Een Europese Trump

Volgens Politico zijn de 'rechtse populistische slopers' van Europa de echte winnaars van de Amerikaanse verkiezingen. 'Trumps overwinning levert nu een nadrukkelijke steun in de rug op voor die landen die zich tegen de EU-mainstream hebben willen verzetten en meer soevereine bevoegdheden van bureaucraten in Brussel hebben willen afpakken.' Feest dus voor de Hongaarse premier Viktor Orbán, die dezer dagen de Europese Politieke Gemeenschap met alle 47 Europese leiders, uit de EU en daarbuiten, op bezoek heeft en nu de  champagne kan serveren die hij bij winst van Trump had beloofd. En dat op een moment dat de belangrijkste leiders van de Europese Unie, Macron en Scholz, beide in zwaar weer verkeren. Orbán heeft goede redenen om de overwinning van Trump te vieren. Hij kan zich eens te meer laten zien als voorman van de nationalisten in de EU. Met een weliswaar verdeeld, maar gegroeid extreem rechts in het Europarlement en steeds meer landen waar rechtse populistische partijen aan de macht komen ziet hij net als Trump 'gouden tijden' voor alle Europese 'patriotten'. Daarmee is hij in staat om de minder rooskleurige toestand van zijn eigen land weg te cijferen. Het algehele economische beeld, schrijft de ING bank, 'blijft teleurstellend, aangezien de Hongaarse industrie een nieuw dieptepunt bereikt. Vooruitkijkend lijken structurele problemen in de externe vraag aan te houden en is het nu vrijwel zeker dat de industrie een grote rem zal zijn op de bbp-groei in 2024.' De industriële productie daalde dit jaar tot nu toe met 5,4%. In het 'Trump 2.0'- tijdperk zal de gehele Europese industrie het moeilijk krijgen en dat belooft ook voor Hongarij weinig goeds. Terug naar 1920 In een vragenuurtje met de oppositie in het parlement liet Orbán blijken dat hij geen kritiek duldt. Links heeft er een zootje van gemaakt, zei Orbán met verwijzing naar maatregelen van bijna dertig jaar geleden. Een van de parlementariërs van de Democratische Coalitie vroeg waarom de Hongaren in eigen land niet in aanmerking kwamen voor de 100.00 Forint die Hongaren in Roemenië van de Hongaarse regering krijgen. Orbán vond het een schandelijke vraag en ontkende dat de Hongareen in eigen land slechter af waren. Dit was volgens hem een propaganda campagne tegen de Roemeense Hongaren, zoals die ook plaatsvond tjdens het communistisch regime. Nog verder terug ging hij toen een van de parlementariërs suggereerde dat Orbán en zijn mensen steeds rijker worden, terwijl de gewone Hongaar getroffen wordt door een stijgende inflatie die zijn inkomen opeet. Orbán verwees naar het Verdrag van Trianon van vlak na de Eerste Wereldoorlog waarbij de grenzen van het huidige Hongarije zijn vastgelegd: 'Toen wij in 2010 aan de macht kwamen hebben we besloten Hongarije groot en sterk te maken, in tegenstelling tot onze vijanden die in 1920 besloten dat Hongarije klein en arm moest blijven'. Een groot en sterk Hongarije is gezien de huidige economische situatie nog ver weg. Maar ook demografische ontwikkelingen bedreigen een 'gouden toekomst' voor het land. Er worden minder kinderen geboren en ondanks stimulerende maatregelen van de overheid treden ook minder koppels in het huwelijk. Orbán en zijn Fidesz-coalitie hebben inmiddels geduchte concurrentie van de centrum-rechtse Tisza partij van Péter Magyar, de ex van minister van Justitie Judit Varga. Hij onthulde hoe met haar medewerking een seksueel misbruikschandaal in de doofpot werd gestopt. Tisza was afgelopen juni zeer succesvol bij de Europese verkiezingen en lijkt nu in de polls Fidesz voorbij te streven. Oekraïne De Hongaarse premier zal zijn feestje vandaag niet laten verpesten door binnenlandspolitieke problemen. Hij is er eerder op uit Trumps overwinningsroes naar Europa te halen voor een koerswijziging van de EU die hij, zoals hij meerdere malen heeft duidelijk gemaakt, van binnenuit grondig wil veranderen. Ook als het gaat om Oekraïne. Als het aan Orbán ligt maakt Trump hoe dan ook een einde aan de oorlog, zoals hij beloofde, ook als er concessies moeten worden gedaan aan Poetin. In Boedapest hebben de politieke leiders gisteren Trump bezworen de steun aan Oekraïne voort te zetten. De Oekraïense president Zelensky was er ook. 'Boedapest herinnert zich de tanks van het Rode Leger in de eerste week van november 1956, zei hij. Wij zullen de Russische bombardementen nooit vergeten.' Zijn toespraak werd, anders dan die van Orbán en Macron, niet uitgezonden door de Hongaarse media. Ondertussen werd Orbán's maatje in Brussel, de kandidaat commissaris voor Gezondheid en Dierenwelzijn Olivér Várhelyi geroosterd in een drie en een half uur durend verhoor door Europarlementariërs. Die waren niet tevreden over zijn antwoorden. Várhelyi moet nog een keer terugkomen. Hij was tot dan toe de enige die niet in de eerste ronde slaagde voor zijn examen. Het zal Orbán bevestigen in zijn streven om in Brussel -net als Trump in Washington- schoon schip te maken.

Quote du Jour | Europa moet een militaire macht worden

Als Europa er niet in slaagt bijeen te komen in dit uur van tumultueuze verandering, dan zal het geen tweede kans krijgen. Haar enige optie is om een militaire mogendheid te worden die in staat is haar eigen belangen te beschermen en veiligheid en orde op het wereldtoneel te waarborgen. Het alternatief is fragmentatie, krachteloosheid en irrelevantie.

Joschka Fischer – de minister van Buitenlandse Zaken die zijn eigen partij (het pacifistische en anti-imperialistische Bündnis 90/Die Grünen) in de jaren negentig tegen zich in het harnas jaagde door fiat te geven aan NAVO-ingrijpen in het voormalige Joegoslavië – laat zijn gedachten gaan over de toekomst van de Europese Unie in het tijdperk Trump.

Foto: Hulk Hogan op de Republikeinse Conventie (via Youtube)

Politiek discours als amusement pleegt verraad aan de publieke zaak

OPINIE - Over iets minder dan twee weken zijn de Amerikaanse verkiezingen. De druk op de Amerikaanse kandidaten om zich bij de kiezer in de kijker te spelen, neemt dus toe. Beeldvorming lijkt er daarbij meer toe te doen dan inhoud. Dat ligt vooral aan de aard van de hedendaagse media.

Bij het zien van een TikTok-commentaar op de laatste stunt van Donald Trump viel het me in eens binnen: we zitten met z’n allen naar reality-televisie te kijken. Trump had op een opmerking van Kamala Harris dat zij nog bij McDonalds had gewerkt gereageerd door zelf achter de frituur te gaan staan. Zo presenteerde hij zich als de ware man van het volk. Daar reageerde jan en alleman dan weer op, dat hij zelfs de frieten nog wist te verpesten.

Snuggere kijkers wisten te achterhalen dat de bewuste McDonalds die dag speciaal voor Trump buiten bedrijf was gesteld. Een beetje televisieproducent weet dat je nooit iets aan het toeval moet overlaten. De enthousiaste klanten waren vermoedelijk dan ook speciaal geselecteerd. Allerlei nieuwszenders brachten deze kunstgreep echter braaf. Het beeld van Trump in McDonalds-outfit achter het loket was een beeld gemaakt voor TV, zoals het ritje op een tank door presidentskandidaat Michael Dukakis in 1988 gemaakt was voor een foto in de krant.

Foto: FolsomNatural (cc)

Europese veren in de reet van Trump

COLUMN - De kans is groot dat Europa moet gaan slijmen bij de ene autocraat, Trump, om zich de andere, Poetin, van het lijf te houden. Geen vrolijk vooruitzicht, vindt gastauteur Richard Wouters.

Europese regeringsleiders die Donald Trump uitvoerig prijzen voor de subtiele manier waarop hij een impuls gegeven heeft aan de Europese defensie – ‘val NAVO-landen maar aan als ze niet betalen’ – en die uit hun midden een ‘Trump-fluisteraar’ aanwijzen die een klik moet zien te krijgen met de grillige heerser in het Witte Huis. Daar zou het wel eens op uit kunnen draaien als Trump in november Biden verslaat.

Een narcistische pestkop, couppleger, fraudeur, aanrander en serieleugenaar. Een dictator-in-spe die zowel de Amerikaanse democratie als de internationale rechtsorde het liefst zou ontmantelen. Een klimaatontkenner die onze nakomelingen met een kokende planeet opzadelt als hij zijn land opnieuw terugtrekt uit Parijsakkoord. Zo iemand zouden we stroop om de mond moeten smeren?

Ja, zo betoogt de Amerikaanse veiligheidsexpert Max Bergmann in een prikkelende notitie die hij schreef voor de Duitse groene denktank Heinrich-Böll-Stiftung. Want Europa is afhankelijk van de Verenigde Staten voor zijn militaire veiligheid. Het zal van Trump gedaan moeten krijgen dat hij de Amerikaanse veiligheidsparaplu boven Europa niet abrupt dichtklapt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Peiling: vrouwen Iowa kiezen massaal voor Harris

Een laatste opiniepeiling uit Iowa heeft zowel Republikeinen als Democraten op weten te schudden. Vrouwen zouden in deze ‘red state’ in het Midden-Westen in groten getale overlopen naar Kamala Harris. Ze zou Iowa daardoor wel eens onverwacht kunnen winnen.

En als dat waar is voor Iowa, dan is dat vermoedelijk ook waar voor andere staten in het Midden-Westen. Amerikadeskundige Kirsten Verdel, die in 2008 meewerkte aan de verkiezingscampagne van Obama, legt uit:

Foto: Tim Reckmann (cc)

Volgend jaar oorlog

Laten we de volgende gedachte eens serieus nemen. Oorlog met Rusland. Niet dat het Rode Leger volgend jaar bij Enschede het land dreigt binnen te vallen, maar wel dat ons land in oorlog raakt omdat een Navo-land wordt aangevallen. Niet een aanval ver weg, op een Navo-land ver weg. Nee, een aanval op een Navo-land dat valt onder artikel 5 – een aanval op één is een aanval op ons allen – en dat maakt elke aanval dichtbij.

Sommigen zullen zo’n scenario als vergezocht afdoen en hopelijk hebben ze gelijk. Maar er is genoeg recent verleden waarvan we kunnen leren dat de toekomst niet altijd voor de hand ligt. We willen graag geloven in een toekomst die we ons wensen, maar dat is niet perse de toekomst waarheen de gebeurtenissen ons leiden. Zeker niet als we ons zo door de gebeurtenissen laten leiden als Europa doet.

En vergezocht of niet, de waarde van scenario’s ligt niet louter in de waarschijnlijkheid ervan, maar in het serieus nemen van alternatieve toekomsten. Want hoe ziet de wereld eruit als de geschiedenis een andere afslag neemt dan we verwachten? En moeten we daar dan niet op anticiperen?

Daarom die gedachte. Hoe zouden we met Rusland in oorlog kunnen geraken? De actualiteit bedient ons op onze wenken. Trekken we enkele gebeurtenissen en ontwikkelingen door, dan ziet onze toekomst er heel anders uit dan we hem wensen.

Foto: The Green Party of Ireland Comhaontas Glas (cc)

Ierse boeren moeten CO2 uitstoot reduceren

Ook de Ierse boeren worden door hun regering onder druk gezet. Het gaat daar niet over stikstof maar over CO2. Het Klimaatactieplan 2021 van de Ierse coalitieregering heeft voor 2030 een reductie aangekondigd van 22-30 procent in de uitstoot van broeikasgassen door de landbouw. De precisering van dat doel leidde in de laatste kabinetszitting voor het zomerreces tot een conflict binnen de coalitie van twee centrumrechtse partijen en de Groenen, in Ierland Comhaontas Glas geheten. Minister van Landbouw Charlie McConalogue (Fianna Fáil) zou vasthouden aan een doelstelling van 24 procent reductie, terwijl de minister voor Milieu Eamon Ryan van de Groenen (foto) aanvankelijk niet bereid was om onder de 26 procent te komen. Gisteren werd verder onderhandeld en, jawel, de partijen zijn overeen gekomen de reductie vast te leggen op 25%.

Milieuminister Eamon Ryan had wel redenen om niet te snel akkoord te gaan. Deze week werd ook bekend dat nog niet de helft van de voor april, mei en juni voorgenomen maatregelen uit het klimaatactieplan geïmplementeerd zijn. Het zal ongetwijfeld leiden tot flink gemor in zijn partij. Eerder deze week dreigde senator Pauline O’Reilly regeringsdeelname ter discussie te stellen als het doel voor de reductie van de CO2 uitstoot zou blijven steken op 22%. Dat was de eis van enkele rechtse parlementsleden die de boerenlobby volgden. Meer zou onhaalbaar zijn voor de Ierse boeren. De Ierse Groenen zijn twee jaar geleden met de nodige scepsis akkoord gegaan met regeringsdeelname. Een eerste ervaring met het nemen van regeringsverantwoordelijkheid, in 2007, was de partij slecht bekomen. De Groenen verloren in 2011 al hun zetels. Er was te weinig bereikt. Maar nu zouden ze echt zaken kunnen doen met de twee centrumrechtse partijen, Fianna Fáil en Fine Gael, die bij de verkiezingen in het voorjaar van 2020 samen net geen meerderheid kregen. Comhaontas Glas was in tegenstelling tot de vorige keer nu onmisbaar voor de regeringsvorming. Maar dan moeten er nu wel resultaten behaald worden om straks niet weer te verliezen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | People who never move on

The 70-year-old from Chico, California, was able to get off welfare after less than five years and she thinks Trump’s policies will provide that pathway for others.

“Being on welfare, I saw how it does not work,” she says. “It creates generations of people who never move on.”

She says it’s essential that Americans are self-sufficient and not dependent on government programmes.

Today, she lives on $1,900 (£1,456) per month from social security. But with the price of food and gas rising under Biden she says she cannot cover minimum expenses and might need help again.

Foto: ChHsia (cc)

Orbán tussen economische problemen thuis en isolement in Europa

In april won de Hongaarse premier Viktor Orbán met zijn partij Fidesz voor de vierde keer op rij de parlementsverkiezingen. Nu staat hij volgens Reuters voor zijn zwaarste uitdaging sinds hij in 2010 aan de macht kwam: een hoge inflatie, een zwakke forint en EU-fondsen die niet vrijkomen vanwege het voortdurende geschil over democratische normen. Een resolutie van het Hongaarse parlement over Europese hervormingen zal Brussel niet bepaald toeschietelijker maken. De Europese democratie loopt dood, volgens een meerderheid in het Hongaarse parlement. De macht moet terug naar de nationale parlementen en de rechtstreekse verkiezing van Europarlementariërs kan beter vervangen worden door een benoeming door de staatshoofden. Het zijn ideeën waarvoor elders in Europa bijzonder weinigen warm zullen lopen.

Energiecrisis

Buiten het parlement laten demonstranten zich weer zien. Onder andere in protest tegen een nieuwe wet die de belastingen verhoogt voor tal van kleine bedrijven en zzpers die tot nu toe konden profiteren van belastingvoordelen. Ook het schrappen van een plafond voor de prijs van gas, water en licht voor huishoudens die veel gebruiken heeft geleid tot protesten. Het past allemaal in de deze week goedgekeurde begroting voor 2023 die het begrotingstekort moet reduceren tot 3,5% van de economische output. De energiecrisis in Europa als gevolg van de oorlog in Oekraïne raakt Hongarije meer dan de meeste andere lidstaten. Orbán is er tot nu toe in geslaagd de steun van een meerderheid van de Hongaarse bevolking te behouden met wat Keno Verseck, commentator van Deutsche Welle, noemt een ‘kostbaar sociaal model’. Dat zal in de huidige omstandigheden niet langer in stand kunnen blijven. Met als gevolg afbrokkelende steun voor de Fidesz-regering.

Quote du Jour | Geen Redelijk mens

Geen redelijk mens zou concluderen dat de verklaringen werkelijk op feiten gebaseerd waren.

Aldus Sidney Powell. Zij verspreidde wekenlang de leugen dat Dominion Voting Systems hielp de verkiezingen van Trump ’te stelen’. Het bedrijf klaagt haar nu aan, maar ze vindt het allemaal maar onzin. Zulke dingen horen nu eenmaal bij het taalgebruik in een politieke arena.

Dit mag dan zo zijn, de vraag blijft wel staan waarom je de onzin dan überhaupt zou moeten verspreiden als toch niemand het zou geloven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende