Plofkippen en krokodilletranen

Het is een mooi eufemisme, "regulier". Althans, wanneer het gebruikt wordt in een kop "AH kijkt naar dierenwelzijn maar blijft regulier pluimveevlees verkopen". Regulier betekent in dit geval hetzelfde als mishandeld. Plofkippen. Van die vogels die tegen de tijd dat ze geslacht worden niet meer op hun poten kunnen staan. Je vraagt je af waar de term "regulier" in dit verband vandaan komt. Mijn gok is dat het een marketingterm is: de goedkoopste kip heet "regulier", de duurdere kip heet "premium". Mogelijk is de term ook dankbaar overgenomen door de persdienst van AH, die graag laat uitschijnen dat het de regulierste zaak van de wereld is dat er vlees van zwaar mishandelde dieren wordt verkocht.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 24-10-2022

Bonus of malus?

Minder privacy voor persoonlijke aanbieding’, kopte RTL Nieuws gisteren. Albert Heijn wil de data van de bonuskaart gebruiken om gerichte aanbiedingen te doen die per persoon verschillen. Het is zeker nieuws, maar niet omdat sprake zou zijn van een privacy-inbreuk.

De bonuskaart wordt al sinds 1998 gebruikt om het koopgedrag van klanten in kaart te brengen (dat is immers het doel van alle klantenkaarten). Op zich zie ik er niet zoveel problemen mee dat de AH weet wat ik koop. Omdat ik vrijwel altijd met PIN betaal, weten ze dat toch al en zoals gezegd, het is niet bepaald nieuw. Anno 2011 is persoonlijke informatie een ruilmiddel geworden met geldelijke waarde. Er zou alleen een groot privacyprobleem zijn als AH deze informatie met derden deelt of geen inzage geeft in de verzamelde gegevens (oeps)

Wat wel nieuwswaardig is, is dat klanten dus aanbiedingen op maat krijgen via Mijn Bonus. Daarmee krijg ik bijvoorbeeld korting op luiers (ik heb een klein kind) en mijn buren met puberkinderen niet. Nu zitten mijn buren wellicht niet op die korting te wachten, maar doordat aanbiedingen op invididueel niveau worden gedaan, gaat ook veel transparantie verloren. Hoeveel korting krijgen andere  klanten? Krijgen ze meer korting dan jij? En hoe werkt dat? Krijgen rijkere klanten meer korting? Of juist klanten die vaker euroshopper-producten kopen?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Met een grote snuit

Wat op deze plek besproken wordt is niet zelden betrekkelijk obscuur nieuws. Het haalt dikwijls de kranten niet, laat staan het journaal. Ontwikkelingen rondom ons eten staan nu éénmaal niet zo op de radar bij de grote media. Maar heel soms kan ook de mainstream niet om ons voedsel heen. Bijvoorbeeld als super nummer 3 super nummer 2 opslokt.

Het is tekenend voor de krachtsverhoudingen onder de grootgrutters dat Jumbo, de relatieve nieuwkomer onder de Nederlandse supers, daarmee niet in één klap de grootste wordt. Daarvoor is het verschil tussen de Blauwe Reus en de rest te groot. Wel is AH niet langer ruim tweemaal zo groot als de nummer twee, die met deze overname een marktaandeel van 23% heeft, tegen 34% voor ’s lands grootste kruidenier.

De reacties zijn over het algemeen positief. Jumbo heeft kennelijk qua imago de wind in de rug en staat bij consumenten kennelijk beter aangeschreven dan C1000 en AH. Ook bij een aantal marktpartijen konden tevreden reacties worden opgetekend. Groente- en fruitspecialisten nieuwe stijl Willem en Drees twitterden “Jumbo en C1000 samen, dat is goed nieuws voor lokaal-voor-lokaal eten!”. Ook de Consumentenbond ziet de zaken zonnig in.

Uit andere hoeken kwamen somberder reacties. Dan wordt er gesproken van een oligopolie: een situatie waarin een product of dienst in handen is van een extreem klein aantal partijen. Dan heerst er ook onbegrip dat deze overname kennelijk genade kan vinden in de ogen van de NMa, hoewel ze ertoe leidt dat de grootste twee marktpartijen samen 57% van de markt in handen hebben.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De prijzenoorlog: acht jaar later

[speld]

Voor de meeste Nederlanders is het een schim uit het verleden, maar wie er direct bij betrokken was, draagt de herinnering een leven lang met zich mee: De prijzenoorlog van 2003, gestart door supermarktgigant Albert Heijn. Vandaag verschijnt het boek Frontlinie Koelvak, geschreven door ex-caissière Mildred Schuitevaart. Het boek bevat dagboekfragmenten, ooggetuigenverslagen en kleurenfoto’s uit deze bewogen episode uit de vaderlandse geschiedenis.

Ze lijkt de vrolijkheid zelve, een frisse en spontane studente Algemene Letteren. Maar Mildred, nu 24 en werkend aan haar masterscriptie, draagt een verhaal met zich mee. “Ik was scholiere en amper drie weken bezig met mijn nieuwe baantje toen de hel begon. Ik zat er middenin, van het ene op het andere moment. In één weekend ben ik volwassen geworden.”

Mildred zag met eigen ogen hoe haar klasgenoten veranderden in vakkenvullers, die in allerijl prijskaartjes moesten verwisselen en scanapparaten opnieuw instelden. “De verwarring, angst en het wantrouwen waren van de gezichten van klanten af te lezen. Was de lage prijs een truc? Werd hier een val uitgezet? Boodschappen doen werd iedere dag weer een stap in een mijnenveld.”

In het boek komen de begraven ervaringen van klanten aan bod. “De vrede mag getekend zijn, voor mij zal de oorlog altijd voortduren”, aldus huisvrouw Greta Luijckx. “De vanzelfsprekendheid waarmee ik vroeger een supermarkt binnenging, zal nooit meer terugkomen. Zodra ik de winkel binnenkom, voel ik mijn ademhaling en hartslag weer versnellen. Hoeveel kost het brood vandaag? Is het aardappelvak niet leeggehamsterd?”

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bittere bijsmaak van fruit bij Albert Heijn

Dit is een gastbijdrage van Edith van Overveld van de not-for-profit onderzoeks- en netwerkorganisatie SOMO. Onder het artikel staat een videoreportage die Noticias maakte over de mangoplantages in Peru.

SOMO-onderzoek onthult slechte arbeidsomstandigheden bij productie van verse groente en fruit

Hongerlonen, extreem lange werkdagen zonder een vast contract en geen vakbond die voor je op kan komen. Het is de bittere bijsmaak van veel groente en fruit bij supermarkten als Albert Heijn. Dat blijkt uit het vorige week gepubliceerde SOMO-rapport ‘Bitter Fruit’. Hoewel ’s lands grootste kruidenier zich zegt in te zetten voor verantwoorde productie gaan (veelal seizoens)arbeiders in de groente- en fruitsector in ontwikkelingslanden nog altijd gebukt onder slechte arbeidsomstandigheden. Betere regels en controle, evenals druk op de toeleveranciers en overheden in productielanden is daarom hard nodig.

SOMO onderzocht de arbeidsomstandigheden bij de productie van groente- en fruit voor Nederlandse supermarkten: mango’s uit Peru, boontjes, aardappelen en druiven uit Egypte, ananassen uit Costa Rica, bananen uit Ecuador, druiven uit Zuid-Afrika en mandarijntjes uit de Israëlische nederzettingen. SOMO-onderzoeker Sanne van der Wal stelt: “Supermarkten vormen de belangrijkste afnemers van groente- en fruit uit ontwikkelingslanden. Maar de groei van de export uit deze landen brengt ook grote risico’s op slechte arbeidsomstandigheden met zich mee. Veel groente en fruit dat hier in de supermarkt ligt is dan ook niet verantwoord geproduceerd.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De selectieve waarheden van Albert Heijn

Dit is de derde gastbijdrage van Gerrit Jan Groothedde. Op eetschrijven.nl vindt u meer ‘vrijblijvende gedachtenspinsels’ van deze culinair journalist.

ahlogoBij een rondje langs de groente- en fruitschappen van ’s lands grootste grutter moet je wel concluderen dat AH een globalist van het zuiverste water is. Asperges uit Peru, frambozen uit Mexico, druiven uit Brazilië, boontjes uit Kenia: wie bij onze nationale Big Blue binnenstapt, kan zonder te vliegen wereldwijd shoppen. De koopwaar vliegt naar ons toe!

Nee, eten met de seizoenen is passé, net zoals kopen als je geld hebt. Dat heeft, vertellen de sociologen, allemaal te maken met het begrip “uitstel van behoeftenbevrediging”. Daar doen we niet meer aan: we willen alles en we willen het nú. Asperges en aardbeien komen vaker op onze kerstmenu’s voor dan spruitjes en cranberry’s waarvoor het in december wél het seizoen is. Wie dat jammer vindt, wordt al snel voor calvinist uitgemaakt.

Ik ben zelf zo’n calvinist, en dat terwijl mijn weerzin tegen al die vliegende groenten en vruchten totaal niets met morele of religieuze overwegingen te maken heeft. Alleen al om de smaak zou je uitsluitend met de seizoenen moeten eten. Neem aardbeien: als die verder dan een kilometer of vierhonderd moeten reizen, moeten ze om geen schade op te lopen vroeg worden geplukt, eerder dan ze hun smaak ontwikkelen. Ze zien eruit als aardbeien, maar smaken er niet naar. Wij doen het met de wetenschap dat aardbeien lekker zijn, maar deze keiharde knollen vallen tegen. Helaas worden er onderhand meer smakeloze aardbeien gegeten dan echte. De aardbei devalueert in snel tempo.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige