Elders in de Wereld Archives - Page 21 of 31

Foto: Riccardof (cc)

Obama moet drones verantwoorden

11 februari 2013 , 07:58 , door Eva Schram

ELDERS - Het was een zware week voor Barack Obama. De verontwaardiging over het gebruik van drones door de Obama-regering neemt toe, en dan neemt zijn speech writer ook nog eens afscheid.

Het kon natuurlijk niet lang meer uitblijven. Het gebruik van drones als offensief middel in de strijd tegen Al Qaeda heeft heel wat kritiek gekregen, in de VS en ver daarbuiten. Maar met het lekken van een intern document (pdf) van de Department of Justice aan de nieuwszender NBC, hebben de tegenstanders meer bijval gekregen. In de memo wordt gesproken over in welke gevallen het de VS is toegestaan geweld tegen haar burgers te gebruiken, in het kader van zelfverdediging. Maar de definitie van zelfverdediging wordt behoorlijk opgerekt.

The condition that an operational leader present an “imminent” threat of violent attack against the United States does not require the United States to have clear evidence that a specific attack on U.S. persons and interests will take place in the immediate future.

Alles is dus geoorloofd in de naam van nationale veiligheid, lijkt het. Maar er komt steeds meer weerstand tegen. John Brennan is het brein achter de drone-aanvallen en aast op het CIA-directeurschap, maar moest zich deze week verantwoorden over het doden van drie Amerikaanse burgers sinds 2009 door middel van drone-aanvallen. Ook in populaire cultuur wordt er steeds meer over drones gepraat: op het Sundance Festival gaat “Dirty Wars” in premiere, een documentaire over drones. En de serie “Homeland” heeft een Amerikaanse drone-aanval als belangrijk plot. Er is sprake van een “drone awakening”, aldus Buzzfeed.

Foto: Riccardof (cc)

Weer een Duitse minister op plagiaat betrapt

8 februari 2013 , 10:08 , door Jos van Dijk

ELDERS - In het zicht van de verkiezingen dreigt Angela Merkel opnieuw een vertrouweling te moeten laten vallen.

Duitsland is al helemaal in de ban van de Bondsdagverkiezingen die in september plaatsvinden. Alles wat er gebeurt wordt in dat licht geplaatst, ook het oprakelen van een jeugdzonde van meer dan dertig jaar geleden. CDU-minister van Onderwijs en Wetenschappen Annette Schavan is deze week haar doctorsbul ontnomen vanwege plagiaat in haar proefschrift uit 1980 met de in dit verband pikante titel ‘Person und Gewissen’. Vorig jaar kwam de ontdekking daarvan al in de publiciteit. De Universiteit van Düssseldorf heeft nu eindelijk een besluit genomen. Zij is ten onrechte gepromoveerd.

De minister werd met dit besluit geconfronteerd tijdens een bezoek aan Zuid-Afrika. Ze kondigde meteen aan in beroep te gaan. Bondskanselier Merkel liet weten dat ze Schavan, blijft steunen. Maar verwacht wordt dat de minister bij terugkomst toch haar aftreden bekend zal maken.

Hoe hoog Merkel Schavan ook heeft, ze zal toch een afweging moeten maken. Het beroep dat de minister tegen de beslissing van de Universiteit heeft aangekondigd zal nog wel een paar maanden lopen. En daarmee is zij gedurende een groot deel van de verkiezingsstrijd een lastige partner, die voor de CDU negatieve berichten zal blijven oproepen.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: nog een boem, IMF-sancties en een giftige foef

5 februari 2013 , 07:00 , door Simon van Woerden

ELDERS - Na de ploffende putdeksels en verwoestende discobrand, deze week nog een rampzalige explosie in Latijns-Amerika. Daarnaast IMF-straf voor Argentinië en een absoluut ‘WTFBBQ’ momentje uit Brazilië.

Het lag aan een ophoping van gas, liet de procureur-generaal van Mexico weten. De explosie in het kantoor van de Mexicaanse oliemaatschappij Pemex was niet gepland, geen terroristische aanslag of wraakoefening van een kartel. Bij deze jongste tragedie, kort op de hielen van de discobrand in Brazilië, vielen tot vandaag al 37 doden. Tientallen overlevenden liggen nog in het ziekenhuis, soms zwaargewond. Het is overigens niet het eerste dodelijke ongeluk veroorzaakt door Pemex: in september 2012 lieten ook al 30 mensen het leven door een explosie op het terrein van de cementboer. Tijd voor een veiligheidscheckup?

Het tweede Zuid-Amerikaanse nieuws betreft de volgende danspas in de tango van de haat die Argentinië al geruime tijd met het IMF danst. Het land is namelijk officieel op de vingers getikt door het internationale instituut – een unicum voor een G20-lid – vanwege de kunstmatig lage inflatiecijfers die Argentinië publiceert. In het uiterste geval zou het IMF de Argentijnen in z’n geheel uit het fonds kunnen trappen – tegen het eind van het jaar volgen meer controles en dus ook meer nieuws. In respons op het IMF-besluit heeft de regering van Fernández de Kirchner besloten supermarktprijzen twee maanden te bevriezen. En om de gebruikelijke stapel jij-bakken uit de kast te trekken, want het IMF is ook niet perfect.

Foto: Riccardof (cc)

No Minorities Please, We’re Republicans

4 februari 2013 , 07:30 , door Jeroen Laemers

ELDERS - De afgelopen week gebeurde er – voor Amerikaanse begrippen – weinig opvallends in het ‘land of the free, home of the brave’. De Republikeinse haatmachine draaide niettemin gewoon door.

In de staat Tennessee dreigt een wet te worden aangenomen die het leerkrachten verbiedt om zelfs maar het bestaan van homoseksualiteit tegenover hun leerlingen te erkennen. Erger nog: scholen zouden worden verplicht vermoedens van homoseksualiteit door te geven aan de ouders van leerlingen. Dat is bepaald niet zonder gevaar: ouders die de seksuele identiteit van hun kinderen niet willen accepteren scheppen maar al te vaak een onveilige leefomgeving voor hun kroost. Maar liefst veertig procent (pdf) van de van huis weggelopen jongeren in de VS identifceert zich dan ook als homo-, bi- of transseksueel.

In Arkansas worden ondertussen serieuze pogingen ondernomen om abortus te verbieden zodra een foetale hartslag meetbaar is. Dit kan al het geval zijn na slechts zes weken zwangerschap. Gezien de minieme grootte van de foetus in een dergelijk vroeg stadium van de zwangerschap, zou dit in de praktijk betekenen dat iedere abortus moet worden voorafgegaan door het verplicht (en medisch nodeloos) inbrengen van een echo-apparaat in de vagina.

De indiener van bovengenoemd wetsvoorstel maakte zijn langetermijndoelen al in 2011 duidelijk in een toespraak:

Foto: Riccardof (cc)

Panda uit Polen

1 februari 2013 , 07:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De Poolse economie groeit. Maar de werkloosheid blijft hoog.

Fiat verplaatst de productie van de Panda uit het Poolse Tychy naar Napels. Dat kost 1450 werknemers hun baan. De auto-industrie heeft in heel Europa, met uitzondering van Duitsland, te maken met dalende omzetten. ‘Terwijl de Duitse autofabrikant Volkswagen een marktaandeel van 25 procent heeft, hebben zijn twee Franse concurrenten, die nog maar een op de vijf auto’s in Europa verkopen, de grootste moeite om het hoofd boven water te houden in de huidige crisis in de auto-industrie,’ klaagt Le Monde. Ook de Belgische en Britse auto-industrie moest het afgelopen jaar mensen ontslaan.

De voorrang die het Italiaanse Fiat aan zijn landgenoten geeft betekent een nieuwe slag voor de Poolse arbeiders in de regio Silezië, al jaren gebukt onder werkloosheid en alle grillen van de economische conjunctuur.

De Poolse economie als geheel groeit, maar -anders dan in vergelijkbare Midden-Europese landen- blijft de werkloosheid erg hoog, in december 2012 13,4 procent. De eurocrisis heeft de economische ontwikkeling in Polen nauwelijks geremd. Het land behoort wereldwijd tot de groei-economieën. Met Turkije, Indonesië, Mexico en Zuid-Korea zit Polen in een groep (TIMPS) die de oudere groeilanden, bekend onder de afkorting BRIC, naar de kroon steken, schreef NRC Handelsblad afgelopen dinsdag.

Foto: Riccardof (cc)

Bevrijde brandhaard, @HSMPRESS en Dos $anto$

30 januari 2013 , 10:00 , door Nils von der Assen

ELDERS - Deze week vanuit Afrika de pijn en verlossing van Timboektoe, Twitterlamme terroristen, een schatrijke presidentsdochter en op de tafel dansende Kaapverdianen.

Ze zijn weg, maar with a bang. Tien maanden lang hadden aan Al Qaeda gelieerde godsdienstwaanzinnigen Timboektoe in hun greep. Maandag slaagden Franse en Malinese troepen erin de strijders uit de historische stad te verjagen, maar op weg naar de uitgang hadden de terroristen nog één laatste rattenactie in huis. Geheel volgens de gebruikelijke methode zetten ze de fik in een paar gebouwen waarin zich onbetaalbare cultuurschatten bevonden. Dát er weer oude teksten verloren zijn gegaan is zeker, maar er heerst onduidelijkheid over de vraag op welke schaal. Zo komen het Ahmed Baba-instituut en het University of Cape Town Timbouctou Manuscript Project met tegenstrijdige verklaringen. In een interessant essay stelt Eildert Mulder dat wie een manuscript verbrandt, in feite de schrijver ervan opnieuw doodt. Naast de rouw om het vergane erfgoed en de moord op de oude meesters is er, uiteraard, vreugde: de levenden leven en zijn vrij! De orde, die is nog niet hersteld: naar verluidt zijn plunderingen in volle gang.

Verder zwaaien we met z’n allen naar @HSMPRESS. Huisregels zijn huisregels, toch, Al-Shabaab? Twitter deelt de rode kaart uit wegens door @HSMPRESS geuite bedreigingen. Hè hè. Persoonlijk vraag ik mij af waarom de heren en dames tweetbazen die paar klikjes niet veel eerder uitvoerden. Misschien om de duizenden volgers van het account niet op de kast te jagen? Als reactie schreeuwde een woordvoerder nog even boo-ya naar de op Twitter veel minder populaire christenhonden. Ha!

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: discobrand, ploffende putdeksels en.. juist.

29 januari 2013 , 17:00 , door Simon van Woerden

ELDERS - Juist – Máxima. Die mag natuurlijk niet ontbreken in de Elders – Zuid-Amerika deze week. Maar eerst: een enorme discobrand in Brazilië en in hetzelfde land exploderende putdeksels als groeiend probleem.

De cafébrand in Volendam zal nog wel een tijd in het Nederlandse nationale geheugen gegrift staan: net zo zullen de Brazilianen en met name jongeren in de deelstaat Rio Grande do Sul afgelopen zondag niet snel vergeten. Toen brak in discotheek Kiss een brand uit die aan meer dan 230 feestgangers het leven kostte. De omstandigheden in de club Kiss in het stadje Santa Maria, voor zover die duidelijk zijn geworden, tonen veel overeenkomsten met de tragedie in De Hemel: mogelijk teveel mensen binnen, geblokkeerde nooduitgangen, een brandbaar plafond en iemand (in dit geval een lid van de band die optrad) die binnen vuurwerk afstak. De stroperige bureaucratie in Brazilië betekent dat horecazaken soms open kunnen blijven terwijl nieuwe vergunningsaanvragen in behandeling zijn, waardoor niet altijd de veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. De meeste slachtoffers overleden zondag aan verstikking of het inhaleren van rook.

De tweede nieuwsaanleiding deze week komt ook uit Brazilië en is eveneens brandgerelateerd, hoewel op het eerste gezicht onschuldiger: ontploffende putdeksels in Rio de Janeiro zijn daar een toenemend probleem. Het lijkt haast slapstick, maar kan serieuze gevolgen hebben zoals het gelinkte New York Times-artikel aangeeft: als je te dichtbij staat kunnen de explosies je ernstig verbranden en ook rondvliegende putdeksels zijn niet bepaald een genot voor de hersenpan. En hoe ongelofelijk die foto ook lijkt, het is echt een tweetonner van een deksel dat volgens ooggetuigen vier meter de lucht in vloog. De oorzaak van de explosies is volgens experts de opbouw van gassen ondergronds, die door een elektrische vonk worden ontstoken. Het zou een fenomeen zijn dat in alle grote steden wel voorkomt – hoewel ik geen Nederlandse voorbeelden ken – maar in Rio door oude infrastructuur disproportioneel veel. Een probleem met de Olympische Spelen en het WK in het vooruitzicht..

Foto: Riccardof (cc)

Wapens, fracking en vervuiling

28 januari 2013 , 09:00 , door Eva Schram

ELDERS - De NRA denkt vooruit en is bezig met speciale jongerenmarketing voor vuurwapens. Hadden waterproducenten en beleidsmakers vijftig jaar geleden maar vooruit gedacht, en het vervuilen van diep grondwater verboden.

Wapenbezit in de Verenigde Staten: er is de afgelopen weken, maanden, nee jaren, al zoveel over gezegd en geschreven. De grote beschikbaarheid van vuurwapens moet aan banden gelegd worden om verschrikkelijke incidenten als de Newtown of Aurora shooting te voorkomen. Maar er moet meer gebeuren. In The New York Times stond deze week een mooi stuk over de jongerenmarketing van pro-gun organisaties als de NRA. Er wordt door dit soort belangenorganisaties veel geld gestoken in sociaal onderzoek naar hoe wapengebruik aangeleerd en gestimuleerd kan worden. Uit één van deze rapporten: ‘The point should be to get newcomers started shooting something, with the natural next step being a move toward actual firearms.’ En dat in een land waar je de kroeg niet in mag voor je 21e.

De mensen die zo ontzettend pro-gun zijn, zijn waarschijnlijk dezelfde mensen die vinden dat het grote Amerika niet afhankelijk mag zijn van andere landen (lees: de Russen of het Midden-Oosten). En die dus ontzettend pro-fracking zijn. Voor wie de laatste twee jaar onder een steen geleefd heeft: fracking staat voor hydraulic fracturing, en is een min of meer nieuwe techniek die gebruikt wordt om olie en gas uit de aarde te winnen. Er is veel kritiek op het gebruik van deze techniek, omdat er gebruik wordt gemaakt van giftige stoffen, het grondwater vervuilt en heel wat andere redenen. Maar. In al die commotie de afgelopen jaren, hoor je vrijwel niets over horizontal drilling, terwijl het net zo goed bijdraagt aan de verhoogde olie- en gasproductie van de VS en net zo gevaarlijk is, zegt National Public Radio (NPR). De verklaring: fracking klinkt ondeugend. Het begint met een f, en eindigt op c-k. Oh oh, ik hoop niet dat een slimmerik ergens iets vunzigs weet te maken van horizontal drilling.

Foto: Riccardof (cc)

Oude kandidaten en oud zeer

25 januari 2013 , 09:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Wie wordt de nieuwe president van Tsjechië?

Tsjechië kiest voor het eerst rechtstreeks een president. De eerste ronde twee weken geleden leverde nog geen meerderheid op voor een van de kandidaten. Dit weekend moet er een keus gemaakt worden tussen de twee kandidaten met het hoogst aantal stemmen: Milos Zeman, voormalig premier en Karel Schwarzenberg, minister van Buitenlandse Zaken.

De president van Tsjechië heeft geen grote politieke macht, maar kan informeel wel invloed uitoefenen. Hij speelt als vertegenwoordiger van de natie een belangrijke rol in de buitenlandse betrekkingen. Dat hebben andere Europese landen de afgelopen jaren ondervonden. De huidige president Vaclav Klaus is een notoire euroscepticus. Tijdens het Tsjechische voorzitterschap in 2009 vergeleek Klaus de EU met de Sovjet-Unie. Hij heeft zijn bewondering voor Thatcher en de Britten nooit verhuld en keerde zich vorig jaar mét zijn rechtse regering ook tegen het met veel moeite tot stand gekomen crisispakket van de EU.

De nieuwe Tsjechische president zal naar verwachting een ander geluid laten horen. In de campagne moesten de kandidaten echter nog wel rekening houden met nationalistische sentimenten.

De Tsjechen hebben nu de keus tussen twee oudjes, in leeftijd en in politieke ervaring.

Foto: Riccardof (cc)

Omsingeling, Franse uitdagingen en de Kidiaba

23 januari 2013 , 09:59 , door Nils von der Assen

ELDERS - Na twee weken radiostilte weer bericht uit Afrika, waar Eritrese soldaten met de vuist op tafel sloegen, de Sahara een strijdtoneel blijft en men in de ban is van de bal.

Eerst maar even een persoonlijke noot. Het is de bedoeling dat de Afrika-aflevering van Elders in de Wereld elke woensdagochtend verschijnt. Door verschillende zaken rondom mijn eigen verhuizing naar Tanzania – de reis zelf en, eenmaal daar, langdurige stroomuitval – kwam ik er de voorbije twee weken niet toe op tijd een stuk te posten. Nu heb ik alles weer op ’n rij en bericht ik u rechtstreeks vanuit de snelgroeiende metropool Dar es Salaam!

Even had het iets weg van een nieuwe coup d’état, de omsingelingsactie die een groep opstandige soldaten van het Eritrese leger afgelopen maandag uitvoerde. In de hoofdstad Asmara parkeerden de muiters hun tanks voor het Ministerie van Informatie en eisten de vrijlating van alle politieke gevangenen in het land. Dat zijn er nogal wat: wie het zich in Eritrea in het hoofd haalt ook maar tegen de schenen van het establishment te blazen, belandt al achter slot en grendel. Zo’n vaart als in de Centraal-Afrikaanse Republiek lijkt het (voorlopig) echter niet te lopen: de staatsmedia zenden weer uit, de blaffende honden zijn terug in hun hok en de almachtige baas doet alsof er niets gebeurd is. En toch, en toch. De actie lijkt te zijn geïnitieerd door een voormalig oorlogsheld die eind vorige eeuw de Ethiopiërs bevocht en nu democratische hervormingen eist. Of in het haast Noord-Koreaans aandoende Eritrea op korte termijn écht iets zal veranderen, valt te bezien, maar áán is het, daar aan de Rode Zee.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: FARC, drugs en witwassen

22 januari 2013 , 07:00 , door Simon van Woerden

ELDERS - Het eenzijdige staakt-het-vuren dat de FARC, Colombia’s grootste guerillabeweging, twee maanden geleden afkondigde is opgeheven sinds afgelopen zondag. De vredesonderhandelingen met de regering van Juan Manuel Santos zijn niettemin hervat, hoewel sommigen vrezen dat de aankondiging van de guerilla’s een klap voor het proces kan betekenen. Anderen wijzen er juist op dat de succesvolle handhaving van de gevechtspauze erop wijst dat de beweging met grote eensgezindheid opereert – ondanks onverminderde militaire actie van de regering. Ook de uitnodiging tot een gemeenschappelijk staakt-het-vuren, die de FARC nu voor heeft gelegd aan Santos, zal hoogstwaarschijnlijk onsuccesvol zijn aangezien de Colombiaanse president de rebellen zo min mogelijk ruimte tot herbewapening wil geven. Santos wil per november 2013 een vredesakkoord hebben: de steeds zwakkere FARC noemde afgelopen week landhervorming en lagere ongelijkheid (Colombia staat volgens de meeste rankings in de top-10 met de hoogste Gini-coëfficient) als belangrijkste eisen voor zo’n overeenkomst.

Drugshandel is een belangrijke factor in het Colombiaanse conflict en de war on drugs heeft die handel mogelijk alleen maar lucratiever gemaakt. Een ander land dat daar de negatieve gevolgen van ondervindt is Guatemala. Otto Pérez Molina, de president van het land, riep afgelopen week (zoals hij al eerder deed) op om de gefaalde militaire strijd tegen de drugshandel te staken en aan andere oplossingen te denken. Tijdens het Wereld Economisch Forum in Davos, van 23 tot 27 januari, zal Molina zijn boodschap en steun voor decriminalisatie en een gereguleerde narcoticamarkt wederom luid verkondigen.

Foto: Riccardof (cc)

Vuurwapens, een overleden nepvriendin en kuisheidsberen

21 januari 2013 , 07:30 , door Jeroen Laemers

ELDERS - Deze week een onthullend inkijkje in de Amerikaanse ziel. We hebben bijna alles: vuurwapens, schaamteloze politieke machtspelletjes, een ‘inspirational story too good to be true’ en, natuurlijk, seks!

Afgelopen week is er weer het nodige gebeurd aan de overzijde van de oceaan. Zo kondigde Obama een serie van 23 maatregelen aan om vuurwapengeweld terug te brengen. Zoals deze lijst laat zien gaat er weinig controversieels gebeuren. Niettemin reageerde de NRA met een televisiespot waarin Obama hypocrisie werd verweten omdat hij voor de bescherming van zijn eigen dochters – in tegenstelling tot ‘gewone’ schoolkinderen – wél op gewapende bewakers vertrouwt. Zodoende geeft deze spot een aardig inkijkje in het verknipte wereldbeeld van de NRA: niet alleen prominente politieke figuren en hun familieleden, maar iedereen staat continu bloot aan moordaanslagen. (Koop daarom nú een geweer!)

Belangrijk nieuws is dat de Republikeinen hun dreigement om geen extra staatsleningen te accepteren (waardoor de VS onvermijdelijk in gebreke zouden blijven bij de aflossing van hun staatsschuld) voorlopig in de ijskast hebben gezet. De komende drie maanden hoeven we dus even geen nieuwe ineenstorting van de wereldeconomie te verwachten.

Daar staat tegenover dat de Republikeinen alvast druk bezig zijn om de regels omtrent de presidentsverkiezingen van 2016 zodanig aan te passen dat ze ook met een flinke minderheid aan stemmen de overwinning zullen binnenslepen. Het plan is om in een aantal overwegend Democratische staten de electoral votes te verdelen volgens de stemverdeling. In overwegend Republikeinse staten zou echter het winner takes all-principe blijven gelden. Kortom: Republikeinse stemmen in een aantal overwegend Democratische staten tellen wel mee voor de einduitslag. Democratische stemmen in overwegend Republikeinse staten daarentegen, doen dat niet. Het slechte nieuws? Dit plan is, zo lijkt het, volstrekt legaal.