serie

Tweede Kamer aan zet

Foto: daisy.images (cc)

Wat zeiden de politici afgelopen woensdag nou eigenlijk?

ANALYSE - Op woensdag debatteerden de fractievoorzitters in de Tweede Kamer tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. Dat hoogtepunt van het parlementaire jaar gaat altijd gepaard met veel analyse: wie doet het ‘goed’ en ‘slecht’? Wie debatteert het best en wie weet zijn collega’s weer het beste op de kast te jagen? Maar wat zeiden de heren en dame nu eigenlijk? Aan de woordkeuze van de politici is vaak een hele hoop af te leiden.

Hieronder wordt per partij weergegeven welke woorden de fractievoorzitter van deze partij relatief vaker gebruikte dan zijn of haar collega’s. Dit is gebaseerd op de spreektekst van de verschillende fractievoorzitters (of in het geval van de VVD een samenvatting daarvan; 50PLUS had helaas niets op de site staan). Daarbij wordt telkens de ‘woordstam’ genomen, zodat vergelijkbare woorden (bijvoorbeeld hervormen, hervorming, hervormde) samen worden genomen. Hoe groter een woord staat afgedrukt, hoe meer kenmerkend het is voor de inbreng van de betreffende partij. Hoe verder naar rechts het staat, hoe vaker de partij het woord in absolute zin gebruikt.

VVD

De grootste regeringspartij heeft de staatsschuld in het vizier. Geen andere fractievoorzitter nam dat woord zo vaak in de mond. Want ja, een ‘schuld’ kost nu eenmaal ‘rente’ en die moeten ‘we’ met z’n allen betalen. Dat ‘we’ zien we ook bij een aantal andere fractievoorzitters terug, terwijl anderen dat nauwelijks gebruiken. Zijlstra zegt het in elk geval heel vaak.

Foto: daisy.images (cc)

Prinsjesdag versus verkiezingsprogramma’s

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) wordt in de Tweede Kamer flink gediscussieerd over de plannen die het kabinet heeft gepresenteerd tijdens Prinsjesdag. We weten dat regeren compromissen sluiten is, maar sluit de Miljoenennota nog aan bij de verkiezingsprogramma’s van de VVD en de PvdA van 2012? Nu het regeerakkoord omgezet is in de Miljoenennota en begrotingen, worden de coalitiepartners hard aangevallen. Niet alleen door politieke tegenstanders, ook binnen eigen gelederen lopen de gemoederen hoog op. In verschillende peilingen zouden beide partijen veel zetels verliezen als er nu verkiezingen zijn. De deur van het PvdA-kantoor in Amsterdam werd vorig weekend beklad met de leus ‘hier is je participatie’. Hoeveel maken de VVD en PvdA nog waar van hun verkiezingsprogramma’s uit 2012 als je deze naast de op Prinsjesdag gepresenteerde plannen legt? Een paar punten op een rijtje.

ANALYSE -

Onderwijs

‘Wat de PvdA betreft maken politiek en onderwijs afspraken waarin ambitie en mogelijkheden bij elkaar worden gebracht,’ staat in het verkiezingsprogramma van de partij. Dat is precies wat er nu gebeuren moet, want er ligt een onderwijsakkoord op tafel waarvan nog veel afspraken uitgewerkt moeten worden. De grootste vakbond van het onderwijs, de Algemene Onderwijsbond, heeft het akkoord nog niet ondertekend.

Foto: daisy.images (cc)

Geschiedenis van de Algemene Politieke Beschouwingen

ACHTERGROND - Wanneer werden de Algemene Politieke Beschouwingen voor het eerst gehouden? En wat was het meest gedenkwaardige moment sindsdien?

Vandaag en morgen vinden in de Tweede Kamer de Algemene Politieke Beschouwingen plaats. Dan krijgt de Kamer de kans te reageren op de plannen die door de regering zijn aangekondigd in de Troonrede en de Miljoenennota. Vroeger waren de algemene beschouwingen pas in oktober, maar in 1993 zijn ze naar voren geschoven, naar de dinsdag en woensdag direct na Prinsjesdag. Dit jaar is het bij wijze van uitzondering een week later. Nóg vroeger waren er nog helemaal geen Algemene Beschouwingen, althans: toen heetten die nog niet zo. Dat zit als volgt.

In 1813 werd in Nederland, nadat het Frankrijk van Napoleon was verslagen, het koningshuis van de Oranjes in ere hersteld Koning Willem I de eerste Koning der Nederlanden uit het huis Oranje-Nassau. Sindsdien spreekt de koning(in) aan het begin van het parlementaire jaar op Prinsjesdag de zogenoemde Troonrede uit. Dat gebeurde voor het eerst op 2 mei 1814. Daarna viel Prinsjesdag aanvankelijk op de eerste maandag in november, en later op de derde maandag in oktober. Maar hierdoor bleef er niet genoeg tijd over om de begroting vóór 1 januari te behandelen. In 1848 werd Prinsjesdag daarom vervroegd naar de derde maandag van september. In 1887 werd dit op verzoek van de christelijke partijen veranderd in de derde dinsdag van september, omdat veel kamerleden al op zondag van huis moesten vertrekken om op tijd voor Prinsjesdag in Den Haag te arriveren.

Foto: daisy.images (cc)

Themablog | Tweede Kamer aan zet

OPEN DRAAD - Deze week vinden de Algemene Politieke Beschouwingen plaatst. Op woensdag komen eerst alle fractievoorzitters aan het woord om hun visie op de hoofdlijnen uit de Troonrede en de Miljoenennota te geven. Daarna spreekt de minister-president namens het kabinet, vervolgens mogen de fractievoorzitters weer en geeft de premier zijn laatste reactie. Het is een belangrijk moment voor het kabinet: tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen proeven ze hoeveel beweegruimte ze hebben bij de uitvoering van het beleid het komende jaar.

Wat zijn de hete hangijzers? Hoe zit het eigenlijk met de geschiedenis van de Algemene Politieke Beschouwingen, en hebben regeringspartijen VVD en PvdA zich wel aan de afspraken in het Regeerakkoord gehouden? Sargasso onderzoekt het deze week in het themablog “Tweede Kamer aan zet”.