Werken met behoud van uitkering leidt tot uitbuiting

Bijstandontvangers worden regelmatig aan het werk gezet, zonder beloning, zinvolle begeleiding of reëel uitzicht op een arbeidscontract. Dubieuze werkgevers, reïntegratiebedrijven en gemeenten profiteren. Een tijdje terug publiceerde FNV een zwartboek over werken in de bijstand. Sinds de invoering van de Wet Werk en Bijstand (WWB) in 2004 is het steeds gebruikelijker geworden dat bijstandontvangers, in ruil voor hun uitkering, verplicht aan het werk moeten.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022
Foto: Minister-president Rutte (cc)

Uitvreters

COLUMN - Mensen die in moeten leveren vanwege de nivelleringsplannen van Rutte II moeten niet zeuren. De bijstand, dat is pas afzien.

Wie klaagt dat het ‘door de nivellering’ niet meer loont om te werken, weet niet waarover-ie het heeft. Je mag dan denken dat je ten onrechte ‘gepakt’ wordt, maar als het crisis is moet het geld ergens vandaan komen, en van bijna kale kippen valt niet veel meer te pukken – al doet Rutte II haar best.

Moeten inleveren is niet leuk. Maar geen werk hebben is de hel. Probeer het maar eens, stoppen met werken: niet alleen lever je je maatschappelijke status in, je verliest ook je perspectief en moet binnen de kortste keren woekeren met je geld. Want de bezuinigingsplannen voor de WW zijn fors; na één, of mogelijk anderhalf jaar, ga je plompverloren de bijstand in. Van een bijstandsuitkering te leven: dat is pas echt afzien.

Het werkelijk tragische is natuurlijk dat tal van mensen onvrijwillig moeten stoppen met werken: in veel sectoren wordt duchtig gesaneerd, de arbeidsplaatsen gaan er soms met duizenden tegelijk uit. Voor wie boven de vijftig is, betekent ontslag te vaak dat je nooit meer aan de bak komt. Daar zit je dan, in de bijstand, wachtend op de AOW, verplicht om te solliciteren op banen die er niet meer zijn, gedwongen om je koophuis op te eten en in te teren op je spaargeld (meer dan een paar duizend euro mag je niet hebben wanneer je in de bijstand belandt).

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-10-2022

Tot afschrikking en vermaak

OPINIE - De laatste tijd komt het geregeld voor dat bijstandsgerechtigden worden opgetrommeld voor massale bijeenkomsten waar ze wel eventjes aan het werk zullen worden geholpen. Werkt dit? Niet echt. Is het vernederend? Dat dan weer wel.

Vorige week verscheen er een stuk op Krapuul over de belevenissen van bijstandontvangster ‘Katja’ (een schuilnaam) tijdens de door de Haagse sociale dienst georganiseerde mega-actie ‘Klant op koers’. Deze actie hield in dat een groot aantal bijstandsgerechtigden werd opgetrommeld om te verschijnen in een of ander zalencomplex om aldaar door een legertje ambtenaren te worden voorbereid op uitstroming richting arbeidsmarkt. Hieronder volgt een korte selectie uit Katja’s ervaringen:

Mijn eerste gesprek duurde nog geen tien minuten. De ambtenaar vroeg niet naar het werk dat ik kon en wilde doen. Hij had geen dossier van mij voor zich liggen, alleen een papier met wat summiere gegevens over mij. Hij was niet benieuwd naar mijn interesses, zei dat ik mijn medische beperkingen bij het volgende tafelgesprek kon bespreken, keek niet naar mijn cv en ook niet naar de brief van de medische behandelaar die ik moest meenemen. Hij kon dus nauwelijks een indruk krijgen van de persoon die tegenover hem zat. […]

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Lakse bijstandontvangers?

Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Paul de Krom (VVD) verwijt bijstandontvangers laksheid, maar heeft zijn eigen onderzoek niet gelezen.

Op donderdag 16 augustus verscheen een nieuwsbericht op nu.nl met als kop Ontvangers bijstand laks bij zoeken baan. Verwezen werd naar een persbericht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar aanleiding van een recent afgerond onderzoek.

Het persbericht van SZW opent als volgt:

‘Bijstandontvangers denken te vrijblijvend over de sollicitatieplicht. Zij willen vooral “zin” hebben in een nieuwe baan. Gemeentelijke sociale diensten maken te weinig gebruik van dwang en drang om bijstandontvangers aan de slag te krijgen.’

Staatssecretaris Paul de Krom (VVD) vult aan:

‘Er is een cultuuromslag nodig bij bijstandontvangers, sociale diensten, maar ook bij werkgevers. Sociale diensten moeten bijstandontvangers meer stimuleren om tijdelijk werk aan te pakken. […] Bijstandontvangers moeten beseffen dat een uitkering geen keuze is, maar noodzaak. Als je kunt werken en er is werk: dan ga je aan de slag.’

De toon is gezet: dankzij soft optreden van gemeentelijke sociale diensten krijgen werkschuwe uitkeringstrekkers het voor elkaar op kosten van de hardwerkende belastingbetaler thuis op de bank te blijven hangen. Ze willen immers alleen maar werken als ze er ‘zin’ in hebben.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De kromme redenering van De Krom

DATA - Het argument van De Krom dat de solidariteit bij het verstrekken van bijstandsuitkeringen in het geding is, slaat nergens op, zegt Flip van Dyke. Het aantal bijstandsuitkeringen is sterk afgenomen en dat terwijl de werkende beroepsbevolking is toegenomen.

VVD staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken wil de bijstand aanpakken. Er kunnen 150 tot 200 duizend van de 355.000 mensen in de bijstand aan het werk. Het ondergraaft volgens de staatssecretaris ook de solidariteit bij de steeds kleiner wordende groep mensen die wel werken en de uitkeringen betalen.

Als politici dit soort dingen roepen dan is het nuttig om eens de cijfers nader te bekijken.

1. De bijstand, beroepsbevolking, werkloosheid.

Onderstaand figuur geeft het aantal bijstandsuitkeringen verstrekt aan mensen jonger dan 65 jaar. Over het aantal 65plussers straks meer.

We zien het aantal uitkeringen –de blauwe lijn- gestaag dalen naar een kleine bobbel  rond 2005, om dan weer verdere te dalen gevolgd door een scherpe stijging weer de laatste twee jaren.

Het werkloosheidspercentage steeg flink na 2001 tot boven de 6% rond 2005. Daarna en scherpe daling, gevolgd door een scherpe stijging. Opmerkelijk is dat het aantal bijstandsuitkering rond 2005 nauwelijks reageerde op die stijging van de werkloosheid, maar dat die stijging in 2010 wel sterk was.  Vermoedelijk is de oorzaak de wijzingen in de WW in 2006 waardoor mensen eerder in de bijstand komen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Welfare Queens 2.0

During the campaign for the last French presidential election, the theme (happily promoted by the media) was “the – mostly young – brown people are ruining the country”. This has gotten a bit old (and besides, we’re supposed to support the Arab Spring, after all). So, this time around, we got our marching orders for the upcoming election: let’s hate the poor! And so, it is apparently open season on benefit recipients.

Not recipients of universal benefits (like health care or family allowances), mind you, because everyone gets those. No, the stigmatization applies only to the recipients of means-tested benefits, mainly the working poor. And here again, the conservative media will find it easy to push straw men and stereotypes while the conservative parliamentary majority steps up with indentured servitude bills of one kind or another… and while the opposition is out to lunch.

See for instance, this blog post by sociologist Camille Peugny where he notes that the latest iteration of this idea is the conservative bill proposal stating that recipients of the RSA benefit (a very modest income support for the lowest income classes) should sign a “social utility contract” whereby, in order to receive benefits, recipients would have to work a few hours a week for public institutions or other structures of “reinsertion”, whatever that means.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Boekrecensie | Brave burgers gezocht

De overheid is geen geluksmachine, heeft premier Rutte bij herhaling gezegd. U, de burger, moet het zelf gaan doen. Rutte spreekt zich uit als een klassieke liberaal, die vindt dat de taken van de overheid beperkt moeten blijven. Een goede overheid, is een kleine overheid.

De praktische uitwerking van dit gedachtegoed is echter geen breuk met de kabinetten Balkenende. Ook die vonden dat de overheid de afgelopen decennia teveel taken bijeen gehamsterd heeft en die niet allemaal meer kan dragen. De burger is aan zet en moet meedoen. Er wordt daarom voorzichtig al gesproken van een participatiestaat.

De participerende burger, zijn verlangens en vermogens en de verwachtingen die de overheid van hem koestert zijn de thema’s van het Brave Burgers Gezocht: De Grenzen van de Activerende Overheid, het nieuwe jaarboek van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, onder redactie van sociologen Imrat Verhoeven en Marcel Ham. Het boek is in december uitgekomen, maar kwam via een aantal transatlantische omzwervingen onlangs op mijn bureau. Niettemin is Brave Burgers alleen maar actueler geworden, vandaar alsnog deze bespreking.

Een van de opvallende ontwikkelingen in het afgelopen decennium is dat de burger zoveel moet. De redacteuren zien daarbij twee ontwikkelingen aan het werk. Ten eerste de verschuiving van een terugtrekkende naar een heroptredende overheid. Burgers moeten hun eigen problemen oplossen en liefst ook een aantal problemen die van oudsher onder de verantwoordelijkheid van de staat vallen.

Vorige Volgende