Goed volk | De bogomiele dodensteden

Dit verhaal is een vervolg op mijn blog van 12 oktober over de Bogomielen in Bosnië. Eerst grijp ik terug op het slot van mijn vorige stuk waarin ik schreef: De Bogomielen zouden een grote materiële erfenis in Bosnië achtergelaten hebben in de vorm van 60.000 (!) Stećci, grafmonumenten waarvan de necropolis van Radimlja de grootste is. Dat het hier om alleen een Bogomiel verschijnsel gaat wordt tegenwoordig in hoge mate betwijfeld. De Bosnische dodensteden Niet alle middeleeuwse dodensteden in Bosnië-Herzegowina hebben dezelfde soort grafmonumenten. Ze kunnen variëren van onversierde, liggende slabs, zoals in Ravno, tot de fraaie monumenten van Radimlja. Het opvallendst zijn de monumenten die aan een huis met een schuin dak doen denken, niet alleen in Radimlja, maar ook op begraafplaatsen als in Mramorje. Ze worden geïnterpreteerd als 'eeuwigbestaande huizen', huizen waarin het lichaam van de dode een eeuwige thuis vindt.

Door: Foto: © Sargasso logo Goed volk
Quote du Jour

Quote du jour | verkeerd herdenken

, door

QUOTE - Tja, het heeft een beetje een normatief karakter, deze titel, want hoe kun je nou ‘verkeerd herdenken’? In dit geval mag die normativiteit denk ik wel, wanneer ergens, na een gruwelijke oorlog, de daders herdacht worden in plaats van de slachtoffers. Balkan Insight heeft in dit kader een interessante longread over de Bosnische stad Visegrad. Voor u gaat lezen: u mag één keer raden welke grootmacht hier een lelijke rol speelt en de regio probeert te destabiliseren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | De bogomielen van Bosnië

, door

ACHTERGROND - De huidige federatieve republiek Bosnië is één van de meest geplaagde gebieden van Europa, althans vanaf de dood van Tito. Vóór die tijd, ook tijdens de Turkse overheersing van de Balkan, was het gebied weliswaar een ‘melting pot’ van diverse volkeren. godsdiensten en culturen, maar men leefde er vredig naast elkaar. De wederzijdse tolerantie was één van de kenmerken van de Bosnische bevolking. Die heette daarom ook wel ‘de goede Bosniërs’ (dobri Bošnjani).

Ikzelf bezocht het land in officiersuniform in juni 2000 en hoewel het Verdrag van Dayton toen al vier en een half jaar geleden was ondertekend en er dus niet meer gevochten werd, rookten de puinhopen bij wijze van spreken nog na. Het krioelde van de VN-militairen van diverse nationaliteiten, die moesten zorgen dat niet opnieuw een lont in het kruitvat belandde. Deze toestand zou nog even voortduren.

Deze blog gaat niet over het politieke en volkenkundige labyrint, mijnenveld en beerput dat Bosnië en Herzegovina uiteindelijk is gebleken. Het gebied is om meerdere andere redenen historisch bijzonder interessant. Dit verhaal focust op de Bosnische Middeleeuwen, waarin zich enkele opmerkelijke religieuze zaken voordeden. Maar eerst iets over de geschiedenis van Bosnië.

Modern Bosnië

Foto: Dubrovnik [foto van de auteur]

Spoken uit het verleden

, door

ELDERS - De Balkan oorlog van meer dan twintig jaar geleden lijkt geschiedenis vanuit West-Europa gezien. In het voormalige Joegoslavië houden Serven, Kroaten en Bosniërs hun onderlinge conflicten nog steeds levend.

Zondag mogen de Kroaten een president kiezen. In de tweede ronde gaat het tussen de huidige sociaaldemocratische president Ivo Josipovic en de christen-democratische Kolinda Grabar-Kitarovic. De laatste zou de grootste kans hebben om te winnen, volgens politicoloog Puhovski. De sociaaldemocraten hebben de afgelopen periode geregeerd en het land is er volgens velen niet beter van geworden. En van de christen-democraten verwacht Puhovski een grotere opkomst. Grabar-Kitarovic is nu nog assistent van de secretaris-generaal van de NATO. Ze was eerder minister van Buitenlandse Zaken en Europese integratie en heeft haar land zowel de NATO als de EU ingeloodst. In een afgelopen zondag uitgezonden televisiedebat probeerden beide kandidaten elkaar zoals gebruikelijk elkaars reputatie onderuit te halen. Josipovic confronteerde zijn tegenstandster met de corruptie in de regering waar zij deel van uitmaakte. Grabar-Kitarovic viel de sociaaldemocraten aan vanwege hun onmacht om het land uit de crisis te helpen.

Spoken uit het verleden beroerden het afgelopen jaar de Kroatische politiek, schrijft Balkan Insight op de laatste dag van 2014.  Twee oud-medewerkers van de Joegoslavische geheime dienst moesten op aandrang van de EU en na tegenwerking vanuit het parlement uiteindelijk toch aan Duitsland worden uitgeleverd voor de moord op de balling Stjepan Djurekovic in 1983. De Balkan oorlog die tien jaar later na het uiteenvallen van de Joegoslavische Federatie uitbrak is in de rechtszaal nog steeds niet uitgevochten. Kroatië en Servië beschuldigden elkaar bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag van oorlogsmisdaden. Kroatië verdedigde zich in dit proces met verwijzing naar de vrijspraak van Ante Gotovina en Mladen Markac in 2012 door het Joegoslavië Tribunaal.  Generaal Gotovina, die verantwoordelijk wordt gesteld voor de moord op Serviërs in enkele Kroatische regio’s is nog altijd populair bij Kroatische nationalisten (die ook nu nog geen moeite hebben met een mis ter nagedachtenis van de fascist Pavelic) De Serviërs reageerden uiteraard woedend. Twee jaar later zagen we het omgekeerde toen de Servische nationalist Seselj door het Joegoslavië tribunaal om gezondheidsredenen werd vrijgelaten. Hij wreef onmiddellijk zout in de wonde door de inname van de Kroatische stad Vukovar in 1991 door het toenmalige Joegoslavisch leger een ‘bevrijding’ te noemen. De stad is sinds 1998 Kroatisch, maar heeft nog altijd een Servische minderheid. Kroatische veteranen maakten zich het afgelopen jaar druk om het gebruik van cyrillische tekens in de openbare ruimte te verbieden. En zo zal het nog wel een tijdje doorgaan, ook in 2015. Met een uitvoerig onderzoek naar de manier waarop de paramilitaire (terroristische) groep van de Serviër Arkan ontsnapte aan vervolging wegens oorlogsmisdaden hebben de journalisten van Balkan Insight zelf nieuwe conflictstof op tafel gelegd.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Waan van de dag

Bosnische Serviërs richten standbeeld op voor man die WW1 ontketende

, door

Vandaag honderd jaar geleden:

Marking the eve of the centennial of the beginning of World War I in their own way, Bosnian Serbs on Friday unveiled a monument in their part of Sarajevo to the man who ignited the war by assassinating the Austro-Hungarian crown prince on June 28, 1914. […]

During the unveiling ceremony Friday, a young actor dressed as shooter Gavrilo Pricip ran on the stage and fired two shots in the air. He then cited a poem Princip wrote in captivity which was followed by a Serbian folk dance. Later the actor pointed his gun into the air while posing in front of Princip’s statue as people in the crowd shouted he should “shoot at NATO” or “shoot at the EU.”

“Gavrilo Princip was a freedom fighter and the Austro Hungarian empire was an occupier here,” said the president of the Bosnian Serb half of the country, Milorad Dodik, after he unveiled the 2 meters-high bronze statue.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie is hier de pianospeler?

, door

Bosnische vluchtelingen in Nederland (ouder dan 45 jaar) krijgen als ze terugkeren naar Bosnië-Herzegovina de rest van hun leven een maandelijkse toelage van 470 euro van de Nederlandse overheid. Dat meldde de Kroatische televisiezender HRT woensdag op gezag van het Bosnische ministerie van Mensenrechten en Vluchtelingen. Een echtpaar heeft recht op 670 euro. Ook de reiskosten zouden worden vergoed, tot een maximum van 1500 euro. In totaal wonen er ruim 30.000 Bosnische vluchtelingen in Nederland, maar die zijn niet allemaal ouder dan 45. Vooralsnog heeft de Nederlandse overheid dit nieuwe beleid nog niet bevestigd, maar de vraag rijst wie heeft dit bedacht en waarom? Want welk signaal geef je hier mee af? We zijn u liever kwijt dan rijk. En met al uw gezondheidsproblemen (getraumatiseerd en vergrijzend) kost u ons hier meer dan daar. Of zit er een socialere motivatie achter, willen deze mensen zelf terug? De situatie in hun geboorteland is nog verre van ideaal, er is veel werkloosheid en ook de etnische spanningen zijn nog niet weg. Er zitten omgekeerd zelfs nog 85 Nederlandse militairen in Bosnië. Het Gesundes Volksempfinden staat alweer klaar met haar oordeel. Maar wil de pianospeler zelf even opstaan en tekst en uitleg geven?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du Jour

Quote du Jour | Gerd en Geert

, door

‘We zullen Leers afrekenen op resultaten. Laten we hopen dat die verbeteren en dat hij wat meer ruggengraat toont.’ (Volkskrant)

De Kalief van Venlo trapt zijn puntpantoffel stevig op de wang van de oud burgermeester van Maastricht die als verstijfd op de grond ligt. Gerd Leers is zijn favoriete heisje waarmee hij het Volk zijn totaalhegemonie kan tonen. De Kalief heeft het niet zo op moslims en zeker niet op armlastige moslims uit Albosnië die visumloos afreizen naar zijn rijke Kalifaat aan de Noordzee. Dus als heisje Leers in Brussel niet het onmogelijke voor elkaar heeft gekregen dan geeft hij hem ostatentatief een aframmeling op het Plein. Want feiten, wetten en nuances tellen niet voor de Kalief van Venlo en tegenspraak wordt evenmin getolereerd. Heisje Leers strompelt ondertussen het Plein weer af met een gloeiende wang en een pijnlijke ruggengraat. Hoe lang kunnen zijn wervels de trappen van de Kalief nog weerstaan?

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Volgende