Het was een zware week voor Barack Obama. De verontwaardiging over het gebruik van drones door de Obama-regering neemt toe, en dan neemt zijn speech writer ook nog eens afscheid. Het kon natuurlijk niet lang meer uitblijven. Het gebruik van drones als offensief middel in de strijd tegen Al Qaeda heeft heel wat kritiek gekregen, in de VS en ver daarbuiten. Maar met het lekken van een intern document (pdf) van de Department of Justice aan de nieuwszender NBC, hebben de tegenstanders meer bijval gekregen. In de memo wordt gesproken over in welke gevallen het de VS is toegestaan geweld tegen haar burgers te gebruiken, in het kader van zelfverdediging. Maar de definitie van zelfverdediging wordt behoorlijk opgerekt. The condition that an operational leader present an "imminent" threat of violent attack against the United States does not require the United States to have clear evidence that a specific attack on U.S. persons and interests will take place in the immediate future.
Hoe scherp kan de overheid vanuit de lucht ons in de gaten houden. In dit filmpje over de ARGUS-IS krijgen we een klein beetje inzicht. En dat kleine beetje is al genoeg om je stevig ongerust te maken. Als het in dit tempo doorgaat, ligt over tien jaar iedere beweging die we in de openbare ruimte maken permanent vast.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
OPINIE - Dat een leger probeert met zo min mogelijk eigen slachtoffers een vijand te verslaan, is misschien wel niet erg chic en al helemaal niet heldhaftig, maar wel logisch. De Romeinen leerden hun soldaten al dat een steekwond van vijf centimeter diep effectiever is dan een zwaardslag, en dat de steekbeweging de aanvaller bovendien veel minder kwetsbaar maakt voor de wapens van de vijand dan het hakken met een opgeheven arm.
Tijdens de Vietnamoorlog is vooral de VS buitengewoon gevoelig geworden voor de aantallen gedode militairen van het eigen leger. Dit feitelijk hoogst immorele onderscheid tussen the lives of American soldiers en de levens van mindere volkeren vertaalt zich in dramatische acties zoals de Hill of Crosses in Californië, waar 5,000 kruisen staan voor Amerikaanse soldaten die in Irak zijn omgekomen. Over het aantal gedode Irakezen is veel onduidelijkheid, maar het betreft een veelvoud van het aantal Amerikanen. Niet dat veel mensen er om malen.
Recente schattingen van de Amerikaanse National D-Day Foundation resulteren in 2499 gedode Amerikaanse soldaten op één dag – 6 juni 1944, toen de Geallieerden in Normandië landden. We mogen er rustig van uitgaan dat dergelijke massale acties niet meer mogelijk zijn – het thuisfront zou het niet accepteren.
En dus worden oorlogen tegenwoordig anders gevoerd. Bombarderen bleek hoogst effectief, omdat je met een handvol mannen (tegenwoordig alleen een piloot) in de relatieve veiligheid van het luchtruim in luttele seconden duizenden slachtoffers kunt maken. Nadeel is wel dat die mannen hoog opgeleide specialisten zijn en daarom niet zo eenvoudig te vervangen als een eenvoudige infanterist.
COLUMN - Obama wil John Brennan aanstellen als de nieuwe baas van de geheime dienst van zijn land, de CIA. Brennans geschiedenis is, zacht gezegd, niet prettig. Hij heeft zich eerder sterk gemaakt voor marteling: waterboarding vond-ie een legitieme en effectieve verhoortechniek voor terrorismeverdachten. Momenteel werkt Brennan als hoofd terrorismebestrijding voor Obama, en legt hij uit dien hoofde lijsten aan met mensen die in aanmerking komen om per drone te worden vermoord.
Drones zijn onbemande, zwaar bewapende vliegtuigen. Ze worden op afstand bestuurd. Amerika zet ze op afstand in op buitenlands grondgebied; vooral mensen in Pakistan, Afghanistan en Jemen zijn favoriete doelwitten, maar verdachten in Somalië en andere Afrikaanse landen winnen inmiddels aan populariteit.
De Amerikaanse drones worden buiten alle reguliere kanalen ingezet. Zelfs het ministerie van Defensie gaat er niet over. De CIA kiest haar doelen in het geniep, legt geen verantwoording af over gemaakte keuzes, maakt eventuele miskleunen nooit bekend en houdt alle documenten over de onbemande moordapparaten angstvallig geheim.
De CIA liquideert buitenlanders op vreemd grondgebied, zonder dat er een rechter, een senaatszitting of enige vorm van controle aan te pas komt. Kortom: de CIA kan ongecontroleerd en op eigen initiatief oorlogshandelingen uitvoeren.
Ooit werden we – en terecht – al boos wanneer de CIA iemand ontvoerde. Nu kijken we er niet meer van op dat de man die al een paar jaar eigenhandig de hitlijsten opstelt op grond waarvan de CIA illegale buitenlandse aanslagen uitvoert, en daarmee als aanklager, rechter en beul ineen optreedt, het nieuwe hoofd van diezelfde organisatie wordt.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Leger leent tien keer per jaar zijn drones uit.
ACHTERGROND - Bij Amerikaanse drone-aanvallen zijn vorig jaar minstens 72 burgers en zeker 330 vermeende militanten gedood. In hoeverre is dit ‘voorkeurswapen’ verantwoord?
Barack Obama mag dan de Nobelprijs voor de Vrede hebben gewonnen, onder zijn bewind is wel degelijk een oorlog gestart, een oorlog die grotendeels aan het oog onttrokken wordt en die ook grotendeels van een afstandje wordt uitgevochten.
Iedere dag zweven onbemande vliegtuigjes, UAV’s of drones, boven conflictgebieden. Deze high tech drones verzamelen inlichtingen, maar sommigen zijn ook bewapend. Volgens de Amerikaanse regering zijn deze drones het ideale wapentuig om terroristen naar hun maagden te blazen. Ze kunnen gericht worden ingezet, zo heet het, met minimale collateral damage on the ground en minimale blootstelling van de eigen troepen aan gevaar.
Over de effectiviteit van het wapenprogamma is bitter weinig bekend. De regering Obama weigert categorisch informatie naar buiten te brengen. Een tweetal nieuwe studies van Columbia Law School brengt meer helderheid. De sussende woorden van Obama kunnen niet verhullen dat de inzet van drones net zo goed vuil is.
Voordat ik naar de cijfers ga, eerst nog wat achtergrond over het drone-programma. Ze worden vooral ingezet in Pakistan, Yemen en Somalië. Er zijn twee soorten aanvallen: personality strikes en signature strikes. Personality strikes zijn gericht tegen een bekend persoon die vaak op de kill list van de CIA staat. Dit soort aanvallen doen het goed in de media. Regeringswoordvoerders halen deze strikes vaak aan als een van de meest succesvolle factoren in de ontwrichting van het Al Qaeda-netwerk.
Apple weigert een app over slachtoffers van drone-aanvallen in zijn winkel.
En dit is nu precies waarom ik geen iPhone of iPad wil. Ja het ziet er gelikt uit, het werkt, geen troep etc. Maar uiteindelijk bepaalt Apple, zonder al teveel omhaal, of een app wel of niet aan het aanbod wordt toegevoegd. En soms is dat ronduit kwalijk.
Zoals in het geval van de Drones+-app van de New Yorkse student Josh Begley. Op basis van data over drone-inslagen en – slachtoffers heeft hij een app gemaakt die je een waarschuwing geeft waar en hoeveel doden er bij zo’n aanval zijn gevallen. Begley wilde naar eigen zeggen mensen bewust maken van die min of meer verborgen oorlog die de VS nu op een veilig afstandje in Pakistan voeren. Hij zette zijn idee niet eens in zulke scherpe bewoordingen uiteen. Hij was gewoon benieuwd of gebruikers ook wel eens een ander signaaltje wilde dan een update bij Words With Friends, de Amerikaanse versie van Wordfeud.
Apple zag problemen.
Apple stoorde zich aan de inhoud. ‘Excessively objectionable or crude content will be rejected’, schreef hij aan Begley. ‘We found that your app contains content that many audiences would find objectionable.’
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Een aardige documentaire over de oorlogvoering via drones, op dit blog al veel over geschreven . Interessant wordt het als een ontvoerde journalist aan het woord wordt gelaten die een aantal aanvallen van dichtbij heeft meegemaakt.
Nu kijkt u er nog van op. Maar over tien jaar hangt de lucht er vol mee.