Wat de uitkomst ook is op 9 juni: het volgende kabinet wordt een ‘moetje’. Geen prettig vooruitzicht, want er zijn urgente problemen. Economische crisis, klimaatcrisis, oprakende fossiele brandstoffen, exploderende zorgkosten zijn enkele van de problemen die ons land te wachten staan. Al deze problemen vereisen lange termijnoplossingen. Het ene moment stimuleert de overheid de installatie van zonnepanelen, de volgende minister maakt de aanschaf ingewikkeld. Wie bewaakt de grote lijnen? Iedere partij heeft in dit land zijn eigen stokpaardje. Gekozen burgemeester, boerkaverbod en de grootte van vissenkommen zijn reuze belangrijke issues. Maar welke politieke partij maakt zich nog druk om grote-mensen-problemen? Hoe krijgen we ooit een stabiele regering in dit land van kleine politieke partijtjes?
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Gisteren schreven we reeds over de zwakte van het Kieskompas: politieke partijen positioneren zich niet consistent in het model van het Kieskompas. Dat maakt de posities van partijen in de ruimte onzeker. In dit tweede deel onderzoeken we wat de mogelijke posities van de partijen zijn. Dit is een bijdrage van Tom Louwerse.
Er wordt door politici en opiniemakers zeer veel waarde gehecht aan de posities die partijen zijn toegekend in het Kieskompas. Het Kieskompas lijkt te impliceren dat ze met grote precisie de posities van partijen kunnen vaststellen. Hier zitten echter flink wat haken en ogen aan. De schalingslogica die zo’n ruimtelijk model onderligt gaat er vanuit dat antwoorden op stellingen samenhangen: partijen die hogere belastingen willen, willen ook hogere uitkeringen. In de praktijk geven partijen niet altijd van die consistente antwoorden. Daarom zijn hun posities in het model niet allemaal even zeker.
Om uitdrukking te geven aan deze onzekerheid kan je een betrouwbaarheidsinterval berekenen voor de posities van partijen in de ruimte. Deze geeft aan hoe (on)zeker de posities van de partijen zijn. Het Kieskompas doet dit al voor de positie van de gebruiker. Als jij als kiezer in de ruimte wordt geplaatst staat er een cirkel om je heen die aangeeft waar je met een bepaalde mate van zekerheid staat, op basis van de antwoorden die je hebt gegeven. Dat kan ook gedaan worden voor de posities van partijen. Die posities zijn immers gebaseerd op een dertigtal stellingen, maar de selectie van die stellingen is in zekere zin willekeurig. Men had ook hele andere stellingen kunnen kiezen en daarmee was men wellicht op (net iets) andere partijposities uitgekomen. Deze onzekerheid kan gesimuleerd worden door duizend willekeurige steekproeven te trekken uit de dertig stellingen (het zogenaamde bootstrapping) en de positie van de partijen te berekenen voor elk van die steekproeven. Je kan in de figuur hierboven rond de positie van iedere partij een ellips zien (klik op het plaatje voor een grotere versie). Deze ellipsen geven het gebied weer waar met 95%-zekerheid kunnen zeggen dat de partij daar staat. Hoewel deze simulatie waarschijnlijk niet geheel overeenkomt met de manier waarop de stellingen voor het Kieskompas zijn geselecteerd, geeft dit een indruk van de consistentie en zekerheid van de partijposities.
Omdat het Kieskompas om begrijpelijke redenen ‘maar’ dertig stellingen gebruikt, zal er altijd enige onzekerheid over de positie in de politieke ruimte bestaan. Middenpartijen zullen op sommige onderwerpen ‘links’ zijn en op andere ‘rechts’, waardoor de cirkel om de antwoorden van deze partijen relatief groot zal zijn. Als dit bij veel partijen het geval is, kun je je afvragen of je de antwoorden op de stellingen wel op één of twee schalen kunt plaatsen. Je kan zien dat de posities van sommige partijen in het Kieskompas weinig consistent en onzeker zijn:
Er is veel discussie over de betrouwbaarheid van het Kieskompas. In een drietal artikelen zullen wij deze betrouwbaarheid proberen te achterhalen. Vandaag deel één: hoe betrouwbaar is de plaatsing van de partijen in de ‘politieke ruimte’.
Andre Krouwel, de man achter het Kieskompas, klaagt dat de Stemwijzer ‘kiezers voorliegt’ over de standpunten van politieke partijen. Een van de grote voordelen van zijn stemwijzer is dat het Kieskompas heel transparant is over de standpunten van politieke partijen. Echter bij het interpreteren van de posities van politieke partijen in zijn Kieskompas is voorzichtigheid ook geboden.
Meteen bij het uitkomen van het Kieskompas was er zeer veel aandacht van partijen en opiniemakers over de plaatsing van partijen in de politieke ruimte (klik op het plaatje voor een grotere versie). Anja Meulenbelt spinde er heel druk op los: D66 was volgens haar maar een rechtse partij en ook GroenLinks was een aardig eind naar rechts verschoven, ten opzichte van de SP. De Dagelijkse Standaard vond dat de PVV wel heel links staat in dit Kieskompas, dichtbij de traditionele linke partijen. Ook de Trouw berichtte uitgebreid over de posities van partijen in het landschap. Echter de ruimte waarin de partijen geplaatst zijn, is niet gebaseerd op de partijposities, waardoor uitspraken de posities met een grote korrel zout genomen moet worden.
Achter het Kieskompas zit een ruimtelijke theorie van partijcompetitie: kiezers kiezen voor de partij, die het dichtst bij henzelf staat in een politieke ruimte. De verschillen tussen partijen kan in ruimtelijke termen begrepen worden: sommige partijen en kiezers zijn links, sommige partijen en kiezers zijn rechts. Rechtse kiezers stemmen volgens deze theorie op rechtse partijen. In het geval van het Kieskompas wordt zo’n ruimte opgebouwd uit allerlei stellingen waar partijen en kiezers in meer of mindere mate mee instemmen. Het centrale idee achter deze stellingen is dat deze met elkaar samenhangen. Je kan op basis van een antwoord op de ene stelling, het antwoord op een andere stelling voorspellen: iemand die voor hogere belastingen voor de rijken is, is er waarschijnlijk ook voor de kinderbijslag inkomensafhankelijk te maken.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
‘‘Breekpunten, daar kun je niet mee werken in coalitieland.”
Jack de Vries geeft aan dat de hypotheekrenteaftrek voor het CDA geen breekpunt meer is. Goed gezien van het CDA dat breekpunten niet langer werken in het huidige versplinterende politieke landschap, maar ook een erkenning dat het CDA niet langer in de positie is om haar standpunten -als gegarandeerd grootste partij – aan de coalitiegenoten op te leggen.
We hebben het een poos zonder coalitiechecker moeten stellen, maar er is voldoende veranderd voor een update. Het CDA en de PvdA houden elkaar in evenwicht met 30 zetels, en de VVD nadert met rasse schreden. De partij staat zelfs op een plus van 5 ten opzichte van de huidige kamerbezetting.
De partijen die daaronder lijden zijn vooral de SP en de PVV. Het vreemde is, dat nu de VVD en PvdA weer op oude sterkte zijn, je je af kan vragen waar de extra PVV-stemmers – plus 9 ten opzichte van 2006 – nu vandaan moeten komen. CDA en SP lijken de meest logische kandidaten, maar dat is wel iets anders dan we de afgelopen jaren hebben moeten aanhoren.
Uw eigen theorieën en speculaties over de meest waarschijnlijke coalities kunt u als vanouds kwijt in de comments.
[qvdd]
“Toen ik als jongeling de politiek inging, zag ik dat er twee manieren zijn om hogerop te komen: door kwaliteit of door anderen een mes in de rug te steken. Toen heb ik me heilig voorgenomen nooit iemand een mes in de rug te steken. Ik heb geen dubbele agenda.”
Maxime Verhagen, onze Minister van Buitenlandse Zaken, zegt niet van plan te zijn Balkenende op te volgen als leider van de CDA. Maar ondanks de vrome woorden, blijft Verhagen natuurlijk een sluwe vos. Of beter gezegd: een rat.
Verhagens uitspraak valt precies samen met een pijnlijk bericht voor het CDA en Balkenende in het bijzonder: uit een peiling blijkt dat het vertrouwen van de kiezer in het CDA laag is en slechts 31% van de ondervraagden vertrouwen heeft in Balkenende. En zo blijft de leiderschapsvraag nog wel even boven de CDA-markt hangen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
“Limburg allein, dao geit niks baove, zo is d’r mer ein!” en “Limburg mòt blieve!”
Vandaag op Sargasso niet één maar twee citaten van de dag. De reden? Drie Limburgse CDA’ers die vrezen voor de afschaffing van hun dierbaar oord Limburg als provincie van (het grote, verraderlijke) Nederland. Alsof Limburg er echt toe doet, vindt u wel, vindt u niet? Verder dan een opsomming van abrikozevlaai, zoervleis, het Drielandenpunt, dialecten, schutterijen, harmonieën en een Bourgondische instelling, om het belang van Limburg te benadrukken, komen de drie in elk geval niet. Ofwel: wat is er zo belangrijk aan Limburg? En waarom waant een Nederlander zich in Venlo en daaronder vaak al in het buitenland? De petitie om Limburg te behouden werd tot nog toe ook niet massaal getekend. Dat Femke Halsema, Alexander Pechtold en Rita Verdonk de abrikozevlaai willen afschaffen, durven wij verder amper te geloven. Femke tegen Limburg? De Femke, die graag onthaast met kinderen en abrikozevlaai? Onvoorstelbaar toch?!
Nieuws van de Dierenbescherming: zij roept de Tweede Kamer op om dierenbeulen het bezit van een dier voor het leven te ontzeggen. Nu mogen de mishandelaars na hun taakstraf danwel geldboete direct een nieuw dier kopen. Vandaag wordt een voorstel van Evert Waalkens (PvdA) en Henk Jan Ormel (CDA) in de Tweede Kamer besproken, maar volgens de Dierenbescherming gaat dit voorstel niet ver genoeg.
Deze zaak is om een aantal redenen curieus. Het is het eerste voorbeeld waarin we de CDA en PvdA – gezworen vijanden na het roemloze einde van Balkenende IV – blijkbaar weer samen kunnen werken. Het is ook een voorstel van twee partijen die nou niet echt dierenrechten als hun speerpunt hebben. Dat was eerder te verwachten van de PvdD, GroenLinks of desnoods de PVV-bulldog Dion Graus.
Maar belangrijker nog, het is curieus dat de behandeling van huisdieren blijkbaar heel anders wordt ervaren dan die van kippen en varkens. Volgens de site van de Dierenbescherming zelf worden bijvoorbeeld kippen in veel te kleine kooien gehouden, wordt hun gevoelige snavel zonder verdoving verwijderd en sterven vele kippen tijdens transport. Varkens worden in de bio-industrie – jawel – ‘onder erbarmelijke omstandigheden gehouden‘. Een diepgaander overzicht is te vinden bij Wakker Dier.
Hoe de waard is, vertrouwt hij zijn gasten. Aan de verkiezingsprogramma’s van verschillende politieke partijen kun je makkelijk aflezen wie zij het minst vertrouwen. Neem de proef op de som, zoek het woord ‘fraude’ op en je weet wie wie wantrouwt. Het levert zeer herkenbare en soms erg hilarische ideologische tegenstellingen op. Meest genoemd als fraudeur is de uitkeringsgerechtigde, maar ook mensen die langdurige zorg aanvragen vertrouwen sommige partijen voor geen meter.
Bij het CDA in het programma ‘Slagvaardig en samen’ – net zoals bij zowel PvdA als VVD – zijn het de bijstandsgerechtigden en gezinsmigranten de die verdacht worden van fraude. Zij krijgen een eigen, speciale vermelding in elk van deze programma’s. De SP verwacht echter meer fraude aan de bovenkant van de samenleving. De socialisten roepen bijvoorbeeld op tot meer fraudebestrijding door het Openbaar Ministerie bij de fiscus. Wellicht te verwachten bij een verkiezingsprogramma met de titel ‘Een beter Nederland voor minder geld’? De ChristenUnie (‘Vooruitzien’) maakt slechts een keer melding van het woord ‘fraude’, in relatie tot het gebruik van studiefinanciering. De partij van Rouvoet vertrouwt de student dus voor geen cent.
D66 – met hun verkiezingsprogramma ‘We willen het anders’ – gooit het over een hele andere boeg door in te zetten op een Meldpunt voor Slachtoffers Identiteitsfraude. Verdachte onbekend. Hetzelfde geldt voor de SP, die ook bang is voor internetfraude. Daarnaast vermoedt D66 vooral grote kans op fraude bij de mensen die een persoonsgebonden budget in de zorg aanvragen. Ook Trots Op Nederland vindt de zorg verdacht voor fraude, met name mensen die langdurige zorg vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten vergoed krijgen. De enige partij die mensen in Nederland volledig lijkt te vertrouwen is GroenLinks. Het woord ‘fraude’ komt in het verkiezingsprogramma ‘Echte keuzes voor de toekomst’ op geen enkele plek voor.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
