Hulspas weet het | Zo wijs als een bacterie

Bacteriën houden niet van zwemmen. Voor een microscopisch levensvormpje is gewoon water zeer viskeuze materie, en zwemmen is dus zwaar werk. Maar hij moet wel. Anders vind je niks. Een bacterie zwemt gewoon rechtuit, totdat hij een signaal krijgt dat er uit een bepaalde richting meer voedzame moleculen langskomen. Dan maakt hij een koprol, en zwemt weer door – in de hoop dat hij na de koprol in een gunstiger richting zwemt. Is dat niet het geval, dan wordt er weer een koprol gemaakt, enzovoorts. Johannes Keegstra, een promovendus van de Systems Biology groep van het AMOLF, bouwde een speciale microscoop waarmee hij het zwem-signaal-tuimelgedrag van één enkele bacterie kan volgen. Hij ontdekte dat genetisch identieke bacteriën zich heel verschillend kunnen gedragen. Keegstra: Elke bacterie lijkt een eigen persoonlijkheid te hebben. We vonden bijvoorbeeld dat de chemische drempelconcentratie waarop ze reageren, aanzienlijk verschilt tussen bacteriën. Daarnaast zag hij dat het signaalsysteem in een bacterie het ene moment gevoeliger is dan de andere. Hetzelfde signaal was de ene keer een tuimeling waard maar even later niet meer. Keegstra:

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Wetenschappers moeten geen journalist spelen

, door

SaillantLOGOWetenschappers moeten geen journalist spelen.

Eerder schreef ik dat de politiek zich moeten laten informeren over wetenschap door wetenschappers. Te vaak laten politici hun oren hangen naar de diverse soorten niet-wetenschappers die wel een mening over wetenschap hebben. Die niet-wetenschappers zijn dan de verkeerde poppetjes op de verkeerde stoelen. Deze week zagen we een voorbeeld van wetenschappers die kennelijk ook de neiging hebben om op de stoelen van niet-wetenschappers te gaan zitten. Zij moeten dit evenzeer nalaten.

Naar aanleiding van een aankomende publicatie in Science, ontketende Science samen met de auteurs een wereldwijde mediahype. Toegegeven, wij (lees: ik) van Sargasso deden er ook aan mee. Sommige van de comments schiepen al ruim voordat officieel werd wat er in de publicatie zou staan, duidelijkheid in de duisternis. De geruchtenmachine van het internet evenwel had het al over de ontdekking van buitenaards leven, vooral in de hand gewerkt door de tamtam waarmee de publicatie werd aangekondigd. Zo werd er een live persconferentie van NASA aangekondigd ruim voor de publicatie. Uiteindelijk op die persconferentie meldde men, hoewel een stuk minder spectaculair dan buitenaards leven, de ontdekking van een bacterie die fosfor door arseen vervangt in zijn DNA, wat het moeten herschrijven van alle biologieboeken zou betekenen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Misdadige boeren

, door

“Die MRSA-besmetting van de veehouders was echt nieuw. Er zijn mensen ziek geworden, en het geeft hogere kosten voor de gezondheidszorg. Bevolkingsgroepen die drager zijn, moeten allemaal gescreend worden. Boeren vinden het helemaal niet leuk als ze in het ziekenhuis apart worden gelegd. Ze moeten daar hele vragenlijsten invullen, ze voelen zich alsof ze een soort misdadiger zijn. Dat is een belangrijke prikkel.”

Aldus Dik Mevius, hoogleraar antimicrobiële resistentie, in NRC gisteren. Het gebruik van antibiotica in de veehouderij levert steeds meer problemen op. Maar nu de agrariërs er zelf last van krijgen, komt er misschien wat verandering in.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.