Een ietwat corrupt gaaf land

Nederland scoort goed op de Corruption Perception Index 2016, hoewel het anti-corruptiebeleid tekortschiet. Gezien de relatie met groeiende ongelijkheid en populisme moet ook Nederland zich de waarschuwing van Transparency International aantrekken. Transparency International (TI), een ngo die wereldwijd corruptie onderzoekt en bestrijdt, publiceerde afgelopen woensdag de Corruption Perception Index 2016. De index rangschikt 176 landen op basis van het waargenomen niveau van corruptie in de publieke sector. Nederland daalde van plek 5 naar 8, waarmee we passen in het algemene patroon dat dit jaar de meeste landen dalen op de index. Populisme TI maakt dit jaar een stevig statement over de noodzaak om corruptie aan te pakken. Onderzoek laat zien dat er een relatie is tussen sociale ongelijkheid en uitsluiting enerzijds en corruptie anderzijds (zie ook hier). De vicieuze cirkel waarin toenemende corruptie en toenemende ongelijkheid elkaar versterken voedt de opkomst van populistische bewegingen: Mensen hebben genoeg van de loze beloften van politici om corruptie aan te pakken en velen wenden zich daarom tot populistische politici die beloven het systeem te veranderen en de cyclus van corruptie te doorbreken. Populistische leiders hebben een punt, wanneer ze de ‘corrupte elite’ bekritiseren die alleen voor zichzelf zorgt ten koste van de ‘hardwerkende mensen’. Maar de belofte van populistische leiders om de corrupte elite onder handen te nemen zijn vals: juist deze partijen hebben een bijzonder slecht trackrecord hebben als het gaat om het bestrijden van corruptie, aldus TI. Wanneer populistische leiders aan de macht komen zal de vicieuze cirkel alleen maar versterkt worden, met hevigere sociale spanningen als gevolg.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.