COLUMN - Ben je arm als je als alleenstaande duizend euro per maand verdient? Of geef je dan gewoon teveel geld uit? Een tip van Johnny Volente: koop aardappels.
De armoede in Nederland stijgt flink, zo concluderen CBS en SCP in een gezamenlijk rapport. Dat klopt vast, het is immers crisis, maar de definitie die men hanteert is vrij discutabel. Beide bureaus zijn de eersten om dat toe te geven, maar de nuances gaan zoals zo vaak verloren in de media. Vooral De Volkskrant maakt het bont, door op telegrafeske wijze te koppen dat 1,1 miljoen Nederlanders niet rond kunnen komen.
Ik ontken niet dat armoede bestaat in Nederland. Je zou ze de kost moeten geven, die armen. Gisteren nog zag ik een man rondzwerven. Een zwerver zogezegd. Hij had geen huis, zijn kleren boden onvoldoende weerstand tegen de kou en hij zag er niet uit alsof hij dagelijks de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit inneemt. Deze man was arm. Ik gaf hem een euro. Toen was hij nog steeds arm, maar wel iets minder.
Alleenstaanden die een kleine duizend euro per maand te besteden hebben zijn niet arm. Ze hebben zelfs geld zat om af en toe een euro aan een zwerver te geven. Dat zij soms toch moeite hebben om rond te kunnen komen heeft meer met hun uitgavenpatroon te maken dan met hun inkomen. Je kan niet twee keer per week in De Librije gaan lunchen, maar je hoeft ook niet om te komen van de honger.
Aardappels zijn bijvoorbeeld supergoedkoop. Als je goed zoekt, betaal je maar zeventig cent per kilo. En als je niet goed zoekt twee euro, wat nog steeds best meevalt voor drie dagen eten. Maar aardappels kampen met een imagoprobleem. In de supermarkt liggen de kerstomaat en de flespompoen vol in de spotlights op hun nieuwe eigenaar te wachten, terwijl de aardappel met zijn stoffige muffe vriendjes in een donker hoekje saai en onaantrekkelijk ligt te zijn.
Dat is wel eens anders geweest. Het bintje was uitermate populair en had tegelijkertijd een cultstatus, iets waarin alleen Apple en Hans Teeuwen hem navolgden. Helaas bleek bintje zeer vatbaar voor phytophthora, een soort aardappelaids, en daarom werd het vrijwel volledig uit de handel genomen.
Sindsdien gaat het bergafwaarts met de aardappel. Bildtstar, opperdoezer, doré, eigenheimer en nicola probeerden het gat te vullen dat bintje achterliet, maar tevergeefs. Tegenwoordig hebben aardappels helemaal geen naam meer. We noemen ze ‘iets kruimig’, ‘vastkokend’ of ‘pommes culinair’. Ik stel me voor dat die namen zijn bedacht door ‘mantelpakje’, ‘designbril’ en ‘ietwat zure asem’.
Calvé deed in de jaren negentig een dappere poging om de aardappel terug op de kaart te zetten met het product Aardappel Anders. Het was een soort Chicken Tonight voor aardappels, een pot vol e-nummers die je over je aardappels leeg moest gieten. Ze hadden een reclame waarin gezellige piepers een uiterst aanstekelijk liedje zongen met de tekst ‘je kunt ons koken / je kunt ons bakken / je kunt ons poffen / je kunt ons prakken / maar het kan ook anders / met Aardappel Anders’.
Het kan altijd anders, maar anders is niet altijd beter. Aardappel Anders bleek al snel een stuk minder hitgevoelig dan het liedje.
Maar goed, waar ik heen wil: koop eens wat vaker aardappels. Zeker als je niet veel geld hebt. Lekker, gezond en niet duur.
Tot slot een tip: als je aardappelschijfjes bakt en je stapelt ze op, dan nemen ze veel minder ruimte in op je bord.
Reacties (27)
Van Gogh zou zich omdraaien in zijn graf.
Aardappel Anders was een soort glijmiddel voor aardappels. Als alternatief zou je de aardappels ook in partjes kunnen snijden. Dat slikt makkelijker.
Aardappelprijzen staan historisch hoog Johnny, 38% hoger dan vorig jaar om precies te zijn…2 a 3 euro voor een zak 2,5 kg kan je zelfs geen armoedevoedsel meer noemen. Als de Chinezen er nog harder aan gaan trekken op termijn een luxeartikel…
Jij gaat ze waarschijnlijk halen bij de boer met de auto (a 10 euro brandstofkosten). Of neem je ze mee in je petje?
@3: O shit, daar gaat mijn goed onderbouwde verhaal.
Zelf eet ik nooit aardappels. Smerige troep.
Aan slechte onderbouwing is nog nooit iemand dood gegaan.
Maar ze zitten tegenwoordig ook allemaal in een plastieken zak he. Je kan er niet eens meer aan voelen of ze te lang in de speculatieve massaopslag hebben gelegen wachtend op een gunstige prijs…
Ja, maar dat komt doordat vroeger alles beter was.
Daarbij merk ik op dat de situatie nog kan verslechteren als groeiende markten zoals Rusland meer aardappelen opkopen.
Waarom gaan die Russen niet zelf aardappels verbouwen?
Daar kunnen ze ook mooi goedkope wodka van maken.
Het verbaasde me inderdaad te lezen dat ik blijkbaar net boven de armoedegrens leef.
Overigens is rijst ook erg goedkoop voer. 20 euro voor 20 kilo, daar doe je wel even mee. In ons natte Nederland zou je bijna rijstvelden kunnen verwachten in tijden van crisis.
Naast het eten van aardappelen en rijst helpt het volgende ook goed:
– geen tophypotheek
– geen smartphone-abonnement
– geen TV
– zuinige of geen auto
– niet lenen (voor iets anders dan een huis / bedrijf)
@8 “geen TV”
Nou nou, een Digitenne-abonnement kost een paar euro per maand en een niet al te grote LCD-LED TV verbruikt tegenwoordig net zoveel energie als een gloeilamp. Onvergelijkbaar met wat je aan een auto (niet-oldtimer) kwijt bent.
@9: Zeker, maar zonder TV heb je tijd om te koken. Dan haal je geen dure zooi van de Mac, of friet van Piet.
Hoewel, aardappelen koken 10 minuten. Dan kan je inderdaad wel even zappen.
@10: Je kunt beter ook weer niet teveel tijd hebben om te koken. Wat denk je dat gas/elektriciteit voor een stoofpot van 3-4 uur niet kost (+ de ventilator die al die tijd aan moet staan om waterdamp af te voeren)? En bovendien heb je al snel de neiging om meer en duurdere ingrediënten te gaan gebruiken (om je tijd te verdoen).
Doe dan beter maar die rijst: vijf minuten koken, dan nog vijf minuten in het hete water laten staan en vervolgens na afschudden nog vijf-tien minuten met de deksel erop laten staan, dan is ie ook goed.
@11: Wat denk je dat gas/elektriciteit voor een stoofpot van 3-4 uur niet kost (+ de ventilator die al die tijd aan moet staan om waterdamp af te voeren)?
Of je timmert een hooidoos.
Zou Johnny zelf van minder dan 1000 euro per maand een zelfstandige huishouding voeren, of is hij als de paus, wanneer die het over condooms heeft? Volgens hem zijn alleenstaanden met 1000 euro in de maand namelijk niet arm, maar hij geeft wel af en toe een euro aan een zwerver, die dat bedrag ook kan krijgen en daar niet eens huur, gas en licht, enz, van hoeft te betalen. Hij heeft wel gelijk, dat je dan geen 2 keer per week bij de Librije kunt gaan eten. Na 6 keer is je geld op… en dan heb je nog niet eens je huur betaald, of je gas en licht. Als je een zwerver bent, kun je misschien wel 1 keer per week bij de Librije eten…
Als reactie op een rapport en als bewijs van een discutabele definitie in dat rapport is dit artikeltje van Johnny wel erg magertjes. En nuances ontbreken volkomen… Er zijn bijvoorbeeld ook mensen met veel meer dan 1000 euro per maand, die toch in armoede leven. Scheidingen, baan kwijt raken, een restschuld op je huis overhouden, en vele andere oorzaken kunnen er voor zorgen, dat mensen in de armoede raken.
Als reclame-artikel voor de aardappels is het dan weer wel een aardig artikel.
@13: maar hij geeft wel af en toe een euro aan een zwerver, die dat bedrag ook kan krijgen en daar niet eens huur, gas en licht, enz, van hoeft te betalen.
Dat kan bij een zwerver zonder woonlasten ingehouden worden op de uitkering.
@14: dan gaat ie toch een keertje minder bij de Librije eten ;-)
Serieus: de inhouding is een stuk minder dan de werkelijke kosten van de meeste mensen. En we kunnen daar nog heel veel andere nuanceringen in aan brengen, maar dat was niet mijn bedoeling. Ik wilde slechts aangeven, dat Johnny ons een wel heel erg simpel wereldbeeld voorschotelde.
“aardappelaids” +1
En van die 1 euro per kilo, gaat er 10 cent naar de boer, 30 transport en 60 supermarkt of zo?
Om de armoede beter te begrijpen zeg maar, financiele armoede, geestelijke armoede en politieke armoede.
Of wordt de aardappel hier als een metafoor voor het einde der tijden van de Maya’s gebruikt?
De aardappel is hier toch alleen maar gekomen door koloniaal gedrag en de VOC mentaliteit, waar een goedbedoelde trickle-down economie aan opgehangen is, die falende is.
@15: Oh, ik dacht dat het als humor bedoeld was.
@11: Of nog goedkoper: de hooikistmethode. Rijst aan de kook brengen en vervolgens de gesloten pan in een hooikist een uur of zo laten staan. Die kist hebben we tegenwoordig niet meer, maar in een dekbed wikkelen of in een slaapzak werkt ook.
Menig maaltje op deze manier gemaakt hoog in de bergen met een benzinebrandertje en onzekerheid wanneer weer in de buurt van nieuwe brandstof te komen.
Ach ja, die goeie ouwe alleenstaande tijd. Ik had als arme student iets van 1000 gulden in de maand, de helft ging op aan vaste lasten, 200 gulden voor eten ( ik was meer van de rijst dan van de aardappelen ) en 300 voor bier en boeken. Riant leven, geld zat. En grunge was in, dus de gaten in m’n kleren waren modieus. Vond ik zelf.
Inmiddels vrouw en kinderen en een huis, een inkomen dat tien keer zo hoog is en toch met enige regelmaat geld tekort. Meh.
Ik heb vandaag eens geen Ferrari gekocht, dus heb ik 300.000 euro bespaard. Ga ik allemaal leuke dingen van doen.
@17: Je kunt de aardappels ook gewoon bij de boer gaan halen (tenminste bij ons kan dat, op de fiets zelfs). Bijna elk dorp heeft tegenwoordig wel een boerderijwinkel oid. Of desnoods kun je met een boer een dealtje maken.
@22: Of je bouwt een aardappeltoren https://www.google.nl/search?q=potato%20tower ;)
Koop je producten vanaf vier op de markt én je hebt heel de week goedkope groenten én aardappelen!
@24: Ga tegen het einde van de markt naast de afvalcontainer staan en je hebt ze voor nop.
Beroof oude vrouwtjes die net uit de super komen en je krijgt er gratuit een prei bij.
@22:
Ik dacht dat toch echt dat in Limburg (loss & kalk) geen aardappelen werden geteeld (misschien langs de Maas)…