Closing Time | Dies irae – Galina Oestvolskaja

Vandaag zou Galina Oestvolskaja 102 geworden zijn, ware het niet dat ze in 2006 op 87-jarige leeftijd overleed. Van deze bijzondere Russische componiste hoort en ziet u ‘Dies irae’(popi vertaald: een heel kwade dag) voor piano, slagwerk en acht contrabassen. https://www.youtube.com/watch?v=31nFYVL98v4 U ziet nu ook waar Matthijs van Nieuwkerk het idee vandaan haalde om een bandje op een steiger te laten spelen. Dat geheel terzijde. Galina Oestvolskaja is in Nederland bekend geworden dankzij Reinbert de Leeuw (vorig jaar overleden). In 1994 en 1997 maakte Cherry Duyns samen met Reinbert de Leeuw de serie ‘Toonmeesters’, acht korte documentaires over componisten van ‘klassieke muziek uit de 20e eeuw’. Uit die serie: Kijk naar de aflevering over Galina Oestvolskaja (1994 – 30 min.), waarin een stukje ‘Dies irae’ wordt vertolkt door Reinbert de Leeuw en het Schönberg Ensemble (tegenwoordig Asko|Schönberg). In de documentaire weet Reinbert de Leeuw  een afspraak met haar te krijgen en ontmoet haar in haar woning in Sint Petersburg. Ze wil niet in beeld (“Ik ben mensenschuw” zegt ze als ze De Leeuw binnenlaat). Buiten beeld horen we haar verkalren dat ze alleen composities laat uitvoeren waar ze zelf tevreden over is. Als ze na enkele weken tot soms zelfs een jaar een compositie niet goed genoeg vindt, gaat het werk de deur niet uit. Veel van haar composities heeft ze daarom verscheurd. Jaren later (2005) maakte ook Josée Voormans een documentaire en inmiddels lijkt Oestvolskaja haar schuwheid overwonnen, want ze laat zich gewillig filmen en beantwoord ook persoonlijke vragen. Ze is waarschijnklijk meer op haar gemak bij Josée Voormans omdat ze in haar eigen  taal kan communiceren (bij Reinbert de Leeuw moest dat in het Duits). Kijk ook naar ‘Schreeuw in het heelal’ (33 min.) https://www.youtube.com/watch?v=ninHa6TqgqM

Door: Foto: Ted (cc)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Fingathing

, door

Fingathing is een Brits hiphopgezelschap dat voor de verandering eens echte muziekinstrumenten kan bespelen. De band bestaat uit klassiek getrainde contrabassist Sneaky en DJ Peter Parker. Die laatste naam verklaart misschien hun voorkeur voor superhelden. Van het album Superheroe music hier het nummer Ogre.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Dolphy’s basclarinet

, door

We komen nog eens terug op bassen. Elke instrument heeft wel een basversie. De contrabas is natuurlijk een basviool, een tuba een bastrompet. Awel, laten de kenners deze flauwe formulering maar niet horen.

De “hogere” versie van instrumenten kan ik steeds minder horen. Niet omdat ik er niet van hou, maar omdat mijn gehoor naar de knoppen is. Veel hoge frequenties herkennen mijn oren niet meer. De lage daarentegen wel.