Kunst op Zondag begint museale zomer in museum MORE

Museum MORE is klaar voor een gastvrije zomer. Voor Kunst op Zondag bezocht ik twee nieuwe exposities in Museum MORE in Gorssel. In de Tuinzaal hangen 40 doeken van Anya Janssen. In de grote expositieruimte op de eerste etage is een retrospectief ‘Het leven als spektakel’ van de Duitse schilder Norbert Tadeusz (1940-2011) te zien. De derde mijlpaal is de viering van de 80ste verjaardag van kunstenaar Pat Andrea (1942) vandaag, zondag 26 juni, in Museum MORE op Kasteel Ruurlo. Eerste uitgebreide solo Anya Janssen Het team van Museum MORE geeft Anya Janssen (Arnhem, 1962) alle ruimte in de lichte en ruime tuinzaal voor haar eerste, uitgebreide expositie. Voor Earthlings dook kunsthistoricus en gastcurator Fleur Junier in het werk van Janssen. Samen met de kunstenaar heeft Junier een selectie gemaakt van zo’n veertig doeken uit Janssens werk vanaf begin jaren negentig tot nu. In de tuinzaal kun je deze keuze nu zelf verkennen. [caption id="attachment_338815" align="aligncenter" width="455"] Ecce Homo (2019) © Anya Janssen, Particuliere collectie © foto Hans Wijninga.[/caption] Janssen en de mens Anya Janssen is gefascineerd door de mens. Ze bekijkt de mens met grote bewondering en laat dit gevoel zien in monumentale portretten. In de beginjaren schildert Janssen vooral zichzelf, later juist de medemens. Met Ecce Homo gaat ze voor even, terug naar het zelfportret. Janssen gaat in dit werk de confrontatie aan met haar eigen sterfelijkheid, geïnspireerd op het werk van de zeventiende-eeuwse schilder Francisco de Zurburán. Het is meer dan een zelfportret in traditionele zin, Janssen verschijnt ook als metafoor. Als een zinnebeeld van vergankelijkheid. [caption id="attachment_338810" align="aligncenter" width="450"] Parliament of Monsters 3 (1996-1998) © Anya Janssen, Particuliere collectie © foto Hans Wijninga.[/caption] Vlaamse primitieven & graffiti art De belangrijkste inspiratiebronnen voor Anya Janssen zijn de vijftiende-eeuwse Vlaamse Primitieven en Lowbrow Art. Dit is een kunstbeweging die in de jaren zestig rondom Los Angeles ontstond. Lowbrow Art heeft wortels in underground comics, punkmuziek en graffiti. Janssens werk beweegt zich tussen werkelijkheid en fantasie. “Schilderen is voor mij een ultieme poging om dichter bij mensen te komen”, aldus Janssen. “Ik ben een collector of souls, soms bijna een stalker, ik vertel verhalen over mensen die mijn pad kruisen. Ik kruip als het ware onder hun huid en leef even met ze mee”. Anya Janssen (2022) Anya Janssen: Earthlings is t/m 30 oktober 2022 te zien in de tuinzaal van Museum MORE in Gorssel. Tip: Bekijk ook de korte film over Anya Janssen van videomakers Jaan Stevens en Angela Otten. Om thuis alvast in de juiste stemming te komen kun je hier de speellijst beluisteren die Janssen in haar atelier afspeelt. https://youtu.be/AkkN8Am83Ho "Ik ben geen kunstenaar, ik ben een schilder".  Norbert Tadeusz Primeur voor Nederland: TADEUSZ: Het leven als spektakel De overgang van het werk van Anya Janssen naar Norbert Tadeusz is redelijk groot. Een (korte) pauze in het museumcafé is wat mij betreft wel een aanrader. Museum MORE heeft de primeur in ons land met een grote overzichtstentoonstelling van de Duitse schilder Norbert Tadeusz (1940-2011). Bij onze Oosterburen is Tadeusz bekend en geroemd. Buiten de Duitse landsgrenzen is hij veel minder bekend. Ruim tien jaar na zijn overlijden in 2011 eert het team van Museum MORE Tadeusz met een retrospectief. Samen met zijn weduwe, kunstenaar Petra Lemmerz  (Karlsruhe, 1957) heeft de nieuwe artistiek directeur van Museum MORE, Maite van Dijk, de expositie ‘Het leven een spektakel’ samengesteld. De vaste rode draden in het werk van Tadeusz zijn vrouwen (veel vrouwen), het circus, zelfportretten, het theater, slachthuizen en de natuur. De kleuren van de schilderijen in de drie museumzalen spatten van de muur. Ook het formaat van sommige werken, dwingt je om even stil te staan. [caption id="attachment_338812" align="aligncenter" width="450"] Zaaloverzicht 'Het leven een spektakel' © Norbert Tadeusz © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Tadeusz gaat zijn eigen weg Tijdens zijn studie en in de jaren daarna zijn stromingen als Pop Art, Fluxus, ZERO, minimal art en conceptuele kunst de favoriete stijlen bij publiek en kunstenaars. Tadeusz laat deze verschillende kunststromingen links liggen en richt zich op traditionele thema’s en genres in de kunstgeschiedenis. Denk hierbij aan stilleven, landschappen, interieurs en figuratieve voorstellingen. Tadeusz was leerling van de avant-garde kunstenaar Joseph Beuys. Maar ook Beuys liet hem vrij om zijn eigen weg te vinden. Norbert Tadeusz vond zijn onderwerpen in zijn directe omgeving, zijn atelier, de vrouwen om hem heen en de natuur. In zijn werk combineert hij de werkelijkheid met zijn eigen waarneming en herinneringen. Tadeusz had altijd een potlood en stuk papier op zak. De vele schetsen die hij in de loop van zijn leven heeft gemaakt, vormden het grote reservoir van ideeën en situaties voor zijn schilderijen. [caption id="attachment_338818" align="aligncenter" width="450"] Zebra en Giraffe wordt opgehangen in het museum © Tadeusz © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Grote doeken In zijn atelier had Tadeusz volop de ruimte. Hij vond het heerlijk om grote werken te maken. Als we door de expositie lopen, horen we de waarschuwingsgeluiden van een hoogwerker. Het werk ‘Zebra & Giraffe’ is maar liefst vier bij vier meter. Met zorg is het opgerold in Duitsland, op de rol vervoerd naar Gorssel en hier opnieuw opgespannen. Wij mogen meekijken hoe het kunstwerk hier zijn plek krijgt in de expositie. [caption id="attachment_338816" align="aligncenter" width="450"] Maite van Dijk (artistiek directeur) geeft uitleg bij het schilderij Miles (2006) © Tadeusz © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Tadeusz en jazz De liefde voor de jazz in het algemeen en de muziek van Miles Davis in het bijzonder, is te zien in het doek ‘Miles’ (2006). De sfeer van de zwemmende Miles doet me denken aan de zwembad-doeken van de Britse schilder David Hockney (Bradford UK, 1937). In de 'strowagen' (1989) zie je de inspiratie van Vincent van Gogh. [caption id="attachment_338814" align="aligncenter" width="450"] Collage selectie drie werken van Norbert Tadeusz © foto's Wilma Lankhorst.[/caption] Tadeusz had in zijn werkruimte een set ringen hangen waaraan hij dagelijks oefeningen deed. Verschillende situaties met ringen komen ook terug in circusscènes die hier ook kunt zien. TADEUSZ: Het leven als spektakel  is tot en met 2 oktober 2022 te zien in Museum MORE in Gorssel. [caption id="attachment_338808" align="aligncenter" width="450"] Kunstenaar Pat Andrea in zijn atelier © Pat Andrea, Museum MORE.[/caption] Pat Andrea viert 80 in Kasteel Ruurlo MORE RUURLO viert vandaag, zondag 26 juni 2022 de 80ste verjaardag van de Nederlandse schilder Pat Andrea (Den Haag 25 juni 1942). In de tentoonstelling ¿QUÉ PASA? zijn dertig topstukken te zien uit het rijke oeuvre van Andrea. Je krijgt een mooi beeld van zijn fantasievolle en kritische kunstenaarschap. Andrea vervlecht grote geschiedenis met persoonlijke verhalen. [caption id="attachment_338809" align="aligncenter" width="450"] Rondleiding door de expositie Pat Andrea foto © foto Eva Broekema.[/caption] Bekijk hier het programma van het slotweekend Pat Andrea ¿QUÉ PASA? in Museum MORE in Kasteel Ruurlo. Met de viering van deze mijlpaal eindigt de tentoonstelling ¿QUÉ PASA? [caption id="attachment_338811" align="aligncenter" width="450"] Percy met zijn gebroken been (2021) © Leonie Schneider_, Collectie kunstenaar © foto courtesy Rademakers Gallery Amsterdam.[/caption] Binnenkort te zien in Kasteel Ruurlo Na het verjaardagsfeest voor Pat Andrea, is het podium voor Leonie Schneider in Museum MORE Kasteel Ruurlo. Schneider (München, 1993) is een echte verhalenverteller. Nadat ze haar studie aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag succesvol heeft afgesloten, geeft ze zelf les aan dit instituut. Haar werk is in 2020 genomineerd voor de Koninklijke Prijs voor Schilderkunst. Gelaagde familieverhalen Leonie Schneider vertelt in bonte kleuren en decoratieve patronen verhalen. Op het eerste gezicht lijken het vrolijke familietaferelen. Wie langer kijkt, ontdekt meerder lagen. In Kasteel Ruurlo maak je kennis met een samengesteld gezin van halfbroers en halfzussen. Je maakt kennis met Frida, Scout, Donovan, Demi, Angus en Percy. In ieder werk speelt een ander familielid de hoofdrol. Ik wens je een mooie zomer met deze artistieke familie-opstelling. [caption id="attachment_338813" align="aligncenter" width="450"] Angus' onschuld (2021) © Leonie Schneider, Collectie Rademakers Gallery Amsterdam.[/caption] Familieverhalen van Leonie Schneider is van 2 juli tot en met 11 september 2022 te zien is in Museum MORE Kasteel Ruurlo. Ook Leonie Schneider laat je via deze link meeluisteren naar de muziek die zij graag draait in haar atelier. Beide musea zijn gratis te bezoeken met de museumkaart. Via deze link kun je je bezoek en/of combiticket online vastleggen. © gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van Museum MORE Gorssel, Museum MORE Kasteel Ruurlo en de genoemde kunstenaars.

Door: Foto: Zomeraanbod Museum MORE in Gorssel en Ruurlo © Museum MORE. copyright ok. Gecheckt 09-11-2022
Foto: Debek ferengi (verborgen vreemdeling) © Dienke Groenhout 2021 © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag | ontmoet Ferenigi in Villa Mondriaan

, door

VERSLAG - Beeldend kunstenaar Dienke Groenhout zet in de tentoonstelling Ferengi (vreemdeling) kleding neer als ‘verlengstuk van ons lichaam’. Een lichaam is nooit neutraal. Het roept vooroordelen op, legt machtsverhoudingen bloot en draagt cultuur met zich mee. De grote inspiratiebron voor deze expositie zijn Groenhout’s reizen en ervaringen in Afrika. Daar was ze zelf een ferengi en op basis daarvan kreeg ze direct een identiteit aangemeten. Je kunt Ferengi t/m 19 september 2021 zien in Villa Mondriaan in Winterswijk.

Sfeerbeeld Ferengi in Villa Mondriaan © foto Wilma Lankhorst.

Sfeerbeeld Ferengi in Villa Mondriaan © foto Wilma Lankhorst.

Wie is Dienke Groenhout?

Dienke Groenhout (Renkum, 1973) is beeldend kunstenaar en oprichter van de Wageningse Maakfabriek. Toen ze na de middelbare school niet wist welke opleiding ze zou gaan volgen, suggereerde haar moeder haar om naar de kunstacademie te gaan. Met dit advies vertrok Dienke naar Groningen. Na Kunstacademie Minerva volgde een opleiding in Amsterdam en tot slot een Master aan ARTEZ in Arnhem. Reizen is een passie en een grote inspiratiebron. Samen met haar man en hun vier kinderen heeft ze twee wereldreizen gemaakt. De eerste door Zuid-Amerika en de meest recente door Afrika. Over reizen zegt Groenhout: “het maakt niet uit waar je bent, als je maar niet stilstaat’.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Lichthuis © Laurina de Visser © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag | maakt poëzierondje in Doetinchem

, door

REPORTAGE - Door de combinatie van de lockdown, de avondklok en het winterse weer, blijf ik voor deze editie van Kunst op Zondag dicht bij huis. Tijdens een wandeling door het centrum van Doetinchem ontdekte ik bij toeval een serie gedichten rondom de Catharinakerk. Een rondje om de kerk leverde mooie dichtregels op. Bij thuiskomst las ik dat vrijdag 12 februari jl. Kila van der Starre aan de Universiteit van Utrecht is gepromoveerd op het onderwerp: Poëzie buiten het boek, De circulatie en het gebruik van poëzie. Op de website van haar proefschrift verwijst ze o.a. naar het poëzierondje in Doetinchem.

(klik op de foto’s op de gedichten te lezen)

poëzierondje_in_Doetinchem collage © foto Wilma_Lankhorst

Poëzierondje in Doetinchem © fotocollage Wilma Lankhorst.

Het poëzieproject in Doetinchem is een idee van beeldend kunstenaar Theo van Koot (1954-2015). Het is in 1994 gerealiseerd in opdracht van de Gemeente Doetinchem.

 “Straatpoëzie is poëzie die in schriftelijke vorm is aangebracht in de openbare ruimte.
Dit betekent dat de tekst dag en nacht gratis bereikbaar moet zijn.”

Definitie van de website Straatpoëzie © Kila van der Starre.

poëzierondje_in_Doeticnhem Mijn vrouw (2020) gedicht © Eddy Buiting © foto Wilma_Lankhorst

Mijn vrouw (2020) © Eddy Buiting © foto Wilma Lankhorst.

 Poëzie op lantarenpalen

Al honderden keren heb ik een rondje om de Catharinakerk gemaakt. Maar nog nooit viel mijn oog op de gedichten aan de lantarenpalen. Waarom dat nu opeens wel gebeurde? Op ooghoogte aan de lantarenpaal zag ik een lijst met daarin het gedicht ‘Mijn Vrouw’. Dit gedicht is geschreven door stadsdichter Eddy Buiting ter ere van de onthulling van de virtuele beklimming van de toren (november 2020). Nadat ik deze poëzieregels had gelezen, viel mijn oog opeens op een tekstblokje lager op de paal. Hanny Michaelis nam me mee met ‘Onweer op afstand’.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Brommer kiek’n

, door

COLUMN - Voordat de show begon, hadden ze nog even goed de kut van de koe gewassen. Tijdens de weg er naartoe vingen ze de stront op, zodat de poep niet tegen de poten zou spetteren. Terwijl de koe even later langs de jury liep, klonken er uit de speakers ronkende, roemvolle woorden. ‘Mooie, volle uiers’, vond de stem. ‘Schitterende aanhechting. Geweldige vooruiers.’ Zo zag je ze niet vaak. ‘Ik trek dit geen twee uur’, zei een van de meisjes die mee was naar de koekeuring.

Plattelandsjongeren, zo vertelde de voice-over aan het begin van Brommers Kiek’n, behoren tot de meest eigenzinnige subculturen van Nederland. De voice-over was de maker, Geertjan Lassche, die zelf uit zo’n dorp kwam. Of hij tot het soort vriendenclubje behoorde dat hij portretteerde, werd niet duidelijk. Ik vermoed van niet. Ik vermoed dat hij dat soort vriendenclubjes wel kende, maar enkel vanaf enige afstand. Ik kom zelf ook uit een gebied waar het in sommige kringen gebruikelijk is om daags voor een bruiloft een bord op de gevel te hangen waarop je met een weinig aan de verbeelding overlatend rijm enige seksuele wetenswaardigheden over het toekomstige paar uit de doeken doet. Maar zelf had ik weinig tot niets met dat soort kringen te maken. 

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.