Even controleren

Graag nemen we het stuk over dat Karin Spaink schreef voor de uitreiking van de Big Brother Awards. Het verscheen tevens op de opiniepagina van NRC Handelsblad en NRC.next. Beeld: voorkant van een t-shirt van Bits of Freedom, ontworpen door Suzanna Noort / suzero.com. Het is een beleidsdogma geworden: we verliezen weliswaar onze privacy, maar ruilen die in voor veiligheid. Alleen wanneer de overheid ons adequaat kan controleren kan zij terreur en misdaad tegengaan, en alleen door ons te observeren is zij in staat ons tegen elkaar te beschermen. Al doende dringt de overheid steeds dieper in ons privéleven door (zo wordt van alle burgers inmiddels secuur geregistreerd met wie ze bellen, mailen en sms’en, plus wanneer en vanaf welke locatie zij dat doen). De meeste burgers vinden dat echter geen probleem. Immers: wie niets te verbergen heeft, heeft niks te vrezen. Die coulante houding van burgers is naïef. Ze is gestoeld op de gedachte dat de tomeloze nieuwsgierigheid van de overheid hen niet raakt en dat alleen ongure types eronder lijden. ‘Wat moeten ze met mijn gegevens? Ik ben niet interessant, ik doe immers niks verkeerds.’ Om drie redenen is die meegaandheid van burgers kortzichtig. Eén: we raken uit balans. Terwijl de burger transparanter wordt, wordt de overheid zelf juist ondoorzichtiger. Want wat doen ze eigenlijk met al die gegevens? Gaan ze daar volgens de regels mee om?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Waan van de dag

Big Brother Awards 2022

, door

Bits of Freedom reikt op 13 februari de Big Brother Awards uit aan de grootse privacyschender van 2022. Er zijn vier genomineerden: minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins Slot (“voor het faciliteren van de grenzeloze datahonger van de geheime diensten en het afbreken van het toezicht op die diensten”), burgemeester Femke Halsema (“de structurele en indringende inmenging van de gemeente Amsterdam in de levens van kinderen en jongvolwassenen in de Top400“), Eurocommissaris Ylva Johansson (“voor het wetsvoorstel waarmee ze vertrouwelijkheid op het internet opheft“) en minister van Justitie Dilan Yeşilgöz-Zegerius (“voor haar poging de illegale surveillancepraktijken van de NCTV te legaliseren“).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Surveillance loont, of toch niet?

, door

ivo opsteltenSurveillance loont. Minister Opstelten (Veiligheid & Justitie) lanceerde onlangs zijn voorstel om Automated Number Plate Recogntion (ANPR) aanzienlijk uit te breiden. Camera’s met ANPR-software scannen kentekens om die langs verschillende opsporingslijsten en zwarte lijsten te leggen. Het voorstel heeft hem vanavond terecht een Big Brother Award opgeleverd.

Maar ANPR levert ook de staatskas een leuk zakcentje op. Onze Steeph vond in de begroting van 2014 een bedrag van drie miljoen euro ingeboekt. Niet als kosten, maar als opbrengsten. Met ANPR kun je makkelijker controleren. Aangezien de plannen erin voorzien om het systeem landelijk uit te rollen en mogelijk ook camera’s van het ministerie van Infrastructuur in te zetten, wordt continu overal iedereen gecontroleerd.

In Engeland boekte de politie hiermee veel succes. Alleen al in 2008 haalde de Engelse politie 185.000 onverzekerde auto’s van de weg met behulp van ANPR. Dat is veel, maar nog niets vergeleken met de hoeveelheid reisbewegingen die dagelijks in een database worden gestopt (en worden bewaard), namelijk 10 tot 14 miljoen. Per dag.

Die gegevens staan in een centraal systeem, waar verschillende veiligheids- en opsporingsdiensten kunnen bijhouden. Ook, zo blijkt, kunnen inzittenden vaak ook geïdentificeerd worden. Dat was niet de bedoeling, maar is wel handig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | De privacyzeepbel om Guusje ter Horst – reprise

, door

Logo kamerstukken van de dagTwee weken geleden schreef ik een stuk over de complimenten die toenmalig minister Guusje ter Horst meende te hebben ontvangen van de Tweede Kamer over aangaande het privacybeleid. Dit voerde zij op als verdediging bij het ontvangen van de Big Brother Award. Die complimenten waren er niet. Maar er bleek een misverstand te zijn. Er waren namelijk twee vergaderingen met de Tweede Kamer op dezelfde dag met nagenoeg hetzelfde onderwerp. Dus moest ik wachten op het tweede verslag om werkelijk de uitspraak te kunnen toetsen.
Dat verslag verscheen vorige week (fijn toch, zo’n trage bureaucratie waar je als burger meer dan een maand moet wachten om inzicht te krijgen in wat er werkelijk gebeurt).

Nu ik ook het andere verslag gelezen heb, blijft de conclusie echter hetzelfde: Minister ter Horst heeft geen complimenten ontvangen voor “de manier waarop wij met die balans tussen veiligheid en privacy omgaan“. De enige complimenten die zij en haar collega minister Hirsch Ballin ontvingen waren voor het overnemen van het voorstel voor het instellen van een meldingsplicht voor datalekken en voor het schrijven van hun reactie bij het rapport van de commissie Brouwer.
Deze uitspraak van de PvdA komt nog het meest in de buurt van een compliment:
“de PvdA-fractie staat in grote lijnen achter het standpunt van het kabinet. De minister neemt veel over van wat de commissie heeft voorgesteld en besproken, zoals het richtinggevend kader. Dat waarderen wij zeer, maar voor sommige punten vragen wij extra aandacht”

Leest u gerust ook zelf het verslag er op na om te zien of ik misschien zaken onbewust genegeerd heb.
Als u in privacy geïnteresseerd bent moet u eigenlijk sowieso dit verslag lezen. Dat maakt namelijk nogmaals duidelijk waar de partijen staan. CDA en VVD helemaal op de lijn van opofferen van alle privacy voor de veiligheid (over zaken als EPD en EKD wordt wonderlijk gezien niet gesproken).

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Big Brother oeuvreprijs voor Grapperhaus

, door

“Het komt niet vaak voor dat we een lifetime achievement award uitreiken, maar dit ministerie heeft het zo bont gemaakt dat wij en onze vakjury eigenlijk geen andere optie zagen”, aldus Evelyn Austin, directeur van Bits of Freedom. Inderdaad welverdiend, voor onder meer het willen oprichten van een derde geheime dienst en nog vier redenen. Wij voegen daar graag nog aan toe de gelegenheidswetgeving en andere problemen op het gebied van terrorismebestrijding. Hugo de Jonge kreeg overigens de Big Brother Publieksprijs vanwege de slechte onderbouwing van Coronatoegangsbewijzen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Waan van de dag

Drie demissionaire bewindslieden genomineerd voor Big Brother Awards

, door

Demissionair minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën, Toeslagen) en demissionair minister Hugo de Jonge (VWS) zijn dit jaar genomineerd voor de Big Brother Awards Publieksprijs 2021. Zij maken kans op de prijs voor hun inzet voor, respectievelijk, het stiekem optuigen van een derde geheime dienst in Nederland (de NCTV), discriminatie van gezinnen die toeslagen ontvingen op grond van afkomst (niet-Nederlandse nationaliteit), en het onvoldoende gemotiveerd invoeren van het Coronatoegangsbewijs.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende