serie

Vaste Gasten

Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je weer wakker met hun scherpe pen.


Foto: daisy.images (cc)

Geen bal op tv | Proserpina

COLUMN - Waarin Max Molovich samen met zijn zoontje kijkt naar Martha Wainwright die Proserpina zingt, het laatste nummer dat haar moeder Kate McGarrigle schreef.

De dood bestaat nog niet voor mijn zoontje. Er is een verhaal van Dikkie Dik dat hij een tijdje interessant vond. In dat verhaal wil Dikkie Dik met een poes spelen. Maar die poes is al heel oud en een beetje ziek en komt z’n kussen niet af. Dikkie Dik gaat met een andere poes spelen. Als ze terugkomen is de ene poes er niet meer. ‘Poes Mies is dood,’ staat er dan. Ik heb dat zinnetje nog niet kunnen voorlezen. Ik sla het altijd over. Maar mijn zoon begrijpt wel dat er meer aan de hand is.

Laatst had hij zijn speelgoedboormachine in zijn hand. ‘Als je kapot bent, dan doe je het niet meer, hè?’ merkte hij op. Mijn vrouw beaamde dat. 

De dood is voor hem nog heel ver weg. Hij weet nog niet wat het is en is er ook nog niet bang voor. Je kan kapot gaan, dat wel. Maar je gaat pas kapot als je heel oud bent.

Wat hem veel meer beangstigt dan de tijd dat hij er niet meer zal zijn, is de tijd die hij er nog niet was. Wij hebben een foto waar mijn vrouw en ik op staan. En hij niet. ‘Waar was ik dan?’ vraagt hij. ‘Je was er nog niet,’ zeg ik. ‘Maar waar dan?’ vraagt hij. Mijn vrouw wijst maar op haar hart. ‘Hier,’ zegt ze. Als ik naar hem kijk, kan ik eigenlijk niet bevatten dat hij er ooit niet was.

Foto: daisy.images (cc)

Volentekriebels | Armoede en aardappels

COLUMN - Ben je arm als je als alleenstaande duizend euro per maand verdient? Of geef je dan gewoon teveel geld uit? Een tip van Johnny Volente: koop aardappels. 

De armoede in Nederland stijgt flink, zo concluderen CBS en SCP in een gezamenlijk rapport. Dat klopt vast, het is immers crisis, maar de definitie die men hanteert is vrij discutabel. Beide bureaus zijn de eersten om dat toe te geven, maar de nuances gaan zoals zo vaak verloren in de media. Vooral De Volkskrant maakt het bont, door op telegrafeske wijze te koppen dat 1,1 miljoen Nederlanders niet rond kunnen komen.

Ik ontken niet dat armoede bestaat in Nederland. Je zou ze de kost moeten geven, die armen. Gisteren nog zag ik een man rondzwerven. Een zwerver zogezegd. Hij had geen huis, zijn kleren boden onvoldoende weerstand tegen de kou en hij zag er niet uit alsof hij dagelijks de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit inneemt. Deze man was arm. Ik gaf hem een euro. Toen was hij nog steeds arm, maar wel iets minder.

Alleenstaanden die een kleine duizend euro per maand te besteden hebben zijn niet arm. Ze hebben zelfs geld zat om af en toe een euro aan een zwerver te geven. Dat zij soms toch moeite hebben om rond te kunnen komen heeft meer met hun uitgavenpatroon te maken dan met hun inkomen. Je kan niet twee keer per week in De Librije gaan lunchen, maar je hoeft ook niet om te komen van de honger.

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Kleine scholen

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Klokwerk die het naar aanleiding van de puinhoop bij Amarantis zowaar eens is met de SP.

In de jaren ’90 moesten de scholen steeds groter en zelfstandiger worden.

Grotere organisaties kunnen immers grote dingen gezamenlijk inkopen, en dat is goedkoper. Een bestuur kan bovendien efficiënter zijn als het gecentraliseerd is. En als scholen marktpartijen worden, beseffen ze vanzelf hoe afhankelijk ze zijn van de consument… en hoe gevaarlijk de concurrent is. Dan gaan ze dus vanzelf een goed product leveren tegen een lage prijs. Zo werkt immers de vrije markt!

Deze naïeve theorie is inmiddels al door talloze praktijkvoorbeelden keihard gelogenstraft. Het jongste voorbeeld heet Amarantis.

Amarantis is ontstaan als scholengemeenschap na verschillende fusies. Het gaat hier om een scholengemeenschap van 30.000 leerlingen. Amarantis adverteert op haar site met kleinschalige christelijke scholen… onder een grote paraplu. Leuk hoor. Maar het bestuur van Amarantis had in zo’n grote gemeenschap natuurlijk geen idee van wat er in de klassen gebeurde. En andersom klaarblijkelijk ook niet.

Begin dit jaar barstte de bom. Amarantis stond aan de rand van een faillissement. De onderzoekscommissie die daarop werd ingesteld kwam deze week met een rapport met scherpe conclusies. Het College van Bestuur voerde een financieel wanbeleid. In de organisatie heerste een angstcultuur, waardoor misstanden niet boven water kwamen. En er was sprake van zelfverrijking, belangenverstrengeling en vriendjespolitiek.

Foto: daisy.images (cc)

#Dezeweek | Onkruid

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Peter Buurman over een chronisch gebrek aan respect in onze samenleving.

Grensrechter was trending topic. Niet omdat Ajax was uitgeschakeld door een aantal buitenspeldoelpunten, maar omdat er één op een voetbalveld in Almere door een drietal idioten is doodgetrapt. Ik vind het de normaalste zaak van de wereld dat je respect hebt voor een ander.

De op één na normaalste zaak vind ik dat je problemen bij de wortel aanpakt.

Laatst pakte ik een probleem bij de wortel aan. Er stond een stomme plant in mijn tuin die ik daar weg wilde hebben. Eerst dacht ik dat het wel zou werken als ik de plant straf gaf. Ik trok al zijn blaadjes eraf. Dat leek een tijdje te helpen, de plant stond er treurig bij en uitte wel eens de wens te willen vertrekken uit mijn tuin. Maar enkele tijd later stond de plant er weer in volle glorie een plant te zijn.

Ik knipte maar eens wat takken eraf. De plant riep een paar maal ‘auwie!’, maar ook verwijdering van takken bleek niet genoeg straf om het kruid tot afscheid te nopen. Dit proces kabbelde zo een aantal jaren voort. De ongewenste plant stond nog steeds op mijn gazon. Pas toen ik na jaren de begroeiing bij de wortels vatte, hem in zijn volledigheid uit de grond trok en verbrandde in de open haard, pas tóen heb ik warempel nooit meer wat van hem gehoord.

Foto: daisy.images (cc)

Afschrijvingen | Over de fiscal cliff

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Paul Teule over hoe de Verenigde Staten financieel aan de afgrond staan.

De inkt is nog niet droog of Obama heeft het begrotingsvoorstel van de Republikeinen alweer van tafel geveegd. Als beide partijen er niet uitkomen, zal de Amerikaanse economie vanaf 1 januari voor zo’n 600 miljard dollar – zo’n 4% van het bbp – afgeknepen en belast worden. Amerika staart in de ‘fiscal cliff’, de begrotingsafgrond.

Ik volg dit getouwtrek met gemengde gevoelens. Zowel de Democraten, als de Republikeinen hebben mijn inziens een punt – de Republikeinen als het gaat om de urgentie van bezuinigingen, en de Democraten als het gaat om de extra bijdrage die rijkeren kunnen geven.

Eerst de urgentie. De Amerikaanse overheid geeft elk jaar 1000 miljard dollar meer uit dan ze binnen krijgt. De staatsschuld bedraagt inmiddels meer dan 16.000 miljard dollar, grofweg 100% van het Amerikaanse bbp. En dat kan snel uit de hand lopen. Stel dat de Amerikaanse economie de komende jaren met 2% per jaar groeit, maar dat het begrotingstekort 6,5% van het BBP blijft. Dan zal de schuldquote in een generatie naar 200% stijgen. Groeit de economie niet, dan heb je binnen tien jaar Griekse toestanden, en bij 2% krimp is dat al over zes jaar. Ja, Amerika kan nu nog goedkoop lenen (1.6%), maar voor hoe lang?

Foto: daisy.images (cc)

Geen bal op tv | Jelle Brandt Corstius in India

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Max Molovich kijkt naar Van Bihar tot Bangalore. Waarin Jelle Brandt Corstius India probeert te begrijpen.

Lang geleden speelde ik in een bandje. Elke woensdagavond reden we naar de oefenruimte. ‘KIEZEN DOE JE ZELF’ had iemand heel groot op een van de pakhuizen op de Oosterdokskade gekalkt. Kiezen doe je zelf m’n reet, dacht ik altijd als ik dat las. Soms kom je op een tweesprong. Dan lijkt het of je kunt kiezen. Maar in feite heb je er verdomd weinig over te zeggen. Ik voelde mij in die dagen een speelbal van het lot.

Ik las eens over een wetenschapper die bij alle belangrijke beslissingen die hij in zijn leven maakte een muntje opgooide. Verstandige man.

Jelle Brandt Corstius gelooft vol overtuiging in de vrije wil. Zo vertelde hij in de eerste aflevering van Van Bihar tot Bangalore. Volgens de hindoes is het lichaam slechts een jas, het individu niet meer dan een toeschouwer in een schouwspel dat van A tot Z staat uitgeschreven in een boek dat niet van deze wereld is. Jelle vertelde in de voice-over dat hij wel eens jaloers was op de hindoes. Ze hoefden zich immers nergens zorgen over te maken, zo zonder vrije wil. Geen zorgen over de dood, geen twijfel of je wel de juiste keuze had gemaakt.

Foto: daisy.images (cc)

Volentekriebels | Het einde van het charmante wielrennen

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Johnny Volente, over wielrennen, diabetes en Marco Borsato.

Al sinds de oprichting in 1994 is Euskaltel – Euskadi een van de leukste ploegen in het wielerpeloton. Het team bestaat uit attractief rijdende klimgeitjes, die tegen beter weten in met elke vluchtpoging meespringen. Vruchteloos maar kleurrijk, als een namaakkers op de appelmoes.

De renners van Euskaltel hebben een gezamenlijk kenmerk: ze zijn allemaal van Baskische afkomst, of ze hebben op z’n minst een sterke binding met de regio. Vanaf volgend seizoen is dat voorbij. Mannen met prachtige Baskische namen als Gorka Izagirre Insausti en Mikel Nieve Ituralde krijgen gezelschap van wielrenners uit onder meer Rusland, Duitsland en Slovenië. Teamicoon Amets Txurruka Ansola kreeg geen nieuw contract aangeboden en uitte felle kritiek op de beleidsverandering van zijn oude ploeg. Hij kreeg veel bijval van wielerfans over de hele wereld. Ze noemen de Baskische regel ‘charmant’, het maakt de ploeg ‘authentiek’.

Terzijde, hoe denken deze wielerliefhebbers over het vrouwenstandpunt van de SGP?

Als Euskatel niet over zijn principes heen was gestapt, dan had het zijn Pro Tour-licentie verloren. Zo’n licentie geeft recht op deelname aan de belangrijkste wielerwedstrijden. Ze worden uitgedeeld op basis van het aantal punten dat de renners van een ploeg het afgelopen seizoen bij elkaar hebben gefietst. Wanneer een renner overstapt naar een ander team, dan neemt hij zijn punten mee. Euskaltel behaalde te weinig punten, maar stelde met de nieuwe aankopen zijn licentie veilig.

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Smalende godslastering

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Klokwerk, die blij is dat godslastering eindelijk legaal wordt en nog een stap verder wil gaan. 

Verdomd. De kogel lijkt nu eindelijk door de kerk te gaan. Er is een kamermeerderheid voor het schrappen van het verbod op “smalende godslastering”.

Natuurlijk was die meerderheid er al lang. Maar tot voor kort had de VVD de christenen nog even nodig bij het vingerlikken. Nu lijkt het er echter toch van te komen dat dit belachelijke verbod uit de wetboeken gaat verdwijnen. Met dank aan D66 en de SP. Ere wie ere toekomt.

Niet dat dit verder enige praktische consequentie heeft. Sinds het beroemde ezelsproces was al duidelijk dat we het in praktijk toch al niet meer zo nauw nemen met godslastering. Het wetsartikel was waarschijnlijk ook al lang vergeten, ware het niet dat Donner in 2004 op het “briljante” idee kwam dit produkt van zijn eigen opa weer af te stoffen. Nota bene naar aanleiding van de moord op Van Gogh. Alleen “God” weet wat Donner in zijn hoofd had toen hij het voorstelde. Waarschijnlijk dezelfde erwtensoep als waarmee hij laatst adviseerde vooral geen openheid van boeken te geven in overheidszaken: men hoeft immers niet te weten hoe wetten gemaakt worden. Volgens de Don dan. Hou hem in de gaten.

Foto: daisy.images (cc)

#Dezeweek | De wereld een Top 2000-lijst

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag: Peter Buurman, over makke schapen op Facebook en leeghoofdigheid bij DWDD.

Toen het bij De Wereld Draait Door over de Top 2000 ging, vatte ik het malle idee om te gaan stemmen. Er bestaan op deze aardbol mensen voor wie deze lijst als een soort religie is: Bohemian Rhapsody niet op één zetten, is als het afbeelden van Mohamed. Ik heb eigenlijk niets met de Top 2000 en ik kwam er weer even fijn achter waarom.

Je mocht op twintig nummers stemmen, waarvan je er vijftien koos uit een voorselectie en je de ruimte had om zelf vijf suggesties te geven. Aangezien de voorselectie voornamelijk bestond uit nummers die ik niet leuk vond, waren de vijf open suggesties veel te weinig om te laten zien wat ik wél leuk vond. De oplossing was simpel: gewoon niet stemmen.
In dezelfde week stroomde mijn Facebooktimeline vol met mensen die graag hun privacy wilden claimen. Naar mijn idee is Facebook (veel privacylozer wordt het niet) een hele rare plek om dat te doen, maar blijkbaar waren mensen bang dat Zuckerberg’s concern rechten op hun foto’s en informatie had. Dit had iemand anders namelijk op het internet gezet, dus dan zou het wel waar zijn. Zonder het kritisch te bekijken werd het klakkeloos van elkaar gekopieerd. ‘Nee Zuckerberg, je mag niet aan mijn spullen zitten.’ In de verwachting dat dat dan ook niet zou gebeuren. (Want zo werkt recht toch!? Gelukkig legt CollegeHumor kort uit waarom dit zo achterlijk is).

Foto: daisy.images (cc)

Afschrijvingen | De prijs van de EU

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag Paul Teule, over EU en haar begroting. En de prijs van democratie.

Voor een econoom is alles relatief. Een ‘prijs’ is niets anders dan een verhoudingsgetal dat pas betekenis krijgt in perspectief. Het feit dat een net mandarijnen 1 euro kost, betekent pas wat als je weet hoeveel mandarijnen je krijgt, wat je verder nog voor een euro kan kopen en, belangrijk, hoeveel je voor die euro hebt moeten werken. We vinden iets ‘duur’ als de prijs zich niet goed verhoudt tot iets anders – en dat ‘iets anders’ kan van alles zijn.

Neem nou de ‘prijs’ van de EU. De moeizame onderhandelingen over de Europese meerjarenbegroting (2014-2020) gaan over de vraag of de EU meer of minder dan 1000 miljard euro zal kosten, grofweg 140 miljard euro per jaar. Noordelijke lidstaten vinden de EU te duur, zuidelijke lidstaten en de Europese Commissie niet. Beide kampen goochelen met verhoudingen. Een paar voorbeelden:De Commissie zet de EU-begroting graag af tegen ons gezamenlijke Europese inkomen. 140 miljard per jaar is zo bezien slechts 1% van onze welvaart. Peanuts dus, want 1% van iets is altijd weinig. Ook als je de 140 miljard afzet tegen de som van alle nationale begrotingen – 6.300 miljard euro per jaar – en je bedenkt dat van die 140 miljard ook nog eens 94% terugvloeit naar de lidstaten, waar hebben we het dan helemaal over?

Foto: daisy.images (cc)

Geen bal op tv | Sir David Attenborough

COLUMN - Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je elke werkdag om 15.30 uur weer wakker met hun scherpe pennetjes. Vandaag Max Molovich over zestig jaar Sir David Attenborough. Oftewel: waarom natuurdocumentaires hem niet kunnen boeien.

De natuur. De godverdomde natuur. Met d’r perfectie. Wat heb je eraan? Ja, het heeft ons het leven gebracht. Maar moeten we daar nu zo blij voor zijn? De natuur beëindigt het leven ook weer. Het gaat maar door. Ik vind het maar saai, de natuur. Heb in mijn leven om precies te zijn drie natuurfilms gezien. Microcosmos. The March of the Pinguins. En Grizzly Man.

Alleen die laatste kon mij echt boeien. Maar uitgerekend die film mag je denk ik geen natuurfilm noemen. Gaat immers over een mens. Die denkt dat hij één met de natuur is, terwijl hij dat uiteraard niet is. Totdat hij opgegeten wordt door een beer. Dan is hij wel één met de natuur. 

Eigenlijk is het onzin dat de mens geen natuur is. Als de mens zijn of haar seksdriften niet onder controle heeft, een zwakkere vermorzelt, of juist empathie toont, dan is dat de natuur. De bierscheet die ik net liet, was ook natuur. Een jong meisje vermoorden, god weet waarom, is ook natuur. Timothy Treadwell die denkt dat hij een beer is, is ook natuur. Zijn onnoemelijke behoefte ergens bij te horen, dat is de natuur van de mens.

Foto: daisy.images (cc)

Volentekriebels | De bom

COLUMN - Vanaf vandaag op Sargasso: de Vaste Gasten, elke dag om half vier. Net als je even inkakt op je werk, schudden onze columnisten je weer wakker met hun vileine woorden en scherpe pen. Vandaag Johnny Volente, over de atoombom en de prehistorie.

Ik heb er al moeite mee om elke dag te bedenken wat ik zal gaan eten, laat staan dat ik een antwoord heb op de vraag of Iran al dan niet over kernwapens zou moeten mogen beschikken. De nucleaire wapenwedloop van de Koude Oorlog heeft er volgens mij aan bijgedragen dat WO III ons tot op heden bespaard is gebleven, dus in die zin zou ik zeggen: doen, maar er hoeft natuurlijk maar één gek te zijn die op de spreekwoordelijke rode knop drukt en we zijn allemaal het haasje. Dat dwazen als Stalin en Nixon het in het verleden niet deden, biedt niet de garantie dat Ahmadinejad en Netanyahu hun handjes in de toekomst wel thuis zullen houden.

Grote denkers als Pim Fortuyn en Geert Wilders noemden de islam achterlijk. Daar zit wat in. Iran lijkt zeventig jaar na de uitvinding van de atoombom nog steeds moeite te hebben om zelf zo’n ding te maken. Hoe moeilijk kan het zijn om een beetje uranium te splijten?

Vorige Volgende