Overzicht

serie

Elders in de Wereld

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de Wereld is een vaste rubriek op Sargasso waarin we stilstaan bij nieuws uit de verschillende werelddelen.


Foto: Riccardof (cc)

Gelijke behandeling in Europa

, door

ACHTERGROND - Non- discriminatie is een belangrijk beginsel in de EU. Vrij reizen ook. Maar deze rechten blijken wat minder vanzelfsprekend als het gaat om mensen die niet binnen het traditionele huwelijks- en gezinspatroon vallen.

De Britse premier Cameron bereidt een wetsontwerp voor dat het homohuwelijk in Engeland en Wales mogelijk maakt. De Schotse regering volgde deze week met een overeenkomstig plan. De grote kerkgenootschappen willen en zullen niet gedwongen worden homohuwelijken in te zegenen. Cameron moet wel nog een flink aantal tegenstanders in zijn partij tegemoet komen. Hij wil daarom  bij voorbaat in de wet vastleggen dat tegenstanders niet beschuldigd kunnen worden van discriminatie en – heel curieus- dat bemoeienis van het Europese Hof niet zal worden geaccepteerd (bron: NRC 13-12).

Acht Europese landen zijn het Verenigd Koninkrijk tot nu toe voorgegaan in de erkenning van het homohuwelijk: België, Denemarken, Nederland, Noorwegen, Portugal, Spanje, IJsland en Zweden. Maar met een erkend huwelijk in enkele afzonderlijke landen is de EU nog ver verwijderd van de gelijke behandeling die ze haar ingezetenen belooft.

De Italiaanse Elisa woont in Bologna samen met de Finse Emmi en hun twee dochters. Elisa kan als zij met Emmi’s dochter Kirsi op reis gaat of naar het ziekenhuis moet naar huis gestuurd worden omdat Italië een gezin met twee moeders niet erkent. Ook al zijn de kinderen (in Finland) over en weer geadopteerd. Behalve dat landen verschillen in de erkenning van het homohuwelijk, zijn er ook nog verschillen in de wettelijke erkenning van adoptie door partners van hetzelfde geslacht.

Foto: Riccardof (cc)

Herhaling van zetten in Egypte?

, door

ANALYSE - De onrust van de afgelopen weken roept de vraag op hoe president Morsi zo’n ernstige inschattingsfout kon maken.

Aankomende zaterdag en de zaterdag erop houdt Egypte een referendum over de nieuwe grondwet. Volgens voorstanders is het de meest democratische grondwet die ooit het licht zag in Egypte. Men kan partijen en kranten oprichten zonder toestemming vooraf, marteling wordt uitgebannen en de waardigheid van gevangenen gekoesterd. Tegenstanders stellen echter dat dit een heel erg slechte grondwet is. Niet-gekozen religieuze figuren hebben het recht wetgeving vooraf te beoordelen en het leger mag onafhankelijk functioneren.

Ernstige inschattingsfout

De onrust die we de afgelopen weken hebben gezien, roept de vraag op hoe het kan dat president Morsi zo’n ernstige inschattingsfout maakte. Hoe kan het dat minder dan twee jaar na de demonstraties die het aftreden van Hosni Mubarak inluidden, honderdduizenden mensen opnieuw de straat opgaan?

Als de politici van de oppositie niks voorstellen en met hun eigen belang bezig zijn, waarop luistert men dan naar hun oproepen? Als de Moslim Broederschap inderdaad de grote meerderheid van de Egyptische bevolking representeert, waarom roept ze dan zoveel woede op?

Sociaal conflict

Ellis Goldberg zoekt op Foreign Policy het antwoord op die vragen in het sociale conflict binnen de Egyptische maatschappij. Het wantrouwen, de afkeer en angst voor de Moslim Broederschap zijn diep geworteld. Velen zijn bang dat als de Broederschap eenmaal de controle heeft over de wetgevende en uitvoerende macht, ze vervolgens de rechtbanken zal overnemen en haar mensen ook zal plaatsen op sleutelposities bij de lagere overheden.

Foto: Riccardof (cc)

Verkiezingen en voetbal in Afrika

, door

ACHTERGROND - In de eerste Afrika-aflevering van Elders in de Wereld aandacht voor politiek oproer in Ghana en Mali, het zwijgen van Mandela en (de schoenveters van) de Zambiaanse über-Messi.

None is quiet on the western front. In een live gestreamde verklaring riep de Ghanese kiescommissie afgelopen zondagavond zittend president John Dramani Mahama uit tot winnaar van de verkiezingen die vrijdag en zaterdag zijn gehouden. Mahama, die hetNational Democratic Congress (NDC) vertegenwoordigt, is met 50,7% van de stemmen zijn rivaal Nana Akufo-Addo (47,7%) de baas. Of? Addo’s partij, de New Patriotic Party (NPP), schreeuwt moord en brand en beticht de verkiezingscommissie van manipulatie. Zaterdagavond al repte de secretaris-generaal van de NPP juist van een verkiezingszege van Akufo-Addo, die 51 procent van de stemmen zou hebben gekregen. Terwijl Mahama alvast verbaal het confetti-kanon afschoot tijdens zijn acceptance speech, deelde de NPP middels een statement op de partijwebsite een woedende uppercut uit. Wordt vervolgd, ja. Bij de buren is het gras immers nog rood van het bloed: twee jaar geleden liep een verkiezingsconflict in Ivoorkust gruwelijk uit de hand.

Dan Mali, waar het al code rood is sinds de militaire coup die in maart van dit jaar door rebellen werd gepleegd. Maandagnacht werd premier Cheick Modibo Diarra gearresteerd door legerofficieren die trouw zijn aan coupleider Amadou Sanogo. Prompt maakte Diarra, net toen hij op het punt stond op het vliegtuig naar Frankrijk te stappen, zijn aftreden wereldkundig. Door voor eigen rechter te spelen lapt het leger afspraken met de VN-Veiligheidsraad aan de militaire laars; in april droegen Sanogo cum suis de macht nog over aan een interim-(burger)regering en beloofden ze zich koest te houden. De sluwevossenstreek van maandagnacht komt net op het moment dat de VS spijkers met koppen beginnen te slaan wat betreft een militaire interventie in Mali. Ook Frankrijk en de Afrikaanse Unie zelf hebben al opgewonden geblaft. Wie bijt het eerst?

Foto: Riccardof (cc)

Ruzie, kanker en een dode

, door

ACHTERGROND - Deze week in Zuid-Amerika een *kuch* feest der positiviteit *kuch*: Nicaragua en Colombia ruziën, Chávez is ziek en Niemeyer ging dood.

Fascinerende colleges vond ik het altijd, over UNCLOS, de VN-conventie over het internationale zeerecht. Rusland plant zijn vlag op de zeebodem onder de noordpool! Knokken om de Spratly’s!!  Internationale Betrekkingen-nerds zullen ook weer in hun handjes knijpen bij de recente ruzie tussen Nicaragua en Colombia. De twee landen ruzieden voor het Internationale Hof van Justitie in Den Haag – niet te verwarren met het Internationale Strafhof – over een stuk zee, waarin onder meer de Colombiaanse eilanden San Andrés en Providencia liggen.

Colombia verloor voor een groot deel het juridische gevecht en moet nu zeggenschap afstaan over een flink gebied van de prachtige “zevenkleurige” zee. De Colombianen trokken zich als repercussie terug uit het Pact van Bogotá, een overeenkomst uit 1948 waarin Amerikaanse landen toezegden de geschillenprocedure van het Internationale Hof van Justitie te accepteren. Een leuke juridische analyse van de huidige ruzie is hier te vinden; zie vooral ook de overzichtskaart op pagina 89 van het vonnis. Gedaan? En snapt u het nog? Chapeau. Voor The Economist was het schijnbaar iets te ingewikkeld: een poging tot versimpeling maakt hun overzichtskaartje minder duidelijk én minder accuraat.

Foto: Riccardof (cc)

Progressief Amerika?

, door

ACHTERGROND - Amerika is een land van uitersten. Aartsconservatief en ultraprogressief bestaan direct naast elkaar. En dat levert spanningen op …vooral als je inmiddels al links wordt ingehaald door je zuiderburen in Mexico.

Hoewel de Amerikaanse verkiezingen inmiddels al meer dan een maand geleden plaatsvonden, zijn de Republikeinen nog steeds bezig de oorzaken van hun verlies te duiden. Bijna de helft van alle Republikeinse kiezers weet precies wie verantwoordelijk is, zo bleek uit een recente opiniepeiling:

49% of GOP voters nationally say they think that ACORN stole the election for President Obama. We found that 52% of Republicans thought that ACORN stole the 2008 election for Obama, so this is a modest decline, but perhaps smaller than might have been expected given that ACORN doesn’t exist anymore.


ACORN, zo herinneren we ons misschien nog wel, was een vereniging van progressieve community organizers die in 2010 ten onder ging dankzij een doelbewuste poging van conservatieve activisten (inclusief suggestief bewerkte video’s) om de organisatie in een kwaad daglicht te stellen.

‘Serieuzere’ conservatieve opiniemakers wijten hun verlies aan het feit dat de Republikeinse Partij te weinig Latino’s en Amerikanen van Aziatische afkomst had weten aan te spreken. Toch wel vreemd, want Latino’s, zo weten conservatieve denkers, luisteren naar de paus, hebben grote gezinnen en moeten dus wel van de family values zijn. Aziaten zijn van nature nijvere werkers die nooit klagen, dus ook die zouden eigenlijk op de Republikeinen moeten stemmen. Maar hoe beide groepen ook daadwerkelijk zo ver te krijgen? Simpel:

Foto: Riccardof (cc)

Kennis van lokale structuur essentieel bij militaire interventies

, door

ACHTERGROND - De Brit Rory Stewart heeft als diplomaat van dichtbij meegemaakt hoe het eraan toe gaat in Irak en in Afghanistan. Hij betoogt dat de inspanningen van het Westen in Irak en Afghanistan zijn mislukt door gebrek aan kennis en inlevingsvermogen in de lokale gebruiken en structuren.

Het Duitse leger verlaat waarschijnlijk al volgend jaar de provincie Kunduz. Wanneer de Duitsers hun kamp sluiten zal dat mogelijk ook gevolgen hebben voor de politietraining missie in de noordelijke Afghaanse provincie. De Nederlandse militairen zijn namelijk gehuisvest op de Duitse militaire basis. Zij zijn afhankelijk van onze oosterburen voor de voorzieningen op het kamp, de beveiliging ervan en de hulp aan Nederlandse militairen in noodgevallen. Het einde van de Nederlandse training van politieagenten staat eigenlijk gepland in 2014.

Vanaf de start van de NAVO-missie in Afghanistan (ISAF) is er al discussie over het nut van de militaire ingreep en de effectiviteit van het opbouwwerk. Dat geldt ook voor de Nederlandse inbreng, eerst in Uruzgan en nu in Kunduz. Wordt er wel werkelijk opgebouwd of is het nog oorlog? Het antwoord daarop is een beetje van beide en is ook afhankelijk per provincie. Kunduz is, hoewel niet vrij van incidenten, altijd rustiger geweest dan bijvoorbeeld de zuidelijke provincies Uruzgan en Helmand.

Foto: Riccardof (cc)

Italiaanse journalisten in de bak

, door

ACHTERGROND - In Italië lopen journalisten nog steeds gevaar veroordeeld te worden wegens smaad. Zo blijft de corruptie onder de pet. 

De Italiaanse journalist Alessandro Sallusti is in september tot 14 maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens smaad. In 2007 verscheen in het blad Libero, waar hij toen hoofdredacteur was, een column over een geruchtmakende rechtszaak waarin de  rechter abortus bij een 13-jarig meisje onbestraft had gelaten. In Italië is abortus nog steeds omstreden. De rechter, de arts en de ouders van het meisje verdienden volgens de anonieme columnist de doodstraf. Aangezien de krant de naam van de schrijver niet bekend wenste te maken (later bleek het een parlementslid te zijn van de partij van Berlusconi) werd de hoofdredacteur verantwoordelijk gehouden. In 2011 werd hij schuldig bevonden en na bevestiging van het vonnis in hoger beroep werd hij dit najaar vastgezet.

De veroordeling en de gevangenschap van Sallusti hebben tot woedende reacties geleid bij zijn collega’s. Absurd, middeleeuws, in strijd met de grondwet, dodelijk voor de vrijheid van meningsuiting; dat waren enkele reacties.

De ophef heeft er in elk geval voor gezorgd dat de Senaat op 27 november  gevangenisstraffen voor journalisten en hoofdredacteuren wegens smaad uit een nieuwe perswet heeft geschrapt. Een landelijke journalistenstaking werd afgeblazen. Sallusti vindt het nog niet voldoende. Vorige week zaterdag ontsnapte hij even aan zijn huisarrest als protest tegen de nieuwe wetgeving die veroordelingen wegens smaad nog steeds mogelijk maakt. Hij is opnieuw gearresteerd.

Foto: Riccardof (cc)

‘Koelkasten bouwen om in een oven te wonen’

, door

ACHTERGROND - In de schaduw van de klimaattop in Doha publiceerde de Wereldbank gisteren een nieuw rapport over de gevolgen van klimaatverandering in de MENA-regio. Die voltrekt zich in een veel hoger tempo dan vroeger en traditionele overlevingsmechanismen zijn niet langer toereikend. Directe actie is nodig om nog grotere watertekorten en voedselonzekerheid te voorkomen.

‘Klimaatverandering is een realiteit voor de bevolking in Arabische landen,’ stelt Inger Andersen, vice-voorzitter van de Wereldbank voor de MENA-regio. ‘Het raakt iedereen, vooral de armen die het minst in staat zijn om zich aan te passen. Als het klimaat meer en meer extreem wordt, zullen ook de gevolgen voor het leven en welzijn van mensen toenemen. Het is nu tijd voor actie op zowel nationaal als regionaal niveau om de weerbaarheid te vergroten om met die klimaatveranderingen om te gaan.’

Aanpassing

In de Arabische wereld is men gewend met klimaatverandering om te gaan. De geschiedenis liet eerder perioden zien van grote veranderingen in temperatuur en regenval. De huidige klimaatverandering verloopt echter in een veel hoger tempo, zegt de Wereldbank in haar rapport Adaptation to a changing climate in the Arab countries, dat tot stand kwam in samenwerking met de Arabische Liga.

Foto: Riccardof (cc)

Drie keer mafkezen

, door

ACHTERGROND - Deze week uit Zuid-Amerika wat lichtere kost: drie mafkezen in het nieuws, namelijk John McAfee, Lady Gaga en Felix Salmon

‘Bijzonder’ is waarschijnlijk het meest toepasselijke eufemisme voor het uiterlijk van Lady Gaga, die de afgelopen weken door Zuid-Amerika tourde. Een enorm plastic ei, een jas van Kermit de Kikkers of een pak van rauwe steaks: Gaga  trekt het aan en haar mafklappen van fans doen vol overtuiging mee. The Guardian bracht een paar prachtig bizarre plaatjes uit Paraguay (echt, wat was deze vent denkende – “Ik rook er graag eentje na de sex”?).

Ondanks excentrieke outfits is het Zuid-Amerikaanse deel van Gaga’s Born This Way Ball tour geëindigd met teleurstellende kaartverkopen. In Brazilië leidde “twee voor de prijs van één”-acties tot pijnlijke humor op Tumblr: “Ik kocht een pakje sultana’s en kreeg een kaartje voor Gaga cadeau”. Hier in Argentinië was de opkomst iets beter. Argentijnen -> steak -> Gaga – u snapt hem al.

De tweede mafkees van de week is John McAfee. Jawel: die van de beveiligingssoftware. De zakenman sloeg op de vlucht toen drie weken geleden zijn buurman vermoord werd aangetroffen in Belize, het tropische paradijsje waar hij woont. Deze week werd een van zijn dubbelgangers (heh?) gearresteerd in Mexico. Ja, dubbelganger – u leest het goed. McAfee is namelijk volledig Catch Me If You Can gegaan, vanwege het uitgebreide liquidatiecomplot dat hij vermoedt. Als deze documentaire van VICE er inderdaad komt (McAfee verwacht van niet omdat hij, naar eigen zeggen, ook hen om de tuin heeft geleid) wordt het sowieso smullen.

Foto: Riccardof (cc)

Paaien met geld, maar misschien niet nodig

, door

ACHTERGROND - Het gaat om banen, in Amerika (en waar niet, eigenlijk?). Daarom worden grote bedrijven gepaaid met geld, zodat ze niet naar het buitenland vluchten? Maar worden de VS sowieso niet veel aantrekkelijker voor bedrijven om zich te vestigen?

Wat doe je als gemeente of staat in Amerika als de werkgelegenheid maar niet aan wil trekken en grote bedrijven in de regio dreigen hun werk naar het buitenland te outsourcen? Dan bied je een flinke som geld als incentive om het bedrijf maar in jouw omgeving te houden. Want: een fabriek staat gelijk aan werk.

Maar hoe veel incentives geven Amerikaanse overheden eigenlijk aan commerciële bedrijven? En hebben die zin? The New York Times zocht het uit en creëerde een database met de gegevens. Een paar schokkende getallen: alle staten en federale overheden samen gaven 170 miljard dollar aan incentives. Lokale overheden geven 9.1 miljoen dollar per uur uit aan bedrijven.

En levert het wat op? Dat valt te betwijfelen, zegt The New York Times. 

Is het geven van incentives typisch Amerikaans? Daar geeft het artikel geen antwoord op, maar er wordt wel een klassiek Amerikaans beschreven als voorbeeld: General Motors. Het bedrijf kreeg in tenminste zestien staten incentives en moest alsnog bij de overheid aankloppen voor een bail out.

Foto: Riccardof (cc)

Goud uit Griekenland

, door

ACHTERGROND - In Zuid-Oost Europa is een nieuwe “gold rush” gaande. Ten koste van het milieu en de lokale economie, vinden vele bewoners.

Zaterdag 24 november demonstreerden in de Griekse stad Thessaloniki  8000 mensen. Niet tegen de bezuinigingen, niet tegen de EU of het IMF. Maar tegen de vernieling van een natuurgebied door de Canadese maatschappij El Dorada die op zoek is naar goud. Boomstronken en takken werden meegedragen om de “begrafenis van het bos” te symboliseren. Een eerdere demonstratieve mars van 2000 mensen naar het mijngebied op 21 oktober was door de politie met bruut geweld uit elkaar geslagen.

De protesten van de bewoners van het mijngebied en hun sympathisanten richten zich tegen de schade die de mijnbouw aanricht aan de natuur met alle gevolgen voor de lokale economie: de landbouw, veeteelt, bosbouw, visserij en het toerisme. Voor een zeer geringe opbrengst moet heel veel land ontbost en omgeploegd worden. De winst van het goud voor het land kan nooit opwegen tegen de vernielingen die lokaal worden aangericht, zeggen de demonstranten. Ze noemden hun demonstratie ‘onzichtbaar’ omdat de grote media, die de kant van de mijnbouwbedrijven hebben gekozen, afwezig waren.

Niet alleen in Griekenland bestaat verzet tegen de mijnbouw. Ook in Roemenië, Bulgarije en Macedonië zijn steeds meer bedrijven actief op zoek naar goud. Door de crisis is de goudprijs fors gestegen, dus zou het de moeite lonen om ook gebieden waar weinig goud alleen tegen hoge kosten gevonden kan worden te exploiteren.  Maar als je voor een halve gram goud een ton aarde moet bewerken wil je geen last hebben van strenge regels en lange procedures. Dus is de mijnbouw in deze landen omgeven met corruptieschandalen en dubieuze juridische processen. In Roemenië worden in het Rosa Montana project naast een beschermd natuurgebied ook archeologische vindplaatsen bedreigd. In Krumovgrad (Bulgarije) heeft de regering vorig jaar al een concessie voor 30 jaar verleend aan een Canadese maatschappij.Het bedrijf probeert de bevolking gunstig te stemmen met het perspectief van werkgelegenheid en de investering in infrastructuur.

Foto: Riccardof (cc)

Historische dag voor Palestina

, door

ACHTERGROND - Vandaag om 16.00 uur Nederlandse tijd stemt de Algemene Vergadering van de VN over het ophogen van de status van Palestina. Hoe zijn de stemmen verdeeld en waar leidt het toe?

Voor de Palestijnen is de statusophoging belangrijk omdat, zo schreef Mahmoud Abbas vorig jaar mei in de New York Times: ‘Palestine would be negotiating from the position of one United Nations member whose territory is militarily occupied by another, however, and not as a vanquished people ready to accept whatever terms are put in front of us.’

Verdelingsplan

Vandaag 65 jaar geleden, op 29 november 1947, vond er ook een stemming plaats in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Op de agenda stond het toekomstig bestuur van Palestina. De stemming ging over resolutie 181 (II), beter bekend als ‘het verdelingsplan’. Van de toenmalige 56 VN-leden stemden er 33 voor de resolutie en 10 tegen. Arabische leiders wezen het plan af, omdat het de rechten schond van de meerderheid van de bevolking van Palestina. Op 14 mei 1948 werd op basis van de resolutie de staat Israël uitgeroepen.

Waarnemerstaat

Met de resolutie die vandaag in stemming wordt gebracht, verzoekt de Palestijnse Autoriteit de VN om Palestina te erkennen als staat en waarnemer, om de status op te hogen naar non-member observer state.

Vorige Volgende