bibliotheca philosophica hermetica Archives

Illustere bibliotheek uit as verrezen

Ruim 550 jaar geleden werd in Florence in opdracht van Cosimo de’ Medici de Accademia Neoplatonica opgericht door Marsilio Ficino, de belangrijkste humanistische filosoof aan het ‘hof’ van de Medici. Deze Neoplatoonse Academie, waarvan de oprichting in feite de heropening van de oude Academie van Athene symboliseerde, groeide binnen korte tijd uit tot een plek waar alle toonaangevende wetenschappers, kunstenaars en intellectuelen van het vijftiende-eeuwse Florence samenkwamen. Gedreven door dezelfde idealen bouwde ook Joost Ritman (1941), een zakenman die zijn fortuin vergaarde met de handel in plastic vliegtuigservies, een bibliotheek op die op haar hoogtepunt ruim 22.000, veelal zeer zeldzame filosofische boeken en handschriften telde. De bibliotheek, aangeduid als Bibliotheca Philosophica Hermetica, gold als de belangrijkste collectie op het gebied van de christelijk-hermetische en esoterische filosofie, maar scheerde tot drie keer vlak langs de afrond als gevolg van de onconventionele manier waarop Ritman de expansie van de bibliotheek financierde. De laatste keer leek Ritman zijn krediet letterlijk en figuurlijk verspeeld te hebben na een dubbele verpanding van zijn kostbare boeken, maar verbazingwekkend genoeg blijkt de collectie ook nu weer als een feniks uit de as te verrijzen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.