Kunst op zondag Archives - Pagina 18 van 56

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Kijk Jan Mankes

31 mei 2020 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

RECENSIE - 2020 is het grote herdenkingsjaar voor de schilder Jan Mankes (1889-1920. De Stichting 100 jaar Jan Mankes zocht naar een blijvend bewijs van de grote genegenheid voor deze schilder van het realisme. Van 1916 tot aan zijn dood in 1920 woonde Jan met zijn vrouw en zoon in het Gelderse Eerbeek. Daar schilderde hij ruim een derde deel van zijn totale oeuvre. Ook anno 2020 kent ons land nog veel Mankes-liefhebbers. Veertien van hen delen hun mooiste Mankes-moment in Kijk Jan Mankes.

Kijk_Jan_Mankes zelfportret (1915) © collectie Museum MORE

Zelfportret Jan Mankes (1915) Collectie Museum MORE.

“Er was eens een man.
Die kon blij zijn met niks: met dingen die er zomaar waren.
Een gemberpot, een lijster op een twijg, een ingedroogde muis”.

Keuze van schrijver Lydia Rood – Klein Licht uit Kijk Jan Mankes (2020)

Over wie gaat dit boek?

De titel laat er geen twijfel over bestaan. Dit boek gaat over Jan Mankes en vooral over zijn werk. Wie met enige regelmaat een museum bezoekt, heeft vast wel eens iemand opgewekt horen roepen: “Kijk, een Mankes!” Dat gevoel krijg je ook al je de mooie omslag van dit jubileumboek voor het eerst ziet: “Ja een echte Mankes”. De jonge gespikkelde steenuil (1909), oplettend kijkend terwijl hij op de rand van een emaillen koffiebeker zit. Naast hem ligt een staafje houtskool. Het is net of Mankes even van zijn plaats is gegaan en dat de steenuil wacht op zijn terugkomst. De oplettende blik van de steenuil als metafoor voor de lezer om zelf de blik op scherp te zetten om dit boek verder te gaan verkennen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag |Wandelen in het spoor van Jan Mankes

24 mei 2020 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

VERSLAG - Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke vierde zondag van de maand een bijdrage van Wilma takes a break.

In mijn eerste bijdrage aan Kunst op Zondag nodig ik je van harte uit voor een wandeling. Veel musea gaan op 1 juni met nieuwe richtlijnen weer open. Maar er is ook veel moois buiten de museale muren te beleven. De wandeling in het spoor van Jan Mankes in het Gelderse Eerbeek is zo’n voorbeeld. Dit jaar herdenken we dat “Hollands meest verstilde schilder” 100 jaar geleden in Eerbeek is overleden. Zijn graf en dat van zijn vrouw is onderdeel van een mooie meditatieve route.

Sneak preview van mijn wandeling in Eerbeek

Jan Mankes De geit © Marijke Ladage 1992 ©foto Wilma Lankhorst

Voor het beeld de geit (1992) heeft Marijke Ladage zich laten inspireren door Mankes schilderijen.

De geit van Jan Mankes

De VVV aan de Stuyvenburchstraat in Eerbeek is ons startpunt voor de wandeling in het spoor van schilder Jan Mankes en zoöloog Max Weber. De echtparen Jan en Anne Mankes en Max en Anna Weber leerden elkaar in Eerbeek kennen en werden hechte vrienden. Vanuit zijn atelier en serre keek Jan op het huis van de familie Weber. Vóór dat we deze plek bekijken, gaan we eerst op zoek naar het beeld van de geit van kunstenaar Marijke Ladage (1943) aan de Derickxkamp. Op de hoge sokkel staat een mooi gedicht van Willem de Mérode (1887 -1939) .

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Utrechtse muurschilderingen

17 mei 2020 , 08:00 , door Jona Lendering

Utrecht is het Teheran van Nederland, althans als het gaat om muurschilderingen. Net als in de hoofdstad van Iran kun je daar aan de Rijn en de Vecht geen hoek omslaan of er is wel een mooi versierde wand. Een tijdje geleden keek ik al vol bewondering naar de bovenstaande schildering op de hoek van de Amsterdamsestraatweg en de Mimosastraat. De bewoners hebben hun favoriete boektitels mogen noemen en een kunstenaarscollectief dat “De strakke hand” heet heeft er iets moois van gemaakt. Ik vind het grappig dat iemand de Playboy als favoriet heeft genoemd.

Wie Utrecht over de Amsterdamsestraatweg binnen komt rijden, heeft dan op de hoek van de Sint-Ludgerusstraat de onderstaande muurschildering al gezien: een landkaart van de voormalige gemeente Zuilen. Zulke plattegronden, gemaakt door Jos Peeters, zijn op diverse plekken in Utrecht te zien.

Muurschildering Amsterdamssestraatweg/Sint-Ludgerusstraat

Diverse schilderingen zijn door “De strakke hand” gemaakt in opdracht van het Centraal Museum, zoals deze tot huisgrootte opgeblazen Slapende Mars, in 1629 geschilderd door de toen in Utrecht werkzame Hendrick ter Brugghen. Te zien op het Westplein, tegenover de moskee.

Muurschildering Westplein

In dezelfde reeks tot-huisgrootte-opgeblazen kunstwerken is er ook deze Luitspeler van de eveneens Utrechtse schilder Dirck van Baburen uit 1622 aan het Attleeplantsoen op het Kanaleneiland …

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Vraag mij maar niks. Vraag het maar niet aan mij.

10 mei 2020 , 08:00 , door M&M

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

Man rookt een sigaret temidden van en woud van verkeesborden.

Een man rookt een sigaret in een woud van verkeersborden

Vraag mij maar niks. Vraag het maar niet aan mij.
Ik weet het wel vaker niet. Ik zeg ook maar wat.
Ik heb het ook wel ‘ns fout. Ik weet ook niet alles.
Dus vraag het maar niet aan mij.
Vraag mij maar niks, want ik weet het niet.
Ik weet het wel vaker niet.
Nee, vraag maar niks aan mij.
Ik heb het toch fout en anders weet ik het niet.
Het klopt niet wat ik zeg, ik weet het niet
Vraag dus maar niks aan mij,
vraag mij maar niks.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | My hometown

3 mei 2020 , 08:00 , door Krina van der Drift

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Blijf gezond, blijf thuis; dat is het motto van deze dagen, vanwege het coronavirus. Even geen mooie tentoonstellingen dus waarover ik iets zou kunnen vertellen. Een goede reden om eens in je eigen omgeving kunst te kijken of nog eens nader te bekijken. In mijn eigen hometown (Racoon schreef er zelfs een liedje over, want het is ook hun hometown), het Zeeuwse stadje Goes, is genoeg te zien!

In 2015 organiseerde De Culturele Raad Goes het evenement “Mural Goes”. Tijdens een tiendaags festival zijn tien muren omgetoverd tot kunstwerken. Inmiddels zijn sommige weer verdwenen, omdat een pand soms gesloopt moest worden, maar er komen er regelmatig ook weer een paar bij. De duif die je bovenaan ziet is van Stephan Thelen, een plaatselijke kunstenaar die werkt onder het pseudoniem Super A. Hij maakte een duif op een afbraakpand en dit werk werd in 2012 uitgeroepen tot mooiste illegale kunstwerk van Nederland. Het pand brandde af, maar inmiddels heeft hij deze 32 meter hoge duif gemaakt die boven Goes uittorent.

Bovenstaande foto is werk van de wereldberoemde Hendrik Beikirch uit Duitsland. Hij schildert altijd dit soort gigantische portretten in zwart wit. Ongelooflijk mooi en knap vind ik dit. Het werd van boven naar beneden, heel systematisch, op de zijmuur van dit flatgebouw gezet. Het leuke van deze kunstvorm is dat je gewoon even kunt gaan kijken als ze bezig zijn en zo een inkijkje krijgt in de manier van werken. Op de volgende foto zie je een mural die er pas vorig jaar is bijgekomen, maar wat een aanwinst….

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Voorwaarts na de bevrijding

26 april 2020 , 08:00 , door Jos van Dijk

Politieke prenten van Fritz Behrendt, Alex Jagtenberg en Max Velthuijs.

De verwachtingen waren hooggespannen na het einde van de Duitse bezetting, 75 jaar geleden. Alles zou anders worden. De oude vooroorlogse politiek had afgedaan. We gaan met een schone lei en nieuwe partijen beginnen aan een progressief en welvarend Nederland. Dat was de stemming, die al in het laatste oorlogsjaar in verschillende verzetsbladen tot uiting was gekomen. Het communistische blad De Waarheid was een van de belangrijkste spreekbuizen van de politieke vernieuwing. De voormalige verzetskrant kwam direct na de bevrijding uit als dagblad en trok onmiddellijk duizenden abonnees uit verschillende politieke groeperingen. Het in de oorlog opgebouwde distributieapparaat maakte het mogelijk om binnen korte tijd uit te groeien tot de grootste krant van het land met bijna 350.000 abonnees.

De Waarheid heeft aanvankelijk een aantal jaren een weekblad uitgegeven: Voorwaarts. Het blad was bedoeld om nieuwe lezers aan te trekken en spiegelde zich aan vooroorlogse bladen als het satirische blad De Notenkraker en vooral WIJ, het weekblad van de SDAP. Max van den Berg, die als jonge vrijgestelde van de CPN voor Voorwaarts heeft gewerkt, zag al snel dat het doel niet werd gehaald en dat de verspreiding van het blad beperkt bleef tot de eigen kring. Het werd in 1950 opgeheven en vervangen door Uilenspiegel, weekblad voor het gezin. Het isolement van de communisten in de Koude Oorlogsperiode was toen al vergevorderd en de politieke vernieuwing waar Voorwaarts in zijn korte bestaan van getuigde was volledig mislukt.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Šamaš, de zonnegod

19 april 2020 , 08:30 , door Jona Lendering

ACHTERGROND - Het onderstaande reliëf uit Sippar in het noorden van Babylonië is misschien wel een van de bekendste kunstvoorwerpen uit het oude Mesopotamië. Niet zonder reden. Het is gebaseerd op de gulden snede en treft ons dus als harmonieus.

Tablet van Šamaš uit Sippar (British Museum, Londen)

Onder een baldakijn zit de zonnegod Šamaš (een naam die gewoon “zon” betekent) met in zijn hand een korte scepter en een ring. Beide zijn machtssymbolen; ik herinner me hoe de tweede lange tijd “ring of power” werd genoemd, tot die Tolkienfilms die uitdrukking voorzagen van onbedoelde bijbetekenissen, zodat wetenschappelijke jargontermen ineens populair werden (farshiang, kydaris). Deze Achaimenidische Ahuramazda en dat Sasanidische investituurreliëf zijn andere voorbeelden.

Hammurabi en de zonnegod (Louvre, Parijs)

De iconografie was, toen dit reliëf rond 860 v.Chr. werd gemaakt, al een millennium oud. Op de Wetten van Hammurabi (hierboven) wordt de zonnegod precies hetzelfde afgebeeld, met een ring en een staf in de hand en op zijn helm drie paar hoorns, waarmee is geïllustreerd dat het een hoge godheid is. Mindere goden hebben ook minder hoorns.

Stierenmannen

De troon van Šamaš is voorzien van twee wezens die oudheidkundigen aanduiden als de “bull-men”. Deze stierenmannen openen in de ochtend in het verre oosten de poort van de dageraad waardoor de zon opkomt. Hier zijn hun broertjes, een millennium ouder.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Hoe gaat zoiets

12 april 2020 , 08:00 , door M&M

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke tweede zondag van de maand verbinden M&M een door Maria Willems gemaakte foto aan een gedicht van Michiel van Hunenstijn.

‘Korenschoven in de Provence’ van Vincent van Gogh.

Mooi weer, dus met de fiets over de hei naar het Kröller-Müller Museum,
lekker de kunst bekijken en notitieboekje mee voor een gedicht.
Het zou mooi zijn als het niet een dag zou worden van alleen maar
consumeren, maar dat ik zelf ook wat kon bijdragen, een gedicht dus.

Zou toch een makkie moeten zijn. Neem alleen al die schilderijen
van Van Gogh: Uitgebloeide zonnebloemen, Treurende man,
bloeiende perzikboomgaard, de Aardappeleters, Sien met sigaar,
Brug te Arles, La Berceuse, de weg met cypres en ster, korenveld
met maaier en zon, portret van Joseph Roulin, Luitenant Milliet,
dokter Gachet, portret van Patience Escalier en natuurlijk Madame
Ginoux, L’Arlesienne. En als dat nog niet voldoende was, dan was
er natuurlijk altijd nog Mondriaan en wat los strooigoed als een Picasso,
Charley Toorop en dan naar buiten voor Henry Moore. Het kan niet op.
Maar hoe gaat zoiets. Je loopt daar langs die meesterwerken
met je pen en je papier maar dat blijft toch schrikbarend wit.
Het museum sluit. En weer terug met de fiets naar huis.
Je passeert de recreatieplas. De strandgasten zijn bijna
allemaal al verdwenen. Er zit nog een clubje tienermeiden
met mobieltjes, flesjes en hun haar in de weer. Met verderop
maar eigenlijk net iets te dichtbij, een man alleen,
van middelbare leeftijd, liggend op zijn handdoek
Te bleek, te zwaar, zijn blik op dat clubje meiden gericht.
En je weet, die man en zijn blik, (je netvlies doet zijn werk goed)
en die meiden, worden dan het gedicht van vandaag.

Foto: Joan (cc)

Kunst speuren in Den Bosch

5 april 2020 , 08:00 , door Krina van der Drift

Sargasso’s kunstgalerie geeft ruimte aan kunstbloggers. Elke eerste zondag van de maand een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

In februari, toen ons leven nog niet beheerst werd door het coronavirus en alle musea nog open waren, bezocht ik Den Bosch. Allereerst om de tentoonstelling “Meesterwerken uit Wenen” te bezoeken in het Noordbrabants Museum.

De Weense Akademie der bildenden Künste heeft een imposante collectie Hollandse en Vlaamse meesters. Op dit moment zijn er zo’n zeventig te gast in het Noordbrabants Museum. Om studenten het vak te leren moesten ze werk van andere kunstenaars kopiëren en om die reden bezaten academies in Europa vaak een eigen collectie. Rond 1900 werden deze collecties meestal ondergebracht in een museum, maar de Weense Akademie vormt daarop een uitzondering; vandaag de dag is het nog steeds zowel een opleidingsinstituut als een “Gemäldegalerie”. De tentoonstelling laat werken zien van Rembrandt, Rubens, van Dijck en andere, minder bekende, kunstenaars.

Pieter Boel Stilleven met globe en kaketoe

Prachtige stillevens zoals dit van Pieter Boel. Ik moet eerlijk zeggen dat ik wel heb moeten leren houden van stillevens; ze lijken toch altijd een beetje saai en je loopt er makkelijk aan voorbij. Nu ik al langer met kunst bezig ben, merk ik dat ik beter ga kijken en dat levert meer plezier op, vooral bij stillevens. Kijk bijvoorbeeld eens naar de volgende foto die ik maakte van een detail van dit schilderij. Het tapijt is net echt, alsof ik een foto maakte van een tapijt en niet van een schilderij.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Op de lijn

29 maart 2020 , 08:00 , door P.J. Cokema

We zijn zo goed als helemaal verhuisd naar de virtuele wereld. Online vergaderen, thuiswerken en natuurlijk online museumbezoek. Kunst op de lijn, we nemen er even de tijd voor want die hebben we nu genoeg.

Bij de diverse media die ‘kunst op de lijn’ doorgaven, werd al snel verwezen naar het al jaren bestaande Arts and Culture van Google. Behalve museumbezoek biedt dat platform veel meer. Struin eens door de afdeling experimenten.

Tips van uw kunstredacteur: kijk eens bij From a picture to a thousand stories (via een klik op afbeeldingen van foto’s en kunstwerken kom je bij daaraan gerelateerde boekomslagen, die je in een paar stappen via Google books aan je Google-bibliotheek kunt toevoegen) of ga naar de app waarmee je zelf collages kunt maken met je eigen fotomateriaal.

Een heel leuk experiment is ‘Living Archive’ gemaakt door Wayne McGregor.

In dat archief ontelbare dansposes, waarmee je zelf een kort choreografietje kunt maken. Helaas beperkt tot een dansje van maximaal 15 ‘moves’, voor heel rudimentaire dansers, maar het kan zomaar heel verslavend worden.

Doe het zelf

Het werkt zo: Na de intro overgeslagen te hebben op deze pagina, kun je aan de slag.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | De deuren van Tunesië

22 maart 2020 , 08:00 , door Jona Lendering

ACHTERGROND - Wie door Tunesië reist kan er niet aan ontkomen: ze hebben in dat land verschrikkelijk mooie deuren. Geef een Tunesiër een huis en hij leeft zich uit op het beschilderen en bespijkeren van zijn voordeur. Vrolijke kleuren verf en patronen van spijkers, en vaak ook prachtige deurlijsten. Getuige de verkoop van ansichtkaarten, posters met les portes de Hammamet, en brievenbussen in de vorm van een deur hebben de Tunesiërs wel door dat toeristen er gecharmeerd van zijn. Het is een beetje vergelijkbaar met de kerststallen van Napels of de gevelsteentjes van Amsterdam: het is een kleine kunstvorm die de handboeken kunstgeschiedenis nooit zal halen, maar evengoed waardering verdient.

Deur in Sidi Bu Ali

De foto boven dit stukje nam ik in Sidi Bu Ali, een kunstenaarsdorpje op het terrein van wat ooit Karthago was. Als u goed kijkt ziet u helemaal bovenaan twee halve manen (liggend, zoals in Tunesië gebruikelijk), in het tweede register twee davidssterren en daaronder enkele kruisen. Iemand heeft hier heel bewust de symbolen van de drie monotheïstische religies willen samenbrengen. Andere gebruikelijke motieven zijn de vis en de cipres, symbolen van de vruchtbaarheid. De eerste leeft immers in het element dat leven geeft en de ander is altijd groen. Ook de hand van Fatima is moeilijk te missen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Een dagje Jan van Eyck

15 maart 2020 , 08:00 , door Krina van der Drift

Sargasso besteed op geheel eigen wijze 1x per week aandacht aan kunst. Kunst op Zondag geeft ruimte aan kunstbloggers. Vandaag een bijdrage van Krina van der Drift van Kunstdwalingen.

Enkele weken geleden, nog voor maatregelen tegen verspreiding van het coronavirus museumbezoek niet in de weg zaten, was ik in Gent (België) om mij onder te dompelen in de wereld van Jan van Eyck. Dit jaar is uitgeroepen tot het van Eyckjaar en heel 2020 staat in het teken van deze Vlaamse meester. Te beginnen met “de grootste Jan van Eyck-tentoonstelling ooit” in het MSK in Gent. Prachtige werken die nog nooit samen te zien waren, samen met meer dan 100 topstukken van andere kunstenaars uit de late middeleeuwen. Op dit werk (Madonna bij de fontein) had ik me het meeste verheugd! Al verbaasde ik me wel over het formaat; het is een paneeltje van slechts 21,3 x 17,2 cm groot. Ongelooflijk hoe minutieus geschilderd en ontroerend mooi.

Centraal op de tentoonstelling staan de acht gerestaureerde buitenpanelen van “De aanbidding van het Lam Gods”. Voor het eerst in de geschiedenis worden deze buiten de Sint-Baafskathedraal tentoongesteld. Ook de nog niet gerestaureerde panelen met Adam en Eva worden op de expositie getoond. Door deze twee figuren werd ik echt gegrepen; een beetje cliché, maar voor mij kwamen ze echt tot leven. Adam en Eva werden echte mensen, die je dat gedoe met die appel meteen vergeeft…..

serie

Kunst op zondag

Over wie gaat dit boek?

De geit van Jan Mankes

Doe het zelf