universeel op prijs gesteld, maar de Turkse president Abdullah Gul gaf wel toe dat ook Turkije fouten had gemaakt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitse humor tegen extreem-rechts


Geert Wilders vindt dat de zogenaamde pro-Wildersdemonstratie moet worden afgeblazen als er een veldslag dreigt tussen voor- en tegenstanders. Hij heeft naar eigen zeggen sowieso niks met die betoging op 30 oktober op het Museumplein. Dat is natuurlijk logisch. Deze betoging is te opzichtig en heeft een te extreme uitstraling. Het is nog te vroeg voor zulke openbare manifestaties van autoritair gedachtengoed en misschien komt het geschikte moment ervoor wel nooit? Want de slag om de kiezer wordt in de 21ste eeuw niet op straat gewonnen maar in de huiskamer en achter de pc op kantoor en de zolderkamer.

Desalniettemin zitten de hoofdstedelijke ordehandhavers maar mooi met de demonstratie van de extreem-rechtse English Defence League (EDL) en haar Hollandse kloon in de maag. De extreem-linkse Antifa! (AntiFascistische Aktie) bereidt zich immers voor op een pittige tegendemonstratie. Henk en Ingrid zullen van al dat gemat op hun ambient light vinex flatscreen niks begrijpen en waarschijnlijk alleen nog maar banger worden voor de toekomst. Wellicht kunnen de rechtschapen antifascisten wat leren van het Front Deutscher Äpfel? Dit initiatief pakt de opkomst van extreem-rechts aan met humor en ironie. Duitse humor wel te verstaan.

Al zes jaar organiseert het Front Deutscher Äpfel gekleed in zwarte hemden en zwaaiend met rood-zwarte vlaggen tegendemonstraties als neo-nazi’s en andere bruinhemden de straat op gaan. Hun filosofie: er worden teveel bananen, ananassen en kiwi’s gegeten. De autotochtone peer en appel komen in het gedrang. Bovendien valt er veels te veel rottend fruit naar beneden. Op France24 Observers komt de oprichter Heinrich Altsteiner van het duitse Äpfel Front aan het woord: “We think it’s sometimes easier to see the negative side of things when it’s been exaggerated, as facts can often be misleading. We want people to see what’s absurd about the rise of these neo-Nazi groups, just as Charlie Chaplin did 70 years ago.”

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du Jour | EU: zusammen/ensemble?

“It seems that the Dutch finance minister, Jan Kees de Jager, played a particularly stalwart role in re-concentrating the measures that the Franco-German pact had attempted to water down.”
(Charlemagne’s notebook, The Economist)

Ja, ja, De Jager wilde zo graag streng zijn over de centjes, vooral tegen al die zuidelijke types onder aanvoering van Parijs. Maar ja. Al trok onze minister van Financiën er nog zo hard aan, in de EU staat of valt elke belangrijke beslissing met de as Duitsland-Frankrijk, nog steeds. Het is wel begrijpelijk dat de Duitsers toch weer een beetje tegemoet zijn gekomen aan de Franse wensen, hun inschatting zou je strategisch kunnen noemen. Geen deal tussen Berlijn en Parijs betekent gewoon het begin van het einde van de euro, en daarmee van de EU. En dat gaat de Duitsers toch te ver. Parijs is wel een mis waard – met een beetje water in de financiële wijn. En toch, je hoeft geen helderziende te zijn om te voorspellen dat de onzekerheid rond de euro zal aanhouden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Een signaal in Duitsland

[qvdd]

Elke samenleving kan een bepaalde proportie mensen van buitenlandse afkomst opnemen en integreren. Er zijn geen objectieve criteria om die proportie vast te leggen. Maar er zijn aanwijzingen. En als een boek dat wijst op de tekortkomingen in de integratie in enkele weken meer dan een miljoen keer over de toonbank gaat, is dat zo’n signaal.

De Frankfurter Allgemeine Zeitung gebruikt het argument “als veel mensen iets vinden, dan hebben ze waarschijnlijk gelijk” in de discussie over het boek ‘Deutschland schafft sich ab’ (Duitsland schaft zichzelf af) van Thilo Sarrazin, dat veel stof doet opwaaien in het land.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Multikulti heeft gefaald

“Der Multikulti-Ansatz ist gescheitert, er ist absolut gescheitert!” (n-tv.de)

Bondskanselier Angela Merkel verklaart de multi-culturele aanpak voor mislukt, absoluut mislukt. Op een congres van jonge christen-democraten viel de CDU politica haar christencollega: CSU voorzittter Horst Seehofer bij die vrijdag al het multi-culturalisme dood verklaarde. Maar, voegde Merkel er aan toe, de islam is onderdeel van Duitsland en we moeten niet de indruk wekken dat mensen die geen duits spreken of niet hier zijn opgegroeid hier niet welkom zijn. Een verwoede poging tot nuance in de vooravond van de onvermijdelijke Blitztsunami van het Gesundes Volksempfinden? Of gaat het de Duitse christendemocraten, in tegenstelling tot hun Hollandse collega’s, wel lukken een antwoord te geven op integratie-problemen én volksmenners zonder hun principes over boord te gooien?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende